Nauki o organizacji

 

Organizacja

organizowanie, rodzaje

organizacji, cechy

organizacji

Grażyna Gierszewska

Definicja organizacji:

• w znaczeniu rzeczowym – każda całość

zorganizowana, tj. taka całość, której wszystkie
składniki przyczyniają się do powodzenia całości
– T. Kotarbiński,

• w znaczeniu atrybutowym – to są te cechy

rzeczy i procesów, które pozwalają uznać je za
zorganizowane,

• w znaczeniu „organizowanie”, czyli

czynnościowe rozumienie organizacji, można tu
mówić o organizacji formalnej, faktycznej
(formalnej i nieformalnej) oraz subiektywnej.

Organizacja w znaczeniu

rzeczowym:

Organizacja w znaczeniu

rzeczowym:

•składniki organizacji – ludzie, cele środki,
•umiejscowienie organizacji w otoczeniu, wzajemne relacje

między systemem organizacyjnym a otoczeniem (system otwarty,
system adaptacyjny),

•system społeczno-techniczny – organizacja dostarcza produktów

(wyrobów i usług), organizacja posiada technologie, wyposażenie,
wiedzę,

•system powiązania elementów organizacji to struktura

organizacyjna,

•jest własnością – publiczną, prywatną, mieszaną,
•można określić jej wielkość,
•realizuje określone funkcje – przemysłowe, handlowe, usługowe,

edukacyjne, budowlane, nastawione na zysk, nie nastawione na
zysk.

Organizacja w znaczeniu

atrybutowym

• można wydzielić części organizacji według realizowanych

zadań,

• organizacja może tworzyć związki z innymi organizacjami

– koncerny, holdingi, spółki joint venture, alianse, fuzje,
konsorcja, spółdzielnie, spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością,

• organizacja wirtualna – formą powiązań jest technologia

informacyjna – w jej skład wchodzą niezależne organizacje,
czasowo powiązane w cele dzielenia umiejętności i kosztu
dostępu do realizacji nowych celów,

• organizacje społeczne – związki zawodowe,

stowarzyszenia, partie polityczne, organizacje wyznaniowe,
organizacje

charytatywne.

Cykl życia organizacji

Cykl życia organizacji opisuje

zmiany, jakie zachodzą w strukturze i
sposobie działania w poszczególnych
etapach jej rozwoju, zarówno
tendencjom, występującym w miarę
upływu czasu wewnątrz organizacji,
jak również jej interakcjom z
otoczeniem. Cykl życia organizacji
składa się z następujących czterech
faz:

Cykl życia organizacji

Śmiertelność” organizacji, kryzys,

zmiana, reorientacja, odnawianie.

• przedsiębiorczości: innowacyjność,

tworzenie niszy w otoczeniu i kreatywność
– podstawowym celem jest przekroczenie
progu przetrwania poprzez szybki wzrost i
pozyskanie nowych zasobów, musi być
przy tym elastyczna, nastawiona na
otoczenie – rynek, klientów,

• kolektywności (zespołowości): wysoka

spójność i zaangażowanie – stopniowa
reorientacja organizacji do wewnątrz,
doskonalenie umiejętności pracy w zespole
i współdziałania uczestników, którzy
integrują się wokół celów i strategii,

Cykl życia organizacji

Cykl życia organizacji

• formalizacji i sterowania: stabilność i

instytucjonalizacja – dominuje orientacja
wewnętrzna, nastawienie na wydajność,
budowanie struktur formalnych realizujących
określone zadania,

• przekształcania struktury: rozszerzenie zakresu

działalności, decentralizacja, spłaszczenie struktur
organizacyjnych, dywersyfikacja – organizacja
przełamuje inercję i rutynę nabytą w fazie
formalizacji i ponownie otwiera się na zewnątrz,
podstawowym celem jest przyspieszenie rozwoju,
ekspansja.

Organizacje są potrzebne, gdyż:

• służą społeczeństwu,
• realizują cele,
• wykorzystują wiedzę,
• oferują pracę.

Każda organizacja ma własną filozofię, na której

opiera swoje działanie. Filozofia ta określana jest
jako polityka firmy, metateoria, mit, saga.
Wyrażana jest przez zbiór idei i wartości,
ukształtowanych w wyniku doświadczenia, które
tworzą kulturę organizacji.