NIEDODMA PŁUC

Aneta Sz

Fizjoterapia III

1

Niedodmą nazywamy brak

rozprężania pęcherzyków
płucnych prowadzący do
częściowej lub całkowitej
bezpowietrzności miąższu
płucnego.

2

Mechanizm niedodmy polega na

zamknięciu światła oskrzela
(niedodma obturacyjna ) lub na
ucisku z zewnątrz na płuco czy też
obecności płynu w jamie
opłucnowej (niedodma
kompresyjna). Niedodma może
pojawić się w każdym wieku jako
rezultat upośledzenia oddychania.

3

Niedodma pierwotna małych obszarów
płuc u niemowląt jest częstym objawem
występującym w pierwszych dniach życia
dziecka.

Przyczyny:

•Niedojrzałość płuc i zbyt słabe mięśnie oddechowe (często u
wcześniaków)

•Zatkanie oskrzeli mazią płodową (podczas
wewnątrzmacicznych ruchów oddechowych), śluzem lub
złuszczonym nabłonkiem

•Ucisk na płuco spowodowany powiększoną sylwetka serca i
dużych naczyń krwionośnych lub wrodzona cystą płucną

4

Niedodma wtórna występuje wówczas gdy
powietrze w danym płacie płucnym jest
wchłaniane zwrotnie i brak następczego
napełniania tego płuca.

Przyczyny:

•Obturacyjne choroby oskrzeli

•Ucisk z zewnątrz na tkankę płucna np. przez
nowotwór

•Zaburzenia w wydzielaniu surfaktantu

5

Objawy

• Zmniejszenie amplitudy wychylenia

klatki piersiowej po chorej stronie w
czasie oddychania

• Przyspieszony oddech oraz zaciąganie

kl.p. przy wdechach

• Sinica przy niedodmie dużego stopnia
• Przesunięcie tchawicy w stronę chorego

płuca(mniejsza objętość płuca chorego)

6

Diagnostyka

• W badaniu osłuchowym → osłabienie

szmerów oddechowych

• W badaniu Rtg → jednolite

zacienienie, którego zarys odpowiada
kształtowi i położeniu bezpowietrznej
części płuca- segmentu lub płata

7

Fizjoterapia

Najczęstszy typ niedodmy

leczony przez fizjoterapeutę
spowodowany jest obturacją
dróg oddechowych na skutek
zalegania nadmiernej ilości śluzu,
smółki lub płynu owodniowego.

8

Gdy osłabiona jest siła wdechu i

mięśnie oddechowe prowadzimy:

• Wzmacnianie mm. oddechowych poprzez

ćw. oddechowe

• Częste wykonywanie głębokich wdechów

9

W celu usunięcia zalegającej wydzieliny
stosujemy :

Drenaż ułożeniowy

10

Ułożenie pacjenta zgodnie z kierunkiem
działania sił grawitacyjnych.

Dziecko należy ułożyć w takiej pozycji drenażowej, aby
płat lub segment płucny razem z dochodzącym do niego
oskrzelem, w którym znajduje się wydzielina, leżał jak
najwyżej. Do układania dorosłych i starszych dzieci we
właściwych pozycjach drenażowych z reguły używa się
specjalnych stołów leczniczych lub łóżek z regulowanym
nachyleniem poszczególnych części. W przypadku
układania dzieci we właściwych pozycjach drenażowych
za najlepszy „stół leczniczy" służą
kolana oraz barki terapeuty.

Kiedy dziecko osiągnie wiek 2 lub 3 lat może być już
układane na stole leczniczym, ale wielu terapeutów
oraz rodziców układa swoje dzieci stale jeszcze na
kolanach aż do wieku 4 lub 5 lat.

11

Pozycje drenażowe na prawym i lewym boku

Przed przystąpieniem do drenażu

pomocne jest zastosowanie inhalacji z
użyciem leków wziewnych, które
rozrzedzają wydzielinę a tym samym
pomagają ją usunąć.

Duże znaczenie mają też techniki

wspomagające drenaż czyli
oklepywanie,wstrząsanie i
sprężynowanie kl.p.

12

13

U dzieci do 3-go roku życia jest to:

 ucisk podstawy języka szpatułką

 ucisk na chrząstkę krtani

U dzieci powyżej 3-go roku życia

 technika natężonego wydechu

uciski na dolne partie kl.p.

Drenaż powinien być zakończony
technikami stymulującymi kaszel.

U wszystkich dzieci efektywny kaszel możemy wywołać
nakłaniając je do śmiechu.

Technika natężonego

wydechu

OPCJE STOSOWANIA:

 natężony wydech przez otwarte usta („huff”)

 kontynuowanie wydechu do momentu

wystąpienia

skurczu mięśni klatki piersiowej i brzucha

14

Małe dzieci możemy motywować do dłuższego wydechu
poprzez formę zabawy. W tym celu nad górna wargą
dziecka umieszczamy kolorową wstążkę lub papier .
Dziecko widząc powiewający przedmiot celowo
przedłuża fazę wydechu.

15

Niedodmę obturacyjną spowodowana
rozrostem
nowotworowym lub inną strukturą
powodującą
zwężenie dróg oddechowych lub
zwiększenie ucisku na miąższ płucny
leczymy przez chirurgiczne usunięcie
przeszkody.

Stosowanie odsysania przy użyciu
cewnika podłączonego do aparatu
ssącego pomaga usunąć wydzielinę
zalegającą w drogach oddechowych.

Prawidłowe założenie rurki dotchawiczej
może zmniejszyć objawy niedodmy.

16

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ