Polska i Litwa w 1501 r.

Na przełomie XV i XVI wieku na tronach czterech państw środkowoeuropejskich zasiadali synowie Kazimierza IV Jagiellończyka — Jan I Olbracht na polskim, Aleksander na litewskim a Władysław II Jagiellończyk na czeskim i węgierskim. Rozległym monarchiom jagiellońskim zagrażało od wschodu „zbierające ziemie ruskie” Wielkie Księstwo Moskiewskie (utrata Siewierszczyzny, a wkrótce i Smoleńska), a od południa rosnące w siłę imperium osmańskie. Od czasów Kazimierza Jagiellończyka konsekwentnie inkorporowano do Korony lenne księstwa na Rusi i Mazowszu (ostatnie po 1526 r.). U schyłku XV wieku zwierzchność nad lennym Hospodarstwem Mołdawskim z rąk polskich przeszła w tureckie.

---