Kultura minojska
Ruiny pałacu w Knossos
Makieta ruin pałacu w Malli
obszar wpływów kultury minojskiej
Kultura minojska, kultura kreteńska - jedna z najstarszych kultur epoki brązu w obszarze Morza Śródziemnego powstała na Krecie około 3000 r. p.n.e. Odkryta i poznana dokładniej dopiero na początku XX wieku dzięki pracom wykopaliskowym prowadzonym przez archeologa Arthura Evansa. Wielu historyków uważa, że Kreta odgrywała ważną rolę w handlu cyną (stanowiącą jeden ze składników do produkcji brązu) we wschodniej części Morza Śródziemnego.
Prace wykopaliskowe potwierdziły przekazy Homera o stu miastach istniejących na Krecie. Do największych należały Knossos, Fajstos, Hagia Triada i Malia. W całości odkopane miasto nadbrzeżne Gurnia (1500 r. p.n.e.) liczyło około tysiąca mieszkańców. Żadne z odkopanych miast nie miało murów obronnych, znaleziono też niewiele broni.
Terminy, którymi określa się cywilizację minojską, to: cywilizacja pałacowa (pałac był siedzibą władcy oraz centrum życia społecznego, politycznego i gospodarczego a zarazem magazynem żywności i surowców oraz ich dystrybucji) oraz talassokracja (określenie na dominację Krety na morzu).
Kreteńczycy posługiwali się pismem linearnym A, dla odróżnienia od pisma linearnego B, używanego przez Mykeńczyków. Pismo linearne A nie zostało dotychczas rozszyfrowane.
Do najważniejszych zabytków zalicza się pałac w Knossos (zwany też pałacem Minosa), związany z mitem o Minotaurze, pochodzący z okresu 2000-1570 p.n.e. Pałac pozbawiony jest fortyfikacji, co by wskazywało na okres względnego pokoju, a także na hegemonię tej kultury w tym rejonie.
Zmierzch kultury minojskiej przyniósł wybuch wulkanu na wyspie Thira (ok. 1628 r. p.n.e.) oraz najazd Achajów około 1550 r. p.n.e.
Okresy w historii tej kultury:
przedpałacowy 3000 p.n.e. - 2000 p.n.e.
starszych pałaców 2000 p.n.e. - 1700 p.n.e.
młodszych pałaców 1700 p.n.e. - 1400 p.n.e.
pałacowy 1400 p.n.e. - 1100 p.n.e
