Ćwiczenia: Proces karny 21.05.2009

W kwestiach nieomówionych patrz kartka.

Kazus 1:

Sąd rejonowy wydał na posiedzeniu postanowienie o warunkowym umorzeniu postępowania. W 2 tygodnie od uprawomocnieniu się tego postanowienia, zaangażowany przez oskarżonego obrońca wniósł kasację od tego postanowienia, wywodząc, że wprawdzie sprawę rozstrzygnięto postanowieniem, ale powinien zapaść wyrok i na tym właśnie polega rażące naruszenie prawa sądu odwoławczego. SN rozpoznał kasację i zmienił zaskarżone postanowienie w ten sposób, że jego formę określił jako wyrok.

Jak ocenisz postępowanie SN?

Orzeczenie uprawomocniło się w I instancji – założenie = kasacja jest niedopuszczalna.

Złe oznaczenie orzeczenia nie uzasadnia kasacji – art. 523 par. 1 nie jest spełniony.

Art. 118 par. 1 pkt. 2 – ma zastosowanie. Można tez wnieść o sprostowanie oczywistej omyłki na podstawie art. 105

Art. 531 – SN powinien pozostawić kasację bez rozpoznania.

Kazus 2:

Proces poszlakowy przeciwko Janowi J. o czyn z art. 148 § 1 k.k. zakończył się skazaniem na karę 12 lat pozbawienia wolności. Oskarżony, który w trakcie procesu wypowiedział obrońcy pełnomocnictwo, sam napisał apelację, domagając się w niej uniewinnienia – zarzucił pominięcie istotnych dowodów na jego korzyść i nieprzeprowadzenie wywiadu środowiskowego, którego wyniki istotnie wpłynęłyby na treść wyroku.

Jak należy postąpić w jego sprawie?

Patrz na kartce.

Kazus 3:

Franciszek O., kapitan statku „Wawel”, oskarżony o czyn z art. 173 § 3 k.k., już w toku śledztwa przyznał się do winy. Na pierwszej rozprawie, pouczony przez obrońcę o możliwości złożenia wniosku o skazanie bez przeprowadzania postępowania dowodowego, bezpośrednio po przesłuchaniu złożył taki wniosek. Prokurator nie sprzeciwił się, gdyż był nieobecny. Sad uwzględnił wniosek uznając, że okoliczności czynu nie budzą wątpliwości i skazał Franciszka O. na karę 2 lat w zawieszeniu na 3 lata.

Wskaż uchybienia.

Art. 387 par. 1 – po zakończeniu nie można złożyć wniosku, ale w praktyce pewnie by dopuszczono.

Właściwy jest SO = śledztwo, dlatego art. 46 → obecność prokuratora obowiązkowa – nie można przeprowadzić rozprawy.

Kazus 4:

Sad Apelacyjny rozpoznawał apelację prokuratora na niekorzyść od wyroku jednego z sądów okręgowych. Sąd zasiadał w składzie 5 sędziów, gdyż sprawa dotyczył zbrodni zagrożonej karą dożywocia. Uwzględniając apelację sąd podwyższył karę z 13 na 15 lat pozbawienia wolności, ponieważ uznał, że pokrzywdzony – wbrew ustaleniom pierwszej instancji – nie przyczynił się do popełnienia przestępstwa. Oskarżony nie oponował, gdyż odmówiono mu sprowadzenia na rozprawę, nie był na niej obecny także obrońca z urzędu.

Jakich dopuszczono się uchybień?

Zakaz ne peius → 454 par. 2 → zmiana ustaleń faktycznych!

Kazus 5:

Dochodzenie przeciw Ryszardowi o czyn z art. 197 § 1 k.k. było przez Policję prowadzone w pośpiechu. Dopiero na etapie rozprawy prokurator przedstawił sądowi przekonujące dowody: przyznanie się oskarżonego zarejestrowane dzięki zarządzonemu przez prokuratora podsłuchowi w telefonie komórkowym obrońcy, opinia biegłego hipnotyzera na temat prawdomówności oskarżonego oraz zeznania pokrzywdzonej Ingi P., psychiatry, rzekomo zgwałconej przez oskarżonego w czasie udzielania mu pomocy medycznej. Sąd oddalił jednak te dowody i postanowił odroczyć rozprawę na czas nieoznaczony, zakreślając oskarżycielowi publicznemu termin do przedstawienia brakującego materiału dowodowego. Prokurator zamierza zaskarżyć to postanowienie.

Czy słusznie? Oceń pojawiające się problemy.

Śledztwo powinno prowadzić się bez zbędnej zwłoki – rzetelnie, ale bez przewlekania → zasada szybkości.

Obrońca nie może być przesłuchiwany tylko w stosunku do tego co dowiedział się przy wykonywaniu czynności obrońcy. Podsłuch można założyć, ale nie można wykorzystać go w procesie – zapisy z podsłuchu są dokumentem w rozumieniu KPK → art. 226 (odesłanie do art. 178).

Hipnoza jest niedopuszczalna nie tylko przy przesłuchaniu. Jest niedopuszczalna w ogóle, także przy ekspertyzie.

Art. 192a i 199a – tylko w tych przypadkach jest dopuszczalny wariograf (za zgodą oskarżonego).

Odroczenie na czas nieokreślony – jest to dopuszczalne. O nowej rozprawie zawiadamia się pisemnie dopiero.

Kazus 6:

Nazajutrz po ogłoszeniu wyroku skazującego Arnolda Z. za czyn z art. 185 § 2 k.k. na karę 2 lat pozbawienia wolności jego obrońca wniósł apelację. Mimo że sam Arnold konsekwentnie nie przyznawał się do winy, w apelacji zawarto jedynie zarzut rażącej niewspółmierności kary i wniosek o warunkowe zawieszenie wykonania kary na stosowny okres próby. W toku narady sąd okręgowy natomiast doszedł do przekonania, iż Arnold Z. jest niewinny.

Co powinien zrobić sąd?

Pewnie orzekał SR w I instancji, dlatego bezwzględna przyczyna odwoławcza – sąd niższej instancji orzekł w sprawie należącej do właściwości sądu wyższej instancji → powinno raczej się uchylić i przekazać.

Kazus 7:

Dochodzenie przeciwko Markowi, funkcjonariuszowi Policji o przestępstwo z art. 258 § 1 k.k. umorzono z „braku dowodów”. Po 12 latach prokurator jeszcze raz sięgnął do akt tej sprawy i spostrzegł, że decyzja o jej umorzeniu była błędna – zebrany materiał dowodowy pozwalał bowiem postawić w stan oskarżenia nie tylko Marka, ale i Roberta, przesłuchanego jako świadka. Prokurator nie myśląc wiele natychmiast wznowił dochodzenie i sporządził akt oskarżenia, w którym oskarżył obu o czyn z art. 258 § 1 k.k.

Wskaż uchybienia. Jak należało w sprawie postąpić?

Art. 327 i 328 → podjęcie i wznowienie umorzenie postępowania przygotowawczego.

Art. 540 → wznowienie postępowania po prawomocnym wyroku.

Podjęcie – art. 327 par. 1 → niepodejrzany. Nie są wymagane nowe dowody.

Wznowienie – art. 327 par. 2 → podejrzany. Potrzebne nowe dowody.

Nie można podjąć ponieważ nastąpiło przedawnienie – nie można z materialnego pkt. widzenia.

Art. 102 KK – przedłużenie terminu przedawnienia w stosunku do Marka. Mogło nie być przedawnienia.

Kazus 14:

Praktykant obserwujący rozprawę o czyn z art. 288 § 1 k.k. był bardzo zaskoczony jej przebiegiem. Po tym jak oskarżony przyznał się do winy, prokurator opuścił salę rozpraw, zaś sąd przesłuchał tylko pokrzywdzonego, a pozostałych świadków – ku uciesze stron – zwolnił, uznając, że dalsze postępowanie dowodowe jest zbędne (odczytano jedynie protokoły zeznań kilku świadków, których nie wezwano na rozprawę). Następnie sąd udał się na naradę, a po powrocie z niej zamiast wydać wyrok, wznowił przewód sądowy. Nie przystąpił jednak do uzupełniania materiału dowodowego, ale zarządził przerwę wyznaczając stronom termin do porozumienia się w kwestii naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody.

Czy zdziwienie praktykanta było uzasadnione?

Art. 414 par. 5 – próba pojednawcza, gdy sąd na rozprawie dojdzie do wniosku, że można zastosować warunkowe umorzenie!!!

[ENA, przejęcie i przekazanie ścigania, zamrażanie dowodów]