Ćwiczenia: Proces karny 26.02.2009

Dowody cd.:

Kazus 3 z ćwiczeń z 22.01.2009:
Gdy obrońca wniósł o przeprowadzenie dowodu z opinii dotyczącej stanu zdrowia psychicznego swojego klienta, ten podniósł się z ławy oskarżonych i stwierdził, że kategorycznie wyprasza sobie tego rodzaju insynuacje i że nie pozwoli z siebie robić wariata. Obrońca spojrzał tylko dokoła wymownie, zaś prokurator sprzeciwił się wnioskowi, gdyż jego zdaniem stwierdzenie niepoczytalności oskarżonego bynajmniej nie wymaga wiadomości specjalnych. Sąd powołał jednak biegłego psychiatrę, który ocenił oskarżonego jako wyjątkowo ciężki przypadek; w konsekwencji obrońca wniósł do sądu o orzeczenie obserwacji w zamkniętym szpitalu psychiatrycznym. Po 6 miesiącach obserwacji przygotowano opinię, którą ograniczono do stwierdzenia, że oskarżony w czasie obserwacji przyznał się do winy, a ponieważ jest niebezpieczny wymaga izolacji.

Oceń prawidłowość postępowania.

Musi być 2 biegłych psychiatrów, którzy nie pozostają ze sobą w stosunku mogącym podważyć ich niezależność.
Biegłych psychiatrów może powołać tylko sąd albo prokurator. Innych biegłych może też policja.

Możliwy czas, na który można umieścić w zakładzie psychiatrycznym to obecnie 4 tygodnie.

Umieszczenie w zakładzie – biegli muszą zgłosić taką potrzebę plus musi istnieć duże prawdopodobieństwo, że umieszczany popełnił przestępstwo.

Art. 202 par. 4 – co musi zawierać opinia.

Zakaz dowodowy dotyczący przyznania się do winy oskarżonego – art. 199

Sprzeciwy nie mają żadnych znaczeń.
Na decyzję o umieszczeniu w zakładzie zamkniętym służy zażalenie.

Kazus 4 z ćwiczeń z 22.01.2009:
Starszy aspirant Leon K. otrzymał informację, że poszukiwany listem gończym Grzegorz M. zjawi się w kancelarii swego obrońcy. Rzeczywiście – trzeciego dnia obserwacji ok. godz. 23 obserwujący siedzibę kancelarii policjanci rozpoznali w końcu wśród osób wchodzących do budynku Grzegorza M. Niezwłocznie zapukali do drzwi kancelarii i okazawszy legitymacje służbowe zamierzali przystąpić do jej przeszukania. W kancelarii nie zastano jednak obrońcy, a jedynie pracującą po godzinach aplikantkę, Agnieszkę Z., która stwierdziła, że nie dopuści do przeszukania pod nieobecność patrona. Policjanci nie zważali jednak na protesty; przeszukali wszystkie pomieszczenia kancelarii, a na końcu samą Agnieszkę Z. Choć nie znaleźli Grzegorza M. postanowili zatrzymać znalezioną dokumentację. Gdy Agnieszka Z. zaprotestowała, mówiąc że dokumenty są objęte tajemnicą obrończą funkcjonariusze wyjaśnili, że wgląd do nich jest zastrzeżony dla prokuratora.

Oceń prawidłowość postępowania.

Reguła – podstawą przeszukania jest postanowienie sądu lub prokuratora.
Wyjątek – na podstawie nakazu kierownika jednostki lub legitymacja służbowa. Potrzeba zatwierdzenia przeszukania.
Postanowienie może być wydane w momencie, gdy pojawi się przypuszczenie że dana osoba lub rzecz znajduje się w miejscu przeszukiwanym. Dlatego byli uprawnieni do wejścia na legitymację.

art. 224 par. 1 – należy powiadomić gospodarza pomieszczenia i wezwać do wydania.

Przeszukanie Agnieszki – nie było podstawy, ponieważ nie można szukać osoby u innej osoby, chyba że jest podejrzenie kamuflażu (naruszenie art. 219 i 227).

art. 225 par. 3 – w sprawie dokumentów.

Rozszerzenie zakresu przeszukania – na podstawie art. 220 par. 3, potraktować jako sprawę niecierpiącą zwłoki z zatwierdzeniem.

Wydanie rzeczy nie blokuje możliwości dalszego przeszukania.

Środki przymusu:

Kazus 1:
Puszcza Solska, mroźny styczniowy poranek. Grupa wiekowych myśliwych dewizowych z Niemiec (w większości weterani Wehrmachtu) polująca na grubą zwierzynę pod okiem miejscowego leśniczego raczy się porcją koniaku. Pada strzał; kula grzęźnie w pniu, przy którym oparty stał jeden z myśliwych. Rozproszywszy się, myśliwi biegną w stronę zarośli, z których padł strzał. Nie znaleźli tam nikogo, jednakże świeże ślady butów odciśnięte na śniegu wskazują drogę, którą uciekł zamachowiec. Po blisko półgodzinnym pościgu tropem uciekającego jeden z weteranów zobaczył w końcu jego sylwetkę; przymierzył starannie i trafił bezbłędnie w lewą łydkę. Opiekujący się grupą leśniczy rozpoznał w schwytanym miejscowego radnego, o którym wiadomo, że namiętnie kłusuje. Dotarłszy do leśnej chaty, w której nocowali, i udzieliwszy radnemu niezbędnej pomocy medycznej, myśliwi uwięzili go w piwnicy, gdzie był kilkakrotnie przesłuchiwany, a następnie do późna winszowali koledze świetnego strzału. Następnego dnia odwieźli radnego na Policję.

Czy weterani mieli prawo zatrzymać radnego?

Art. 243 – ujęcie (obywatelskie) → przysługuje każdemu w przypadku przyłapania na gorącym uczynku lub bezpośredniego pościgu (nieprzerwanego), pod warunkiem obawy ukrycia lub braku możliwości ustalenia tożsamości.

Strzał w łydkę – czy jest dopuszczalną metodą ujęcia → raczej nie. Art. 243 jest kontratypem procesowym. Zdrowie jest ważniejsze niż interes wymiaru sprawiedliwości. Inaczej z wolnością. Na podstawie tego artykułu można pozbawić tylko wolności.

Zatrzymanego należy przekazać niezwłocznie policji. Trudno ustalić, czy było to niezwłocznie. Jeśli zwłoka jest uzasadniona, to przyjmuje się że do czasu przybycia policji można więzić.

Kazus 2:

Waldemar R. został ujęty w Wigilię Bożego Narodzenia ok. godz. 10 przez przedstawicieli komitetu osiedlowego patrolującego okolicę w związku z plagą kradzieży krasnali ogrodowych, in flagranti usiłowania takiegoż czynu z użyciem broni palnej. Około godz. 13 doprowadzony został na komisariat Policji. Funkcjonariusze Policji zaprzątnięci przedświątecznymi przygotowaniami, umieścili Waldemara R. w celi; gdy ten zażądał poinformowania jego konkubiny o zatrzymaniu oraz umożliwienia mu kontaktu z adwokatem, obiecali zająć się tym nazajutrz. 27 grudnia w godzinach południowych przetransportowano Waldemara R. do sądu wraz z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania. Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia wniosku i zarządził zwolnienie zatrzymanego. Gdy Waldemar R. opuszczał budynek sądu, natknął się na znajomych już funkcjonariuszy, którzy zatrzymali go pod zarzutem nielegalnego posiadania broni.

Wskaż popełnione uchybienia.

Art. 244-248 – zatrzymanie.

Przesłanki zatrzymania – art. 244 par. 1; nie musi być na gorącym uczynku, ale w dowolnym czasie.

Procedura zatrzymania:
1. poinformowanie o przyczynach
2. pouczenie o prawach – kontakt z adwokatem (wystarczający jest kontakt telefoniczny) i powiadomienie osoby najbliższej oraz zażalenie do sądy rejonowego
3. sporządzenie protokołu zatrzymania
4. powiadomienie prokuratora
5. przystąpienie do zbierania niezbędnych danych – tj. dowodów, które uzasadniają podejrzenia i tym samym zatrzymanie albo niepotwierdzających popełnienie przestępstwa przez daną osobę.
Jeśli dane potwierdzą podejrzenie to należy przedstawić zarzuty. Po przedstawieniu zarzutów należy zastanowić się czy zachodzą przesłanki tymczasowego aresztowania. Jeśli nie jest ono niezbędne to należy zwolnić oskarżonego. Jeśli TA jest niezbędne, to należy przekazać podejrzanego prokuratorowi, który jako jedyny może złożyć wniosek do sądu rejonowego o TA. Jeśli on dojdzie do wniosku, że nie zachodzą przesłanki TA, to zwalnia oskarżonego, a jeśli uzna za stosowne, to składa wniosek. Jeśli dowody nie potwierdzają podejrzenia to należy natychmiast zwolnić zatrzymanego. Na to wszystko 48h czasu. Czas ujęcia obywatelskiego nie wlicza się do tego czasu.