Rola potęgi państwa w polityce bezpieczeństwa .

Wykorzystanie siły państwa : sztuka dyplomacji , ekonomiczne środki polityki ,użycie siły , teoria gier .

POTĘGA PAŃSTWA:

Np.:

- potencjał polityczny

- potencjał geopolityczny

- siła

- potencjał siły

- moc

1. „W najogólniejszym znaczeniu potęga jest zdolnością do czynienia

- tworzenia lub niszczenia. (...). Potęgą na scenie międzynarodowej nazywam

zdolność jakiejś jednostki politycznej do narzucenia swej woli innym jednostkom politycznym.

Krótko mówiąc, potęga polityczna nie jest niczym absolutnym, lecz stosunkiem

między ludźmi.” R. ARON

Podczas gdy słowo .zdolność. podkreśla potencjalność

potęgi (może, jeśli zechce), to „narzucenie woli” sugeruje możliwość fizycznego złamania

sił oporu, a więc podkreśla element czynny. Wola niesie ze sobą z kolei aspekt

psychologiczny potęgi. Dla niektórych autorów jest on wręcz kluczowy: „Psychologiczne

i relacyjne aspekty potęgi muszą być uznane za prawie tak ważne jak obiektywnie

mierzalne możliwości”.

2. „Potęga w stosunkach międzynarodowych to zdolność

państwa do użycia swych materialnych i niematerialnych zasobów w sposób, który

wp³ynie na zachowanie innych państw.” J. G. Stoessingera

3. „Potęga może być zdefiniowana jako osiąganie zamierzonych efektów. Jest to więc

podejście ilościowe: jeśli z dwojga ludzi dążących do podobnego celu tylko jeden

z nich osiąga ten cel, oznacza to, że ma większą potęgę niż drugi” Bertrand Russell

4. „Potęga jest zdolnością do wywierania wpływu”

5. „Potęga może być rozumiana jako zdolność do zagwarantowania

panowania własnych preferencji. Można to osiągnąć przez kontrolę zachowania,

przez kształtowanie zgodnej opinii, czy też poprzez manipulowanie otoczeniem.

Potęga może być urzeczywistniona przez działanie bądź zaniechanie działania, jak

również przez użycie środków przymusu czy perswazji. Potęga jest często mylona

z wyznacznikami potęgi lub z intencjami, które kierują jej rozwojem”

WYZNACZNIKI POTĘGI WG. J. G. Stoessinger:

- geografia

- zasoby naturalne

- ludność

- forma rządów

- charakter narodowy

- morale narodu

- ideologia

Swego rodzaju synteza różnych poglądów (nawiązująca do tradycji geopolitycznej)

została zawarta w The International Relations Dictionary. W haśle Elements of

national power wymienione zostały:

1) wielkość, położenie, klimat oraz topografia terytorium państwowego;

2) bogactwa naturalne, źródła energii oraz zdolność do produkcji artykułów żywnościowych;

3) ludność (jej wielkość, skupienie, wiek, skład pod względem płci oraz dochód na

głowę);

4) wielkość i wydajność przemysłu;

5) zasięg i efektywność systemu transportowego i środków komunikacyjnych;

6) system edukacyjny, możliwości badawcze oraz wielkość i jakość kadry naukowej

i technicznej;

7) wielkość, uzbrojenie i morale sił zbrojnych;

8) natura i siła systemu politycznego, gospodarczego i społecznego państwa;

9) jakość dyplomatów;

10) charakter i morale narodu

DYPLOMACJA

Dyplomacja - negocjowanie umów między państwami, w celu zawarcia korzystnych umów handlowych oraz pozyskania wsparcia wojskowego dla reprezentowanego kraju. Dyplomacja wiąże się też z rozwiązywaniem w pokojowy sposób problemów między państwami. Dwa tysiące lat temu wielki rzymski prawnik i filozof, Cyceron powiedział: „Istnieją dwa sposoby rozstrzygania sporów: jeden przy pomocy argumentów, drugi przy użyciu siły; a ponieważ pierwszy z nich jest właściwy człowiekowi, a drugi dzikim zwierzętom, należy uciec się do drugiego sposobu tylko wówczas, gdy nie możemy użyć pierwszego”. Inaczej mówiąc, siła argumentów, a nie argument siły - oto kwintesencja dyplomacji.

Dyplomaci pracują głównie w ambasadach i konsulatach, gdzie w razie potrzeby pomagają obywatelom państw, które reprezentują. Dyplomacja jest sztuką poszukiwania możliwego do przyjęcia dla stron negocjacji kompromisu.

Dyplomacja (ang. diplomacy, franc. diplomatie, hiszp. diplomacia, ros. dipłomatija) to termin międzynarodowy - działalność instytucji państwowych czy międzynarodowych, regulujących stosunki z innymi państwami czy organizacjami międzynarodowymi; w średniowieczu umiejętność stwierdzenia autentyczności dokumentów (obecnie dyplomatyka).

Dyplomacja to forma kontaktów między państwami (między rządzącymi), która pojawiła się jeszcze w starożytności. Dyplomację uprawiali już faraonowie przeszło 2 tysiące lat przed naszą erą. Z okresu starożytnych Indii pochodzą pierwsze zachowane instrukcje na temat zadań dyplomaty (rozpoznawać i informować) oraz cech dyplomaty (wykształcony, zręczny, zjednujący sobie ludzi). Dyplomację stosowali już starożytni Grecy, od których wywodzi się termin „diplóos” oznaczający złożony we dwoje dokument - rodzaj listów uwierzytelniających w które wyposażany był poseł. Ze starożytnej Grecji pochodzi również przywilej nietykalności posła i poselstwa (immunitet), które już wtedy były uznawane za zasadę będącą elementem prawa narodów.

Pierwotną formą quasi-dyplomacji była wymiana posłów przez społeczności plemienne w celu przekazania i wyjaśnienia przekazu mocodawcy, lub wynegocjowania jakiegoś porozumienia (np. o zakończeniu wojny). Również od najdawniejszych czasów datuje się zwyczaj wysyłania specjalnych posłów w misjach ceremonialnych, np. z okazji koronacji, ślubów czy pogrzebów przywódców innych państw. Dyplomację uprawiały już w starożytności takie państwa jak Chiny, Persja, Asyria, Indie, Babilon, Grecja, Rzym. W wiekach średnich dyplomacja kwitła w Bizancjum. Pierwotną i najstarszą formą dyplomacji były misje specjalne - doraźne i krótkotrwałe reprezentujące państwa wysyłające, które przez tysiąclecia były jedyną formą dyplomatycznych kontaktów między państwami. Biblia wspomina już o wielu doraźnych misjach wysokiej rangi, wśród nich np. o przybyciu w X w p.n.e. królowej Szeby (Saby) do króla Izraela Salomona. Pewną stabilność form osiągają stosunki dyplomatyczne w starożytnej Grecji, gdzie państwa-miasta tak często wymieniały misje specjalne, że w w p.n.e. nabrały one niemal charakteru stałych stosunków dyplomatycznych. Kolejna forma dyplomacji - stałe misje dyplomatyczne, a wraz z nimi nowożytna dyplomacja zawodowa, narodziła się w drugiej połowie XV w. w miastach-republikach włoskich (Wenecji, Mediolanie, Genui, Florencji). Stamtąd też wywodzi się praktyka ustanawiania stałych poselstw, która następnie rozpowszechniła się w całej Europie. Pierwsze stałe ambasady w nowoczesnym rozumieniu zostały utworzone przez państwa włoskie w latach 1450-1460. Polska zaczęła wysyłać pierwsze długotrwałe poselstwa w XVI w. Stałe misje dyplomatyczne rozpowszechniły się w Europie w wieku XVII, zwłaszcza po zawarciu traktatu westfalskiego (1648r.). Ukształtowanie się stałych misji dyplomatycznych pociągnęło za sobą konieczność rozwoju prawa dyplomatycznego: procedury, ceremoniału rozpoczęcia i zakończenia misji, instytucji przywilejów i immunitetów dyplomatycznych, zasad kurtuazji i [precedencji], oraz rozwój wewnętrznych organów państw koordynujących pracę stałych misji zagranicznych. Źródło: "Stosunki międzynarodowe" pod red. W. Malendowskiego i Cz. Mojsiewicza

Dyplomacja jest instrumentem, za pomocą którego państwo wyraża i prowadzi swą politykę zagraniczną w stosunkach zewnętrznych.

Obecnie najistotniejszą podstawą prawną w dyplomacji jest konwencja wiedeńska o stosunkach dyplomatycznych z 16 kwietnia 1961 roku. Uporządkowała, rozszerzyła i skodyfikowała ona w formie traktatowej obowiązujące wcześniej zwyczajowe normy prawa dyplomatycznego.

EKONOMIA

Ekonomiczna potęga jest rozumiana m.in. przez dostęp do surowców, wielkość i chłonność krajowego rynku, oraz dobrą pozycję w światowym handlu, jak również w światowym rynku finansowym. Ponadto istotne znaczenie ma innowacyjność oraz technologiczne zaawansowanie, a także zdolność kumulowania kapitału.

Państwa mające duże możliwości działania w tym sektorze, które wiedzą, ze inne państwa uzależnione są ekonomicznie od jego prosperowania i zasobów, może wykorzystywać swoją pozycje w celu osiągnięcia celów politycznych. Ma to bardzo duży wpływ na bezpieczeństwo i politykę bezpieczeństwa różnych państw, które także są świadome własnych słabości.

Dzisiejsze bezpieczeństwo jest w dużym stopniu rozumiane także od strony bezpieczeństwa ekonomicznego. Przykładami bardzo ważnej roli jaką ten sektor odgrywa jest zagrożenie wstrzymania dostaw gazu rurociągami z Rosji oraz np. kłopoty finansowe USA, które wywołały kryzys, którego skutki widać w większości krajów dzisiejszego świata.

Ad1.Polityka ekonom.-oddziaływanie państwa na przebieg procesów gosp.

Wg.

J.M.Keynes-polityka ekon. Uważa za działanie (uruchamianie)środków zwłaszcza inwestycyjnych skierowanych na przyrost kapitału stałego.

J.Tinbergen-stwierdził ze polityka ekon.polega na racjonalnym wyborze środków służących do realizacji określonych zasad.

S.Kurowski-stwierdza że jest to działanie państwa określające cele gospodarki i środki ich realizacji oraz organizujące te środki w procesie gospodarowania sytuacji, gdy państwo jest ograniczone w tym działaniu przez inne podmioty gosp.wobec których nie ma pełnej dyspozycji oraz gdy działanie to dokonuje się przez wybór alternatywnych celów i ograniczonych środków substytucyjnych.

B.Winiarski- stwierdził, że nauka polityki ekon.jest dyscypliną naukową zajmującą się badaniem form,celów,narzędzi sposobów oddziaływania państwa na społeczny proces gosp.

Cele polityki ekon.

Cele podstawowe:

-suwerenność narodowa

-sprawiedliwość

-wolność i prawa człowieka

-postęp społeczno-ekonom.

-równość szans dla wszystkich.

Cele ekonomiczne:

-wzrost gospodarczy

-stabilność cen

-wysoki poziom zatrudnienia

-równowaga bilansu płatniczego

-przemiany strukturalne związane z preferowaniem rozwoju nowoczesnych gałęzi gospodarki zdolnych do ekspansji na rynku światowym.

Cele społeczne:

-dążenie do sprawiedliwego podziału dochodu,gwarancji zatrudnienia

-wyrównane szanse awansu

-zapewnienie ochrony zdrowia

-zabezpieczenie społeczne

-dostęp do dóbr kultury i oświaty

Cele ekologiczne:

-ochrona środowiska naturalnego

Ad2. Metody Polit. ekonom. Jako działalności można scharakteryzować jako uporządkowane sposoby gromadzenia i aktywizacji środków gosp. (zasobów i strumieni) oraz doboru odpowiednich środków do poszczególnych celów.

Materiał do badania nad polityk. gosp. Pochodzi z kilku źródeł:

-statystyka gosp. Dostarczająca inf. O charakteże retrospektywnym

-oficjalne dokumenty rządu-plany i zamierzenia.

-akt normatywne zawierające dane zarówno o charakterze retrospektywnym jak i prospektywnym

-prasa,

publicystyka, literatura fachowa

Inną metodą stosowaną w nauce polityki ekonom.jest eksperyment. Nowe rozwiązania wprowadza się najpierw w wybranych jednostkach a następnie obserwuje się jak działają i jakie przynoszą efekty.

Ad 3:

Główne dziedziny polityki ekonom. wyodrębnione są na podstawie różnych kryteriów:

-politykę makroekonomiczną, która obejmuje działania państwa wpływające na całokształt procesu gosp.

-politykę mikroekonomiczną dotyczącą konkretnych zagadnień gosp., jej poszczególnych elementów składowych

-politykę systemową, na którą składają się instrumenty, narzędzia systemu funkcjonowania gosp.i państwa np.: planowania.

-poltykę przemysłową

-p. rolna

-p. handlową

-p. zatrudnienia

-p. regionalną

Ad 4;

Podstawowymi instrumentami polityki ekonomicznej są:

-polityka pieniężna (monetarna)

-polityka budżetowa

-p. płacowo-dochodowa

-p. kształtowania kursu wymiany

Instrumenty można również podzielić na:

-instrumenty stosowane przez wszystkie podmioty gospodarcze-ogólnoekonomiczne

- instrumenty wyspecjalizowane, stosowane w ramach określonej dziedziny polityki ekonom.

Ad;5

Planowanie mikroekonomiczne bierze pod uwagę współzależność i uwarunkowania

Tylko w najbliższym otoczeniu.

Makroekonomiczne bierze pod uwagę całą gospodarkę i występujące w niej współzależności oraz jej powiązania z całym otoczeniem. Dotyczy ono działalności organów i służb publicznych i jako takie wymaga planowania szczególnie starannego.

Ad 6;

Etapy budowy planu:

1. Zbadanie sytuacji w dziedzinach, których ma dotyczyć zamierzone działanie, dokonanie identyfikacji występujących problemów i postawienie diagnozy.

2. Określenie celu działania, tak jak stanu, który powinien być w danej dziedzinie osiągnięty w określonym czasie

3. Rozpoznanie istniejących i przyszłych warunków działania

Skonstruowanie tzw. Części imperatywnej planu, czyli ustalenie środków działania i sposobów ich użycia, czasu, miejsca, sekwencyjności poszczególnych operacji i ich wykonawców

Ad:7

Cechy gospodarki rynkowej:

-dążenie do racjonalnego wykorzystania zasobów, gosp.

-efektywny system motywacyjny

-dyscyplina finansowa przedsięb.

-innowacyjność gospodarki

-tendencja do samoczynnego ustalania się równowagi rynkowej

-elastyczność gospodarki

-dobre zaopatrzenie

-wysoki poziom dobrobytu

-szeroki zakres swobód obywatelskich.

Ad.8

Monetaryzm-jest jednym z narzędzi polityki gosp.Realizacja polityki pieniężnej państwa polega na wykorzystaniu podaży pieniądza do realizacji ogólnych celów polityki gosp.

Podstawowym celem polityki pieniężnej państwa jest kontynuowanie procesu obniżania inflacji i stabilizacja cen. Dodatkowym celem Banku Centralnego jest wsparcie rozwoju nowoczesnego rynku finansowego.Aby osiągnąć strategiczny cel gosp. Polski musimy obniżyć inflację do poziomu nie wyższego niż 3-4% w skali roku.

Ad.9

Zasadnicze kierunki oddziaływania rządu na gosp.

a)uwolnienie, czyli dopuszczenie ich do swobodnego kształtowania się na rynku

b)wprowadzenie wew.wymienialności złotego

c)zaostrzenie polityki pieniężnej rządu przed wprowadzeniem zakazu pokrywania deficytu budżetowego z emisji pustego pieniądza,urealnienia stóp procentowych,ograniczenia kredytów dla przedsięb.

d)zwiększenie dyscypliny budżetowej

e)liberalizacja handlu zagr.

f)zapoczątkowanie prywatyzacji przedsięb.państwowych

g)rozpoczęcie wprowadzania zmian w systemie podatkowym(wprowadz. podatku dochodowego oraz podatku VAT)

h)powołanie Urzędu Antymonopolowego mającego zwalczać wszelkie przejawy monopolizacji

i)rozpoczęcie przebudowy systemu bankowego

j)powołanie rynku kapitałowego i Giełdy Papierów Wartościowych.

Ad:11

Zadania polityki regionalnej państwa:

1.Inicjowanie zmian w strukturze gospodarczej regionów stosownie do ich strategicznych kierunków(możliwości)rozwoju

2.Zmniejszenie nadmiernego w niektórych regionach bezrobocia

3.Pobudzanie rozwoju społ.-gosp. Stref przygranicznych.

4.Regionalizacja kierunków produkcji rolnej.

5.Rozawiązyw. problemów ochrony środowisk regionów.

Ad.12

Polityka strukturalna w przemyśle polskim zorientowana powinna być na:

1) zwiększenie konkurencyjności naszych produktów na rynkach światowych

2) lepsze dostosowanie struktury produkcji do struktury popytu wewn. i zagranicznego zwłaszcza przez zwiększenie udziału przemysłowego wytwarzających nowoczesne dobra konsumpcyjne i produkcji eksportowej

3) przezwyciężenie barier i ograniczeń rozwojowych wynikających z niedostatecznej podaży czynników produkcji zwłaszcza energii i surowców przemysłowych a także zasobów wolnej przestrzeni ekologicznej

4) ożywienie postępu technicznego i w rezultacie unowocześnienie gospodarki, co jest niezbędne z punktu widzenia zmniejszenia luki technologicznej dzielącą polską gospodarkę od krajow wysoko rozwiniętych.

Ad.13

Głównym celem polityki przemysłowej jest stworzenie wysoko konkurencyjnych proeksportowych sektorów gospodarki, otwartych na rynek światowy, spełniających funkcję tzw. lokomotyw rozwoju, ciągnących ekonomicznie całą gospodarkę i generujących środki na restrukturyzację pozostałych sektorów produkcyjnych i realizację ważnych programów w sferze społecznej.

Ad.14

Narzędzia w kierowaniu rozwojem gospodarki żywnościowej:

1.N.ekonomiczne

- ceny

- cła

- dotacje

(subsydia)

- kredyty

- podatki

2.N. normatywne

- obszar stosunków cywilno-prawnych

- ochrona ziemi i zasady zmiany jej użytkowania

- normy środowiskowe

- normy jakościowe produktów

- zobowiązania finansowe producentów

- ubezpieczenia materialne

- normy budowlane

3.N.organizac-yjne:

-wszelkie systemy funkcjonowanie przedsiębiorstw i instytucji wchodzących w skład łańcucha gosp. żywnościowej

4.Bezpośrednie oddziaływanie gospodarcze:

- finansowanie i prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej

- działalność inwestycyjna

- gromadzenie rezerw żywności i skup interwencyjny nadwyżek żywnościowych

- pośredniczenie w kontaktach międzynarod.

Ad.15

Funkcje pieniądza:

-miernik płatności: polega na wykorzystaniu jednostki pieniężnej dla wyrażenia wartości sprzedawanych i kupowanych towarów i usług.

-środek płatniczy: reguluje zobowiązania.

-środek wymiany: wykorzystywany przy transakcjach gotówkowych, czyli kupna-sprzedaży.

-środek tezauryzacji, czyli przechowywania wartości: przechowywanie wartości pieniądza w czasie, czyli tzw. tezauryzacji.

Ad.16

Polityka budżetowa pełni trzy zasadnicze funkcje:

- alokacyjną

- redystrybucyjną

- stabilizacyjną

Ad.17

Oddziaływanie państwa na gosp. Za pomocą dochodów i wydatków publicznych:

Funkcja ALOKACYJNA

1.Dochody publiczne:

-pożyczki publiczne

-polityka podatkowa

-cła protekcyjne

-instrumenty podatkowe promujące i hamujące rozwój określonych przedsięwzięć

2.Wydatki publiczne:

-wydatki inwestycyjne

-wydatki na działalność służb

Funkcja REDYSTRYBUCYJNA

1.Dochody publiczne:

-podatek bezpośredni od dochodów osobistych

2.Wydatki publiczne:

-pieniężne transfery socjalne

-bezpłatne lub częściowo odpłatne zaspokajanie określonych usług społecznych

-kształtowanie wyjściowych warunków rynkowego podziału dochodów

Funkcja STABILIZACYJNA

1.Dochody publiczne:

-operacje pożyczkowe wywołujące efekt deflacyjny oraz wywołujący efekt inflacyjny

-operacje podatkowe:

*automatyczne stabilizatory wynikające z progresywnego charakteru podatku dochodowego

*zmiana stawek podatkowych

*ulgi i zwolnienia podatkowe stymulujące inwestycje lub eksport

2.Wydatki publiczne;

-wydatki na wynagrodzenia w sektorze publicznym

-świadczenia socjalne

-wydatki na roboty publiczne

-wydatki zbrojeniowe

Ad.18

Planowanie budżetu składa się z kilku faz:

- fazy przygotowawczej

- określenia wielkości dochodów i wydatków oraz rozmiarów nadwyżki lub deficytu budżetowego

- opracowania przez poszczególne ministerstwa i wojewódzkie organy samorządowe projektów ich budżetów

- przygotowania przez Ministerstwo Finansów i uchwalenia przez Rade Ministrów projektów ustawy budżetowej

- fazy prac nad projektem ustawy budżetowej w parlamencie

Ad.19

Dług publiczny- suma niespłaconych deficytów budżetowych jak również długi samorządów i przedsiębiorstw państwowych.

Deficyt budżetowy- jest to przewaga wydatków nad przychodami w budżecie.

Ad.20

Dochody podatkowe budżetu

państwa na rok 2005:mld zł.

-VAT-73,663

- akcyzowy 42,405

-od operacji-0,89

-dochodowy od osób prawnych-14,69

-dochodowy od osób fizycznych-23,614

Ad.21

Ceny pełnią następujące funkcje:

- cena danego dobra powinna pokrywać poniesione koszty jego produkcji

- cena przez odpowiedni swój poziom ma równoważyć z jednej strony wielkość podaży, z drugiej zaś wielkość popytu na rynku

- cena pozwala producentom zorientować się o wielkości zapotrzebowania i stopniu opłacalności wytworzonych dóbr

- cena umożliwia konsumentom uzyskanie danych ilości dóbr oferowanych do sprzedaży

Ad.22

Realizacji polityki inwestycyjnej służą 3 podst.rodzaje środków:

1.Środki administracyjno-prawne.

2.Inwestycje publiczne.

3.Środki techniczno-finansowe.

Ad.23

Schemat na innej kartce.

Ad.24

Międzynarodowe org. Gosp.

1.Międzynarodowy Fundusz Walutowy(IMF)

2.Bank światowy a właściwie Mi ędzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju(IBRD)

3.Układ Ogólny w Sprawie Taryf Celnych i Handlu(GAIT) Światowa Organizacja Handlu(WTO)

4.Konferencja Narodów Zjednoczonych Do Spraw Handlu i Rozwoju(UNCTAD)

5.Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie(OBWE)

6.Organizacja Wspólnoty Gospodarczej i Rozwoju(OECD)

7.Wspólnota Europejska(Europejska Wspólnota Gospodarcza EWG)potem Unia Europejska(UE)

8.Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu(FTA)Europejski Obszar Ekonomiczny(EEA)

9.Środkowoeuropejskie Porozumienie o Wolnym Handlu(CEFTA)

10.Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju(EBRD)

11.Rada Europy

12.Półnoncoamerykańska Strefa Wolnego Handlu(NAFTA)

Ad.25

Przez pojęcie środków międzynarodowej polityki ekonomicznej rozumie się wyrażone rzeczowo lub wartościowo zasoby czynników produkcji służące państwu do osiągnięcia celów międzynarodowej polityki ekonom. Narzędzia międzynarodowej polityki ekonom. to elementy mechanizmu ekonomicznego funkcjonującego w danym kraju, wykorzystywane przez państwo do oddziaływania na podmioty gosp.pod kątem osiągnięcia celów tej polityki.

Ad.26

Struktura UE:

- Rada UE

- Komisja Europejska

- Parlament Europejski

- Europejski Trybunał Konstytucyjny

- Europejski Trybunał Obrachunkowy

Zadania Rady Europejskiej:

-wytycza główne kierunki polityki UE

-ustala priorytety polityki

-rozwiązuje problemy sporne, którym nie podołała Rada Ministrów

-rozstrzyga problemy Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa

Zadania Komisji Europejskiej:

-proponuje akty ustawodawcze - propozycje przedstawia Radzie Ministrów i Parlamentowi Europejskiemu

-daje samodzielne akty prawne (po zasięgnięciu opinii przez komitety doradcze bądź zarządzające, kontrolowane przez państwa członkowskie) - mogą być anulowane przez Radę Ministrów

-czuwa nad przestrzeganiem prawa Unii (może wszcząć działania prawne przeciw państwom członkowskim lub firmom; nakłada grzywny na osoby prawne lub fizyczne)

-wciela w życie politykę Unii (realizuje postanowienia Rady Ministrów)

-zarządza budżetem Unii i funduszami strukturalnymi.

Zadania Parlamentu Europejskiego:

-dzieli z Radą władzę legislacyjną to znaczy uchwalanie ustaw europejskich

-sprawuje demokratyczny nadzór nad wszystkimi instytucjami UE, a zwłaszcza nad Komisją.

-przysługuje prawo wystąpienia z wnioskiem

o wotum nieufności wobec Komisji Europejskiej.

- zatwierdza lub odrzuca kandydatury Komisarzy i bierze udział w procesie powoływania jej członków i kontroli nad nią.

-dzieli z Radą kompetencje w zakresie uchwalania budżetu Unii Europejskiej i może w związku tym wpływać na wydatki dokonywane przez UE.

- wspólnie z Radą jest odpowiedzialny za budżet, może, zatem dokonywać zmian w wydatkach wspólnotowych

- przysługuje mu ostateczna decyzja zatwierdzenia budżetu.

Ad.27

Cele Unii Europejskiej:

-popieranie równomiernego i stałego postępu gosp.w szczególności przez stworzenie obszaru pozbawionego granic wew., wzmacnianie spójności ekonom. i społ., ustanowienie unii gospodarczo-walutowej z jedną walutą.

-potwierdzanie tożsamości na arenie międzynarodowej, w szczególności przez realizację wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, włącznie z docelowym sformułowaniem wspólnej polityki obronnej,która mogłaby z czasem doprowadzić do wspólnej obrony.

-wzmacnianie ochrony praw i interesów obywateli państw członkowskich przez wprowadzenie obywatelstwa Unii

-rozwijanie ścisłej współpracy w zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw wew.

-utrzymanie i rozwijanie wspólnego dorobku prawnego.

UŻYCIE SIŁY

Siła w stosunkach międzynarodowych, zespół czynników decydujących o zdolności państw do skutecznego funkcjonowania, obrony własnych interesów w stosunkach międzynarodowych. Niegdyś to pojęcie wiązano głównie ze sferą militarną - potęga państwa zależała od jego sił zbrojnych, zdolności do ich rozbudowywania i użycia.

Nadal ten aspekt zachowuje znaczenie, gdyż istnieją konflikty zbrojne, potencjalne zagrożenie wojnami. Dlatego kwestia zachowania równowagi sił, umacniania sojuszy, rozbrojenia, nieproliferacji broni jądrowej pozostają wciąż aktualne. We współczesnym prawie międzynarodowym zabroniona jest groźba użycia siły oraz bezpośrednie jej użycie w celu agresji.

Jednocześnie dostrzegalne jest malejące znaczenie siły militarnej jako wyznacznika siły międzynarodowej państwa. Państwa mogą z równą skutecznością posługiwać się też siłą ekonomiczną, cywilizacyjną, kulturalną, i to te czynniki coraz częściej decydują o mocarstwowości państwa. Samo posiadanie siły militarnej nie gwarantuje rzeczywistego bezpieczeństwa państwa, jego potęgi (np. współczesna Rosja), tak jak brak liczącej się siły militarnej nie musi przeszkadzać w rozbudowywaniu wpływu na stosunki międzynarodowe (np. współczesne Niemcy).

Również pozamilitarne przejawy siły mogą być stosowane w celach agresywnych. Zdecydowanie trudniej jest w takich sytuacjach zbudować system norm prawnych postępowania i przeciwstawić się dominacji. Jeszcze trudniej określić reguły postępowania wobec najnowszego zjawiska - siły związanej z rewolucją informacyjną.

Bardzo aktualną i kontrowersyjną kwestią jest przyzwolenie prawne i polityczne na użycie siły, w tym przede wszystkim militarnej w stosunkach międzynarodowych do rozwiązywania czy wygaszania konfliktów. “Wymuszanie” pokoju może służyć dobru całej społeczności międzynarodowej, chociaż bez względu na szlachetne motywy takie metody naruszają normy pokojowego rozwiązywania sporów, zasadę suwerenności państw, rodzą zagrożenie nadużycia uprawnień i potrzebę nowego systemu międzynarodowej kontroli użycia siły w ramach ONZ lub regionalnych struktur bezpieczeństwa, jak np. KBWE/OBWE, NATO, OPA, OJA.

---