TRANSPORT MIEJSKI
OSÓB

Wykład 5

1

Elementy infrastruktury
transportu miejskiego



drogi i ulice wraz z urządzeniami
służącymi do organizacji ruch kołowego i
pieszego,



torowiska metra, kolei i tramwajów,



sieć energetyczna zasilająca metro, koleje,
tramwaje i trolejbusy,



podstacje energetyczne (transformatory),



przystanki, stacje i węzły przesiadkowe,



zajezdnie autobusowe, tramwajowe i
trolejbusowe,



parkingi.

2

Klasyfikacja dróg



miejska droga ekspresowa (E) – przeznaczona

wyłącznie do ruchu pojazdów samochodowych,



ulica główna ruch przyspieszonego (GP) – z

bezkolizyjnymi jezdniami o ruchu

jednokierunkowym,



ulica główna (G) – podstawowy element układu

komunikacyjnego miasta,



ulica zbiorcza (Z) – obsługuje zespół osiedli

mieszkaniowych lub dzielnicę przemysłową,



ulica lokalna (L) – obsługuje obszar, na którym

występuje,



ulica dojazdowa (D) – obsługuje wyłącznie

obiekty znajdujące się przy ulicy.

3

Funkcjonalna klasyfikacja
środków transportu miejskiego



indywidualne (rower, motorower,

motocykl, taksówka, samochód
osobowy),



grupowe (mikrobus, taksówka,

samochód osobowy),



zbiorowe (autobus, trolejbus,

tramwaj, metro, kolej miejska).

4

Transport zbiorowy



funkcjonowanie współczesnych miast
wiąże się z koniecznością zapewnienia
sprawnego i efektywnego systemu
transportu zbiorowego, zaspakajającego
potrzeby mieszkańców oraz tworzącego
dobre warunki rozwoju miast,



coraz więcej mieszkańców dużych miast
korzysta z komunikacji zbiorowej, co
przyczynia się do rewitalizacji śródmieść
i odciążenia środowiska od ujemnych
wpływów ruchu samochodowego,

5

Transport zbiorowy cd.



transport zbiorowy zmniejsza poziom kongestii,



według Międzynarodowej Rady Transportu
Publicznego transport miejski potrzebuje przy
jednakowej zdolności przewozowej 20 razy mniej
powierzchni sieci drogowej w porównaniu z
potrzebami transportu indywidualnego,



współczesny autobus 5 razy mniej zanieczyszcza
atmosferę i potrzebuje trzykrotnie mniej energii w
przeliczeniu na jednego pasażera w porównaniu z
transportem indywidualnym,



mniejsze zanieczyszczenie środowiska miejskiego i
niższy poziom hałasu,



ogranicza ruch komunikacyjny, co ułatwia wdrażanie
rozwoju zrównoważonego na obszarach miejskich.

6

Próby namówienia użytkowników

miast do rezygnacji z

przemieszczania się transportem

indywidualnym



„Dzień bez samochodu”

( Unia Europejska

obchodzi od 22 września 2002 r.)



w Polsce co roku włącza się ponad 100
miast,



w wielu miastach w tym dniu można za
darmo podróżować komunikacją miejską (
za okazaniem rejestracji samochodu),



jednak niewiele miast decyduje się na
zamknięcie choćby jednej ulicy,



w wielu miastach organizuje się rajdy
rowerowe.

7

Rozwiązania usprawniające

przepływy osób



należy prowadzić działania prowadzące do zmiany
preferencji, przyzwyczajeń i mentalności osób zachęcające do
korzystania z komunikacji miejskiej,



budowa, rozbudowa, modernizacja istniejącej i planowanej
infrastruktury (liniowej i punktowej),



oferowanie pasażerom lepszą jakość, dostępność i
nowoczesność komunikacji miejskiej (szybki tramwaj, metro,
modernizacja taboru),



powiązania, kooperacja i współpraca pomiędzy komunikacją
tramwajową i autobusową,



oferowanie wysokiej jakości usług za stosunkowo niską cenę,



budowa obwodnic wewnętrznych i zewnętrznych i miejskich
dróg ekspresowych,



Zastosowanie Inteligentnych Systemów Transportowych
(Telematyki).

8

Rozwiązania usprawniające

przepływy osób cd.



Budowa w węzłach przesiadkowych systemu
Park&Ride (P&R – parkuj i jedź)bądź B&R (Bike &Ride),
istota koncepcji opiera się na budowie w pobliżu
infrastruktury punktowej (przystanki) systemu
parkingów, na których podróżni mogliby pozostawiać
swoje pojazdy i kontynuować podróż w środkach
komunikacji miejskiej. Aby koncepcja była efektywna
musi istnieć odpowiednia liczba parkingów oraz
odpowiednia dostępność do komunikacji zbiorowej. Z
tą koncepcją może być związana koncepcja
elektronicznego biletu, który będąc jednocześnie
biletem parkingowym na przystanku P&R, pozwala na
korzystanie z komunikacji miejskiej bez dodatkowych
opłat.

9

Metro



to potoczne określenie szybkiej kolei miejskiej z
niezależnym, całkowicie lub częściowo podziemnym
korytarzem,



jest koleją elektryczną zdolną do przewożenia dużych
potoków pasażerów,



pierwsza prawdziwa linia podziemna, z podziemnymi
stacjami została otwarta w Londynie 10 stycznia 1863
r.



obecnie na świecie metro funkcjonuje w 169 miastach,



największą długość linii ma metro londyńskie (408 km,
268 stacji),



metro warszawskie ma długość linii 22,6 km,



pierwsze plany metra warszawskiego powstały w 1903
r.

10

Koncepcja ograniczania możliwości

korzystania

z nieracjonalnych środków transportu

na wydzielonych fragmentach sieci

transportowej

Podział miasta na strefy:



0

– o priorytecie ruchu pieszych,



A

– o największej koncentracji celów podróży i

ograniczonej powierzchni dróg i parkingów, strefa ta
powinna być obsługiwana przez sprawną komunikację
zbiorową przy ograniczonym ruchu samochodów
osobowych,



B

– o średniej koncentracji celów podróży (obszary

zabudowy wielorodzinnej, tereny przemysłowe -
składowe, tereny rekreacyjne); w strefie tej istnieje
zarówno potrzeba, jak i możliwość współdziałania
komunikacji zbiorowej i indywidualnej,



C

– o małej koncentracji celów podróży (obszary

rozległej zabudowy) w strefie tej istnieją warunki
dominującej roli komunikacji indywidualnej.

11

Zasady udziału transportu
publicznego
i prywatnego przy podziale miasta
na strefy

Strefa C

12

Koordynacja transportu
miejskiego



Przewozy osobowe nie są jedynymi w
ramach aglomeracji miejskiej – poza
przepływami osobowymi odnotowujemy
przewozy wszelkiego rodzaju towarów.
Zarówno przepływy osobowe, jak i
towarowe są realizowane w ramach tej
samej liniowej infrastruktury transportu.



Komunikacja kołowa dostawcza, zbiorowa i
indywidualna powinny stanowić
skoordynowany system komunikacyjny,
optymalnie wykorzystujący przepustowość i
minimalizujący możliwe zakłócenia.

13

Elementy polityki miejskiej w
odniesieniu
do infrastruktury transportowej



Specjalizacja ważniejszych ciągów
komunikacyjnych w zakresie
określonych rodzajów komunikacji (np.
wydzielenie ciągów dla pieszych);



Równomierne i możliwie najpełniejsze
wykorzystanie zdolności przelotowej
sieci komunikacyjnej;



Podstawowa sieć komunikacyjna
powinna być skonfigurowana w
postaci obwodów zamkniętych;

14

Elementy polityki miejskiej
cd.



Skrócenie czasu dojścia do przystanków
(skupienie wokół nich zabudowy);



Zwiększenie częstotliwości ruchu pojazdów
(koncentracja tzw. generatorów ruchu wzdłuż
trasy – miejsca pracy, szkoły, uczelnie);
przykład – linia 10 w Białymstoku;



Zwiększenie prędkości pojazdów (polepszenie
stanu infrastruktury i organizacji ruchu)



Zróżnicowanie potrzeb przewozowych
(tworzenie obszarów mieszkalnych czy
dzielnic przemysłowych).

15

Elementy polityki miejskiej
cd.



Dostosowanie transportu

publicznego do wymogów osób
niepełnosprawnych:

◦

Wprowadzenie pojazdów
niskopodłogowych, wyposażenia
pojazdów starego typu w specjalne
platformy

◦

Zapewnić ludziom na wózkach dostęp
do metra

◦

Zapewnić czytelną i zrozumiałą
informację na każdym etapie podróży

16