Komunikowanie masowe i media

CHARAKTERYSTYKA MEDIÓW INTERPERSONALNYCH

• publiczny charakter (ogólnodostępne)

• techniczne i technologiczne złożony kanału komunikowania

• utylitarno-osobisty charakter przekazu

• zapośredniczony, bezosobowy przekaz (aparat telefoniczny, kartka papieru), ale istotnie zmodyfikowany przez emocjonalną znajomość odbiorcy (znać kogoś vs. wiedzieć o kimś (Gekannte - Bekannte)) (znam Jarka - znam Adama Małysza w sensie wiem o nim)

• wymienność ról nadawcy i odbiorcy, aktywny odbiorca

• przekaz formułowany indywidualnie (nie zbiorowo)

• jednostkowy charakter przekazu, zindywidualizowany, intymny (kody otwarte i zamknięte)

• odbiorca ściśle określony (imię, nazwisko, cechy charaktery, gusta

MEDIA MASOWE - CHARAKTERYSTYKA

• Publiczny charakter (ogólnodostępne)

• Aktualne bieżące wiadomości (utylitarno-społeczny charakter) (codzienność)

• Periodyczne, regularne ukazywanie się (ciągle oddziaływanie, możliwość kształtowania opinii publicznej) - wraz z powstaniem mediów prasowych wykształca się opinia publiczna

• Zapośredniczony charakter przekazu (odbiornik radiowy, telewizyjny, prasę drukowaną), bezosobowy przekaz

• Instytucjonalny charakter przekazu (media masowe są organizacją ekonomiczną lub instytucją kultury)

• Zbiorowy charakter wytwarzania (produkcji) przekazu

• Wysoko technicznie i technologicznie złożony kanału komunikowania

• Hierarchiczny kanał przekazywania od źródła do odbiorcy, kształtowanie pasywnego odbiorcy ( przekaz do wielu odbiorców na raz, odbiorca poświęca tylko część uwagi)

• Przekaz wytwarzany zbiorowo, natomiast konsumowany indywidualnie, co powoduje budowę treści (i formy) przez przesłania kierowaną do pojedynczego odbiorcy, najczęściej w drugiej osobie liczby pojedynczej - TY (to dla Ciebie, Twoja ulubiona).

• Pozbawienie przekazu intymności, jednostkowego charakteru (brak zindywidualizowanych przekazów)(wiedzieć vs. znać)

• Publiczność anonimowa i rozproszona terytorialnie (słuchacze w wieku od 19-25 lat, z dużych miast, ze średnim wykształceniem, lubiącym muzykę poważną i zajęcia z komunikowania masowego).

Wykład 26.10.2006r.

CHARAKTERYSTYKA MEDIÓW DRUKOWANYCH

• Oparte na słowie(druku), pomocniczy charakter obrazu [przeciwieństwo - kultura audiowizualna]

• Przynależą do kultury oralnej, werbalnej, gdzie słowo pełni rolę pomocniczą (kultura oralna słowa żywego, pisanego, druku)

• Możliwość powrotu do tekstu (narzuca sposób prezentacji treści, brak), ponownego przeczytania, przeglądnięcia, zastanowienia, przemyślenia, słowo zapisane sprzyja refleksyjności[nie ma w telewizyjnej debacie], emocjonalizacja w prasie najczęściej poprzez obraz (zdjęcia) [telewizja pokazuje uczucia]

• Brak jedności czasoprzestrzennej (odbiorca rozproszony terytorialnie, różne momenty konsumpcji, nawet różnice kilku miesięczne, w skrajnych przypadkach pół roku - do 180 dni) [w wypadku telewizji nie ma rozproszenia czasowego, dzieje się w danym momencie, brak przesunięcia w czasie]

• Czytelnictwo Cyklu Sezonowego (CCS) dla dziennika wynosi do 10 dni, dla tygodnika 14 dni, dla dwutygodnika do miesiąca, dla miesięcznika do 3 miesięcy, a dla dwumiesięcznika pół roku [rozłożenie procesu konsumowania prasy]

• Ze względu na częstotliwość ukazywania się dzielimy prasę drukowaną na dzienniki (co najmniej dwa razy w tygodniu) i czasopisma (czasopisma konsumenckie - tygodniki, dwutygodniki, miesięczniki, dwumiesięczniki)

• Prasa drukowana jest najdroższym masowym medium, zwykle jest jednym z czynników badania zamożności społeczeństwa

SYMULACJA

Opłaty za prasę 840, za radio 200, za kablówkę 540

• Jest wyraźna zależność między prasą drukowaną a dochodem i wykształceniem, im bardziej zamożne i wykształcone grupy tym większe czytelnictwo prasy, więcej kupowanych tytułów prasowych w gospodarstwie rodzinnym

• Kupuje się kilka tytułów w gospodarstwie rodzinnym, ale najczęściej nie z tego samego segmentu czytelniczego

• Wyraźna zależność wieku i płci w inicjacji czytelniczej, kobiety szybciej sięgają po prasę drukowaną (czasopisma kobiece) niż mężczyźni

• Kobiety częściej sięgają po czasopisma, natomiast mężczyźni po dzienniki

CZASOPISMA CHARAKTERYSTYKA

• Tematyka czasopism, w zależności od częstotliwości ukazywania się (od tygodnika po miesięcznik) jest bardziej ponad czasowa, autorzy artykułów mają już dystans do wydarzeń, często wiedzą jak się zakończyły

• Dłuższy okres składania pisma osławia funkcję bieżącego komentowania wydarzeń, reakcji na powstałą sytuację

• Artykuły są z reguły dłuższe niż w dziennikach, jest ich mniej, większe i inne znaczenie ilustracji, obrazu (wysoka jakość druku)

• Czasopisma czyta się (lub przegląda) aktywniej i dokładniej, od 2/3 do 3/4 zawartości tytułu

• Czytelnicy są bardziej emocjonalnie związani z czasopismami, kolekcjonują je, mają ulubione „swoje” pisma (większe powiązanie niż np. z programami telewizyjnymi)

• Długie cykle czytelnicze od 10 dni do pół roku w zależności od rodzaju czasopisma powodują dłuższą obecności pisma na rynku i u czytelników

• Czasopisma cieszą się dużym prestiżem społecznym, ich czytelniczy zwykle są lepiej wykształceni, zamożniejsi; pisma są najlepszymi mediami dla budowy wizerunku społecznego, politycznego, dla działań public relations i publicity

• Dobrze segmentowane, możliwość dotarcia do wyraźnej sprofilowanej grupy społecznej

DZIENNIKI CHARAKTERYSTYKA

• Docierają do dużych grup społecznych, konkurują, i to skutecznie, z najbardziej oglądanymi programami informacyjnymi czy rozrywkowymi (3 x 700000 („Fakty”, „Gazeta Wyborcza”) = 2100000 lub nawet w przypadku dzienników sensacji („Fakty”) 4x700000=2800000

• Szybka informacja, dotycząca codziennych wydarzeń, aktualności, dzienniki żyją codziennością, komentują ją, zbierają fakty, dostarczają najwięcej informacji, liczą po kilka譤Äiesiąt stronic

• Dzienniki drukowane konkurują z wiadomościami telewizyjnymi („Wiadomości” TVP, „Wydarzenia” Polsat), a nie z czasopismami!!! zarówno w skali ogólnokrajowej, jak i lokalnej

• W radiu, często z miejsca zdarzenia usłyszymy tego samego dnia relację o tym, co się zdarzyło, wieczorem w telewizji obejrzymy to zdarzenie, jego rekonstrukcję audiowizualną, a następnego dnia w prasie drukowanej przeczytamy relację z wydarzeń i komentarz do zdarzeń (możemy to określić prawem specjalizacji mediów masowych)

• Krótki czas składania numeru umożliwia szybką reakcję na zaistniałą sytuację, możemy odnieść się do konkurencji (ekonomia), przeciwników (polityka, życie społeczne)

• Nakład dzienników wyraźnie podatny na cenowe zależności, skoki cen

• Dzienniki informacyjne, polityczne, podobnie jak tego samego typu tygodniki docierają głównie do mężczyzn (nad reprezentacja tej grupy w tematyce społeczno-politycznej)

• Dzienniki sensacji docierają do mniej zamożnych i słabiej wykształconych grup społecznych, zarówno kobiet i mężczyzn, dlatego bardziej społeczna tematyka, więcej krótkich tekstów, zdjęć, apli (tło), tym samym mamy do czynienia z dużym szumem komunikacyjnym (klater)

• Prasa sensacji skierowana jest głównie do czytelnika, który nie czyta prasy, tylko przegląda; 1 egzemplarz prasy jest konstruowany pod czas przejazdu np. metrem czy przerwy śniadaniowej w pracy

CZY ISTNIEJE PUBLICZNOŚĆ MEDIÓW MASOWYCH?

Problem ciągle kontrowersyjny, dyskusyjny: widzowie (czytelnicy), czyli ci, co widzieli, tłum, agregat jednostek (zbiór) czy może nowa jakość społeczna

PUBLICZNOŚĆ - „zbiorowość czysto duchowa jednostek rozproszonych i fizycznie oddzielonych, których spoistość jest spoistością czysto myślową”

Pierwsza publiczność to publiczność autora książki, krąg czytelniczy. Istnieje już w Starożytności.

1605 rok - pierwsza prasa

Wykład 02.11.2006r.

Społeczeństwo - ogół instytucji i urządzeń zapewniających jednostce wspólne zaspokojenie potrzeb i uregulowane współżycie, tworzenie i rozwój kultury

Zbiorowości społeczne - bardziej lub mniej trwałe skupienia między członkami społeczeństwa. Do zbiorowości społecznych zaliczamy: kręgi towarzyskie, grupy, zbiorowości etniczne, narody, zbiorowości terytorialne (tłum, zbiegowisko, publiczność)

[czynnik terytorialny wpływa na zachowania]

Rola społeczna - względnie stały i wewnętrznie spójny system zachowań innych osób przebiegający według ustalonego wzoru

Pozycja jednostki - miejsce danej roli w grupie, albo w hierarchii ról

Prestiż - społeczne uznanie

Status społeczny - wypadkowa zajmowanej pozycji i posiadanego prestiżu.

Grupa - co najmniej trzy osoby powiązane systemem stosunków uregulowanych instytucjonalnie, posiadających niektóre wspólne wartości (zadania) i oddzielone od innych zbiorowości wyraźną zasadą odrębności (rodzina, zespół muzyczny, sportowy, grupa studencka). Grupa jest układem różnorodnych ról.

Pięć elementów istnienia grupy:

1. członkostwo - wygląd zewnętrzny i wzór moralny (zasady i normy współżycia)

2. Świadomość odrębności - poczucie własnej odrębności, tożsamości, świadomość „My”

3. Ośrodki skupienia - terytorium, lokal symbole

4. Cele i zadania - to co grupa chce osiągnąć, po co istnieje; musi istnieć wola zbiorowa grupy osiągnięcia celów i zadań, gdy brakuje grupa przestaje istnieć. To odróżnia grupę od kręgu towarzyskiego, koleżeńskiego

5. Organizacja grupy - struktura grupy, przywódcy, formy kontroli, instytucje grupy.

Cechy publiczności zebranej (widownia, audytorium)

• Wspólne miejsce (teatr, filharmonia)

• Ustalone, określone zwyczaje zachowania (oklaski, gwizdy)

• Wspólne oczekiwania widzów (chęć zobaczenia filmu, posłuchania muzyki)

• Ustalony czas trwania (filmu, występu)

• Ustalone warunki wstępu (bilet, zaproszenie)

Nawiązanie do koncepcji klasycznego audytorium helleńskiego

DWIE KONCEPCJE PUBLICZNOŚCI MEDIALNEJ, ROZPROSZONEJ

Publiczność medialna jako masa wg Herberta Blumera

• Heterogeniczność składu

• Anonimowość członków

• Słabe interakcje między uczestnikami

• Brak wymiany doświadczeń, opinii

• Luźna organizacja

• Brak zdolności do działania

Publiczność medialna jako agregat jednostek (zbiór jednostek) wg Harolda Lasswella

• Zbiór jednostek

• Zbiorowość oparta na podobieństwie zachowań

• Relacje hierarchiczne między mediami masowymi a jednostką

[nie ma publiczności]

Analiza tłumu wg Gustawa Le Bona „Psychologia tłumu”

[XIX wiek, analiza dwóch niebezpiecznych zjawisk - groźne strajki we Francji, informacje do prasy francuskiej dotyczące linczu w Ameryce Północnej albo Południowej?]

• Przelotne zgromadzenie oparte na bezpośrednim kontakcie, na tle zdarzenia wywołującego duże emocje, wzburzenie

• Spontaniczne i identyczne reakcje na te same bodźce

• Wytwarzają się silne komponenty emocjonalne i popędowe

• Człowiek traci refleksyjność i ulega psychice tłumu

• Wytwarza się bardzo silna łączność psychiczna jednostki z tłumem, powodująca mocną identyfikację, która prowadzi do dezindywidualizacji, utraty jednostkowej osobowości, tożsamości jednostkowej i wytworzeniu się patologii

• Dominacja poglądów najprymitywniejszych

KOMERCJLIZACJA MEDIÓW

Metody finansowanie mediów

1. Tradycyjna Sponsor, Mecenat----------- > Prasa

3. Pierwsza komercjalizacja /bez reklamy Czytelnik -------- > Prasa

4. Druga komercjalizacja /z reklamą Czytelnik | konsument ------- >

Gospodarka ----- > Media

Wykład 9.11.2006

Idea komercjalizacji (urynkowienia) mediów masowych

Twórca koncepcji Eduard de Girardin, pierwsze pisma w nowej formule „La Presse” i „Le Siecle” - 1.VII.1836 r.!!!

Przesłanki cywilizacyjne:

• Rewolucja przemysłowa zapoczątkowana wynalezieniem maszyny parowej przez James'a Watt'a

• Urbanizacja, przekształcenie wyspowych, wiejskich wspólnot feudalnych, w miejskie społeczności, a następnie w masowe społeczeństwo

• Rozwój oświaty i edukacji

Przesłanki polityczne:

• Triumf liberalnej rewolucji angielskiej i ustanowienie konstytucyjnego porządku politycznego

• Obalenie feudalnego porządku europejskiego przez rewolucje francuską i wojny napoleońskie

• Idee wolności jednostki i realizacja postulatów oświecenia angielskiego i francuskiego

• XIX - wieczna koncepcja liberalna, „triumfującego” liberalizmu, przyjmująca optymistyczną tezę zwycięskiego liberalizmu, że to wolny (politycznie) obywatel, dokonuje wolnego wyboru i rozstrzyga o istnieniu, bądź nie pisma

Prasa jest przedsiębiorstwem na rynku, takim samym jak fabryka farb czy tkanin i kieruje się w działalności zasadą rentowności i zysku, a wydawca pisma (nie mylić z redaktorem naczelnym) jest kapitalistycznym przedsiębiorcą.

Rynek - ogól stosunków wymiennych między tymi, co oferują podaż i tymi, co oferują popyt; na rynku działają prawa ekonomiczne z podstawowym prawem popytu i podaży.

Od pozycji na rynku, a nie dotacji czy poparcia politycznego zależy istnienie pisma, to rynek (czytelnicy i zasady ekonomiczne) ma doprowadzić do wyrównania szans prowadzenia działalności i pozbawić władzę państwową (rząd) decydowania w sprawach prasy (mediów masowych); jednocześnie ma nastąpić realizacja liberalnego postulatu wolności politycznej jednostki, jej autonomii w sferze publicznej.

Następuje wzrost znaczenia czytelnika i publiczności, to ich gusta, preferencje mają rozstrzygać o zawartości pisma; czytelnicy głosują kupując prasę; sprzedaż jest swoistym plebiscytem.

Tym samym rynek, jako pewna ponad jednostkowa instytucja jest regulatorem działań, kontrolerem publicznym mediów masowych.

Rywalizacja gospodarcza (walka konkurencyjna) ma decydować o pozycji pisma, wymuszać podnoszenie jakości pisma tym samym walka konkurencyjna jest czynnikiem postępu.

Komercjalizacja przynosi polepszenie jakości wydawanych pism - zarówno w warstwie dziennikarskiej (np. atrakcyjne, bardziej zrozumiałe teksty), redakcyjnej (np. wygląd pisma); w początkowym okresie panuje pogląd, by w nie wielkim zakresie wpuszczać reklamę do pism.

Etapy rozwoju mediów masowych

(ze względu na czynnik ekonomiczny)

I etap - elitarna prasa drukowana - mecenat(XVI - I połowa XIX w.)

II etap - I faza komercjalizacji prasy - (lata 30.XIX w. do początku II połowy XIX w.) - powstanie przedsiębiorstw handlowych, masowa prasa drukowana, powolne „wpuszczanie” reklamy do mediów masowych.

III etap - II faza komercjalizacji prasy (II połowa XIX w. do I połowy XX w.) - wprowadzenie reklamy (gospodarki) do mediów drukowanych, kondominium, „współistnienie” - współzarządzanie redakcji stronami dziennikarskimi i gospodarki (reklamy) stronami komercjalnymi, wielkie przedsiębiorstwa handlowe.

IV etap - powstanie koncernów prasowych, później koncernów medialnych, rozwój reklamy w mediach masowych, nowe produkty w sprzedaży 0 płyty, gadżety, książki, taśmy video.

V etap - łączenie koncernów medialnych i koncernów branży telefonicznej, komputerowej, muzycznej, filmowej; marketingowe koncepcje tworzenia prasy drukowanej, stacji radiowych i telewizyjnych, podporządkowanie sprzedaży publiczności i reklamy.

Prasa elitarna

Informacja polityczna XVIIw.

Literatura Powieść filozoficzna Informacje polityczne

Powieść w odcinkach, Zbrodnie, Dziwne wydarzenia,

Dramaty Miłosne, Korupcja XIX w.

Moda Sensacje Tygodniki Reklama News Dzienniki

Telewizja Fotografie Tabloid Radio Internet XX w.

Prasa masowa XIX - XX w.

Konsekwencje komercjalizacji mediów

• powstanie masowej prasy drukowanej, w ciągu półwiecza wzrost nakładu jednego tytułu z 20.000 do ponad 1.000.000 egzemplarzy

• rozpoczęcie procesu mediatyzacji rzeczywistości społecznej, powolne wyodrębnianie się sfery komunikacyjnej (przenoszącej informację)

• mediatyzacja - proces zapośredniczenia komunikowania w rzeczywistości społecznej pomiędzy jednostkami, czy zbiorowościami społecznymi (grupy, kręgi społeczne, publiczności)

• mediatyzacja rzeczywistości jest cywilizowaną odpowiedzią na społeczeństwo masowe, zurbanizowane, które poszukuje nowych form komunikowania

• mediatyzacja przynosi rozwój mediów (masowa prasa, telegraf, telefon, fax, radiofonia, telewizja) i komunikowania medialnego, masowego

• pojawia się rzeczywistość medialna, „sztuczna”, obok realności świata naturalnego

• pojawia się opinia publiczna

• pojawia się kultura masowa, następuje ujednolicanie społeczeństw.

Wykład 23.11.2006r.

Wynalazek radia i „odkrycie” radiofonii

Guglielmo Marconi (1874-1937) przeprowadził pierwsze eksperymenty z radiotechniką - 1894 r., w VI 1896 r. zgłosił do brytyjskiego Urzędu Patentowego wynalazek „nadającego się do praktycznego zastosowania systemu telegrafu bez drutu”, prototyp radiotelegrafu, pierwszy nawiązał łączność radiową przez kanał La Manche, między Dover a Boulogue (1899 r.) i Ocean Atlantycki (1901 r.), laureat Nagrody Nobla w 1909 r. za wkład w rozwój łączności radiowej.

Aleksandr S. Popow (1859-1906) - niezależnie od Marconiego prowadził badania nad radiotechniką. 7 V 1895 r. przedstawił „przyrząd do wykrywania i rejestracji drgań elektromagnetycznych”, prototyp radiotelegrafu. Dzień 7 maja jest obchodzony w niektórych krajach jako „Dzień Radia”. W dniu 24 III 1896r. publicznie przesłał na odległość ok. 250 m. sygnały radiowe, zakodowane alfabetem Morse'a; skonstruował antenę i rejestrator elektryczności - 1896r.

• było to bardziej urządzenie radiotelegraficzne, które nadawało się do przekazywania sygnałów Morse'a niż radioodbiornik, współcześnie rozumiany, przez który można posłuchać muzyki czy wysłuchać rozmowy

• radiotelegraf jest środkiem interpersonalnego komunikowania, jeden do jednego, z możliwością wymiennej roli nadawcy i odbiorcy, a nie środkiem masowego komunikowania jeden do wielu, z pasywnym odbiorcą

• pomocna w rozwoju idei przesyłania sygnałów-dźwięków na odległość jako technika wojskowa (samoloty, czołgi, auta, okręty) i cywilna (statki, samoloty), która generuje zainteresowanie „wchodzeniem radioodbiorników do pojazdów, samolotów ze względu na bezpieczeństwo, nawigacje, itd., przy czym wojsko stosuje kody, szyfrowane depesze, szybka łączność jest traktowana jako dodatkowa broń (doświadczenia wojny domowej w USA)

• od początku XX w. eksperymenty, próby ze zastosowaniem radiotelegrafu/radioodbiornika (przesyłanie głosu, radiotelefoniczne łączenie się ze statkami), pojawia się głos w eterze

• eter - „według poglądów przyjętych w XIX w. wypełniający wszechświat hipotetyczny ośrodek, w którym rozchodziły się fale elektromagnetyczne” zgodnie z wyobrażeniami jońskich filozofów starożytnych, eter to substancja wypełniająca przestrzeń, piąta zasada bytu i źródło życia (obok ognia, wody, ziemi i powietrza), przenośnie fale eteru = fale radiowe

• pierwszy, odnotowany przez historię radiofonii głos w eterze pojawił się w wigilię 1906 r. Kanadyjczyk Reginald Aubrey Fessenden powiedział: „Nazywam się Reginald Aubrey Fessenden, mam 40 lat, jestem Kanadyjczykiem. Pozdrawiam wszystkich, którzy mnie słyszą. A teraz posłuchajcie muzyki.” Po czym puścił George'a Friedricha Haendla fragment oratorium „Mesjasz”.

• wpływ tragedii statku „Titanic” na rozwój radiofonii (IV 1912 r). Do tej pory telegraf jest wykorzystywany jako pomocniczy środek komunikowania. Agencje Telegraficzne dostarczają depesze z informacjami dla prasy drukowanej. Rozwój telefonii powoduje przesyłanie pilnych i krótkich wiadomości także tą drogą. Telegrafista, inżynier David Sarnoff otrzymywał i odczytywał depesze z tonącego Titanica”. Informował dziennikarzy o tragedii i sytuacji na statku. Nowojorczycy mogli na bieżąco przeczytać o tragedii „Titanica”. Zrodziło to pomysł na powstanie radiofonii (to brodcast), przesyłania z jednego źródła jednocześnie, w tym samym czasie (czasie rzeczywistym), do wielu osób informacji za pomocą głosu, już „rozszyfrowanych depesz”. Ponadto po tragedii „Titanica” międzynarodowe władze morskie nakazały montowanie w każdym statku radiotelegrafów, co upowszechniło ten wynalazek i pozbawiło go wojskowej aury.

• W III 1914 r. w Królestwie Belgii jednorazowo nadano koncert, audycję z okazji urodzin królowej Belgii - Elżbiety

• przesłanie „głosu” między Paryżem a Waszyngtonem - 1916 r.

• zakończenie I wojny światowej (Wielkiej Wojny) w 1918 r. i podpisanie szeregu traktatów pokojowych zrodziło przekonanie o powszechny i wiecznym pokoju; radiotelegraf i radioodbiornik nie musi być już tajną bronią, rodzi się przekonanie o pokojowych, nie wojskowych możliwościach wykorzystania urządzenia, m.in. w mediach masowego komunikowania (prasa, nowe użycie radioodbiornika)

• pierwszy regularny program dzienny w Europie w Wielkiej Brytanii, stacja radiowa Chelmsdorf (luty 1920 r.), 2 razy w tygodniu, po pół godziny, muzyka, pogadanki, wiadomości dla ok. 1000 osób; udany eksperyment

• pojawienie się idei tworzenia ogólnokrajowej radiofonii, przekształcenie Company Marconi w British Broadcasting Company, później Corporation - BBC, twórcą potęgi BBC jest lord John Reich

• w USA użyte na szerszą skalę podczas wyborów prezydenckich ( W. Harding vs J. Cox) 2 XI 1920 r., co jest traktowane za początek radiofonii amerykańskiej, wykorzystano radio do przesłania wyników i powiadomienia o zwycięstwie.

• w Polsce radiofonia tworzy się w 1 I 1925 r. z przyczyn politycznych (walka o granice), później wykorzystanie radiofonii do krzewienia kultury polskiej (audycje dla Polonii, największy maszt radiowy w Europie w Raszynie, zasięgiem pokrywający całą Europę i część Azji radzieckiej); a także w sprawach wojskowych

• chociaż radiofonia z powodów politycznych (wojskowych) przez cały okres międzywojenny w Europie rozwija się powoli, natomiast w USA lata 30 XX w. są „złotymi czasami radia”, odium polityki aż do końca lat 90 XX w zawsze ciążyć będzie (casus „Radia Wolna Europa”, „Głosu Ameryki”, współcześnie „Radia Swoboda” dla Białorusi)

• zatem od wynalezienia odbiornika radiowego do odkrycia i powstania radiofonii potrzeba ćwierć wieku (1896 - 1920).

W 1920 r. pojawiają się na świecie całkowicie nowe media masowego komunikowania - media elektroniczne, broadcastingowe przenoszące bardzo szybko informacje

• radiofonia - to broadcast - transmitować, nadawać, występować w radiu i telewizji, a broadcast - audycja, program

• przez radiofonię początkowo rozumie się zarówno radiofonię audialną ( radio) i radiofonię wizualną (telewizja), na określenie obydwu mediów masowego komunikowania stosuje się od lat 40 XX w. termin radiofonia - Encyklopedia Powszechna Wydawnictwa Gutenberga, pierwsza w XX w. polska 21 tomowa encyklopedia. Hasło radiofonii jest opracowane przez prof. Politechniki Warszawskiej, pioniera badań nad radiotechniką i elektroniką inż. Janusza Groszkowskiego.

Charakterystyka radiofonii

• masowy środek przekazu, dostępny przez duże grupy społeczne

• uczestniczy w naszym życiu, przy zabawie, spotkaniach rodzinnych (I cecha radia uczestniczącego)

• radio uczestniczy w zdarzeniach (II cecha radia uczestniczącego)

• radio jest medium nawykowym, włączamy i słuchamy, później robimy coś innego

• radio jest w tle, wszechobecne, totalne, jest „tapetą naszego życia”

• radia możemy słuchać przez przypadek w autobusie, kawiarni, na plaży

• możliwość grupowego słuchania, konsumpcji grupowej

• jednocześnie radio wytwarza bardzo emocjonalny klimat

• jest medium osobistym „intymnym

• konstruktor wyobraźnie, ze względu na posługiwanie się tylko głosem

• w radiu mamy do czynienia ze słowem, muzyką i dźwiękiem (efekty specjalne); radio odkrylo wiele dźwięków; jak i ciszę

• stosunkowo tanie w eksploatacji

• dostępne przez całą dobę, gra non stop

• brak wstępnych założeń komunikacyjnych, nie trzeba wcześniej nauczyć się czytać czy obsługiwać program

• proste w obsłudze

• prosta dystrybucja - jednorazowy zakup, podłączenie

• dostępne w trudnych warunkach geograficznych (pustynia, góry), gdzie inne media mają problem z dystrybucją

• elastyczne w działaniu, możliwość natychmiastowej aktualizacji

• linearność przekazu informacji (następstwo czasu) wytwarza dramaturgię, narzuca sposób odczytania

• dociera do segmentu młodzieżowego najpełniej, zaniedbanego przez prasę (mężczyźni) i Internet (kobiety)

• bardzo skutecznie dociera do kierowców

Skoro jest tak dobrze, to dlaczego jest tak źle??

Udział radia w torcie reklamowym to tylko 4-5% w Europie, w Polsce większy udział - 7-8%. Ale udział radia w zajęciach medialnych, słuchalności mediów kilka godzin dziennie, ponad 200 minut, telewizja około 300 minut (5 godzin przeciętnie dziennie). To co jest zaletą dla słuchaczy, dla firm (gospodarki) jest wadą.

Radio jest medium nawykowym, słuchamy, a nie słyszymy, słuchamy przy okazji sprzątania, mycia naczyń, odkurzania!! Słuchanie radia jest z reguły drugą czynnością, nie pierwszą. W czasie wykonywania czynności nie wyłączamy radia, daje to pozór ciągłego bycia z radiem, gdy faktycznie jesteśmy od czasu do czasu, w chwilach, w sekwencjach uwagi (sekwencyjność słuchania radia).

Występuje duży klater i zakłócenia, nieprzeszkadzający w „niedokładnym słuchaniu” muzyki, za to przeszkadzający w dokładnym odczytaniu (odsłuchaniu) i zapamiętaniu informacji, w tym informacji handlowych (reklam).

Radio sprzyja refleksji w odczytaniu informacji, nie możemy powrócić do tekstu, mamy ograniczoną zdolność zapamiętywania, zakłócaną inną czynnością (czytaniem książki, rozwiązywaniem zadania, zmywaniem naczyń); szybko postępujące informacje nakładają się, „zlewają się”.

Radio jest medium uczestniczącym w naszym życiu towarzyskim, przy zabawie, w kawiarni, na plaży, wiele informacji ucieka, na inne nie zwracamy uwagi.

Radio wybieramy ze względu na muzykę, nie informację, po informację sięgamy do telewizji, prasy, Internetu.

Zestaw skojarzeń:

Muzyka - dobra zabawa, dobra atmosfera, miłe spędzanie czasu miłe wspomnienie

Muzyka - radio; radio, dobra zabawa, dobra atmosfera, miłe spędzanie czasu, miłe wspomnienie. Radio przyjemność, dobry nastrój.

Wykład 30.11.2006r.

KRAJOWA RADA RADIOFONII I TELEWIZJI

KRRiT jest organem konstytucyjnym, zapisanym w najważniejszym dokumencie ustrojowym państwa ( Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 6.IV.1997r. artykuły 213-215)

Artykuł 213

„1. KRRiT stoi na straży wolności słowa, prawa do informacji oraz interesu publicznego w radiofonii i telewizji - ustawodawca przewidział dla KRRiT obronę podstawowych wartości ustrojowych państwa (art. 14, czwarty w kolejności art. ustrojowy „RP zapewnia wolność prasy i innych środków społecznego przekazu”. Przyjmuje się za konstytucyjną zasadę wolność mediów masowych (prasowych), nawet przed wolnościami obywatelskimi, indywidualnymi

„2. KRRiT wydaje rozporządzenia, a w sprawach indywidualnych podejmuje uchwały”

Artykuł 214

„1. Członkowie KRRiT są powoływani przez Sejm, Senat i Prezydenta Rzeczpospolitej” - przeniesiony art. 7 z ustawy o KRRiT z 1992 r. - Rada jest powoływana przez ciała, które są wybierane w wyborach powszechnych (parlament, prezydent)

„2. Członek KRRiT nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić żadnej działalności publicznej nie dającej się pogodzić z godnością pełnionej funkcji” - przyjmuje się brak przynależności partyjnej jako prawno-polityczną gwarancję kierowania się zasadami pro publica bono, przy czym ustawodawca nie nakazuje powoływania fachowców i stwierdza: „spośród osób wyróżniających się wiedzą i doświadczeniem w zakresie środków masowego przekazu”, co w praktyce odczytuje się spośród osób pracujących lub badających media masowe)

Artykuł 144 Konstytucji stwierdza w punkcie 27 uprawnienie prezydenta do „powoływania członków KRRiT”. Konstytucja wyraźnie nie określa kompetencji prezydenta w zakresie powoływania przewodniczącego Rady, wynikają one ze słabszego aktu prawnego - ustawy.

„Przewodniczącego KR powołuje Prezydent z grona członków Rady” - strażnikiem publicznego i niepartyjnego charakteru KRRiT ustawodawca czyni Prezydenta, jako przedstawiciela ponadpartyjnego porozumienia, a nie większości rządowej, parlamentarnej.

Artykuł 9 podpunkt 2 „KR podejmuje uchwały względną większością głosów ustawowej liczby członków” wskazuje na koncyliacyjny i propubliczny charakter Rady.

Kadencja członka Rady, będącego na prawach ministra trwa 6 lat.

ZADANIA RADIOFONII I TELEWIZJI

1. dostarczanie informacji

2. udostępnianie dóbr kultury i sztuki

3. ułatwianie korzystania z oświaty i dorobku nauki

4. dostarczanie rozrywki

5. popieranie krajowej twórczości audiowizualnej

KRRiTv określiła minimalny udział polskiej produkcji w czasie emisji programu, system kwotowy dla publicznych (TV - 60% i radio 55% czasu emisji) i komercyjnych 45% i 50%

„Audycje nie mogą propagować działań sprzecznych z prawem, z polską racją stanu odraz postaw i poglądów sprzecznych z moralnością i dobrem społecznym - kolejne zadania polskiego systemu medialnego, osobno wyróżniono, nadając im szczególne znaczenie, odnosząc je do wszystkich podmiotów systemu medialnego, komercyjnych i publicznych

„Audycje powinny szanować uczucia religijne odbiorców, zwłaszcza respektować chrześcijański system wartości”; „Audycje które mogą zagrażać psychicznemu lub fizycznemu rozwojowi dzieci i młodzieży, nie mogą być rozpowszechnione między godziną 6 rano a godziną 23”.

zadania radiofonii i telewizji, misja, Unia Europejska - zadanie na koło przykładowe

ZADANIA MEDIÓW PUBLICZNYCH

• tworzenie i rozpowszechnianie ogólnokrajowych i regionalnych programów radiowych i telewizyjnych

• budowa i eksploatacja nadawczych i przekaźnikowych stacji radiowych i telewizyjnych

• rozpowszechnianie przekazów tekstowych

• prowadzenie prac nad nowymi technikami tworzenia i rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych

• prowadzenie działalności produkcyjnej, usługowej i handlowej związanej z twórczością audiowizualną, w tym eksportu i importu

• popieranie twórczości artystycznej, literackiej, naukowej oraz działalności oświatowej

• tworzenie i udostępnianie programów edukacyjnych na użytek środowisk polonijnych oraz Polaków zamieszkałych zagranicą

Do zadań publicznej radiofonii i telewizji możemy dodać

• umożliwienie przedstawienia stanowiska partiom polityczny i ogólnokrajowym organizacjom związkowym i pracodawców „w węzłowych sprawach publicznych”

• tworzenie i rozpowszechnianie programów dla odbiorców za granicą w języku polskim i w innych krajach

IDEA MISJI MEDIÓW PUBLICZNYCH

„Programy publicznej radiofonii i telewizji powinny:

1. kierować się odpowiedzialnością za słowo i dbać o dobre imię publicznej radiofonii i telewizji,

2. rzetelnie ukazywać całą różnorodność wydarzeń i zjawisk w kraju i zagranicą.

3. sprzyjać swobodnemu kształtowaniu się poglądów obywateli oraz formułowaniu się opinii publicznej,

4. umożliwiać obywatelom i ich organizacjom uczestniczenie w życiu publicznym poprzez prezentowanie zróżnicowanych poglądów i stanowisk oraz wykonywanie prawa do kontroli i krytyki społecznej

5. służyć rozwojowi kultury, nauki i oświaty, ze szczególnym uwzględnieniem polskiego dorobku intelektualnego i artystycznego,

6. respektować chrześcijański system wartości za podstawę przyjmując uniwersalne zasady etyki,

7. służyć umacnianiu rodziny,

8. służyć zwalczaniu patologii społecznej

9. uwzględniać potrzeby mniejszości narodowych i grup etnicznych”

MEDIA MASOWE W UNII EUROPEJSKIEJ

Zasada subsydiarności, pomocniczości państwa.

Zasada równowagi - wolność wypowiedzi powinna być zrównoważona poszanowaniem innych praw, w tym ochroną małoletnich, zakazem nienawiści rasowej i poszanowaniem prawa do prywatności; ponadto ważenie interesów nadawców prywatnych i publicznych, pluralizm myślenia politycznego, filozoficznego, religijnego i potrzeba równowagi miedzy rynkiem a rolą państwa.

Zasada proporcjonalności - finansowanie publiczne może służyć wyłącznie wypełnieniu misji publicznej i nie może wykraczać poza to, co niezbędne w tym celu. Działalność w zakresie misji publicznej powinna być finansowana przede wszystkim z funduszy publicznych.

Zasada przejrzystości - jednoznaczne określenie pojęcia (narodowej) misji publicznej, zapewnienie przejrzystych stosunków finansowania usług publicznych (m.in. rozdzielność księgowa).

Istnienie podmiotów wypełniających misję publiczną nie może niweczyć wolności przedsiębiorczości i gry konkurencyjnej. W sferze publicznej wyraźnie musi być rozróżnione komunikacji publicznej od korespondencji prywatnej.

REGULACJA DOTYCZĄCA USŁUG PROGRAMOWYCH W MEDIECH

1. Zasady emisji wydarzeń o dużym znaczeniu społecznym (np. sporowe) w mediach publicznych - telewizja płatna dostarcza tylko subskrybentom dostęp do oglądania wydarzeń, a więc mniejszej grupie ludzi czyniąc ich uprzywilejowanymi, „po drugie, zapewniała nadawcom wysokie zyski na wyłącznej zasadzie i powodowała koncentrację praw emisyjnych”. Jak wynika z preambuły „ aby państwa członkowskie mogły podejmować środki dla ochrony prawa do informacji i zapewnienia szerokiego dostępu telewidzów do wydarzeń o charakterze ogólnokrajowym lub innym, które mają poważne znaczenie społeczne.”

2. ochrona małoletnich i porządku publicznego - ochrona przed treściami które mogłyby poważnie zagrozić rozwojowi fizycznemu, umysłowemu i moralnemu małoletnich, w szczególności takich, które zawierają pornografię lub niczym nieuzasadnioną przemoc. Ponadto audycje nie powinny zawierać żadnej zachęty do nienawiści ze względu na rasę, płeć, religię lub przynależność państwowa. Obowiązek oznaczenia programów, ostrzeżenie akustyczne lub symbolem.

3. prawo odpowiedzi - ochrona dobrej reputacji i czci osoby

4. promocja europejskiej produkcji audiowizualnej - system kwotowy dla dzieł europejskich (docelowo 60% czasu emisji), nie jednoznaczna ocena systemu kwotowego

5. promocja dzieł europejskich producentów niezależnych - 10% czasu emisyjnego na dzieła niezależne

6. chronologia mediów - przepisy te już nie obowiązują, regulacja indywidualna

7. kwestie językowe - regulacja słownictwa i języków narodowych.

Wykład 07.12.2006r.

PODZIAŁ RADIOFONII

(ze względu na własność i realizację interesów)

• publiczna (społeczna, państwowa)

• komercjalna (prywatna)

CHARAKTERYSTYKA RADIOFONII PUBLICZNEJ

• przez media publiczne rozumie się media ogólnospołeczne

• natomiast przez media państwowe, media będące w dyspozycji władzy (rządu)

• realizują misję, propaństwowe zadania (edukacja, wychowanie, inkulturacja, socjalizacja społeczna, pluralistyczne opinie i informacja dotycząca najważniejszych spraw kraju, nie zawsze news'owa)

• w Europie istnieją dwa główne modele radiofonii publicznej: kontynentalny (francuski) i brytyjski, oparte na pięciu wyspecjalizowanych stacjach

• według kontynentalnego modelu: pierwsza stacja jest uniwersalistyczna „radio w radiu”, druga ma charakter informacyjny, trzecia kulturalno-edukacyjna, czwarta poświęcona jest muzyce klasycznej, piąta muzyczno-informacyjna, adresowana do starszego, konserwatywnego słuchacza

• według modelu brytyjskiego: pierwsza nadaje muzykę rockową, druga ma profil uniwersalny, trzecia koncentruje się na muzyce klasycznej, czwarta ma charakter edukacyjny, piąta informacyjny („na żywo”)

• różnice w modelu polegają na stopniu samodzielności, we Francji są to stacje samodzielne i odrębne, chociaż w strukturze radia narodowego, natomiast w Wielkiej Brytanii są to stacje-programy w „jednym” radiu publicznym

• polski model radiofonii jest podobny do brytyjskiego, Program I - program ogólnego zainteresowania o charakterze uniwersalnym, Program II - program wysokokulturowy o charakterze muzyczno-literackim z elementami edukacji kulturalnej i humanistyki, Program III - program informacyjno-muzyczny z elementami rozrywki, Program IV - program edukacyjny, Program dla zagranicy (bez numeru), Program Informacyjny (Radio-Info)(bez numeru) oraz programy tematyczne kablowe i cyfrowe (muzyka, reportaże-słuchowiska)(w opracowaniu). Obowiązek z UE do 2012r. przejść na nadawanie cyfrowe. Radio Polskie zamierza w kierunku multimedialnej korporacji (BBC)

• stacje komercjalne tylko lokalne i jako uzupełnienie rynku medialnego, monopol publicznej radiofonii

• abonament, główne i jedyne źródło utrzymania do lat 60. XX w., później załamanie się systemu „czystego” abonamentu (wyścig z postępem technicznym), abonament nie mógł być ciągle podnoszony

• abonament (ok. 70% w krajach starej Unii, w Polsce 30% wpływów) gwarantuje pewną niezależność radia od gustów i preferencji masowego odbiory, ale uwaga!!! nie w ogóle odbiorcy

• nie ilość populacji ma decydować, tylko jakość audycji (propagowanie wysokiej kultury, niezależnej, ambitnej twórczości, trudniejszej i niszowej muzyki, informacja bardziej różnorodna tematycznie i społecznie)

• reklama w modelu kontynentalnym (pierwsi Włosi), w brytyjskim modelu zakaz (też w Danii), dopuszczony sponsoring i sprzedaż usług medialnych

• sprzedaż usług medialnych w modelu anglosaskim - koszulki, gadżety, płyty, kasety, książki, wynajmowanie studiów nagraniowych, organizowanie występów, sprzedaż serwisów informacyjnych, ok. 4 mld $ obrotu pod koniec XX w.

• zadecydował wzgląd na „niezależność” informacji, z której słynęła BBC i obawa przed komercjalizacją

CHARAKTERYSTYKA RADIOFONII KOMERCYJNEJ

• początkowo powstawały tylko lokalne stacje, później w wyniku rozwoju (cywilizacyjnego i ekonomicznego) powstanie stacji ogólnokrajowych

• utrzymuje się z reklam, promocji (public relations, sponsoring), sprzedaż usług komercjalnych, maksymalizacja komercji

• często, bardzo dobrze sformatowane i sprofilowane

• ramówka programu według stopnia słuchalności, to co podoba się jak największej grupie ludzi dominuje, jest eksponowane

• preferencje gustów i oczekiwań słuchaczy na antenie wg stopnia ich masywności (czynnik ilościowy)

• zwrócenie się w stronę masowych gustów, dominacja kultury masowej w tworzeniu programu radiowego

• duża ilość muzyki, uciekanie od publicystyki i audycji kulturowych (wyjątek stacje informacyjne)

• system producencki (wynajmowanie firm do tworzenia audycji) obniżający koszty, sprzyjający standaryzacji i homogenizacji programów

• ocena publiczności ze względu na potrzeby rynków konsumpcyjnych (potencjalni konsumenci reklamowanych dóbr)

• stacja jest produktem (usługą) na rynku

FORMAT

• trudno ustalić jednoznacznie radio sformatowane

• obecnie wszystkie radia głoszą, że są sformatowane, jest to modny wyraz i w wyniku triumfu rewolucji marketingowej i nowych technik promocji

• początkowo oznaczało ułożenie spójnego programu radiowego, wg W. Godzica format (telewizyjny) jest standaryzacją programu

• format - marketingowa koncepcja taniego radia, oparta na standaryzacji muzycznej (lub rzadziej dziennikarskiej w formatach informacyjnych) programu, zmierzająca w: formatach muzycznych do ograniczenia audycji dziennikarskich i innych form nie-muzycznych (słuchowisko, „teatr” radiowy, powieść w odcinkach, transmisja z filharmonii, opery) w celu stworzenia taniego rozrywkowego radia muzycznego w formule bawi (muzyka), bawi (konkursy i zabawy), bawi(rozrywka)

• przyczyną pojawienia się formatu jest rozwój telewizji, która staje się medium dominującym, poszukuje się nowej koncepcji radiofonii, pojawia się „kryzys radia

• rozwój innych konkurencyjnych dla radiofonii nośników muzycznych (płyta analogowa i cyfrowa, taśma i kaseta magnetofonowa, magnetofon, odtwarzacz cyfrowy)

• rozwój muzyki popularnej i boom na muzykę pop, rock, jazz

• powstanie muzycznego show-biznesu

• „rewolucja obyczajowa” i powstanie pop-kultury zabawy

• powstanie rynku dóbr młodzieżowych (muzyka, książki, moda), radio staje się postrzegane jako niesforne, gdy telewizja jest reżimowa, niezależna muzyka młodzieżowa pojawia się w niszowych rozgłośniach („Nostalgie”, „Energie”, „Sky Rock”, „Radio Luksemburg”)

• lista przebojów staje się dobrym sposobem na wylansowanie przeboju, pokazanie nowości muzycznej, elementem kampanii sprzedażowej, promocyjnej

• rewolucja marketingowa z ideą segmentowania (target group) i socjologiczne koncepcje sfragmentaryzowanego społeczeństwa sprzyjają rozwojowi lokalnych mediów

• poszukiwanie idei taniego radia, różnorodność programowa jest bardzo kosztowna, ramówka jest zastępowana muzyką lub telefonami od słuchaczy

• radio sformatowane jest tanią technologią, w przeciwieństwie do telewizji

• radia sformatowane dzielimy na: muzyczne (dominujące), które bawią, dostarczają rozrywki

• i informacyjne (ocena bardziej złożona, związana z kryzysem społeczeństwa XX w., z problemami alienacji społecznej, patologii społecznej, wzrostem frustracji, ale i też odrodzeniem idei demokracji lokalnej, nowej koncepcji obywatelstwa, (zaangażowania społecznego), duży odsetek mężczyzn (ok. 60%) i ludzi z wyższym wykształceniem (ok. 40%)

• formatowanie stacji radiowych ze względu na dotarcie do określonych grup społecznych jest korzystne, natomiast ze względu na wielkość grupy słuchaczy i zysków z reklamy - nie

• format sprzyja odmasowieniu mediów masowych

FORMAT MUZYCZNY

• pierwsze radio sformatowane KOWH powstało w Omaha (stan Nebraska) w latach 50 XX w.; oparte na formacie „Top 40” - 40 przebojów listy „Bilboardu” plus komentarz DJ-a

• wyodrębnia się trzy podstawowe formaty muzyczne USA: „music and news” (muzyczno - informacyjne), „middle of the road” (muzyka country i western), oraz „Top 40” (radio „przebojowe”)

• u USA jest około 150 formatów

• obecnie węższe specjalizacje formatów: AC (Adult Contemporary grające lekką muzyką pop), Oldies, Spanish, Religion, Rock, Sports, Jazz, Country, Classic Hits, CHR (Contemporary Hit Radio - przeboje lat 90.), Urban (rhythm and blues oraz rap)

• Adult Conteporary format zorientowany na słuchaczy powyżej 25 roku życia, współczesna Mzyka rozrywkowa (lata 80. i 90. XX w.) o delikatnym brzmieniu

• format Oldies (przeboje z lat 50. 60. i 70. XX), słuchają go kobiety i mężczyźni w średnim wieku, wykształceni (tylko 8% nie ma średniego wykształcenia), dzieci-kwiaty i lubiący twist

FORMAT INFORMCYJNY

• w latach 60. XX w. w USA pojawiają się formaty informacyjne „All-Talk” i „All News”

• formaty informacyjne silnie są skorelowane z zamożnością społeczeństwa i demografią, potrzebują zamożnych słuchaczy o określonych zachowaniach ( zaangażowanych społecznie); odroczony efekt kontestacji

• radiofonie o formacie „news and talk” należą do najchętniej słuchanych stacji w USA (podobnie jak telewizyjny CNN), przez 24 godz. podają informacje z kraju i ze świata, wiadomości o ruchu drogowym, pogodzie i sporcie

• pierwszymi informacyjnymi rozgłośniami w Europie, w całości zajmującymi się przekazywaniem informacji publiczne France Info (1988r.) i Radio 5 Live (BBC - 1993 r.), w Polsce pierwszą stacją było Inforadio (1998r.) później Tok FM

• France Info program informacyjny jest przerywany co pół godziny, 7 minutowymi serwisami, jedna z najlepiej sprzedającym się francuskich stacji (zaraz za komercjalnymi rozgłośniami RTL i NRJ)

• w 1993 r. powstał Radio 5 Live BBC - informacja, sport i dyskusja przed mikrofonami emitowany na falach średnich.

Czy radio sformatowane jest jeszcze radiem czy magnetofonem publicznym?

• format prowadzi do kryzysu dziennikarskich form radiowych, dominują rozmowy ze słuchaczami, nawet nie wywiad, informacje, krótkie, oznajmujące, news, pogoda, informacje o korkach na ulicy

• nie pojawiły się nowe formy radiowe, jeśli nie liczyć „nawijania” DJ-a, nie deprecjonując, trudno uznać to za szczególnie nową formę dziennikarstwa radiowego (chociaż styl jest nowy)

• pierwsze zagrożenie to nadawca stara się być skrótowy, wychodząc z założenia, że słuchacz więcej niż kilka minut nie poświęci uwagi, następuje oznajmienie, a nie przedstawianie, informacja zastępuje wiedzę

• drugie zagrożenie to swoisty zanik pamięci, wiadomości z wczoraj nie mogą się kumulować, dodawać i gromadzić w pamięci, wynika to z braku hierarchii ważności w informacji

• wszystkie specyficzne formy radiowe się skończyły, nastąpiła „śmierć gatunków radiowych” (słuchowisko - teatr), nie pojawiły się nowe, pozostała muzyka i użyteczna szybka informacja

• następuje wypieranie kultury z radia (`teatr” radiowy, słuchowisko, książka) i zastępowanie kultury rozrywką, głównie muzyką

• format jest nieuchronny, wielkie wielomilionowe aglomeracje cywilizacji zachodniej i problemy motoryzacyjne powodują wzrost znaczenia lokalnego radia, nie tylko w samochodzie

• format (tanie radio) pozwala na połączenie lokalnego radia i lokalnego rynku

• technologia radiowa jest tańsza od telewizyjnej, dzięki czemu małe grupy zapaleńców mogą pozwolić sobie na uruchomienie lokalnej stacji radiowej, stacje grające muzykę młodzieżową, kontestującą oficjalne produkcje i oficjalne rozgłośnie

• muzyka niszowa, mało popularna nie przyciąga dużej liczby słuchaczy i dużych reklamodawców

• między 5.00 a 15.00 duży okres dominacji radia nad telewizją i prasą, wiele zawodów opartych na pracującym samochodzie

Konwergencja Mediów

Media komercyjne Reklama badania rynku rozrywka segmentowanie badania oglądalności sprzedaż usług promocyjnych większa liczba filmów i seriali

Media publiczne prorynkowe Reklama Badania rynkubawi wychowuje programy o wysokiej oglądalności sprzedaż usług promocyjnych więcej kultury i edukacjirzetelna informacja

Wykład 14.12.2006r. (kontynuacja formatu)

elekomunikacja - dziedzina nauki i techniki oraz działalności ludzkiej dotycząca przekazywania na odległość wiadomości z a pośrednictwem sygnałów (zwykle elektrycznych)

TELEKOMUNIKACJA (podział rodzajowy)

1. Porozumiewawcza - dwukierunkowe przekazywanie wiadomości (media interpersonalne)

2. Rozsiewcza - dotyczy jednokierunkowego przekazywania wiadomości z jednego punktu do wielu (media masowe)

3. Zbiorcza - dotyczy jednokierunkowego przekazywania wiadomości, z wielu punktów do jednego (telemetria, teledetekcja, np. ze sputników) (media i środki interpersonalne).

PODZIAŁ TELEKOMUNIKACJI (ze względu na rodzaj informacji)

1. Radiofonia (przekazywanie dźwięków mowy i muzyki) (media masowe)

2. Telewizja (przekazywanie obrazów ruchomych)(media masowe)

3. Telefonia (media interpersonalne)

4. Telegrafia (przekazywanie znaków pisma) (media interpersonalne)

5. Symilografia (przekazywanie obrazów nieruchomych - telegrafia kopiowa)

6. Telemetria (przekazywanie danych pomiarowych)

7. Sygnalizacja (przekazywanie umownych znaków zastępujących zdania)

8. Telemechanika (przekazywanie impulsów sterujących)

9. Teledacja (przekazywanie danych cyfrowych).

Wykład 21.12.2006r.

TELEWIZJA

Lee De Forest, wynalazca triody (1906 r.) tak wypowiadał się w 1926 r.: „Chociaż telewizja jest rozwiązaniem możliwym teoretycznie i technicznie, to jednak nie uważam, by była możliwa z komercjalnego i technicznego punktu widzenia, próżno więc tracić czas na takie mrzonki”.

Pół wieku później w USA powstał ruch społeczny „TV turnoff” propagujący styl życia bez oglądania telewizji. Przestrzegający przed telewizją, nie jako mrzonką, ale jako realnym zagrożeniem.

POJAWIENIE SIĘ IDEI TELEWIZJI

• za początek uznaje się lata 20 XX w. chociaż prace nad telewizją trwały w XIX w., pierwsze próby przesyłania obrazów na odległość pojawiły się w II połowie XIX w. po odkryciu zjawiska fotoelektrycznego

• idea telewizji nie powstała z idei kina, tylko z koncepcji przesyłania na odległość dźwięku i obrazu, z idei telegrafu (tak samo jak radia)

• początkowo sugerowano możliwość przesłania obrazów nieruchomych w drodze rozkładania obrazu na poszczególne punkty świetlne (podobnie jak w telegrafii, a wcześniej w druku - wynalazek ruchomej czcionki Gutenberga) i przypisanie im sygnałów elektrycznych o różnym natężeniu, które byłyby następnie, każdy oddzielnie, przesłanie do odbiornika, gdzie ulegałyby ponownej przemianie na sygnały świetlne

• tego rodzaju koncepcje, które urzeczywistniono w fototelegrafie, nie rozwiązywały problemu przesyłania obrazów ruchomych, ponieważ nie uwzględniały czynnika czasu, w którym całość obrazu powinna być przekazana w każdej z kolejnych faz ruchu; problemem od początku była szybkość przesyłania obrazu, dla utrzymania złudzenia ciągłości widzenia oko potrzebuje minimum 10 obrazów na sekundę

• próby z telewizją były początkowo podejmowane przy użyciu urządzeń mechaniczno-optycznych, szczególne znaczenie miał wynalazek tarczy Nipkowa (1884 r.), który umożliwiał przeprowadzenie analizy obrazu, punkt po punkcie, w stacji nadawczej i z tą samą szybkością zsyntezowanie go w stacji odbiorczej

• ideę telewizji bezprzewodowej ogłosił polski fizyk M. Wolfie w 1898, J. L. Baird w Londynie, Ch. F. Jenkins w Waszyngtonie i D. Mihaly w Monachium. 1924 r. - J. L. Baird buduje urządzenie przekazujące zarysy przedmiotu.

• 2 X 1925 pierwsza udana próba przekazania na odległość obrazu człowieka w ruchu

• równolegle z pracami nad systemem mechaniczno-optycznym prowadzono poszukiwania dotyczące możliwości przekazywania obrazu na drodze całkowicie elektronicznej; prace przyspieszył wynalazek oscylografu katodowego, kineskopu, lampy obrazowej, ikonoskopu, lampy analizującej obraz oraz użycie kineskopu do syntezowania obrazu

• w końcu lat 20 XX w. istnieją dwa systemy telewizji, gotowe do przesyłania ruchomego obrazu: telewizja mechaniczno-optyczna i całkowicie elektroniczna

• Wielka Brytania pierwszym krajem który rozpoczął stałe nadawanie programów telewizyjnych.

POLSKA

• w Polsce pierwsza stacja eksperymentalna telewizji powstała w Warszawie, w 1937r.

• stałe programy zaczęto nadawać w 1953 r.

---