background image

Pozamilitarne ogniwa 

obronne na szczeblu 

wojewódzkim.

Opracował : Mateusz 

Marciniak 

Gr. 34

background image

    Działalność instytucji państwa ma na celu ochronę 

interesów narodowych oraz zapewnienie bezpieczeństwa 
Polski. Szczegółowe zadania ogniw ochronnych zostały 
określone w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz 
ustawach i innych aktach prawnych. Idea systemu 
obronności Rzeczypospolitej Polskiej jest realizowana na 
podstawie wprowadzonych w życie „Strategii 
bezpieczeństwa RP” oraz „Strategii obronności RP”, które 
zakładają funkcjonowanie w jego ramach podsystemów: 
kierowania obronnością, militarnego i pozamilitarnego. 
Ten ostatni obejmuje z kolei ogniwa: informacyjne, 
gospodarcze oraz ochronne. Ogniwa ochrony państwa 
odgrywają istotną rolę zarówno w okresie pokoju, 
kryzysu, jak i wojny. Przypisane im prawem zadania 
posiadają taką samą rangę jak zadania realizowane przez 
inne ogniwa podsystemu pozamilitarnego oraz pozostałe 
podsystemy systemu obronności RP.

background image

   

Dla osiągnięcia celów w dziedzinie 

bezpieczeństwa Polska utrzymuje 
odpowiadający potrzebom i zgodny z 
możliwościami państwa system 
bezpieczeństwa. 

Aktualne systemy bezpieczeństwa państwa 

stanowią :

• Organy kierowania – podsystem 

kierowania obronnością ,

• Siły zbrojne – podsystem militarny,
• Siły i elementy pozamilitarne – podsystem 

pozamilitarny.

background image

        Pozamilitarne  struktury  obronne  tworzą: 

administracja rządowa, samorząd terytorialny oraz 
inne  podmioty  i  instytucje  państwowe,  a  także 
przedsiębiorcy,  na  których  nałożono  obowiązek 
realizacji  zadań  na  rzecz  obronności  państwa. 
Podsystem  ten  realizuje  zadania  obejmujące: 
zapewnienie 

sprawnego 

bezpiecznego 

funkcjonowania 

państwa, 

zasilanie 

zasobami 

ludzkimi  i  materiałowymi  Sił  Zbrojnych  RP  oraz 
jednostek  organizacyjnych  odpowiedzialnych  za 
bezpieczeństwo  wewnętrzne  państwa,  a  także 
zadania  wynikające  z  obowiązków  państwa-
gospodarza, zapewnienie ochrony i zabezpieczenie 
podstawowych  potrzeb  bytowych  ludności  oraz 
tworzenie warunków do jej przetrwania.

background image

• Definicje terminu obronnośc pomimo 

pewnych różnic posiadają wspólne cechy, 
które odnoszą się do przeciwdziałania 
zagrożeniom nadzwyczajnym (nie tylko 
wojennym). System bezpieczeństwa 
narodowego wyraża się zdolnością pełnego 
wykorzystania potencjału militarnego i 
niemilitarnego państwa, który może 
przeciwstawić specyficznym zagrożeniom, 
jakimi są w szczególności stany 
nadzwyczajne (klęska żywiołowa, stan 
wyjątkowy, stan wojenny), a w których 
państwu może zdarzyć się funkcjonować.

background image

Zagrożenia niemilitarne:

Zagrożen

ia

niemilitar

ne

Zagrożen

ia

niemilitar

ne

Technic

zne

Technic

zne

Inne

Inne

Społecz

ne

Społecz

ne

Natural

ne

Natural

ne

background image

   Czynnikami powodującymi zagrożenia związane        

z utratą lub istotnymi zakłóceniami dla bytu i 
rozwoju będą: 

 konflikty społeczne (wewnątrz danej społeczności,    

z innymi otaczającymi ją społecznościami, wojny, 
terroryzm, przestępczośc, bezrobocie, bieda i inne), 

siły natury (klęski żywiołowe, trzęsienia ziemi, 

epidemie chorób zakaźnych ludzi i zwierząt oraz 
inne),

katastrofy (komunikacyjne, budowlane, awarie 

katastrofalne, urządzeń infrastruktury krytycznej, 
skażenie promieniotwórcze, techniczne, ekologiczne  
i inne),

czynniki inne (globalne, kryzysy ekonomiczne           i 

inne).

background image

    Zagrożenia niemilitarne stanowią tło do ukazania istoty funkcjonowania 

aparatu zarządzania niemilitarnego oraz ukazania roli, jaką pełnią 
poszczególne jego szczeble. W czasie występowania ogólnokrajowych 
zagrożeń najwyższy szczebel zarządzania niemilitarnego pełni rolę 
koordynatora przygotowań całego systemu do reagowania kryzysowego i 
w rezultacie kieruje nim. Szczególną dziedziną zarządzania są sytuacje 
szczególne, w których wyróżnia się na przykład zarządzanie 
katastrofami oraz zarządzanie kryzysowe.

Pozamilitarne ogniwa systemu obronności państwa funkcjonują w ramach 

działów administracji rządowej oraz struktur terytorialnych systemu 
obronności państwa. Neutralizacją zagrożeń niemilitarnych zajmuję się 
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przy współudziałów 
innych resortów. Zadania ochronne związane z zapewnieniem 
sprawnego funkcjonowania państwa obejmują w szczególności : ochronę 
osób podlegających szczególnej ochronie oraz obiektów i transportu im 
służącego ; ochronę delegacji i przedstawicielstw innych państw;  
zapewnienie łączności; ochronę szczególnie ważnych obiektów; ochronę 
dóbr kultury i dziedzictwa narodowego; zapewnienie bezpieczeństwa i 
porządku publicznego; ochronę przeciwpożarową oraz nadzór nad 
przestrzeganiem rygorów prawa w czasie stanu wojennego.

background image

   Ochrona i zapewnienie potrzeb bytowych ludności obejmuje:

 Zaopatrywanie w produkty spożywcze, wodę produkty lecznicze i 

wyroby medyczne, podstawowe artykuły przemysłowe 
powszechnego użytku i produkty naftowe,

 Dostawy energii elektrycznej i surowców energetycznych,
 Alarmowanie,
 Ewakuacje,
 Ratownictwo,
 Budowle ochronne,
 Zapewnienie zaopatrzenia formacji obrony cywilnej w sprzęt, 

materiały i środki ochrony,

 Likwidacje skażeń i zakażeń,
 Ochronę zdrowia,
 Przewozy pasażerskie i towarowe,
 Opiekę nad dziecmi i młodzieżą oraz osobami 

niepełnosprawnymi,

background image

Pozamilitarne ogniwa obronności dzielą 

się na trzy grupy: 

Pozamilitar

ne 

ogniwa

gospodarcz

e

informacyj

ne

ochronne

background image

   Ogniwa ochronne mają na celu zapewnienie 

warunków bezpiecznego funkcjonowania 
struktur państwa, a także ochronę ludności 
oraz majątku narodowego przed skutkami 
zbrojnych i niezbrojnych oddziaływań 
kryzysowych i wojennych. Ogniwa ochronne 
przeznaczone są do realizowania takich 
zadań, jak:

• Ochrona granic,
• Ochrona ważnych osób i obiektów,
• Zapewnienie bezpieczeństwa i porządku 

publicznego.

background image

   Ogniwami ochrony państwa będą 

jednostki organizacyjne – formacje. 
W odniesieniu do resortu 
kierowanego przez ministra 
właściwego do spraw wewnętrznych 
są to:

o Policja,
o Państwowa Straż Pożarna,
o Straż Graniczna,
o Biuro Ochrony Rządu,
o odziały Obrony Cywilnej.

background image

• Policja, Państwowa Straż Pożarna, Straż 

Graniczna, ABW, Służba Więzienna.

Ogniwa ochrony struktur państwa

• Obrona Cywilna, służba zdrowia, służby 

ratownicze.

Ogniwa ochrony ludności

• Przedsiębiorcy o szczególnym znaczeniu 

gospodarczo-ochronnym

Ogniwa ochrony infrastruktury 

technicznej

background image

     

Ogniwami ochrony państwa są: 

    

     Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralne Biuro 

Antykorupcyjne, sądy i prokuratura oraz określone jednostki 
organizacyjne resortu spraw wewnętrznych, które funkcjonują na 
wszystkich zasadniczych szczeblach organizacyjnych państwa, zakres 
kompetencji tych ogniw powoduje wzajemne świadczenie usług między 
nimi.

     Istotna role we wsparciu działań sił wykonujących bezpośrednio 

zadania na rzecz bezpieczeństwa państwa odgrywają także:

• Straż Ochrony Kolei,
• Straż Łowiecka,
• Straż Rybacka,
• Inspekcja Weterynaryjna,
• Inspekcja Farmaceutyczna,
• Inspekcja Handlowa,
• Inspekcja Ochrony Roślin
• Istotną role odgrywają podmioty realizujące zadania wpływające na stan 

bezpieczeństwa obywateli i chroniące ich życie, zdrowie oraz mienie. 
Należą do nich : Straż Gminna, Straż Miejska, Wodne Ochotnicze 
Pogotowie Ratunkowe, Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe.

background image

Zadanie pozamilitarnych ogniw 

obronnych.

Realizacja zadań obronnych normowana jest między innymi przez niżej 

wymienione akty prawne:

1.

Ustawa z dnia  21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony 
Rzeczpospolitej Polskiej ( J.T. Dz. U. z 2004 r. nr 241, poz. 2416 z póź. zm. )

2.

Rozporządzenie Rady Ministra z dnia 15 czerwca 2004 r. w sprawie warunków i 
trybu panowania i finansowania zadań wykonywanych w ramach przygotowań 
obronnych państwa przez organy administracji rządowej i organy samorządu 
terytorialnego (  Dz. U. z 2004 r. nr 152, poz. 1599 z póź. zm. ).

3.

Rozporządzenie Rady Ministrów  z dnia 21 września 2004 r. w sprawie  
gotowości obronnej państwa ( Dz. U. z 2004 r. nr 219, poz. 2218 ).

4.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie 
przygotowania systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym ( Dz. U. z 
2004 r. nr 98, poz. 978 ).

5.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie warunków i 
sposobu przygotowania oraz wykorzystywania publicznej i nie publicznej 
służby zdrowia na potrzeby obronne państwa oraz właściwości obronne w tych 
sprawach ( Dz. U. z 2004 r. nr 143, poz. 1515).

background image

Zadanie pozamilitarnych ogniw obronnych 

można ując w 3 grupy:

1. Zapewnienie ochrony ludności i struktur 

państwa w warunkach zagrożenia 
bezpieczeństwa państwa i na wypadek wojny,

2. Zasilanie zasobami ludzkimi i materiałowymi 

sił zbrojnych RP oraz wsparcie duchowe i 
moralne wojsk własnych i sojuszniczych 
prowadzących operacje na terytorium RP,

3. Zapewnienie materialnych i duchowych 

podstaw egzystencji ludności i jej przetrwania 
w warunkach zewnętrznego zagrożenia 
bezpieczeństwa państwa i wojny.

background image

Zadania ogniw informacyjnych i 

gospodarczych

Ogniwa 

informacyj

ne

Ochrona interesów 

narodowych

Tworzenie i 

utrzymywania 

potencjału 

informacyjno- 

obronnego

Przygotowanie 

mass mediów

Ogniwa 

gospodarc

ze

Rezerwy 

państwowe  i 

zapasy paliw

Infrastruktura 

obronna

Świadczenia 

rzeczowe  dla SZ

Prace badawczo-

rozwojowe 

Planowanie 

przestrzenne

background image

Podsumowanie

Podsystem pozamilitarny obejmuje elementy polityczno – administracyjne, społeczne, 

ochronne oraz gospodarczo obronne. W tym podsystemie strefę podmiotową i 
przedmiotową realizuje administracja rządowa, samorządowa i przedsiębiorcy. Ich 
zadaniem jest tworzenia warunków niezbędnych do działania podsystemu militarnego 
oraz funkcjonowania pozostałych struktur państwa, a także materialnych i 
duchowych podstaw przetrwania narodu w czasie kryzysu i wojny. Siły i środki będące 
w ich posiadaniu powinny służyć do ochrony ludności przed katastrofami, 
zagrożeniami ekologicznymi, klęskami żywiołowymi i skutkami działań wojennych. 
Zadania tych podmiotów polegają głównie na rozpoznaniu, zapobieganiu i zwalczaniu 
wszelkich form zagrożeń godzących w bezpieczeństwo państwa oraz jego 
mieszkańców. Natomiast elementy gospodarcze podsystemu pozamilitarnego mają 
na celu zaspokojenie potrzeb systemu bezpieczeństwa państwa w czasie kryzysu i 
wojny i są realizowane przez poszczególne ministerstwa. 

 Ogniwa ochronne powinny być przygotowane do ochrony granic, ważnych osób i 

obiektów, zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym zapewnienia 
przestrzegania nadzwyczajnych rygorów prawa w warunkach wojny i kryzysu. W 
przypadku pozamilitarnych zagrożeń kryzysowych zadania przejmie system ochrony 
ludności i cywilnego reagowania kryzysowego w oparciu o struktury administracji 
publicznej oraz służby i formacje pozamilitarne.


Document Outline