Standard cewnikowania pacjentów

po udarze mózgu a występowanie

infekcji dróg moczowych

 

Opis przypadku



W klinice neurologii od 10 dni przebywa 67 letni
mężczyzna z powodu udaru krwotocznego mózgu.
Zgodnie ze standardem postępowania pacjent na okres
hospitalizacji ma założony cewnik do pęcherza
moczowego, celem kontroli diurezy. Chory jest w dobrym
kontakcie, bez cech afazji, rehabilitowany (pionizacja).
Zauważyłam, że czas pobytu chorych z tą jednostką
chorobową w oddziale wydłuża się z powodu infekcji dróg
moczowych. Chcę poszukać dowodów naukowych
potwierdzających lub nie konieczność utrzymywania
cewnika w pęcherzu moczowym u chorych po udarze
mózgu przez okres ich pobytu w oddziale.

Pytanie klinicznie istotne



Czy u pacjenta po udarze skrócenie czasu

utrzymania cewnika w pęcherzu
moczowym w porównaniu ze
standardowym zacewnikowaniem przez
cały okres hospitalizacji zmniejszy ryzyko
występowania ZUM i skróci czas jego
pobytu w szpitalu

P
(pacjent,
populacja,
problem)

I
(interwencja
/ekspozycja)

C
(element
porównawczy

O
(punkt
końcowy)

Czy u
pacjenta po
udarze

skrócenie
czasu
utrzymania
cewnika w

pęcherzu
moczowym

w porównaniu
ze
standardowym
zacewnikowani

em przez cały
okres
hospitalizacji

zmniejszy
ryzyko
występowan
ia ZUM i

skróci czas
jego pobytu
w szpitalu

Słowa kluczowe



W języku polskim: udar mózgu; cewnik

Foley’a; ZUM; standard



W języku angielskim: stroke;Foley

catheter; urinary infection; standard

Bazy

Urinary tract infection after stroke

D.Q J Med 2009; 102:243–249
doi:10.1093/qjmed/hcp012 Advance Access publication 20 February 2009

Tło i cel:



Zakażenie układu moczowego (ZUM) jest

rozpoznawalnym powikłaniem po udarze.
Naszym celem jest określenie
występowania ZUM po ostrym udarze,
czynników ryzyka związanych z tym
powikłaniem i jego związków z wynikami.

Urinary tract infection after stroke

D.Q J Med 2009; 102:243–249
doi:10.1093/qjmed/hcp012 Advance Access publication
20 February 2009

Grupa badawcza



Potencjalna analiza postępujących ostrych

udarów u pacjentów przyjętych do
miejskiego szpitala. Zbadano 412
pacjentów; u 65 (15.8%) zdiagnozowano
ZUM, po średnio 14 dniach, które wiązało
się z cewnikowaniem pęcherza; po 3
miesiącach ZUM wiązało się ze śmiercią
lub upośledzeniem/niepełnosprawnością.

Urinary tract infection after stroke

D.Q J Med 2009; 102:243–249
doi:10.1093/qjmed/hcp012 Advance Access publication
20 February 2009

Wnioski



ZUM jest typowy po ostrym udarze. Jest

związany z cewnikowaniem pęcherza
moczowego, upośledzeniem poudarowym
i wyższym wiekiem. Uniknięcie
cewnikowania mogłoby zredukować
pojawianie się tej typowej komplikacji.

Zakażenia układu moczowego u
pacjentów po udarze
mózgu – doniesienie wstępne

Rehabilitacja Medyczna 2013, Tom 17, Nr 1, XX-XX

Cel



W Oddziale Rehabilitacji Neurologicznej

ORNR ”Krzeszowice” przeprowadzono
badanie mające na celu analizę częstości
występowania zakażeń układu moczowego
u pacjentów po udarze oraz związku tych
infekcji z cechami społeczno-
demograficznymi i stanem zdrowia.

Zakażenia układu moczowego u
pacjentów po udarze
mózgu – doniesienie wstępne

Rehabilitacja Medyczna 2013, Tom 17, Nr 1, XX-XX

Grupa badawcza



Przeprowadzono analizę retrospektywną

dokumentacji medycznej wszystkich
pacjentów rehabilitowanych w Oddziale
rehabilitacji Neurologicznej „Krzeszowice”
w roku 2012. Badanie objęło 97 pacjentów.

Zakażenia układu moczowego u
pacjentów po udarze
mózgu – doniesienie wstępne

Rehabilitacja Medyczna 2013, Tom 17, Nr 1, XX-XX

Wyniki



Przeprowadzone badanie wskazuje na zależność
pomiędzy infekcją układu moczowego a wiekiem
(OR=3,77; 95%CI: 1,58-9,00), płcią (OR=4,82;
95%CI: 1,85-12,57), czasem, jaki upłynął od
udaru (OR=3,75; 95%CI: 1,43-9,86) oraz
cukrzycą (OR=3,07;95%CI: 1,15-8,17). U
wszystkich pacjentów, którzy mieli założony na
stałe cewnik rozwinęła się infekcja układu
moczowego. Nie stwierdzono istotnej zależności
pomiędzy typem, lokalizacją i liczbą przebytych
udarów oraz występowaniem nadciśnienia
tętniczego i afazją, a zakażeniem układu
moczowego.

Zakażenia układu moczowego u
pacjentów po udarze
mózgu – doniesienie wstępne

Rehabilitacja Medyczna 2013, Tom 17, Nr 1, XX-XX

Wnioski



Założenie cewnika moczowego na stałe u chorych
po udarze mózgu we wszystkich przypadkach
prowadzi do infekcji układu moczowego. Należy
zatem dążyć do jak najszybszego uwolnienia
pacjenta od cewnika. Nie należy rutynowo
cewnikować pacjentów z nietrzymaniem moczu.



Czynnikami predysponującymi do infekcji układu
moczowego u chorych po udarze są: starszy wiek,
płeć żeńska oraz krótszy czas, jaki upłynął od udaru
mózgu.

Abstract T P304: A Retrospective Cohort Study: Effect of Ambulation on Urinary Tract Infections in Acute Stroke
Patients

International Stroke Conference Poster Abstracts
Session Title: In-hospital Treatment Posters II

Cel



Celem naszych grupowych badań było
zrozumienie związku pomiędzy ZUM, a stanem
ambulatoryjnym pacjenta, dopasowanym do
wieku, płci, rodzaju udaru (niedokrwienny,
krwotok mózgowy, krwotok podpajęczynówkowy),
migotania przedsionków, użycia cewnika.
Oceniliśmy hipotezę, że pacjenci z udarem, którzy
są zdolni do chodzenia podczas hospitalizacji
będą wykazywać niższe wskaźniki ZUM.

Abstract T P304: A Retrospective Cohort Study: Effect
of Ambulation on Urinary Tract Infections in Acute
Stroke Patients
International Stroke Conference Poster Abstracts
Session Title: In-hospital Treatment Posters II

Grupa badawcza



Zbadaliśmy 1670 pacjentów z ostrym

udarem, którzy zostali przyjęci do
Akademickiego Centrum leczenia udaru
pomiędzy lutym 2006 i majem 2014. Został
wykorzystany specjalny kwestionariusz, aby
zidentyfikować pacjentów z ostrym udarem
i ich stan ambulatoryjny. ZUM został
zidentyfikowany.

Abstract T P304: A Retrospective Cohort
Study: Effect of Ambulation on Urinary Tract
Infections in Acute Stroke Patients

International Stroke Conference Poster Abstracts
Session Title: In-hospital Treatment Posters II

Wyniki



Podczas hospitalizacji 444 (27%) pacjentów mogło
się poruszać/chodzić. Pacjenci, którzy byli w
stanie poruszać się/chodzić podczas hospitalizacji
mieli niższe wskaźniki ZUM (1.4% vs 9.8%;
p<0.0001) w porównaniu do pacjentów
unieruchomionych. Po dopasowaniu kryteriów
wieku, płci, rodzaju udaru, migotania
przedsionków i zastosowania cewnika, nadal
pacjenci, którzy mogli się poruszać mieli niższe
wskaźniki ZUM. (OR: 0.41, 95% CI 0.25-0.63).

Abstract T P304: A Retrospective Cohort
Study: Effect of Ambulation on Urinary Tract
Infections in Acute Stroke Patients

International Stroke Conference Poster Abstracts
Session Title: In-hospital Treatment Posters II

Wnioski



Podsumowując, nasze badania sugerują,

że pacjenci po udarze, którzy byli w stanie
chodzić podczas hospitalizacji mieli niższe
wskaźniki ZUM. Wcześniejsze rozpoczęcie
poruszania się może powodować
wcześniejsze wyciągnięcie cewnika co
może tłumaczyć ochronny efekt
poruszania przeciwko ZUM.

Urinary Tract Infections Complicating Stroke
Mechanisms, Consequences, and Possible Solutions

Sharon N. Poisson, MD; S. Claiborne Johnston, MD, PhD; S. Andrew Josephson, MD

Tło i cel



Szpitalnie nabyte zakażenie układu moczowego
(ZUM) jest typowym powikłaniem u
hospitalizowanych pacjentów. Ostatnio Centers
for Medicare and Medicaid Services zidentyfikował
ZUM związany z cewnikowaniem jako sytuacje
możliwą do uniknięcia i z tego powodu dodatkowe
dofinansowanie dla szpitali zostało wstrzymane,
powodując zwiększoną potrzebę zapobiegania tym
poważnym powikłaniom.

Urinary Tract Infections Complicating
Stroke Mechanisms, Consequences,
and Possible Solutions

Sharon N. Poisson, MD; S. Claiborne Johnston, MD, PhD; S.
Andrew Josephson, MD

Wnioski



Pacjenci z udarem podlegają innym

czynnikom ryzyka, innym konsekwencjom, a
także innym przeszkodom/trudnościom aby
zmniejszyć ZUM niż pozostali
hospitalizowani pacjenci. Konieczne są
dalsze badania, aby rozwinąć skuteczne
podejście w celu zmniejszenia tej poważnej
komplikacji u pacjentów z udarem.

Urinary Tract Infections Complicating Stroke
Mechanisms, Consequences, and Possible Solutions

Sharon N. Poisson, MD; S. Claiborne Johnston, MD, PhD; S. Andrew Josephson, MD

Podsumowanie



Artykuł ten analizuje dogłębnie patofizjologię, czynniki ryzyka i
konsekwencje ZUM po udarze a także metody umożliwiające
zmniejszenie występowania ZUM u pacjentów po udarze.



Pacjenci po udarze są szczególnie narażeni na ZUM z powodu
zwiększonego ryzyka związanego z immunosupresją, złego
funkcjonowania pęcherza i zwiększonego użycia cewnika
Foleya. Gorączka i ogólna reakcja zapalna związana z ZUM
może osłabiać rekonwalescencję po udarze. ZUM wiąże się z
gorszymi wynikami neurologicznymi, dłuższym pobytem w
szpitalu a także zwiększonymi kosztami opieki poudarowej.

Infekcje dróg moczowych a kolonizacja bakteryjna cewników
podwójnie zagiętych

 Urologia Polska2006/59/3
Rafał Kliś , Ewa Korczak-Kozakiewicz, Waldemar Różański

Cel



Cewnik podwójnie zagięty umożliwia swobodny odpływ
moczu z górnych dróg moczowych. Długotrwałe
utrzymywanie cewnika w drogach moczowych sprzyja
kolonizacji bakteryjnej jego powierzchni i moczu.
Oceniono korelację między rodzajem bakterii
wyhodowanych z różnych odcinków cewnika podwójnie
zagiętego, usuniętego z dróg moczowych a rodzajem
bakterii wyhodowanych z moczu. Ocenie poddano
zależność między kolonizacją bakteryjną cewnika
podwójnie zagiętego a okresem utrzymywania go w
drogach moczowych.

Infekcje dróg moczowych a kolonizacja
bakteryjna cewników podwójnie zagiętych

 

Urologia Polska2006/59/3

Rafał Kliś , Ewa Korczak-Kozakiewicz, Waldemar Różański

Grupa badawcza



Badano 42 pacjentów. U każdego pacjenta

wykonano posiew moczu przed założeniem i
przed usunięciem cewnika. Ocenę
mikrobiologiczną cewnika podwójnie
zagiętego przeprowadzono według
standardów mikrobiologicznych, oddzielnie
dla odcinka miedniczkowego,
moczowodowego i pęcherzowego cewnika.

Infekcje dróg moczowych a kolonizacja bakteryjna cewników
podwójnie zagiętych

Urologia Polska2006/59/3
Rafał Kliś , Ewa Korczak-Kozakiewicz, Waldemar Różański

Wyniki



Posiew moczu, pobranego przed usunięciem cewnika z dróg
moczowych, był dodatni w przypadku 10 chorych. W 32
przypadkach uzyskano jałowy posiew moczu. U wszystkich
chorych, u których cewnik w drogach moczowych
utrzymywano poniżej 30 dni, próbki moczu były jałowe. Gdy
cewnik utrzymywano od 30 do 90 dni - zakażonych było
25% próbek moczu; powyżej 90 dni - 45% próbek moczu.
Tylko w jednym (3%), spośród 42 cewników nie stwierdzono
kolonizacji bakteryjnej. W 41 przypadkach (97%) posiew z
cewnika był dodatni, a flora bakteryjna kolonizująca cewnik
wykazywała dużą różnorodność.

Infekcje dróg moczowych a kolonizacja
bakteryjna cewników podwójnie zagiętych

Urologia Polska2006/59/3
Rafał Kliś , Ewa Korczak-Kozakiewicz, Waldemar Różański

Wnioski



Wykazano zależność między okresem
utrzymywania cewnika podwójnie zagiętego,
a wynikiem posiewu moczu. Utrzymywanie
cewnika Double-J w drogach moczowych
obarczone jest dużym ryzykiem jego
kolonizacji przez drobnoustroje. Mocz i
poszczególne odcinki cewnika Double-J są
kolonizowane przez różnego rodzaju florę
bakteryjną.

Metaanaliza



Na podstawie przeanalizowanych badań

można wnioskować, że założenie cewnika
moczowego na stałe u chorych po udarze
mózgu prowadzi do infekcji układu
moczowego.



Dlatego należy unikać rutynowego

cewnikowania pacjentów i skracać czas
utrzymania cewnika w pęcherzu
moczowym