NIEZNANE POCZĄTKI TEORII FILMU W USA

(HUGO MUNSTERBERG)

 

Hugo Munstenberg (psycholog). Nie zajmuje się filmami dokumentalnymi czy edukacyjnymi, ale filmami stworzonymi na potrzeby sztuki.

 

GŁĘBIA I RUCH

Ekran pokazuje serię obrazów płaskich. Są w nim pewne sugestie przestrzenności, ale brak efektu głębi w naszym bezpośrednim ekranowym doznaniu.

Rama ekranu przypomina o nierealności percypowanej przestrzeni.

Musimy uprzytomnić sobie prawidłowość, iż optyczne wrażenie ruchu rządzi się innymi prawami niż sam ruch. W określonych wypadkach ruch może być tylko produktem naszego umysłu, a nie bodźców zewnętrznych, które mogą być zastąpione mechanizmami wyobraźni. Brak pewnych fraz ruchu, czy ruch pozorny może niekiedy zaostrzyć nasze wrażenie ruchu.

 

MECHANIZMY UWAGI

MECHANIZMY PAMIĘCI I WYOBRAŹNI

Film w przeciwieństwie do teatru może zestawiać obok siebie obrazy bez ograniczeń świata materialnego, bez ciągłości przestrzennej i czasowej i bez związku przyczynowego. Następuje tu obiektywizacja aktów naszej pamięci i wyobraźni.

 

ESTETYKA FILMU

Obserwujemy doktrynę ścisłej autonomii sztuki, wyobcowania jej z życia praktycznego. Treści moralne społeczne, poznawcze w filmie mają być tylko materiałem prowadzącym do intensywnego przeżycia estetycznego.

Każda sztuka jest prawdziwa, jeżeli przezwycięża wrażenie realności własnymi środkami. Doktryna czystości i specyficzności tworzywa jako warunku sztuki autentycznej.

O scenariuszu: Dzieło scenarzysty filmowego staje się utworem skończonym dopiero w realizacji. Punkt ciężkości leży w filmie w obrazie, a jego kompozycja musi zostać podporządkowana realizatorowi.

Film znacznie wyraźniej od dramatu ukazuje całe zaplecze ludzkich działań - i tu zbliża się do powieści.

---