Kara i nagroda
Koncepcje wychowania dziecka. Oparte na:
Tolerancji i partnerstwie
Wychowaniu
Karze i nagrodzie (rodzaje wzmocnień)
Kara - wzmocnienie negatywne - dziecko powinno wiedziec za co zostalo ukarane, kara bezposrrednio po przewinieniu, nie odwlekac tego, kara musi uczyc, zastosowanie lary zamyka problem raz na zawsze (nie wypominac), zanim zadamy kare wysluchajmy dziecko, kara cielesna jest wykluczona, sa rozne koncepcej na temat karania: pierwsz amowi ze nie pomagaja, efek kary jest chwilowy, inna mowi ze zmienia zachowania jednostki, istnieje kara polegajaca na wygaszaniu czyli na niepodaniu nagrody. Skutecznosc kar zalezy od: akceptacji przez dzisko normy, z która ostalo ukarane, oraz pozytywny stosunek do doby wymierzajacej kare. Kara informuje o porazce, prowokuje do skorygowania czynnosci i zmiany ich programu, choc może zmiejszyc sile dazenia do osiagniec.
nie można karać, nie uwzględniając całego kontekstu sytuacji, w której wystąpiło niewłaściwe zachowanie,
trzeba przewidywać konsekwencje karania, określić, jakich zmian się oczekuje w zachowaniu dzieci, jakie warunki (z pedagogicznego punktu widzenia) powinny być spełnione, aby kara była skuteczna,
należy mieć świadomość, kto i kiedy ma prawo karania (jaką postawę pedagogiczną prezentuje),
zbiorowość (grupa uczniów, klasa) nie może odpowiadać za przewinienie jednostki (np. za wybryk jednego ucznia). W wychowaniu, w którym jest miejsce na podmiotowe traktowanie dziecka, poszukuje się przyczyn niedopełnienia obowiązków i próbuje wyjaśnić postępowanie wychowanka - stwarza mu możliwości własnej oceny. Przedłuża to samą sytuację, ale czyni ją bardziej wychowującą. Zastosowana wówczas kara stanowi środek, który ma wzmocnić zachowanie pożądane, a osłabić niepożądane. Element namysłu, refleksji pozbawia karę cech odwetu, zemsty, groźby, które występują wtedy, gdy karę stosuje się szybko, natychmiast - jako reakcję na złe zachowanie wychowanka. Kara, która nie budzi w ukaranym refleksji, nie skłania do poprawy, a wprost przeciwnie - budzi uczucia rozgoryczenia, niechęci, apatii, a nieraz i agresji, nie spełnia swej wychowującej roli.
Wychowanie opierające się na karze może pomóc dziecku nauczyć się tylko tego, czego nie powinno robić, nie pomagając mu nauczyć się, co powinno robić
Nagroda - wzmocnienie pozytywne - wychowaie powinno opierac się na nagrodzie, ma być narzedziem wychowania (słowa, gest), wspolny czas jest nagroda, rozszerzyc zakres swobód, uprawnien dziecka, wato podsumowac dzien, nagroda inforumue os ukcesie, dazenie do odnoszenia dakszych skcesow wzrasta
Nagroda:
umacnia w dziecku wiarę we własne wartości,
realizuje potrzebę uznania i sukcesu,
zachęca do podejmowania coraz trudniejszych zadań,
dostarcza dodatnich uczuć, radości i dobrego samopoczucia,
wzmacnia więzi uczuciowe z osobami nagradzającymi,
działa dodatnio na tych, którzy są świadkami nagradzania (np. na rodzeństwo), jeżeli nagroda jest rzeczywiście zasłużona.
Aby nagradzanie rzeczywiście pełniło wszystkie te funkcje wpływające pozytywnie na rozwój osobowości, muszą być spełnione pewne warunki.
należy nagradzać tylko osobę, która rzeczywiście na to zasłużyła (nagradzanie za dodatkowy wysiłek),
nagroda powinna wzmacniać pozytywne motywacje do działania (motywy poznawcze, wzmacnianie przejawów empatii itd.),
należy zapobiegać motywacji nastawionej na nagrodę (nagroda nie może być bodźcem do działania, a jedynie środkiem do celu).
Jeżeli stosujemy kary i nagrody w wychowaniu, powinniśmy mieć na uwadze warunki ich skuteczności, tj.:
przedmiot kary i nagrody powinien stanowić dla dziecka pożądaną wartość,
kryteria karania i nagradzania powinny być znane dziecku,
każdy akt nagrody czy kary powinien być poprzedzony krótkim komentarzem wiążącym dany akt z czynem i jego skutkami