FARMAKOKINETYKA

WYDALANIA LEKÓW

Z ŻÓŁCIĄ

Anna Guz

ŻÓŁĆ



wydzielana przez komórki

wątrobowe



wydzielana do światła pierwotnych

kanalików żółciowych



magazynowana w pęcherzyku

żółciowym



zielonkawo – brunatny płyn,

kleisty,
o odczynie obojętnym

ŻÓŁĆ [2]

FUNKCJE



odpowiada za funkcje trawienne wątroby



niezbędna w emulgowaniu
tłuszczów

(wspomaga ich trawienie i wchłanianie)



wspomaga trawienie i wchłanianie witamin
rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K)



razem z żółcią wydalany jest cholesterol,
kwasy żółciowe, leki, toksyny, barwniki
żółciowe i substancje nieorganiczne takie
jak związki miedzi, cynku i rtęci

SKŁAD ŻÓŁCI

SKŁADNIKI

ŻÓŁĆ

WĄTROBOWA

ŻÓŁĆ

PĘCHERZYKOWA

procentowa

zawartość w całej

żółci

procentowa

zawartość w całej

żółci

WODA

97,00

85,92

SKŁADNIKI STAŁE

2,52

14,08

KWASY ŻÓŁCIOWE

1,93

9,14

MCYNA I BARWNIKI

ŻÓŁCIOWE

0,53

2,98

CHOLESTEROL

0,06

0,26

KWASY TŁUSZCZOWE

0,14

0,32

SOLE

NIEORGANICZNE

0,84

0,65

GĘSTOŚĆ

1,01

1,04

pH

7,1-7,3

6,9-7,7

KWASY ŻÓŁCIOWE

sprzężone częściowo z glicyną (70%) i tauryną(30%)



zwiększenie polarności i rozpuszczalności w wodzie



są amfipatyczne

90% KWASÓW ŻÓŁCIOWYCH WCHŁONIĘTYCH
W JELICIE JEST POBIERANYCH Z KRĄŻENIA WROTNEGO
PRZEZ WĄTROBĘ!!

•

cholowy

•

chenodeoksycholowy (tzw. chenowy)

•

deoksycholowy

•

litocholowy

pierwotne
kwasy tłuszczowe

LADME



akronim odzwierciedlający w

skrócie losy leku w ustroju, po jego
podaniu



nazwa pochodzi od pierwszych

liter angielskich nazw głównych
procesów, które zachodzą od
momentu podania leku do jego
wydalenia

1.

L – liberation – (uwolnienie)

2.

A – absorption – (wchłanianie)

3.

D – distribution –
(rozmieszczenie)

4.

M – metabolism –
(metabolizm)

5.

E – excretion – (wydalanie)

WYDALANIE

PROCESY ZWIĄZANE Z

USUWANIEM LEKU

Z ORGANIZMU

WYDALANIE PRZEZ WĄTROBĘ

Z ŻÓŁCIĄ

Wydalaniu z żółcią ulegają te leki, które ze

względu na silną jonizację nie wchłaniają
się z przewodu pokarmowego
i w konsekwencji są wydalane z kałem.

W niektórych przypadkach, gdy lek

wydalany jest do żółci w formie
niezmienionej, może ulegać w jelicie
ponownemu wchłanianiu.

ZMIANY W WYDALANIU LEKÓW Z ŻÓŁCIĄ ORAZ

PRZEZ KRĄŻENIE WĄTROBOWO-JELITOWE



wiele leków w postaci sprzężonych
metabolitów II fazy biotransformacji (np. z
kwasem glukuronowym) lub też w postaci
niezmienionej jest wydalana z żółcią do jelita
skąd mogą być:



wydalane z kałem



wchłaniane do krwi



resorpcja zwrotna niektórych metabolitów
odbywa się w dalej położonych odcinkach jelit
pod wpływem enzymów hydrolitycznych
bakterii flory jelitowej(np. Clostridium)

ZMIANY W WYDALANIU LEKÓW Z ŻÓŁCIĄ ORAZ

PRZEZ KRĄŻENIE WĄTROBOWO-JELITOWE



enzymy te powodują rozszczepienie
nieaktywnych metabolitów II fazy
biotransformacji(kw. glukuronowy ulega
odszczepieniu uwalniając substancję czynną)



uwolniony w ten sposób środek czynny ulega
wchłonięciu i może ten cykl powtórzyć (mówimy
wtedy o krążeniu wątrobowo-jelitowym)



mechanizm ten może przedłużyć działanie
niektórych leków takich jak morfina czy
etynyloestradiol

ZMIANY W WYDALANIU LEKÓW Z ŻÓŁCIĄ ORAZ

PRZEZ KRĄŻENIE WĄTROBOWO-JELITOWE



do interakcji leków ulegających resorpcji zwrotnej w
jelitach na opisanych powyżej zasadach może
dochodzić wtedy, gdy flora bakterii jelitowych
zmniejszy się pod wpływem jednoczesnego podawania
leków p/bakteryjnych



brak skuteczności doustnych leków antykoncepcyjnych
( z etinyloestradiolem) przy jednoczesnym podawaniu
antybiotyków – ampicyliny, tetracykliny



sulfalazyna + antybiotyki redukujące florę
jelitową(np.ryfampicyna)
[ biotransformacji sulfalazyny przez bakterie flory
jelitowej]

LEKI, KTÓRYCH WYDALANIE PRZEBIEGA

GŁÓWNIE DROGĄ ŻÓŁCIOWĄ

Acetaminofen (Paracetamol)

Benazepryl  
Chlordiazepoksyd  
Cyklofosfamid  
Cyklosporyna  
Diazepam  
Digitoksyna   
Fenytoina  
Flurazepam  
Heparyna  
Izoniazyd  
Klindamycyna  
Kodeina
Levo-dopa  
Morfina  
Nalokson  
Nitroprusydek sodu  
Pentazocyna  
Pentobarbital  
Peptydyna (Dolargan)  
Propranolol  
Rezerpina  
Rifampicyna  
Steroidy (wszystkie)  
Teofilina  
TLPD 
Warfaryna  
Winkrystyna

BENAZEPRYL



lek hipotensyjny z grupy inhibitorów ACE



prolek – aktywny metaboli – benazeprylat

Farmakokinetyka



wchłania się dobrze po podaniu doustnym



benazepryl i benazeprylat wiążą się w ok.96% z białkami
osocza



w wątrobie benazepryl prawie całkowicie metabolizowany
do benazeprylatu



wydalanie
20% benazeprylat
4% jako glukuronian benazeprylu
8% jako glukuronian benazeprylatu
z żółcią

U chorych z upośledzoną czynnością nerek,
kompensacyjnie zwiększa się wydalanie leku z żółcią!!

WINKRYSTYNA



cytostatyk z grupy alkaloidów wyizolowany z
Catharantus roseus



wiąże się z tubuliną i hamuje mitozę

Farmakokinetyka



po podaniu i.v. ulega dystrybucji do tkanek



w 48% wiąże się z białkami osocza i elementami
morfotycznymi krwi(zwłaszcza z czerwonymi
krwinkami i płytkami krwi



(przenika do płynu mózgowo – rdzeniowego)



metabolizowana w wątrobie przez CYTP450



wydalanie
70% z kałem
12% z moczem

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ