background image

BADANIE PRZEBIEGU ZMIENNOŚCI FUNKCJI

x

x

x

f

1

)

(

2

1) Dziedzina funkcji

Mianowniki muszą być różne od zera, stąd:
 

0

x

D=

 \{0}=

)

 

 ;

 

0

(

0

 ;

 

2) Punkty przecięcia z osiami.

Punkt leży na osi  , gdy: 

0

)

(

x

f

1

0

1

0

1

3

2

x

x

x

x

x

 Do wykresu funkcji należy punkt (-1 ; 0).

Punkt leży na osi 

y

, gdy: 

0

x

.

Liczba 0 nie należy do dziedziny, a zatem nie ma punktów na osi 

y

.

3) Parzystość i nieparzystość funkcji.

Funkcja jest parzysta, gdy 

)

x

f

 = 

)

(x

f

)

x

f

=

 

x

x

x

x

1

1

2

2

, czyli 

)

x

f

)

(x

f

. Funkcja nie jest parzysta.

Funkcja jest nieparzysta, gdy 

)

x

f

)

(x

f

)

(x

f

=

x

x

1

2

=

x

x

1

2

, czyli: 

)

x

f

)

(x

f

. Funkcja nie jest nieparzysta.

4) Granice na końcach przedziałów określoności funkcji.

lim

 

 

 

x

x

x

1

2

 0

lim

 

 

 

x

x

x

1

2

 0

5) Asymptoty.

a) Asymptota pionowa istnieje gdy w punktach nieokreśloności granica funkcji jest równa

.

lim

 

0

 

 

x

x

x

1

2

0

=

lim

 

0

 

 

 

x

x

x

1

2

0

Funkcja ma asymptotę pionową: 

0

x

.

b) Funkcja ma asymptotę poziomą 

a

y

gdy istnieje granica funkcji w nieskończoności.

lim

 

 

 

x

x

x

1

2

 0

lim

 

 

 

x

x

x

1

2

 0

Funkcja nie ma asymptoty poziomej..

c) Funkcja ma asymptotę ukośną:

b

ax

y

, gdy granica funkcji

x

x

)

(

 w nieskończoności

równa  jest różna od zera i

lim

 

 

 

x

 

(

ax

x

f

)

(

) = 

b

  

lim

 

 

 

x

 (

ax

x

f

)

(

) = 

b

lim

 

 

 

x

x

x

f

)

(

lim

 

 

 

x

x

x

x

1

1

2

lim

 

 

 

x

 

2

1

x

x

Funkcja 

x

x

x

f

1

)

(

2

 nie ma asymptoty ukośnej, ponieważ liczba  nie istnieje.

background image

6) Pochodna funkcji.

)

(

x

f

 = 

'

2

1

x

x

'

1

2

)

(

 x

x

2

2

 x

x

2

1

2

x

x

7) Przedziały monotoniczności

Funkcja jest rosnąca w przedziale, jeżeli 

0

)

(

'

x

f

 w tym przedziale.

Funkcja jest malejąca w przedziale, jeżeli 

0

)

(

'

x

f

w tym przedziale.

2

1

2

x

x

> 0

0

1

2

2

3

x

x

1

2

3

x

 > 0

 

0

x

 

8

,

0

2

1

2

1

1

2

3

3

3

x

x

x

)

 ;

 

5

,

0

(

3

x

    funkcja jest rosnąca.

)

5

,

0

0

(

)

0

;

(

3



x

  funkcja jest malejąca.

8) Ekstrema lokalne funkcji.

Funkcja ma ekstremum lokalne lub punkt przegięcia w punkcie 

)

;

(

0

0

y

x

, jeżeli pochodna funkcji w

tym punkcie równa się zero.

2

1

2

x

x

 = 0 

0

1

2

2

3

x

x

1

2

3

x

8

,

0

2

1

3

x

)

8

,

0

(

f

 =

9

,

1

25

,

1

64

,

0

8

,

0

8

,

0

1

2

      Funkcja ma ekstremum w punkcie (0,8 ;1,9)
9) Tabela i wykres funkcji.

x

...

-1

...

0

...

0,8

...

)

(

x

f

-

-

-

-

#

-

0

+

+

)

(x

f

0

#

1,9