dr n med. Małgorzata Zwolińska-Wcisło
Zapalenia przewodu pokarmowego (COLITIS ULCEROSA, CHOROBA LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA) należą do grupy nieswoistych zapaleń jelit o nieznanych przyczynach, podkreśla się jednak udział czynników:
genetycznych
środowiskowych
immunologicznych
Czynniki genetyczne obejmują:
występowanie rodzinne IBD w 5 - 10 % przypadków
ustalenie położenia kilku genów podatności na IBD w obrębie chromosomów: 3, 7, 12, 16
Czynniki środowiskowe to:
Różnice geograficzne i populacyjne w częstości występowania IBD
Udział substancji chemicznych oraz niektórych antygenów w pożywieniu
Rola antygenów prawidłowej flory bakteryjnej przewodu pokarmowego
Niepalenie lub zaprzestanie palenia tytoniu w przypadku colitis ulcerosa
Czynniki immunologiczne:
Wzmożona aktywacja komórek uczestniczących w odpowiedzi immunologicznej
Produkcja cytokin odpowiedzialnych za rozwój zapalenia
W colitis ulcerosa: dominuje subpopulacja komórek odpowiedzialnych za zwiększoną syntezę przeciwciał pANCA
W chorobie Leśniowskiego- Crohna: wytwarzane cytokiny są typowe dla komórkowego typu odpowiedzi immunologicznej np. TNF alfa
Główna rola patogenetyczna przypisywana jest cytokinom prozapalnym (IL-1β, IL-12, IL-8, TNFα), a ponadto PG, leukotrienom np. LTB4, PAF (czynnik aktywujący płytki), rodnikom tlenowym. Dochodzi do zaburzenia równowagi między działaniem cytokin przeciwzapalnych (IL-1ra, IL-4, IL 10, IL-13), a wymienionych czynników wywołujących i nasilających efekt zapalenia.