9 Niepodległościowe rozrachunki J Kaden Bandrowski, A Strug, S Żeromski


Stefan Żeromski

Najważniejsze utwory

Wiatr od morza

Ponad śnieg bielszym się stanę

Turoń

Uciekła mi przepióreczka

Przedwiośnie

„Przedwiośnie”

Data pierwszego wydania:

  1925 rok

Czas akcji:

  lata 1914-1924

  Miejsce akcji:

  Baku, Warszawa, Nawłoć, Chłodek

Bohaterowie:

  Cezary Baryka, Seweryn i Jadwiga Barykowie, Szymon Gajowiec, Antoni Lulek, Hipolit Wielosławski, Laura Kościeniecka

 

CEZARY BARYKA - CHARAKTERYSTYKA BOHATERA

Wydarzenie

Zachowanie, myśli, uczucia

Powołanie ojca do wojska

Cezary pozbawiony ojcowskiej kontroli staje się nieposłuszny, ulega wpływom otoczenia, czuje się wolny i niezależny (rzuca szkołę).

Wybuch rewolucji

Angażuje się w ruch rewolucyjny, uczestniczy w wiecach, manifestacjach, bezkrytycznie przyjmuje hasła rewolucyjne, jest zafascynowany przemianami.

Śmierć matki

Wyraźnie dostrzega okrucieństwo rewolucji i podejrzaną moralność rewolucjonistów. Czuje się odpowiedzialny za śmierć matki.

Wojna domowa

Cezary jest samotny, załamany, ogarnia go apatia.

Powrót do Polski

Rozczarowanie po przekroczeniu granicy, zamiast szklanych domów Cezary znajduje nędzne, biedne miasteczko.

Wojna polsko-bolszewicka

Wybuch uczuć patriotycznych, entuzjazm, wola walki powodują, że Cezary wstępuje do wojska i walczy o nową ojczyznę, wykazując się olbrzymią odwagą na polu walki.

Pobyt w Nawłoci

Dostatnie życie rozleniwia Cezarego, rozkoszuje się sielanką, korzysta z beztroski, romansuje, nie dostrzega konsekwencji swych czynów, jest pysznym, zapatrzonym w siebie egoistą.

Pobyt w Chłodku

Dostrzega biedę chłopów, znów zaczyna zauważać drugiego człowieka i jego cierpienie. Okazuje się wrażliwym człowiekiem.

Rozmowy z Gajowcem

Krytyczny, ironiczny, malkontent, nie wierzy w powodzenie planu rządowego.

Zebranie rewolucjonistów

Polemizuje z komunistami, nie zgadza się z mówcami, krytykuje, ogarnia go gniew.

Etapy w życiu Cezarego Baryki

 młodość (Baku)

cechy: młodość, naiwność, bunt, poczucie wolności, entuzjazm, brak krytycyzmu, uleganie wpływom innych, brak refleksji, zaślepienie,

  - moment przełomowy: śmierć matki,

dojrzewanie (Nawłoć)

cechy: uleganie atmosferze sielskości, dostatku, egoizm, narcyzm, przekonanie o własnej wartości, pewność siebie, brak dystansu do rzeczywistości, zatracenie umiejętności trzeźwej oceny sytuacji, marazm,

poszukiwanie idei

(Warszawa)

OBRAZ POLSKIEJ RZECZYWISTOŚCI

Grupa społeczna

Ziemiaństwo

Chłopi

Robotnicy

Miejsce zamieszkania

Nawłoć

Chłodek

Warszawa

Warunki życia

Przepych, dostatek, komfort, beztroska; jedyne zajęcia to: jedzenie, spacery, pikniki, bale, polowania, spotkania towarzyskie, gra w karty, miłostki; panuje tu niczym niezakłócona sielanka, brak wpływu świata zewnętrznego na życie mieszkańców, czas się tu zatrzymał (stąd porównanie do Soplicowa).

Chłopi folwarczni żyją w biedzie, są niewykształceni, prymitywni; mieszkają w gnijących chałupach, co dzień ciężko pracują na roli, martwią się, czy uda im się przeżyć zimę, czy wystarczy im jedzenia na przednówku - jest to jedyna rzecz, która ich aktywizuje, w innych sprawach są bierni; tragiczne są warunki bytowe komorników - nie posiadają oni żadnej ziemi, mieszkają w komórkach u bogatszych chłopów, najmują się do pracy, bieda prowadzi ich do dehumanizacji: zimą pozostawiają starych i chorych ludzi na mrozie, aby nie dzielić się z nimi i tak zbyt małą ilością jedzenia.<

Klasa robotnicza żyje w nędzy i ciemnocie, 85% dzieci cierpi na suchoty; ta grupa społeczna przeżarta jest chorobami - średnia życia wynosi 39 lat; wszyscy, którzy próbują przeciwstawić się uciskowi, trafiają do więzień, są bici, torturowani; rośnie kryzys gospodarczy, co powiększa liczbę bezrobotnych i staje się przyczyną wystąpień robotników.

Ocena Cezarego Baryki

Miejsce pełne uroku, ale prowadzony tu styl życia zasługuje na potępienie za izolację, pławienie się w dobrobycie, gdy w kraju panuje głód i niedostatek. Obowiązkiem klas posiadających powinna być troska o poprawę bytu najbiedniejszych, a nie zaspokajanie jedynie własnych potrzeb

Buntuje się przeciwko bierności chłopów, którzy traktują swój los jako coś nieuniknionego; mówi, że pędzą „zwierzęce życie”.

Nie zgadza się z metodami walki proletariatu, jednocześnie krytykuje rząd za opieszałość w rozwiązywaniu problemów tej grupy społecznej

POWIEŚĆ O POSZUKIWANIU IDEI DLA ODRODZONEJ POLSKI

Idea

Szklane domy

Reformy rządowe

Komuniści

Zwolennicy

Seweryn Baryka

Polski emigrant, przed wojną wysoki urzędnik w Baku - zdolny, przedsiębiorczy, powołany do armii rosyjskiej bierze udział w I wojnie światowej; jego marzeniem jest powrót do Polski, w myślach idealizuje kraj ojczysty.

Szymon Gajowiec

Reprezentuje rząd, jest wiceministrem skarbu, wierzy w możliwość naprawy Rzeczypospolitej na drodze reform; idealista, wyznawca idei pozytywistycznych; patriota, oddany sprawie narodowej.

Antoni Lulek

Student prawa, komunista, fanatyk, doktryner, ślepo wierzy w hasła rewolucyjne, bezkrytycznie popiera Rosję radziecką, jest zwolennikiem szybkiego rozprawienia się z przeciwnikami rewolucji.

Założenia

Według Seweryna Baryki dr Baryka buduje w Polsce szklane domy; do produkcji wykorzystuje piasek nadmorski i pracę morskiego prądu. Domy te są bardzo tanie i szybkie w montażu, przeznaczone przede wszystkim dla ludzi biednych. Szklane domy wyraźnie podnoszą poziom zdrowotności ich mieszkańców, są suche, ogrzewane, łatwo w nich utrzymać czystość. Ich wygląd dopasowany jest do krajobrazu. Szklane domy przyczyniają się do zniwelowania różnic społecznych - wszyscy mają takie same mieszkania, a więc taki sam status majątkowy. Teoria szklanych domów to idea, której celem jest równość i sprawiedliwość społeczna, a realizacja tego ma przebiegać na drodze powolnych przemian (ewolucja), dzięki postępowi technicznemu

Program Gajowca zakłada powolne wprowadzanie zmian w kraju na drodze reform:

Na zebraniu komunistów Cezary Baryka poznaje program proletariatu. Komuniści wzorują się na bolszewikach, uważają, że nadrzędnym celem jest obalenie kapitalizmu na drodze rewolucji i przejęcie władzy. Dążą do stworzenia ponadpaństwowej organizacji, na której czele staną robotnicy.

Ocena Cezarego Baryki

Szklane domy okazują się fikcją, marzeniem starego, schorowanego człowieka (może bredzeniem w gorączce). To wybieg, dzięki któremu Seweryn Baryka chciał nakłonić syna do powrotu do Polski. Wizja szklanych domów pogłębia uczucie rozczarowania Cezarego po przyjeździe do kraju.

Program rządowy jest niewystarczający w obecnej sytuacji państwa polskiego, zbyt powolny, by mógł przynieść poprawę bytu najbardziej potrzebujących. Cezary krytykuje Gajowca, a jego działania traktuje z ironią. Oskarża rząd o marazm i tchórzostwo.

Nie zgadza się z poglądami komunistów, twierdzi, że robotnicy nie są przygotowani do tego, by odrodzić państwo polskie; to oni powinni stać się podmiotem akcji odrodzeńczej. Uważa, że niepodległość jest zbyt droga Polakom, by z niej rezygnowali.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
NIEPODLEGŁOŚCIOWE ROZRACHUNKI J Kaden Bandrowski, A Strug, St Żeromski
Generał Barcz, Dwudziestolecie międzywojenne, Lektury, lektury, Kaden- Bandrowski
Juliusz Kaden Bandrowski Przymierze serc i inne nowele
Kaden Bandrowski J , Generał Barcz (opracowanie)(1)
Kaden Bandrowski Generał Barcz
Kaden Bandrowski Generał Barcz
14 Kaden Bandrowski Genereał Barcz streszczenie(2)
Generał Barcz Juliusz Kaden Bandrowski
Kaden Bandrowski J , Generał Barcz (streszczenie, opracowanie)
J Kaden Bandrowski Generał Barcz opracowanie bardzo skrótowe
Juliusz Kaden Bandrowski Generał Barcz opr BN
Juliusz Kaden Bandrowski Życie Chopina
Juliusz Kaden Bandrowski Generał Barcz
Bandrowski Kaden JUliusz ZAWODY ZBYTKI
Bandrowski Kaden Juliusz ŁUK posłowie
Bandrowski Kaden Juliusz POSŁOWIE DO UTWORÓW DLA MŁODZIEŻY
Bandrowski Kaden Juliusz WAKACJE MOICH DZIECI
Bandrowski Kaden Juliusz W CIENIU ZAPOMNIANEJ OLSZYNY

więcej podobnych podstron