Układ rozrodczy męski
Jądra
Drogi wyprowadzające: najądrze, nasieniowody
Dodatkowe gruczoły płciowe: pęcherzyki nasienne, gruczoł krokowy, gruczoły opuszkowo-cewkowe
Narząd kopulacyjny – prącie
Moszna stanowi uwypuklenie ściany jamy brzusznej zawierającej parzystą jamę w której znajdują się jądra z najądrzami i powrózki nasienne. Zawieszona jest między udami pod kośćmi łonowymi (ogier, buhaj, baran i kozioł) lub ku tyłowi od kości kulszowych w pobliżu odbytu (pies, knur). Moszna utworzona jest przez skórę moszny i błonę kurczliwą ściśle zrastające się z sobą. Skóra moszny ma skąpe owłosienie zawiera gruczoły łojowe i potowe. Błona kurczliwa pochodna tkanki podskórnej jest zbudowana. z włókien mięśniowych gładkich. Tworzy ona przegrodę moszny, która dzieli wspólną jamę na lewą i prawą jamę moszny. W swym górnym odcinku błona kurczliwa zrasta się z powięzią otaczającą prącie. Każda jama moszny zawiera jądro wraz z osłonkami: mięśniowo-powięziową i surowiczą na którą składają się powyższe elementy.
Mięsień dźwigacz jadra jest zbudowany z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej leży na bocznej powierzchni powięzi nasiennej wewnętrznej i dość ściśle zespala się z nią.
Powięź nasienna wewnętrzna zrasta się ściśle z surowicza blaszka ścienna osłonki pochwowej. Osłonka pochwowa ogranicza jamę pochwowa, składa się z dwóch blaszek. blaszka ścienna stanowi przedłużenie otrzewnej ściennej i dlatego jama pochwowa jest częścią jamy otrzewnej, z która łączy się ona za pośrednictwem kanału pochwowego, mieszczącego się w kanale pachwinowym. wzdłuż tylnej krawędzi moszny blaszka ścienna przechodzi na jadro, na jadrze i powrozek nasienny tworząc krezkę jądra, oraz osłonkę surowicza jądra i najądrza, czyli blaszkę trzewna osłonki pochwowej. W okolicy ogona najądrze blaszka ścienna osłonki pochwowej łączy się z moszna za pomocą więzadła moszny.
Jądro jest samczym parzystym gruczołem płciowym, w którym powstają plemniki, równocześnie jest ono gruczołem dokrewnym. Samo jądro jest kształtu elipsoidalnego; z nim zespala się ściśle najądrze. Mieszczą się one w mosznie, podwieszone na powrózku nasiennym. W jądrze rozróżnia się dwa końce, czyli bieguny- głowowy i ogonowy, dwa brzegi – nadjądrowy i wolny, oraz dwie powierzchnie – boczną i przyśrodkową. Na końcu głowowym znajduje się głowa najądrza, która może być mniej lub bardziej spłaszczona; z reguły jest ona jak ogon najądrza. Do końca głowowego jądra wnikają naczynia i nerwy uczestniczące w formowaniu powrózka nasiennego. Na przeciwległym końcu ogonowym jądra leży zgrubiały ogon najądrza, z którego wychodzi nasieniowód. Na brzegu najądrowym przyczepia się krezka jadra i układa się różnej szerokości trzon na jadrze, zespalający się z jadrem. Ułożenie jader w jamach moszny jest u poszczególnych gatunków różne: poziome, pionowe lub skośne od zewnątrz jadro pokryte jest surowicza blaszka trzewna osłonki pochwowej, która przechodzi na najądrze, a z niego w krezkę jadra. Za pośrednictwem krezki jadro przyczepia się do blaszki ściennej osłonki pochwowej. Blaszka trzewna łączy się ściśle z lezącą pod nią gruba łącznotkankowa błona biaława. Od strony końca głowowego wciska się ona pasmem do wnętrza jadra i układając się wzdłuż jego osi długiej tworzy wśród jadrze. Śród jądrze wysyła liczne przegródki jadra dzielące jadro na wiele Komor. Błona biaława jadra, śród jądrze oraz przegródki jadra tworzą zrąb jadra, w którym przebiegają naczynia i nerwy. Wewnątrz Komor utworzonych przez rąb, wśród delikatnej tkanki łącznej leży miąższ jadra podzielony na płaciki składające się z cewek nasiennych krętych oraz Komorek śródmiąższowych, które tworzą gruczoł śródmiąższowy jadra. Cewki nasienne kręte wysłane nabłonkiem plemnikotwórczym Są grube długie i liczne. Cewki kręte przedłużają się w cewki nasienne proste, które przenikając przez śród jądrze tworzą w nim siec jadra gruczoł śródmiąższowy jadra jest obficie zaopatrzony w naczynia krwionośne; wydziela on hormony płciowe męskie androgeny. Zaliczany jest do gruczołów dokrewnych.
Najądrze
W najądrzu rozróżnia się:
Głowę
Trzon
Ogon
Głowa najądrza składa się z początkowego odcinka przewodu najądrza wraz z wpadającymi do niego kanalikami odprowadzającymi, które wychodzą z sieci jadra. Kanaliki odprowadzające- ściana ich jest zbudowana z ułożonych na przemian skupień Komorek walcowatych i sześciennych leżących na błonie podstawnej. Światło kanalików jest nierówne i pofałdowane. Komórki walcowate maja na powierzchni migawki które poruszają się w stronę przewodu najądrza i przyczyniają się do przesuwania plemników. W Komorkach sześciennych nie obserwuje się obecności migawek, ich cytoplazma zawiera natomiast ziarna wydzieliny która odgrywa role w dojrzewaniu plemników. Na zewnątrz błony podstawnej znajduje się tkanka łączna luźna z włóknami sprężystymi i pojedynczymi Komorkami mięśniowymi gładkimi. Przewód najądrza- ma ścianę zbudowana z nabłonka dwurzędowego rozróżnia się w nim komórki wysokie walcowate i niskie podstawowe. Pod nabłonkiem, który leży na błonie podstawnej, występuje cienka warstwa tkanki łącznej luźnej z naczyniami krwionośnymi oraz komórkami mięśniowymi gładkimi, układającymi się w ciągłą warstwę o przebiegu okrężnym. Zewnątrz na jadrze otacza łącznotkankowa błona biaława zawierająca u konia komórki mięśniowe gładkie, która jest pokryta od zewnątrz błona surowicza,. Od strony błony białawej wnikają do narządu pasma łącznotkankowe, z naczyniami krwionośnymi i szczególnie licznymi naczyniami chłonnymi wypełniające przestrzenie miedzy kanalikami odprowadzającymi oraz pętlami poskręcanego przewodu na jadrze.
Nasieniowód ma gruba ścianę oraz Male światło o kształcie początkowo okrągłym a następnie podobnym do liścia koniczyny ściana nasieniowodu składa się z błony śluzowej, błony mięśniowej i przydanki. Błona śluzowa tworzy mniejsze lub większe fałdy podłużne. Ma ona początkowo nabłonek dwurzędowy zaopatrzony w stereocilia które przechodzi następnie w nabłonek jednowarstwowy walcowaty. Pod nabłonkiem znajduje się blaszka właściwa błony śluzowej. Błona mięśniowa jest dobrze rozwinięta i składa się u zwierząt z warstwy wewnętrznej o przebiegu okrężnym i zewnętrznej o przebiegu podłużnym. Przydanka łączy nasieniowód z otoczeniem. Gdy nasieniowód znajdzie się w obrębie zostaje otoczony błona surowicza. W końcowym odcinku nasieniowód rozszerza się tworząc bańkę w której obrębie błona śluzowa tworzy rozgałęzione fałdy pierwszego, drugiego trzeciego rzędu. U zwierząt w błonie śluzowej banki nasieniowodu występują liczne, rozgałęzione gruczoły cewkowe, których odcinki wydzielnicze SA utworzone z nabłonka jednowarstwowego walcowatego. Kwaśna wydzielina tych gruczołów wchodzi w skład nasienia. Występujący u człowieka przewód wytryskowy ma pofałdowana błonę śluzowa pokryta nabłonkiem jednowarstwowym walcowatym w którym, znajdują się ziarenka barwnika. W ścianie dróg wyprowadzających nasienie znajduje się splot nerwowy którego rozmiary wiążą się ze stopniem wykształcenia błony mięśniowej w danym odcinku jest on utworzony z włókien nerwowych rdzennych i bez rdzennych oraz z licznych małych zwojów nerwowych.
Dodatkowe gruczoły płciowe
Wszystkie one otwierają się przewodami do części miednicznej cewki moczowej samczej.
Gruczoł pęcherzykowy-u konia pęcherzyk nasienny jest parzysty i niejednakowo rozwinięty u różnych gat. Zwierząt. Układa się grzbietowo od pęcherza moczowego, w fałdzie płciowym otrzewnej, bocznie od bańki nasieniowodu. Przewód wydalający każdego gruczołów łączy się z nasieniowodem tworząc wspólny przewód wytryskowy uchodzący na wzgórku nasiennym. Gruczoł wydziela kleisty i lepki płyn.
Gruczoł Krokowy- stercz – prostata. Spotykana u wszystkich zwierząt, przy czym może on być w postaci skupionej lub rozsianej.
Część skupiona. Układa się grzbietowo na szyi pęcherza moczowego i początkowym odcinku cewki moczowej. W zależności od gatunku rozróżnia się w niej trzon gruczołu krokowego lub płaty – prawy i lewy połączone częścią środkową, czyli Węziną gruczołu krokowego. Zrąb tej części gruczołu zawiera włókna mięśniowe gładkie. Liczne przewodziki gruczołu krokowego otwierają się do cewki moczowej, bocznie od wzgórka nasiennego.
Część rozsiana gruczołu. Układa się między błoną śluzową a mięśniową części miednicznej cewki moczowej w ciele gąbczastym prącia. Przewodziki gruczołu otwierają się na dwóch rzędach na grzbietowej ścianie cewki moczowej. Część rozsiana bywa silniej wykształcona w razie braku części skupionej gruczołu. Wydzielina tego gruczołu aktywizuje ruchliwość plemników i dla tego gruczoł krokowy występuje u wszystkich zwierząt.
Gruczoł opuszkowo-cewkowy. Jest parzysty i układa się z tyłu w części miednicznej cewki moczowej. Pokrywa go mięsień opuszkowo-gruczołowy. U poszczególnych gat. Zwierząt gruczoł ten jest różnej wielkości.
Prącie
Ciało jamiste. W okolicy łuku kulszowego przyczepia się do kości kulszowych prawą i lewą odnogą prącia. Każdą odnogę okrywa mocny mięsień kulszowo-jamisty. Odnogi łącząc się biorą udział w utworzeniu nieparzystego trzonu prącia wew. Którego występuje mniej lub bardziej wyraźna podłużna przegroda prącia. Przedni koniec ciała jamistego zwęża się i tworzy wierzchołek trzonu tj. wierzchołek ciała jamistego. Prącie, na którym leży żołądź prącia. Ciało jamiste prącia zbud. jest z bł. Białawej, odchodzących od niej przegród, czyli beleczek oraz jamek.
Błona biaława ciał jamistych, jest zwarta, zbudowana z wł. Kolagenowych z niewielką ilością wł. Sprężystych. Beleczki ciał jamistych, zawierają również wł. Mięśniowe gł. Przy czym splatając się z sobą tworzą sieć na podobieństwo gąbki. Jamki występujące pomiędzy beleczkami wysłane są śródbłonkiem i stanowią zmodyfikowane koryto naczyniowe. W czasie pobudzenia pł. prącie ulega wzwodowi, to znaczy wydłuża się, grubieje i staje się sztywne, ponieważ opisane jamki wypełniają się krwią. Krew do prącia napływa z tętnic głębokich prącia. Odpływająca z ciała jamistego i gąbczastego krew kieruje się do żył sromowych wew.
Nasada, trzon i żołądź prącia
W prąciu rozróżnia się nasadę, trzon i żołądź. Nasadę prącia stanowią odnogi ciała jamistego i opuszka prącia. Żołądź prącia leży przednio od trzonu, okryta jest napletkiem. Jest różnie zbud. u różnych gat. Podstawę jej stanowi wierzchołek ciała jamistego prącia a dolnie do tego wierzchołka przylega koniec cewki moczowej, wystający u zwierząt wielu gat. Ku przodowi jako wyrostek cewki. Ciała gąbczaste prącia w większym lub mniejszym stopniu rozwrzeszczenia się na wierzchołku ciała jamistego prącia tworząc ciało gąbczaste żołędzi.
Napletek. Nasada i trzon prącia są ukryte w skórze prącia. Pokrywa ona także żołądź prącia, tworząc przy tym fałd zwanym napletkiem. Budowa: blaszka zew. Napletka ma bud. Podobną do skóry, blaszka wew. Natomiast pozbawiona jest owłosienia. PIES W osnowie żołędzi prącia występuje kość prącia, która u dużych psów osiąga od 8-10 cm. Przymocowuje się ona do ciała jamistego prącia, a ku przodowi ulega zwężeniu i przedłuża się w chrząstkę lub staje się włóknista. Na jej dolnej pow. Przebiega bruzda cewkowa, do pomieszczenia cewki moczowej. W blaszce wew. Napletka u podst. Żołędzi występuje znaczna liczba grudek chłonnych oraz wieniec utworzony z gruczołów napletkowych. ŚWINIA trzon prącia knura jest walcowaty. Przednio od moszny wyst. Zgięcie esowate prącia. Żołądź prącia jest spiralnie skręcona. W przedniej części górnej ściany napletka wyst. Uchyłek napletkowy. PRZEŻUWACZE U buhaja prącie ma kształt walcowaty przy czym tylnie od moszny widnieje zgięcie esowate prącia. Cewka moczowa układa się w prąciu w bruździe cewkowej. Cieńsza część tylna żołędzi nosi nazwę szyjki. Mięsień cofacz prącia przyczepia się do tylniej części zgięcia esowatego. W blaszcze wew. Napletka spotyka się rozrzucone gruczoły napletkowe i jest zgrubiały i przybiera postać korony żołędzia. Napletek cechuje bardziej niż u innych gatunków zwierząt skomplikowana bud. Składa się on z 2 fałdów skórnych, z których zew. Odpowiada napletkowi innych zwierząt domowych, a wew. Jest swoisty dla konia i utworzony jest przez zdwojenie blaszki wew. Napletka. Taka bud. Napletka dzieli jamę napletkową u ogiera na 2 cz.-zew. I wew. A wejście do tej ostatniej ogranicza pierścień napletkowy.
Narządy płciowe samicze
Jajnik- ma kształt elipsoidalny jest parzystym narządem wpuklajacym się do jamy otrzewnej.. rozwijają się w nim i dojrzewają komórki płciowe (jaja) oraz wytwarzane są hormony w jajniku rozróżnia się dwa Konce- jajowodowe i maciczny, dwa brzegi- krezkowy i wolny, oraz dwie powierzchnie przyśrodkową i boczną. O końca jajowodowego przymocowuje się lejek jajowodu, a do macicznego więzadło wł. Jajnika, łączące jajnik z rogiem macicy. U zwierząt młodych jajniki są względnie większe niż u dorosłych . od zewnątrz jajnik pokryty jest przez sześcienny nabłonek powierzchowny pod którym układa się osłonka biaława, a następnie warstwa miąższowa i w środku bliżej brzegu krezkowego – warstwa naczyniowa. Warstwa miąższowa zajmująca większą, peryferyjną cześć jajnika zawiera mieszki(pęcherzyki) jajnikowe, ciałka żółte i komórki śródmiąższowe. Mieszki jajnikowe w zależności od stadium ich rozwoju bywają rożnych rozmiarów. Najmniejsze i najbardziej zewnętrzne położone są mieszki jajnikowe pierwotne, największe – mieszki jajnikowe dojrzewające (pęcherzyki Graafa) zbudowane są z zewnętrznie układającej się osłonki mieszka i warstwy ziarnistej; w jamie mieszka znajduje się Komorka jajowa czyli jajo i płyn mieszka, zawierający również swoiste hormony(estrogeny). Położone w mieszkach komórki jajowe rozwijają się i przechodzą określone stadia wzrostu. Gdy ściana mieszka pęka, płyn wylewa się, a razem z nim opuszcza jajnik Komorka jajowa. Proces ten nazywa się jajeczkowaniem albo owulacją. Na miejscu pękniętego mieszka jajnikowego dojrzewającego, kosztem nabłonka mieszkowego, rozwija się ciałko żółte – gruczoł o charakterze dokrewnym, produkujący hormon ciałka żółtego (progesteron).ciałko żółte osiąga największy rozwój podczas ciąży; w razie braku ciąży lub po porodzie ulega ono stopniowej resorpcji
PIES jajniki suki osiągają stosunkowo niewielkie rozmiary i leża całkowicie ukryte w torbie jajnikowej.
SWINIA powierzchnia jajnika jest guzkowata; wiąże się to z tym, ze dojrzewa jednocześnie większa liczba pęcherzyków.
BYDLO u krowy jajniki są stosunkowo niewielkie. Umocowane są na wysokości guza krzyżowego kości biodrowej.
KON jajniki u klaczy maja kształt elipsoidy, ale tylko u młodych zwierząt, natomiast u dorosłych przybierają formę ziarna bobu.
Na brzegu wolnym jajnika znajduje się dół jajnika, zwany tez dołem owulacyjnym. Cały jajnik z wyjątkiem tego dołu okryty jest błona surowicza i w związku z tym jajeczkowanie może zachodzi tylko we wspomnianym dole jajnika.
JAJOWOD stanowi cieki, wężykowato poskręcany przewód łączący jajnik z rogiem macicy. Jest miejscem zapłodnienia komórki jajowej oraz służy do jej przeprowadzenia do macicy; zbudowany jest z błon: śluzowej, mięśniowej i surowiczej. Błona śluzowa wysłana jest nabłonkiem migawkowym i układa się w podłużne fałdy. Przedni koniec jajowodu tworzy rozszerzenie zwane lejkiem jajowodu, którego nierówny, poszarpany brzeg tworzy strzępki jajowodu. Cześć strzępków przyrasta do przedniego końca jajnika i otrzymuje nazwę strzępka jajnikowego. W zagłębieniu lejka leży ujście brzuszne jajowodu, przez które jajowód ma łączność z jama otrzewnej. Ujście brzuszne prowadzi do przedniej, silnie poskręcanej części jajowodu zwanej banka jajowodu. Ku Tylowi do banki przebieg jajowodu jest już prostszy; ta cześć nosi nazwę cieśni jajowodu i otwiera się ujściem macicznym jajowodu do jamy macicy. Jajowód leży w krezce jajowodu, która stanowi cześć więzadła szerokiego macicy.
MACICA jest jamowym narządem błoniasto mięśniowym, w którym odbywa się rozwój zarodka i z którego dojrzały do życia pozapłodowego płód wypierany jest na zewnątrz przez drogi rodne. Z tymi czynnościami macicy związana jest jej budowa. U większości ssaków domowych występuje macica dwurożna. Rozróżnia się w niej prawy i lewy róg macicy, trzon macicy i szyjkę macicy. W rogach i trzonie mieści się jama macicy, która przez ujście wewnętrzne macicy łączy się z kanałem szyjki macicy. Kanał ten otwiera się do pochwy ujściem zewnętrznym macicy. Rogi macicy zwężają się ku przodowi i przechodzi bez wyraźnej granicy w jajowody, ku Tylowi natomiast w trzon macicy. Błona śluzowa macicy wyściela nabłonek cylindryczny, który w pewnych okresach czynnościowych bywa zaopatrzony w migawki. W błonie śluzowej występuje cewkowe gruczoły maciczne, brak ich tylko w okolicy szyjki macicy. Wytwarza podłużne lub poprzeczne fałdy. Błona mięśniowa zbudowana z dwóch wart włókien mięśniowych gładkich zew. Podłużnej i wew. Okrężnej. Włókna okrężne są szczególnie dobrze rozwinięte w okolicy szyjki, gdzie tworzą zwieracz. Błona surowicza albo omacicze przechodzi z bocznych powierzchni macicy w krezkę macicy, będąca największym fragmentem więzadła szerokiego macicy. Ku przodowi więzadło szerokie macicy stanowi krezka jajowodu i jajnika.
PIES błona śluzowa szyjki ukształtowana jest w postaci podłużnych i poprzecznych fałdów i zawiera gruczoły szyjkowe.
SWINIA w związku z duża liczba płodów rogi macicy są u lochy bardzo długie, przypominają one pętle jelit. Trzon jest krotki, natomiast szyjka – 3x dłuższa od trzonu i z zewnątrz stanowi najbardziej zwężona cześć macicy. Na błonie śluzowej szyjki widnieją charakterystyczne boczne wypuklenia zwane poduszkami szyjkowymi.
PRZEZUWACZE na błonie śluzowej rogów i trzonów macicy występują 4 rzędy strzępków, nazywanych również brodawkami macicy. Strzępki osiągają silny rozwój podczas ciąży a po porodzie ulęgają uwstecznieniu; u małych przeżuwaczy powierzchnia strzępków jest lekko wklęsła i ma postać dołka.
POCHWA jest przewodem błoniasto mięśniowym służącym zarówno jako narząd kopulacyjny, jak i droga rodna. Układa się ona ku Tylowi od macicy i przechodzi w przedsionek pochwy, przy czym granice miedzy nimi wyznacza leżące na dolnej ścianie ujście zewnętrzne cewki moczowej. Tylko u młodych zwierząt w okolicy przedniej krawędzi ujścia cewki moczowej występuje slaby, poprzeczny fałd błony śluzowej zwany błona dziewicza. Błona śluzowa pochwy, pozbawiona gruczołów i wysłana nabłonkiem wielowarstwowym płaskim, układa się w podłużne zmarszczki pochwowe, o rożnej wielkości u poszczególnych gatunków zwierząt. Błona mięśniowa zbudowana jest z okrężnych wewnętrznych i podłużnych zewnętrznych pęcherzyków włókien mięśniowych gładkich. Z zewnątrz pochwę okrywa łącznotkankowa przydanka a tylko w najbardziej przednim odcinku – błona surowicza.
PRZEDSIONEK POCHWY stanowi bezpośrednie przedłużenie pochwy ku Tylowi od ujścia zewnętrznego cewki moczowej. Zakończony jest częściami płciowymi samiczymi zewnętrznymi. Błona śluzowa przedsionka wysłana jest nabłonkiem wielowarstwowym płaskim, zawiera drobne grudki chłonne i na dnie – gruczoły przedsionkowe mniejsze. Błona mięśniowa pochwy , zbudowana z włókien miejscowych gładkich, przedłuża się również na przedsionek pochwy; na zewnątrz mięśniówki gładkiej układa się m. zwieracz przedsionka, utworzony przez okrężnie przebiegające pęczki włókien mięśniowych poprzecznie prążkowanych.
SROM SAMICZY składają się Nan wargi sromowe, które ograniczają wejście do przedsionka pochwy i tworzą szparę sromu. Górny kat szpary sromu jest zaokrąglony i nosi nazwę spoidła grzbietowego warg, natomiast dolny – ostry- zwany jest spoidłem brzusznym warg. W spoidle brzusznym warg widoczna jest żołądź łechtaczki. Wargi sromowe są to fałdy skórne, których zrąb stanowi m. zwieracz sromu, zbudowany z włókien mięśniowych gładkich i poprzecznie prążkowanych. Skora bocznej powierzchni warg jest pokryta delikatnymi włosami i zawiera gruczoły potowe i łojowe. Skora przy środkowej powierzchni warg jest pozbawiona gruczołów i włosów a pokrywa ja cieki nabłonek wielowarstwowy.
LECHTACZKA zbudowana jest z ciała jamistego łechtaczki, podobnego jak w prąciu, ale słabiej rozwiniętego. Tworzy ono w łechtaczce dwie odnogi i trzon oraz żołądź. Odnogi przyczepiają się do guzów kulszowych i są otoczone mm. Kulszowo – jamistymi. Mięsnie te uciskając na żyły powodują, ze odpływ krwi z łechtaczki będącej we wzwodzie jest utrudniony trzon łechtaczki układa się w ścianie przedsionka pochwy i tylko żołądź łechtaczki wystercza w koncie dolnym szpary sromu z dołu łechtaczki. Dół łechtaczki utworzony jest przez fałd skórny zwany napletkiem łechtaczki.
Oogeneza
W okresie mnożenia kom. Macierzyste kom. Jajowych o diploidalnej liczbie chromosomów dzielą się wielokrotnie dając liczne pokolenie mnożąc się wytwarzają w obu jajnikach do kilku tyś. Kom. Przy czym ich ostatnie pokolenie ntraci zdolność podziału. Oogonie wchodzą w okres wzrostu. W tym okresie kom. Powiększają się znacznie, gromadzą białkowe lub dentoplazmatyczne w postaci żółtka. Z oogoni powstaje oocyt I rzędu mający 2n. Oocyt I rzędu wchodzi w okres dojrzewania, następują 2 podziały, redukcyjny (mejotyczny) i ekwacyjny kom. Potomne nie są równe co do wielkości. W czasie podziału, wrzeciono mitotyczne przerzuca się na obwód kom. Na jej powierzchni powstaje uwypuklenie do którego przesuwa się część wrzeciona wraz z połową chromosomów. 2 oocytu I rz. Powstaje kom. Oocyt II rz. Oraz jedna mała kom.- pierwsze ciałko kierunkowe. Oocyt II rz. Ma 1n. Oocyt II rz. Przystępuje do podziału ekwacyjnedo, przy czym podczas metafazy zostaje on wydalony z jajnika-jajeczkowanie. Dalszy rozwój po wniknięciu do niej plemnika. Gdy to nie nastąpi oocyt II rz. Ginie. Gdy plemnik wniknie do oocytu II rz. Podział zostaje ukończony, powstaje ootyda i mała kom. Zwana drugim ciałkiem kierunkowym. W tym czasie następuje podział pierwotnego ciałka kierunkowego. W ten sposób z jednego oocytu I rz. Otrzymujemy dojrzałą kom. Rozrodczą żeńską zdolną do zapłodnienia oraz ciałka kierunkowe.