Zespół Bolesnego Barku – ZBB
(tzw. Choroba Duplaya )
Są to zmiany
zwyrodnieniowe,
które dotyczą
przestrzeni
podbarkowej.
Choroba ta
wynika z
przedwczesnego
zużycia tkanek
miękkich okolicy
barku.
Przyczyny
Urazy np. złamania głowy kości ramiennej, łopatki, zwichnięcia
stawu barkowego, przerwanie pierścienia rotatorów, urazy
pochewek maziowych, naczyń, nerwów, stany po upadkach
czy przeciążeniach sportowych (zbyt intensywne ćwiczenia,
nagły wysiłek fizyczny np. dźwignięcie ciężkiego przedmiotu,
długotrwały bezruch)
Przykurcz tkanek miękkich np. po oparzeniach lub w wyniku
zabiegów operacyjnych
kolagenozy
Zmian zapalnych tkanek tej okolicy, chorób układu
nerwowego, serca, płuc, chorób związanych z wiekiem,
nowotworów
Przyczyniać się może niekiedy nieprawidłowa postawa ciała i
siedzący tryb życia, co powoduje osłabienie mięsni,
szczególnie mięśni obręczy barkowej
NAJCZĘŚCIEJ dolegliwości spowodowane są częściowym lub
całkowitym uszkodzeniem ścięgna mięśnia nadgrzebieniowego
Przyczyny
Zapalenie ścięgien – 52%
Zapalenie stawów – 27,2%
Zapalenie kaletek – 8%
Urazy i złamania – 4,8 %
Odmiany
Podział ze względu na sposób
powstawiania:
Przerwanie pierścienia mięśni
rotatorów
Odkładanie złogów wapniowych w
ścięgnach mięsni odpowiedzialnych
za ruch w stawie barkowym
Zapalenie kaletki podbarkowej
Zapalenie pochewki maziowej
Przerwanie ścięgna
Objawy - ogólne
Ból w stawie
barkowym
Może
występować
obrzęk
Wzmożone
napięcie mięśnia
nadgrzebieniowe
go
Nie ma zaburzeń
czucia i
odruchów
Objawy – poszczególne odmiany
ZBB
Rozerwanie pierścienia rotatorów
Niemożność uniesienia przez chorego kończyny powyżej
kąta 60 stopni
Odkładanie soli wapnia
Epizody nagłego, silnego, kłującego bólu
Bóle występujące w nocy, ból uniemożliwia zaśnięcie
Niemożność wykonania chorą kończyną podstawowych
czynności np. czesania
Zapalenie kaletki podbarkowej
Wysięk
Nawrotne bóle
Zapalenie kaletki maziowej
Silny ból
Przebieg
Po tygodniu dolegliwości zaczynają być widoczne zaniki
mięśnia naramiennego
Unoszenie ramienia w płaszczyźnie ciała i obracanie na
zewnątrz sprawiają ból
Chory unika wykonywania ruchów chorą ręką, narasta
ograniczenie ruchów
Kończyna przyjmuje charakterystyczną pozycję w której może
nastąpić zesztywnienie barku ( ramię opuszczone, zrotowane
do wewnątrz, zgięte w stawie łokciowym, ręka na klatce
piersiowej – w tej pozycji może nastąpić zesztywnienie )
w późniejszych etapach choroby ból umiejscawia się na
bocznej powierzchni ramienia i promieniuje do karku i łopatki
Występują zaniki mięśni w okolicy łopatki i ramienia
Przykurcz stawu ramiennego nie poddaje się redresją
Trzy stadia choroby
Zapalenie kaletki maziowej – ból
pojawia się po przeciążeniu ruchem
podnoszenia i rotacji wewnętrznej
Zapalenie torebki stawowej i ścięgien
– ból występuje podczas pracy mięśni
Uszkodzenia rotatorów i/lub ścięgna
głowy długiej mięśnia dwugłowego
ramienia – ból jest ciągły nie pozwala
choremu spać na chorym barku,
niemożliwość ruchu czynnego barku
…
Podobne dolegliwości mogą być także
spowodowane przez zwyrodnienia
odcinka szyjnego kręgosłupa. W tym
przypadku ból często promieniuje na
ramię poniżej stawu łokciowego, aż
do ręki. Towarzyszą mu zaburzenia
czucia skóry, takie jak wrażenie
odrętwienia. Dlatego tak ważne jest
rozpoznanie przyczyny choroby aby
wybrać odpowiedni sposób leczenia.
Leczenie
W pierwszej fazie choroby zaleca się leczenie
ogólne (za pomocą doustnych tabletek) i miejscowe
lekami przeciwzapalnymi niesterydowymi i
ograniczenie ruchu
W drugiej fazie stosuje się bardziej inwazyjne
działania np. wstrzyknięcie leku do barku (tzw.
blokady). Podczas blokady lekarze podają niekiedy
środki sterydowe. Można stosować również leki i
działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym,
preparaty homeopatyczne. Leki można podawać
miejscowo w postaci żelów
W trzeciej fazie podaje się niesteroidowe leki
przeciwzapalne lub homeopatyczne oraz zaleca się
rehabilitację usprawniającą, fizykoterapię
Zabiegi
fizykoterapeutyczne
Jonoforeza
Ultradźwięki
Laser
Elektroterapia przeciwbólowa i
przeciwzapalna
Krioterapia
Masaż
Zabiegi
kinezyterapeutyczne
Rodzaj ruchów jest uzależniony
od stanu obręczy barkowej
W celu uzyskania lub utrzymania
pożądanego zakresu ruchu
wykonywane są ćwiczenia:
rozluźniające, rozciągające,
czynne w odciążeniu, ostrożne
redresje
Jak chronić chory staw
Starać się nie leżeć na chorym boku
Nie obciążać go podczas prac domowych,
które znacznie go nadwyrężają
Należy spać na odpowiednich poduszkach lub
wałkach, wypełniających przestrzeń między
potylicą a barkiem
Aby poprawić zakres ruchów należy
systematycznie wykonywać ćwiczenia, mogą
również pomóc cieple kąpiele, rehabilitacja
na basenie
Przy skłonnościach do nawrotów, warto
zdecydować się na pobyt w sanatorium
Ciekawostki
Nieprzyjemne dolegliwości związane z
barkiem odczuwają kierowcy, którzy
podczas jazdy trzymają kg tuż przy
otwartym oknie
Zespół bolesnego barku zdarza się wtedy,
gdy szybko zmieniamy temperaturę
pomieszczenia, w którym się znajdujemy
Niektórzy lekarze twierdzą, że zmiany
chorobowe wywołuje również osłabienie
układu odpornościowego oraz stany
zapalne
Bibliografia
Rehabilitacja medyczna nr
2002/5- Zespół Bolesnego Barku,
Elipsa-Jaim, Kraków 2002, wyd. 4
Strony internetowe