RESUSCYTACJA
PRZYRZĄDOWA DRÓD
ODDECHOWYCH
Objawy niedrożności dróg oddechowych:
Chrapliwy oddech
Świst krtaniowy
Osłabienie lub brak szmerów oddechowych
Zaangażowanie dodatkowych mięśni oddechowych
Nieprawidłowe ruchy oddechowe
Brak wdechu, brak CO
2
w powietrzu wydechowym całkowita
niedrożność
2
Przyrządowe metody udrażniania dróg
oddechowych:
Rurka ustno-gardłowa (rurka Guedela)
Rurka nosowo-gardłowa
Rurka Combitube
Maska krtaniowa
Maska twarzowa
Intubacja dotchawicza
Konikopunkcja, Konikotomia
Tracheotomia, Tracheostomia,
3
Rurka ustno-gardłowa
Rurka ustno-gardłowa wykonana jest z elastycznego i przejrzystego
tworzywa.
Składa się z poprzecznej płytki, wzmocnionego bloku o przebiegu
prostym oraz łukowato wygiętego przewodu zakończonego otworem.
Światło przewodu umożliwia przepływ gazów oddechowych oraz
wprowadzenie cewnika do odsysania płynnej treści z gardła.
Zapobiega przesuwaniu się języka do tyłu i w dół, odsuwając jego
nasadę od tylnej ściany gardła, co zapewnia swobodny przepływ
powietrza przez drogi oddechowe.
Umożliwia utrzymanie rozwartych ust, co zapewnia dostęp do jamy
ustnej i swobodne odsysanie płynnej treści.
Pozwala na umocowanie rurki ustno-tchawiczej i zapobiega jej
zagryzaniu.
4
Używa się 2 typów rurek ustno-gardłowych: rurki Mayo i rurki
Guedela,
a
także
specjalnych
rurek
ustno-gardłowych
przystosowanych do przytwierdzania rurki intubacyjnej.
Rozmiar rurki należy dobrać tak, aby jej długość odpowiadała
odległości od siekacza pacjenta do kąta żuchwy lub według zasad
przedstawionych w tabeli.
5
Rozmiary rurek ustno- gardłowych
Wiek (lata)
Masa ciała (kg)
Określenie
Numer
Długość (mm)
wcześniak
1-2,5
noworodkowa
00
35
noworodek
3-5
noworodkowa/mał
a
0
35
0,5
6-9
mała
1
40
1-2
10-13
mała
2
60
4-6
15-20
średnia
3
80
8-10
25-32
średnia/duża
4/5
90
12
35-45
duża
5
100
dorosły
50-90
duża
6
100
6
Wskazania:
• Utrzymywanie drożności dróg oddechowych u nieprzytomnego dziecka.
• Utrzymywanie rozwarcia szczęk przy założonej rurce intubacyjnej i
zapobieganie jej zagryzaniu przez chorego.
• Przytwierdzanie rurki intubacyjnej.
Przeciwwskazania:
• Zachowany odruch wymiotny (dziecko przytomne).
• Zachowany odruch językowo-gardłowy.
• Stany uniemożliwiające otworzenie ust chorego - szczękościsk.
• Ruszające się zęby.
• Krwawienie w dolnej części gardła.
• Zagrażające niebezpieczeństwo regurgitacji lub wymiotów treścią
żołądkową.
Powikłania:
• Uszkodzenie warg, zębów i podniebienia.
• Sprowokowanie odruchów wymiotnych (bez wymiotów), wymiotów lub
kurczu krtani, jeżeli zachowane są odruchy.
7
Sposób zakładania:
•
Po otwarciu ust pacjenta należy wprowadzić rurkę stroną wypukłą do
języka, a następnie szybkim ruchem obrócić ją wokół długiej osi tak,
aby krzywiznę wypukłą skierować ku podniebieniu.
Uwaga: W momencie powrotu odruchów obronnych rurkę należy
natychmiast usunąć. Rurka ustno-gardłowa nie zastępuje intubacji
dotchawiczej, nie zapobiega zachłyśnięciu się chorego i wymaga stałej
kontroli jej położenia.
8
Rurka nosowo-gardłowa
Przystosowana jest do wprowadzania przez jedno (drożne) z nozdrzy
do tylnej jamy nosowo gardłowej. Ma kołnierz zabezpieczający przed
zbyt głębokim wsunięciem.
9
Rurka Combitube
Rurka o podwójnym świetle, wprowadzana „na ślepo” do dróg
oddechowych. Konstrukcja rurki umożliwia prowadzenie wentylacji płuc
bez względu na to, czy rurka znajduje się w tchawicy czy w przełyku.
Zalety:
• Łatwe i szybkie zakładanie.
• Bez konieczności laryngoskopii.
• Zabezpieczenie przed aspiracją.
• Można stosować wysokie ciśnienia
wdechowe.
Wady:
• Tylko w 2 rozmiarach.
• Niebezpieczeństwo wentylacji
niewłaściwym kanałem.
• Uszkodzenia balonu podczas zakładania.
• Urazy w czasie zakładania.
• Sprzęt jednorazowego użytku.
10
Wentylacja z zastosowaniem Combitube
11
Maska krtaniowa
Przyrząd złożony z szerokiej rurki zakończonej owalną „maską” z
mankietem uszczelniającym , wprowadzany do jamy ustnej i
umieszczany nad wejściem do krtani. Maskę zakłada się metodą „na
ślepo” i po uszczelnieniu mankietu określoną objętością powietrza
można prowadzić wentylację zastępcza lub umożliwić pacjentowi
oddychanie spontaniczne.
Zalety:
• Szybkie i łatwe zakładanie.
• Różnorodność rozmiarów.
• Brak konieczności stosowania laryngoskopu.
Wady:
• Nie zabezpiecza w pełni przed aspiracją treści żołądkowej.
• Nie nadaje się podczas wentylacji wysokimi ciśnieniami.
• Niemożność odessania dróg oddechowych.
12
Zakładanie maski krtaniowej
13
Intubacja dotchawicza
Polega na wprowadzeniu do tchawicy rurki o odpowiednim kształcie i
długości, tak aby jej koniec znajdował się około 1 cm powyżej
rozwidlenia tchawicy. Rurkę można wprowadzić przez nos lub usta.
Zalety:
• Umożliwia wentylację 100% O
2
.
• Zabezpiecza przed aspiracją treści żołądkowej.
• Umożliwia odsysanie wydzieliny z dróg oddechowych.
• Alternatywna droga podawania leków.
Wady:
• Szkolenie i umiejętności są niezbędne.
• Niewłaściwe położenie rurki – intubacja przełyku.
• Możliwe komplikacje przy urazie kręgosłupa szyjnego albo
głowy.
14
Zestaw do zabiegu:
• Rurki intubacyjne o odpowiednich
rozmiarach.
• Laryngoskop.
• Prowadnica do rurek intubacyjnych.
• Kleszczyki Magilla.
• Wałeczki z gazy.
• Środek znieczulający miejscowo.
Technika intubacji tchawicy
15
Konikopunkcja, Konikotomia
Metody zabiegowego udrożnienia dróg oddechowych wykonywane
przez nakłucie (konikopunkcja) lub nacięcie (konikotomia) więzadła
pierścienno-tarczowego krtani.
Po wykonaniu nakłucia lub nacięcia w otworze, umieszcza się
odpowiednią kaniulę o jak największym świetle, należy ją
odpowiednio zabezpieczyć i unieruchomić.
Konikopunkcja
Wskazania:
• Niemożność udrożnienia dróg oddechowych w jakikolwiek
inny sposób.
Powikłania:
• Przesunięcie się igły:
Odma podskórna
Krwawienie
Perforacja przełyku
• Niewystarczająca wentylacja.
• Uraz ciśnieniowy.
16
Tracheostomia, Tracheotomia
Tracheotomia - nacięcie tchawicy.
Tracheostomia - wycięcie otworu w II lub w III chrząstce tchawicy w
celu założenia rurki tracheotomijnej
17
Wentylacja maską twarzową
18
Wentylacja usta - maska
Zalety:
Ogranicza bezpośredni
kontakt
Zmniejsza ryzyko zakażenia
Umożliwia podanie tlenu
Wady:
Uszczelnienie maski
Nadmuchanie żołądka
19
Maska – worek samorozprężalny,
wentylacja w 2 osoby
20
Wentylacja workiem samorozprężalnym
Zalety:
Ogranicza bezpośredni kontakt.
Umożliwia podanie tlenu w wysokich stężeniach – do 85%.
Może być użyty z maską twarzową, maską krtaniową, Combitube,
rurką intubacyjną.
Wady: (kiedy stosowany z maską twarzową)
Ryzyko niewystarczającej wentylacji.
Ryzyko wentylacji żołądka.
Potrzeba 2 osób aby optymalnie wentylować.
21
Worek samorozprężalny AMBU
Dzięki standardowym łącznikom możliwe jest jego połączenie z
różnymi rurkami (maską twarzową, maską krtaniową, Combitube,
rurką intubacyjną) i prowadzenie oddechu zastępczego.
Worek samorozprężalny (od lat nazywany workiem Ambu) po
uciśnięciu powoduje przepływ mieszaniny oddechowej do pacjenta,
na tym końcu, na którym znajduje się zastawka jednokierunkowa.
Po zwolnieniu ucisku na drugim końcu worka przez szereg otworów
zasysane jest powietrze atmosferyczne, które ponownie wypełnia
worek. W tym samym czasie następuje wydech pacjenta, ale dzięki
zastawce jednokierunkowej, mieszanina gazów wydechowych
kierowana jest na zewnątrz.
22
Wentylacja workiem Ambu
Jeśli wentyluje się pacjenta workiem samorozprężalnym, bez
podłączenia tlenu, jest to równoznaczne z wentylacją samym
powietrzem atmosferycznym, czyli dostawą 21-procentowego tlenu.
Wentylacja AMBU i tlenem
Do worka samorozprężalnego można podłączyć tlen podawany z
butli (lub z centralnego ujęcia gazów) za pomocą przewodu (drenu).
Jeśli nastawi się na przepływomierzu 5–6 l/min tlenu, to można w
ten sposób zwiększyć stężenie tlenu podawanego pacjentowi do 45
%.
23
Worek Ambu i rezerwuar tlenowy
Najlepszym sposobem zwiększenia stężenia tlenu jest jednak
podłączenie na końcu worka samorozprężalnego, z tej strony gdzie
normalnie zasysane jest powietrze atmosferyczne tzw. rezerwuaru
tlenu.
Jest to dodatkowy worek, który uniemożliwia zasysanie z atmosfery
powietrza i jednocześnie magazynuje napływający tlen, dzięki czemu
stężenie tlenu przy przepływie ok. 10 l/min może wzrosnąć powyżej
90 proc.
24
Respiratory
Są to urządzenia, które zapewniają prowadzenie mechanicznej
wentylacji.
Podczas resuscytacji można korzystać z automatycznych respiratorów
napędzanych gazem (z butli z tlenem).
Zapewniają one stały dopływ gazu do pacjenta podczas wdechu.
Zalecane początkowe ustawienie respiratora dla pacjentów dorosłych
to objętość oddechowa 6–8 ml/kg i częstość oddechów 10/min.
25
Maski z workiem rezerwuarowym
• Większa możliwość kontrolowania stężenia wdychanego gazu.
• Konieczność ścisłego przylegania do twarzy (niemożność karmienia
nawet przez sondę).
26
AED
27
28
29
Resuscytacja u kobiet w ciąży
Zmiany fizjologiczne u ciężarnych:
• Wzrost rzutu serca, objętości krwi krążącej, wentylacji minutowej i
zapotrzebowania na tlen.
• W pozycji leżącej ciężarna macica może uciskać na naczynia miednicy
i jamy brzusznej powodując spadek rzutu serca i RR.
Przyczyny zatrzymania krążenia:
• Przewlekła choroba serca.
• Zatorowość.
• Samobójstwo.
• Choroba nadciśnieniowa rozwijająca się w przebiegu ciąży.
• Sepsa.
• Ciąża pozamaciczna.
• Krwawienie.
• Zator wywołany przez płyn owodniowy.
• Inne.
Kluczowe interwencje zapobiegające zatrzymaniu krążenia:
• Ułożenie pacjentki na lewym boku pod kątem 15°.
• Podanie 100% tlenu.
• Podanie bolusu płynów.
• Szybkie ocenienie potrzeby podania odpowiednich leków.
• Zapewnienie pomocy doświadczonego ginekologa.
30
Modyfikacje wytycznych BLS:
Ułożenie na lewym boku pod kątem 15°.
Może być konieczne wyższe niż normalnie ułożenie rąk na
mostku.
Defibrylacja przy standardowych wartościach energii.
Zaleca się użycie elektrod samoprzylepnych.
Wzrost ryzyka wymiotów, wczesna intubacja, z zastosowaniem
Manewru Sellicka.
31
Bibliografia:
• „Medycyna ratunkowa i katastrof” A.Zawadzki, Wydawnictwo
lekarskie PZWL
32
Julia
Zawgorodnia
Martyna
Kłujszo
Milena
Krawczyk
Karol
Skoneczny