Międzynarodowe
inicjatywy kontroli zbrojeń

Kontrola zbrojeń

•

Są to rozmaite formy
współpracy państw w
sprawach wojskowych, a
zwłaszcza ograniczania i
regulowania rozwoju oraz
rozmieszczania zbrojeń,
eliminacji bądź redukcji broni,
użycia broni i weryfikacji
porozumień.

Rozbrojenie

•

 Jest formą demilitaryzacji gdyż jego celem
jest wyeliminowanie określonych rodzajów lub
typów broni. W zakresie tego pojęcia może się
mieścić: całkowita eliminacja określonego
rodzaju uzbrojenia, zakaz posiadania
określonej broni (na obszarze całego kraju,
bądź na danym terytorium), zakaz
rozpowszechniania określonej broni, zakaz
podjęcia lub nakaz wykonania określonych
przedsięwzięć mających zmniejszyć
niebezpieczeństwo wybuchu konfliktu
zbrojnego

Kontrolą zbrojeń
zajmują się

•

Międzynarodowa Agencja
Energii Atomowej (IAEA).
Założona w 1957r. Organizacja
pracująca na rzecz bezpiecznego i
pokojowego wykorzystania energii
jądrowej

•

Sztokholmski Międzynarodowy
Instytut Badań nad Pokojem, (SIPRI).
Powstał w 1966r. Udostępnia on
informacje o rozwoju broni, wydatkach na
zbrojenia w poszczególnych krajach,
produkcji i sprzedaży broni przez różne
kraje, o jej kontroli i rozbrojeniach, a także
o konfliktach, zapobieganiu im i
bezpieczeństwie regionalnym.

•

Międzynarodowa Organizacja ds.
Zakazu Broni Chemicznej (OPCW).
Zajmuje się realizacją postanowień
Konwencji o zakazie broni chemicznej,
wydawaniem pozwoleń na prowadzenie
działalności z wykorzystaniem
toksycznych związków chemicznych, oraz
współpracą międzynarodową w zakresie
kontroli obrotu towarami i technologiami
o znaczeniu strategicznym.

•

Komitet Koordynacyjny Wielostronnej Kontroli
Eksportu (COCOM) (1949-1995) Komitet ten miał za
zadanie nie dopuścić do uzyskania przez którykolwiek z
krajów tzw. bloku wschodniego najnowocześniejszych
towarów i technologii. W 1994 państwa zrzeszone w
ramach Komitetu Koordynacji Wielostronnej Kontroli
Eksportu przekazały jego zadania i funkcje nowej
organizacji powołanej pod nazwą tzw. Porozumienia
Wassenaar

•

-Głównymi organami Narodów Zjednoczonych
zajmującymi się kwestią rozbrojenia są organy
Zgromadzenia Ogólnego ONZ: Komitet Pierwszy, oraz
Komisja Rozbrojeniowa Organizacji Narodów
Zjednoczonych.

•

Oddzielnym organem, tylko częściowo
związanym z ONZ jest Konferencja
Rozbrojeniowa. Powstała w 1979r. Jej
prace dotyczą: rozbrojenia jądrowego i
zapobieganiu wyścigowi zbrojeń jądrowych,
zapobieganiu wojnie jądrowej, zapobieganiu
wyścigowi zbrojeń w przestrzeni kosmicznej,
nieużyciu broni jądrowej przeciwko państwom
nie-jądrowym, przejrzystość w zbrojeniach,
nowych typów i systemów broni masowego
rażenia, kompleksowych programów
rozbrojenia

PRZYCZYNY SPADKU ZANCZENIA KONTROLI
ZBROJEŃ ORAZ JEJ ZAPRZESTANIA

•

Rozpad ZSRR, spadek znaczenia Rosji;

•

Przedmiotem napaści są państwa, ale
sprawcami są struktury niepaństwowe;

•

Łatwość uzyskania technologii rakietowo-
nuklearnych przez państwa pozaeuropejskie

•

Całkowite rozbrojenie jest mało
prawdopodobne, sądząc po tym, jakie
ryzyko by to stwarzało. Jednostronne
rozbrojenie stawiałoby bowiem kraj, który
pozbył się swojego arsenału w bardzo
niebezpiecznym położeniu

•

Projekt budowy przez USA narodowego
systemu obrony antyrakietowej o
globalnym zasięgu

•

Nierównowaga sił na korzyść kilku
państw, przede wszystkim USA oraz
Zachodu powoduje, że ta grupa państw
nie znajduje partnerów do
wielostronnych  rokowań rozbrojeniowych

•

Rozbieżność interesów i stanowisk
państw na forum ONZ

Bibliografia

•

dr Marek Wasiński, Prawo międzynarodowe
publiczne (wykład 2010/2011)

•

Encyklopedia PWN