ŃS

WEGETARIANIZMU

Rodzaj diety charakteryzujący się wyłączeniem z posiłków

produktów pochodzenia zwierzęcego i ewentualnie jaj lub
nabiału z pobudek moralnych, zdrowotnych bądź
ekonomicznych. W języku potocznym wegetarianizm to zbiór
kilku diet, które w różnym stopniu ograniczają spożywanie
produktów pochodzenia zwierzęcego.

Klasyczny wegetarianizm to dieta jarska, polegająca na

ograniczeniu się tylko do pokarmów pochodzenia roślinnego,
których źródłem są rośliny zbożowe, strączkowe, okopowe i
oleiste oraz warzywa, owoce i grzyby.

ODMIANY WEGETARIANIZMU

Laktoowowegetarianizm (owolaktarianizm) –rezygnacja z

potraw mięsnych. Do jadłospisu dopuszczone są natomiast
produkty pochodzenia zwierzęcego: nabiał, jajka, miód.

Laktowegetarianizm –wyłączenie z jadłospisu jajek,

dopuszczalne jest spożywanie mleka i jego przetworów.

Owowegetarianizm – dieta, która z produktów zwierzęcych

dopuszcza jedynie spożywanie jajek.

Weganizm – polega na rezygnacji ze spożywania wszelkich

pokarmów wytwarzanych przez zwierzęta. Poza mięsem
wyłączane są więc z jadłospisu mleko, sery, jaja oraz miód.

Witarianizm – dieta polegająca na spożywaniu wyłącznie

świeżych warzyw i owoców. Odrzuca jakiekolwiek potrawy
gotowane. Witarianie rezygnują również z wszelkich napojów
typu kawa, herbata.

Frutarianizm– najbardziej zaostrzona forma wegetarianizmu.

Oprócz mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego,
fruktarianie nie jedzą żadnych owoców i warzyw, które
musieliby zerwać. Ich pokarmem są owoce, które same
spadną z drzewa.

Makrobiotyzm –Dieta ta kładzie nacisk na spożywanie żywności

lokalnie wyhodowanej, świeżej - jak najmniej przetworzonej.
Odrzuca sztucznie pędzone rośliny. W kuchni makrobiotycznej
używa się sporo żywności pochodzącej z morza (glony) i
fermentowanej (kiszonki, tofu, miso).

ŁĄCZENIE PRODUKTÓW

Istotnym elementem diety wegetariańskiej jest zasada odpowiedniego

łączenia pokarmów – za niewskazane, czyli ciężkostrawne uważa się
połączenie owoców z białkiem lub skrobią i tłuszczem. Przy każdym
posiłku wegetariańskim należy jadać tylko jeden rodzaj białka lub
jeden rodzaj skrobi, oddzielnie należy jadać owoce, a także pić mleko.

Warzywa + inne warzywa;
Warzywa + skrobia;
Warzywa + białko;
Warzywa + tłuszcze;
Warzywa + owoce

( nie należy łączyć
owoców kwaśnych ze słodkimi).

POWODY, DLA KTÓRYCH
WEGETARIANIZM DOBRZE SŁUŻY
ZDROWIU

 wysoka zawartość witamin rozpuszczalnych w wodzie, w tym

głównie witaminy C,

 wysoka zawartość węglowodanów złożonych, w tym głównie

skrobi i błonnika,

 względnie niska kaloryczność produktów,
 niska zawartość tłuszczów ogółem, nasyconych kwasów

tłuszczowych i cholesterolu,

 wysoka zawartość niezbędnych nienasyconych kwasów

tłuszczowych (NNKT),

 działanie alkalizujące produktów roślinnych,
 niska zawartość chlorku sodu (NaCl).

ARGUMENTY PRZECIW
WEGETARIANIZMOWI

 niska zawartość aminokwasów egzogennych w diecie,
 niedobory żelaza i jodu,
 niedobory wapnia w okresie wzrostu i rozwoju,
 brak witaminy B12,
 niska zawartość lub brak witaminy D,
 duża ilość substancji antyodżywczych, takich jak:

szczawiany, fityniany, taniny, goitrogeny.

DLA KOGO WEGETARIANIZM?

Na pewno dla osób zdrowych, które potrafią zadbać o siebie

w szczególny sposób, które są na tyle zdeterminowane, by
podjąć trud odżywiania się obarczonego ryzykiem
wystąpienia wielu niedoborów witamin. Ważne jest to, aby,
będąc na diecie wegetariańskiej, skupić się na
przygotowywaniu zbilansowanych, urozmaiconych posiłków.
Nie wolno pozwolić sobie na jedzenie ciągle tych samych
dań, bo takie żywienie może prowadzić do prawdziwego
spustoszenia w organizmie. Niestety dieta wegetariańska
sama w sobie już na wstępie zubaża jadłospis, dlatego tak
trudno przygotowywać na jej bazie różnorodne posiłki. Jakie
są fakty? Liczne badania wykazały, że wegetarianie mniej
ważą, rzadziej miewają zawały, chorują na nowotwory,
cukrzycę, osteoporozę, miażdżycę, mają niższy poziom
złego cholesterolu. Naukowcy zauważyli związek między
jedzeniem mięsa a takimi chorobami, jak: rakiem okrężnicy,
rakiem piersi, macicy, odbytu.