Temat: Aseptyka, antyseptyka, zakażenia wewnątrzszpitalne, zakażenia chirurgiczne

1. Cechy zakażeń chirurgicznych:

• Związek z urazem drążącym, przebicie lub z polem operacyjnym

• Wywoływane są przez kilka drobnoustrojów

• Leczenie wymaga drenażu, wycięcia martwicy, nie wystarczają antybiotyki!

2. Klasyfikacja ran wg stopnia zakażenia

• Rany czyste- po zabiegach chirurgicznych, po uprzednim przygotowaniu skóry środkami dezynfekującymi, bez kontaktu ze światłem przewodu pokarmowego, oddechowego i moczowo-płciowego (2% zakażeń)

• Rany czyste -skażone- jw, ale doszło do otwarcia przewodu pokarmowego przygotowane przed zabiegiem operacyjnym mechanicznie i środkami przeciwbakteryjnymi (3% zakażeń)

• Rany skażone- jw, ale doszło do otwarcia uprzednio nieprzygotowanego przewodu pokarmowego (5% zakażeń)

• Rany zakażone- powstaję wtedy, gdy istnieje zakażenie przed naruszeniem ciągłości skóry np. ropień okołowyrostkowy (50% zakażeń)

3. Zakażenia rany:

• Hektyczna gorączka

• Występuje pomiędzy 5-8 dniem od operacji

• Tkliwość rany

• Wyciek z rany

• Rozejście rany

4. Leczenie zakażonych ran

• Nacięcie

• Drenaż (sączkowanie)

• Wycięcie zmienionych martwiczo tkanek

• Antybiotykoterapia celowana

5. Zakażenia protez

• Protezy naczyniowe, sztuczne zastawki serca, sztuczne stawy, metalowe trzpienie kości

• Obraz kliniczny: zakażenie miejscowe+ objawy posocznicy

• Najczęstszy patogen: gronkowiec złocisty

• Zakażenie protezy to stan zagrożenia życia !

6. Zakażenia protez- leczenie

• Profilaktyka antybiotykowa i antybiotykoterapia

• Przy niepowodzeniu konieczne jest usunięcie protezy

7. Profilaktyczna antybiotykoterapia

• tzn. podawanie antybiotyków w okresie okołooperacyjnym

• Czysty zabieg nie wymaga podawania antybiotyków (przepuklina, żylaki k. dolnych)

8. Profilaktycznej antybiotykoterapii wymagają zabiegi operacyjne:

-na jelicie grubym lub odbytnicy

-wszczepienie protezy np. naczyniowej

-zabiegi ginekologiczne z otwarciem pochwy

-ze znacznym zanieczyszczeniem pola operacyjnego

9. Zasady profilaktycznej antybiotykoterapii :

• Stosowanie antybiotyków o wąskim spektrum działania

• Antybiotyk należy podać 1-2h przed zabiegiem

• Antybiotyk należy podać w ciągu 6-24h po operacji

• Długotrwała antybiotykoterapia stwarza ryzyko: nadkażenia bakteryjnego lub grzybiczego, reakcji uczuleniowej.

10. Aseptyka

• definicja: niedopuszczenie do zakażenia lub zanieczyszczenie drobnoustrojami chorego, środowiska, miejsca, materiału, sprzętu itd.

• postępowanie aseptyczne: ocena drogi szerzenia, źródła zakażenia, rezerwuaru zakażenia

11. Zasady aseptyki

• Izolacja chorych z zakażeniami

• Zabezpieczenie i usuwanie zużytych opatrunków

• Narzędzia diagnostyczne, chirurgiczne należy po użyciu odpowiednio przechowywać przed sterylizacją

• Mycie i antyseptyka rąk

• itd.

12. Antyseptyka

• Definicja: niszczenie drobnoustrojów na skórze, błonach śluzowych, zakażonych ranach przy użyciu środków chemicznych

• Dichlorofenol, chlorheksydyna, chloraminy itd.

13. Antyseptyka skóry rąk

• Flora przejściowa możliwa do usunięcia przez mycie oraz wcieranie środków antyseptycznych (alkohol etylowy lub izopropylowy)

• Flora osiadła: może być tylko częściowo usunięta przez środki dwufazowe tzn. uwalniające się z opóźnieniem (Manusan)

14. Antyseptyka pola operacyjnego

• Dzień przez zabiegiem kąpiel aseptyczna

• Przed zabiegiem 30 min kompres z jodoformem

• 2x mycie pola operacyjnego przez 5 min

15. Wyjaławianie

• Definicja: niszczenie wszelkich form drobnoustrojów

• Energia cieplna: autoklawy

• Tlenek etylenu

• Środki chemiczne: aldehyd glutarowy

• Promieniowanie jonizujące

16. Zakażenia szpitalne

• definicja: zakażenie które nie występowało lub było w fazie wylęganie podczas przyjmowania chorego do szpitala

• Najczęstsze drobnoustroje:

• Staphylococcus aureus (MRSA)

• Pseudomonas aeruginosa

• Acinetobacter

• Escherichia coli

• Źródło zakażenia szpitalnego:

• flora bakteryjna chorego

• środowisko zewnętrzne (po uprzedniej kolonizacji)

• Drogi szerzenia zakażenia szpitalnego:

• ręce personelu!!!

• aparatura diagnostyczna np. endoskopy

• aparatura lecznicza np. respiratory

17. Czynniki ryzyka zakażenia szpitalnego

• Choroby współistniejace: cukrzyca, oparzenia, urazy wielonarządowe, marskość wątroby

• Leki: glikokortykosteroidy, leki immuno- i cytotoksyczne

• Leczenie w OIOMie lub Oddziale Neurochirurgicznym

18. Lokalizacja zakażenia szpitalnego:

• Drogi moczowe: cewniki moczowe

• Zapalenia płuc: niedodma pooperacyjna, respiratory

• Rany pooperacyjne: ręce personelu, odwiedzających

• Posocznica

19. Inne zakażenia szpitalne:

• HBV

• HCV

20. Zapobieganie zakażeniom szpitalnym:

- rejestracja zakażeń

- epidemiolog szpitalny

- świadomość personelu

1

---