UKŁAD ROZRODCZY MĘSKI

Narządy płciowe męskie dzielimy na:

a) zewnętrzne – do których zaliczamy:
- prącie
- moszna

b) wewnętrzne : jądra, najądrza, nasieniowody,
pęcherzyki nasienne, gruczoł krokowy.

Charakterystyka narządów

zewnętrznych:

• Prącie (penis, członek męski) – jest
narządem kopulacyjnym, służącym
wprowadzeniu spermy do żeńskich dróg
rodnych, a także do wydalania moczu.
Prącie ma kształt podłużnego stożkowato
zakończonego walca i składa się z :
- nasady, trzonu oraz żołędzi prącia -
który
pokryty jest fałdem skórnym zwanym

napletkiem. Napletek stanowi
zapasowy materiał
skórny, który w fazie zwiotczenia
całkowicie
pokrywa członka, natomiast w stanie
erekcji
(wzwód prącia) napletek przesuwa
się ku tyłowi
i obniża żołądź prącia. Niekiedy ujście
napletka
bywa tak wąskie, iż nie może się
cofnąć do tyłu po
erekcji tworząc tzw. Stulejkę. Wadę
tę można
szybko usunąć poprzez zabieg,
chirurgiczne
usunięcie części napletka nazywa się
obrzezaniem.
W napletku występują gruczoły
napletkowe, które
wydzielają substancję łonową zwaną
mastką.
Wewnątrz prącia występują ciała
jamiste, które po
wypełnieniu krwią powodują
wspomnianą już
wcześniej erekcję. Ma długość 9 – 11
cm, średnica
3cm.

Budowa zewnętrzna
narządów płciowych
mężczyzny: a – moszna
(scrotum), b – trzon prącia
(corpus penis), c – żołądź
(glans penis), d – napletek
(preputium)

• Moszna - jest to wiotki woreczek

skórny, owłosiony,
który chroni jądra przed przegrzaniem.
W środku
worek mosznowy jest przedzielony
przegrodą na
dwie jamy. Skóra moszny odznacza się
małą
zawartością tkanki tłuszczowej,
silniejszą
pigmentacją oraz obecnością
szczególniej warstwy
mięśni gładkich tworzących tzw. Błonę
kurczliwą.
Temperatura w mosznie jest niższa o 2-3

stopnie C niż w jamie brzusznej.

Charakterystyka narządów

wewnętrznych:

• Jądro – są parzystym męskim
gruczołem płciowym, wytwarzającym
plemniki (komórki płciowe męskie),
oraz gruczołem który wydziela
hormony androgeny. Głównym
hormonem płciowym męskim jest
testosteron – który odpowiedzialny
jest:
a) Przed urodzeniem – stymuluje

wczesny rozwój narządów
płciowych oraz zstąpienie jąder
do moszny;

b) W okresie dojrzewania –

odpowiedzialny za skok
pokwitaniowym, pobudza rozwój

narządów rozrodczych oraz
drugorzędowych
cech płciowych – męska budowa ciała,
zarost,
mutacja;

c) U dorosłych – podtrzymuje drugorzędne
cechy płciowe;

Czynność jąder jest regulowana przez hormony
przysadki mózgowej. Jądra zawieszona są luźno
w worku mosznowym i mają kształt i wielkość
orzecha włoskiego. Ich gładka powierzchnia
pokryta jest błoną włóknistą.

Wewnątrz jąder znajdują się drobne
kanaliki ułożone jedne na drugim,
skupiają się i tworzą cewki, które
kierują się ku górnym biegunom.
Proces jaki przebiega w jądrach to
spermatogeneza – która prowadzi do
powstania plemników – męskiej
komórki płciowej, służącej do
zapłodnienia.

Jądro i plemnik

• Najądrze – Jest parzystym, układem

przewodzików stanowiących magazyn
plemników, w którym to osiągają pełną
dojrzałość. Plemniki przebywające w
drogach najądrza zachowują zdolność
zapłodnienia do 42 dni, chociaż przy
normalnej aktywności rzadko okres ten
bywa tak długi. Częste wytryski
nasienia prowadzą do zmniejszenia
liczby zmagazynowanych plemników,
aż do zupełnego ich braku. Ponowne
wypełnienie zbiorników plemnikami
trwa około 48 godzin. Jest narządem
przylegającym do jądra od góry i tyłu
tworząc twór w kształcie fajki z
wygiętym cybuchem.

Rozróżnia się w nim głowę, trzon i ogon
najądrza. Wnętrze najądrza stanowi
wspomniany już wcześniej układ
przewodzików. W obrębie głowy
najądrza przewodziki te tworzą liczne
pętle i skręty wypełniające zraziki czyli
stożki najądrza, łącząc się ze sobą
tworzą pojedynczy mający 4 – 6 m kanał
zwany przewodem najądrza, który
wraz z otaczającą go tkanką łączną
tworzy trzon i ogon najądrza. Przewód
najądrza – ma na przekroju
poprzecznym regularny zarys okrągły.
Wyścieła go wysoki nabłonek walcowaty
tworząc dwie warstwy.

• Nasieniowód – jest parzystym

kanałem o długości 50-60 cm., który
stanowi bezpośrednie przedłużenie
przewodu najądrza. Kanał ten służy do
przeprowadzenia nasienia do cewki
moczowej. Ściana nasieniowodu jest
gruba i składa się z trzech błon:
a) zewnętrznej – zbudowanej z tkanki
łącznej
włóknistej
b) środkowej – błony mięśniowej,
najgrubsza
c) wewnętrznej – błony śluzowej

W końcowej części nasieniowód tworzy
wrzecionowate rozszerzenie zwane
bańką nasieniowodu. Wydzielina tej
bańki pobudza plemniki do ruchu.

Nasieniowód

Po prawej stronie
widoczny
nasieniowód

• Pęcherzyki nasienne – stanowią

wypuklenie nasieniowodu w kształcie
gruszkowatego płaskiego tworu o
długości ok. 4-5 cm. Leżą w okolicy
gruczołu krokowego. Są gruczołami
pomocniczymi, wytwarzającymi
wydzielinę, która zawiera białko
zasadowe, wielocukry oraz fruktozę która
stanowi materiał odżywczy i źródło
energii dla plemników. Wydzielina ta jest
żółtawym płynem o odczynie
zasadowym, który pobudza plemniki do
ruchu.

• gruczoł krokowy , stercz (prostata) - jest

nieparzystym narządem o wielkości i kształcie
spłaszczonego kasztana leżący pod pęcherzem
moczowym. Przednią część gruczołu krokowego
przebija cewka moczowa, przez tylną część
biegną przewody wytryskowe, a od zewnątrz
otacza go torebka łącznotkankowe zawierająca
także włókna mięśniowe. Wydzielina gruczołu
krokowego jest mlecznobiała i stanowi znaczną
część nasienia wydobywającego się przy
wytrysku. Gruczoł krokowy wydziela także
substancję o właściwościach hormonalnych, tzw.
Prostaglandyny, które po dostaniu się do
pochwy powodują zwolnienie skurczów macicy i
rozluźnienie końca brzusznego jajowodu. Po
kastracji jąder gruczoł krokowy zanika. U
starszych mężczyzn prostata może ulec
powiększeniu i zaciskać cewkę moczową przez co
utrudnione jest oddawanie moczu .

Gruczoł krokowy

• gruczoły opuszkowo-cewkowe –

parzysty narząd o kształcie grochu,
leżący przy tylnym końcu opuszki
prącia na dnie miednicy mniejszej.

Odpowiadają za wydzielanie
przezroczystej wydzieliny.
Wydzielina ta zabezpiecza plemniki
przed kwaśnym środowiskiem
cewki moczowej i pochwy, gdyż
jest to płyn o charakterze
zasadowym.

• cewka moczowa - końcowa część

układu moczowego wyprowadzająca
mocz na zewnątrz. Jest to przewód
rozpoczynający się na dnie pęcherza
moczowego ujściem wewnętrznym
cewki, a kończący ujściem
zewnętrznym u mężczyzn na końcu
żołędzi prącia,