Mięśniak macicy
(myoma)
Mięśniaki macicy są najczęściej
występującymi nowotworami niezłośliwymi
macicy.
Częstość transformacji złośliwej 0,1 – 0,8%
Typy:
podsurowiczy
śródścienny
podśluzówkowy.
Występują zarówno u kobiet w okresie
rozrodczym, jak również w okresie
pomenopauzalnym.
Częściej u nieródek i kobiet z
niepowodzeniami położniczymi.
W patogenezie dużą rolę odgrywa
stymulacja estrogenowa.
Większość mięśniaków zlokalizowana jest w
trzonie macicy.
Mogą występować pojedynczo i osiągać
znaczne rozmiary.
Częściej w postaci licznych, drobnych
mięśniaków, tzw. macica
drobnomięśniakowata.
-przedłużone, obfite krwawienia miesięczne
-krwawienia międzymiesiączkowe
-bóle podbrzusza
-ucisk rozrastającego się guza na pęcherz
moczowy lub odbytnicę
-niepowodzenia położnicze.
Objawy kliniczne:
Wywiad.
Badanie ginekologiczne.
Badanie USG przy użyciu sondy
dopochwowej.
Rozpoznanie
Metody leczenia:
operacyjne wyłuszczenie mięśniaków
usunięcie macicy z lub bez przydatków.
Techniki operacyjne:
laparoskopia
laparotomia
Wybór techniki i zakresu operacji zależy od:
wieku chorej
liczby mięśniaków
lokalizacji
wielkości
chęci zachowania płodności
Rak endometrium
Najczęstszy nowotwór narządu rodnego u
kobiet.
Średni wiek w chwili rozpoznania to 61 lat.
Ponad 90 % rozpoznaje się u kobiet po 50
roku życia .
Mniej niż 5 % przypadków raka
endometrium dotyczy kobiet przed 40
rokiem życia.
otyłość
brak ciąż, cykle bezowulacyjne
późna menopauza
hiperestrogenizm endogenny (ziarniszczak,
otoczkowiak)
hiperestrogenizm egzogenny (długotrwałe leczenie
estrogenami niezrównoważonymi progesteronem)
cukrzyca, nadciśnienie, zesp. Lynch II, zesp.
policystycznych jajników
choroby prowadzące do upośledzonej czynności
wątroby
Tamoxifen stosowany w leczeniu raka piersi
Czynniki ryzyka rozwoju raka
błony śluzowej macicy
Rodzaje rozrostu endometrium:
rozrost gruczołowy bez atypii
rozrost gruczołowy z atypią
rozrost złożony bez atypii
rozrost złożony z atypią – stan
przednowotworowy!
Stała stymulacja estrogenowa przy niedoborze
progesteronu prowadzi do rozrostu komórek
endometrium.
Typ I
Wywołany przez estrogeny, zwykle w postaci
powierzchownego guza naciekającego. Często
współistnieje z rozrostem endometrium. Dobrze
reaguje na leczenie progestagenami i wiąże się z
dobrym rokowaniem.
Typ II
Często nie związany ze stymulacja estrogenową.
Występuje u starszych kobiet. Charakteryzuje się
niskim zróżnicowaniem komórek lub agresywnym
typem histologicznym. Gorsze rokowanie.
Typy raka endometrium
jasnokomórkowy
endometroidalny
śluzotwórczy
brodawkowaty surowiczy
wydzielniczy
nabłonkowy
guz z komórek przejściowych
Typy histologiczne raka
endometrium
Nieprawidłowe krwawienie z dróg rodnych
(często po menopauzie)
Podbarwione krwią, niekiedy ropne upławy
Ropomacicze
W badaniu USG szerokość echa
endometrium powyżej 12 mm u kobiet po
menopauzie.
Objawy kliniczne
Rak błony śluzowej trzonu macicy szerzy się
przez ciągłość naciekając mięsień macicy,
szyjkę, przymacicza, pęcherz moczowy,
odbytnicę, esicę i otrzewną.
Daje przerzuty drogą naczyń limfatycznych
do węzłów chłonnych miednicy mniejszej i
przyaortalnych.
Wynik badania
histopatologicznego
materiału uzyskanego z
wyłyżeczkowania kanału
szyjki i trzonu macicy.
Rozpoznanie
Klasyfikacja zaawansowania
raka endometrium wg FIGO
Prosty lub złożony rozrost endometrium z
atypią u kobiet przed menopauzą – leczenie
oszczędzające przy użyciu progestagenów
( Provera 10 mg/d przez 14 dni każdego
miesiąca lub Provera 10 mg/d w terapii
ciągłej). Kontrola – 6 miesięcy od
rozpoznania wykonuje się diagnostyczne
wyłyżeczkowanie jamy macicy.
Leczenie
Rozrost atypowy u kobiet po menopauzie –
proste usunięcie macicy z przydatkami.
I i II stopień zaawansowania – całkowite
wycięcie macicy wraz z przydatkami i
sklepieniami pochwy, ew. usunięcie węzłów
chłonnych miednicy mniejszej. Przy zajęciu
szyjki macicy można zastosować
brachyterapię przedoperacyjną i teleterapię
pooperacyjną.
Leczenie c.d.
W wyższych stopniach zaawansowania stosuje się
terapię wielokierunkową: chirurgiczną,
chemioterapię, radioterapię i hormonoterapię.
Śródoperacyjne płukanie jamy brzusznej – przy
głębokim naciekaniu ściany macicy (1c).
Leczenie nawrotów – chemioterapia (cisplatyna,
karboplatyna, doksorubicyna, cyklofosfamid).
Hormonoterapia – w leczeniu
wysokozróżnicowanych typów raka (octan
medroksyprogesteronu, kapronian
hydroksyprogesteronu, octan megestrolu); duże
dawki leków przez ponad rok.
Leczenie c.d.
I stopień wg FIGO – do 95% pięcioletnich
przeżyć
II stopień – do 65%
III stopień – do 40%
IV stopień – 9%.
Rokowanie