1
Encefalopatia wątrobowa
Maciej Jabłkowski
Katedra i Klinika Chorób Zakaźnych
Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Łódź 2007
2
Maciej Jabłkowski
Encefalopatia wątrobowa
(EW)
• Potencjalnie odwracalny zespół
neuropsychiatryczny
spowodowany ostrym
uszkodzeniem uprzednio zdrowych
hepatocytów lub przewlekłymi
chorobami wątroby
przebiegającymi
z towarzyszącym nadciśnieniem
w krążeniu wrotnym lub bez niego
.
3
Maciej Jabłkowski
Klasyfikacja EW
Typ Definicja
A Związana z ONW
B EW związana z krążeniem
wrotnym obocznym bez
miąższowej choroby wątroby
C
EW u pacjentów z przewlekłą
chorobą wątroby/marskością
J.O’Grady, 2000
4
Maciej Jabłkowski
Podział EW
Ostra choroba wątroby EW
- Ostra
Przewlekła choroba wątroby EW
- Minimalna
- Jawna:
- sporadyczna
- przetrwała
P.Ferenci, et al., 2002
5
Maciej Jabłkowski
Kliniczne stopnie EW
Stopień I – Zaburzenia w zachowaniu, podniecenie, lęk, depresja,
spowolnienie w wykonywaniu zadań umysłowych,
odwrócenie rytmu dobowego snu
i czuwania.
Stopień II – Senność, zaburzenia orientacji: czas, miejsce,
przestrzeń, zmiana zachowania, b. duże upośledzenie w
wykonywaniu zadań umysłowych zaburzenia w kontroli
zwieraczy.
Stopień III –
Sen z możliwością wybudzenia, zmiana
osobowości, podniecenie, możliwa agresja. Brak zdolności
wykonywania jakichkolwiek zadań umysłowych.
Stopień IV – Śpiączka z (IVa) lub bez (IVb) odpowiedzi na ból.
S.Sherlock & J.Dooley, 2002
6
Maciej Jabłkowski
© Elsevier Ltd. Haslett et al: Davidson’s Principles and Practice of Medicine 19E www.studentconsult.com
Wirusowe zakażenia 10-15%
Hepatitis A, B, D
Nie A-E wirusowe hepatitis
Leki (70-80%)
Paracetamol
Halotan
L. Przeciwgruźlicze
Trucizny (< 5%)
Czterochlorek węgła
muchomor sromotnikowy
Różne (< 5%)
Ch.Wilsona
O.S.W. w ciąży
W. kardiogenny
Z. Budd,Chiari
Leptospiroza
?
?
ONW
7
Maciej Jabłkowski
8
Maciej Jabłkowski
9
Maciej Jabłkowski
10
Maciej Jabłkowski
11
Maciej Jabłkowski
Hipotezy patogenezy EW
Amoniak
Neurotoksyny
Fałszywe neuroprzenośniki/zachwiana
równowaga kwasowo zasadowa surowicy
krwi
Kwas -aminomasłowy (GABA)
Tryptofan/serotonina
Benzodiazepiny
Mangan
12
Maciej Jabłkowski
Czynniki wywołujące
EW
Mocznica
Samoistna, spowodowana leczeniem
moczopędnym
Krwawienie z przewodu pokarmowego
Zaparcia
Nadmierna podaż białka w diecie
Leki: antydepresyjne, uspokajające, nasenne
Paracenteza (objętość >3-5 litrów)
Hypokaliemia
Urazy (włączając chirurgiczne)
Zespolenia wrotne (chirurgiczne, samoistne)
13
Maciej Jabłkowski
Leczenie EW Typ A
Oddział Intensywnej Terapii
- zapewnienie podstawowych czynności
życiowych
- określenie i eliminowanie czynników
przyczynowych ONW
- zwalczanie obrzęku mózgu - 20% Mannitol
- dieta bezbiałkowa
- świeżo mrożone osocze
- wlewy z glukozy≥20%
- witaminy, pierwiastki śladowe,
Transplantacja wątroby
14
Maciej Jabłkowski
Leczenie EW w przewlekłej
niewydolności wątroby cd
Zapewnienie podstawowych
czynności życiowych
zapewnienie odpowiedniego bilansu energetycznego
oraz wodno elektrolitowego,
ograniczenie białka w diecie do 20-30g dziennie.
Następnie zwiększanie do 1g na 1kg masy ciała.
Usuwanie czynników wyzwalających
encefalopatię:
odstawienie leków uspokajających.
opanowanie krwotoku z przewodu pokarmowego i/lub
profilaktykę krwawienia.
zwalczanie ognisk zakażeń i zapalnych np.:samoistne
zapalenie otrzewnej.
zwalczanie zaparć.
15
Maciej Jabłkowski
Leczenie EW w przewlekłej
niewydolności wątroby
Redukcja syntezy neurotoksycznych
substancji pochodzenia azotowego:
-
opróżnianie jelita grubego z substancji białkowych
- redukcja flory bakteryjnej: laktuloza, lactilol,
neomycyna, metronidazol, fluorochinolony.
- leki obniżające stężenie amoniaku w surowicy krwi
np.: HepaMerz