Typy modeli nauczania wg Joyce, Calhoun, Hopkins: opracowanie na podstawie Przykłady modeli uczenia się i nauczania:

• Procesualno-poznawczy:

Modele oparte na przetwarzaniu informacji mają usprawnić sposoby, którymi posługuje się człowiek, żeby nadać sens otaczającemu światu. W tym celu przyswaja i organizuje dane, wychwytuje problemy i produkuje ich rozwiązania, rozwija system pojęć i język, którym może pojęcia komunikować. Modele przetwarzania informacji pomagają nauczyć się, jak konstruować wiedzę. Są one ukierunkowane bezpośrednio na zdolności umysłowe. Jak wskazuje nazwa, pomagają uczniom posługiwać się informacjami otrzymanymi dzięki doświadczeniu bezpośredniemu lub ze źródeł pośrednich; uczniowie mają zapanować nad pojęciową warstwą poznawanej dziedziny.

Tabela przedstawia siedem modeli przetwarzania informacji:

model twórca(rekonstruktor) zadania

myślenia indukcyjnego

(klasyfikowanie)

Przyswajania pojęć

Badania naukowego Joseph Schwab

i wielu innych

Myślenia naukowego Richard Schurman

(Howard Jones)

Rozwoju poznawczego Jean Piaget

Irving Sigel

Constance Kamii

Edmund Sullivan

Organizującej zapowiedzi David Ausubel

( i wielu innych)

Pamięciowy Michael Pressley

Joel Levin( i współpracownicy)

• Typy modeli społecznych:

Modele społeczne pomagają nauczyć się, jak kształtować proces uczenia się dzięki kontaktom z innymi osobami, jak wydajnie współpracować z ludźmi o różnym charakterze i usposobieniu i jak być członkiem grupy. Jeśli chodzi o rozwój intelektualny i opanowanie treści nauczania, modele ułatwiają przyjęcie cudzej, indywidualnej albo grupowej perspektywy, jaśniej i szerzej myśleć, ujmować własne myśli w pojęcia.

model twórca(rekonstruktor) zadania

Badań grupowych John Dewey

Herbert Thelen

Shlomo Sharan

Rachel Hertz-Lazarowitz

Badań społecznych Byron Massialas

Benjamin Cox

Badań prawniczych James Shaver

Donald Oliver

Laboratoryjny Krajowe Laboratorium

Dydaktyczne

Odgrywania ról Fannie Shafeld

Pozytywnej współzależności David i Roger Johnson

Elisabeth Cohen

Ustrukturowanych badań

społecznych

• Modele rozwoju osobowości

Osobowościowe modele uczenia się wywodzą się od „ja” ucznia. Mają tak kształtować bieg nauki, byśmy lepiej poznali samych siebie , przejęli odpowiedzialność za nasza edukację i nauczyli się sięgać dalej niż jesteśmy, byśmy stali się mocniejsi, bardziej wrażliwi i twórczy w poszukiwaniu wyższej jakości istnienia. Modele te nadają wagę perspektywie, z której jednostka postrzega świat, uczeń ma zyskać niezależność, by coraz lepiej świadomy był siebie i mógł odpowiadać za swój los;

model twórca(rekonstruktor) zadania

Nauczania pośredniego Carl Rogers

Treningu wrażliwości Fritz Perls

Sesji klasowych William Glasser

Samorealizacji Abraham Maslow

Systemów pojęciowych David Hunt

• Modele behawioralne:

Podstawę teoretyczną tego rodzaju modeli stanowi teoria uczenia się społecznego, choć mówi się także o modyfikacji zachowania, terapii behawioralnej i cybernetyce. Dla modeli tych najważniejsze jest obserwowalne zachowanie, wyraźnie określone zadania i sposoby komunikowania uczniom, jakie czynią postępy. Z tej racji opiera się na nader szerokim materiale badawczym.

model twórca(rekonstruktor) zadania

uczenia się społecznego Albert Bandura

Carl Thoresen

Wes Becker

Uczenia się zupełnego Benjamin Bloom

James Block

Nauczania programowanego B.F. Skinner

Symulacji wielu twórców

(model dojrzał w latach 60tych)

(Carl Smith i Mary Foltz-Smith)

Nauczania bezpośredniego Thomas Good, Jere Brophy,

Wes Becker, Siegfried Englemann,

Carl Bereiter

Redukcja lęków David Rinn, Joseph Wolpe,

John Masters

Kształtowanie umiejętności klasyfikowania, tworzenia i sprawdzania hipotez, świadomość, jak dochodzić do opanowania pojęciowej struktury danego materiału nauczania;

Jerome Brunner

Fred Lighthall

(Bruce Joyce)

Hilda Taba

( Bruce Joyce)

Uczenie się pojęć oraz strategii nabywania pojęć i posługiwania się nimi. Tworzenie i sprawdzanie hipotez.

Uczenie się postępowania badawczego danej dyscypliny nauki-jak powstaje i organizowana jest wiedza.

Myślenie przyczynowo- skutkowe, opanowanie umiejętności zbierania informacji, tworzenia pojęć, tworzenia i sprawdzania hipotez.

Wspomagania ogólnego rozwoju umysłowego, dostosowanie nauczania do praw rozwoju umysłowego.

Zwiększanie możliwości przyswajania informacji i organizowania ich, zwłaszcza podawanych ustnie lub pisemnie.

Rozwijanie umiejętności przyswajania wiadomości, pojęć, systemów pojęciowych i metapoznawczej kontroli nad przetwarzaniem informacji.

Kształtowanie umiejętności uczestnictwa w procesach demokratycznych. Równocześnie położenie nacisku na rozwój społeczny, umiejętności intelektualnych i osobowości.

Rozwiązywanie problemów społecznych poprzez wspólne naukowe badania i logiczne rozumowanie;

Analizowanie w ujęciu prawniczym kwestii publicznych . Zbieranie danych, analiza poglądów , postaw, wartości, badanie własnych przekonań.

Zrozumienie dynamiki grupy, istoty i technik przewodzenia oraz indywidualnych stylów pracy i nauki;

Badanie wartości i ich funkcji w społecznych interakcjach. Wyrobienie własnego poglądu na wartości i postępki.

Ukształtowanie społecznych interakcji na wzajemnej zależności i współpracy partnerów. Zrozumienie związku ja-inni i towarzyszących mu emocji.

Robert Slavin

i współpracownicy

Badania naukowe, rozwój społeczny i indywidualny. Uczenie się we współpracy.

Przysposobienie do rozwijania indywidualności, rozumienia siebie, niezależności i szacunku do siebie.

Rozwijanie rozumienia siebie i szacunku dla siebie oraz możliwości badawczych. Rozwijanie wrażliwości i empatii.

Rozwijanie rozumienia siebie i poczucia odpowiedzialności przed sobą i innymi

Rozwijanie rozumienia siebie i możliwości samorozwoju;

Rozwijanie złożoności i elastyczności cech osobistych ucznia, istotnych dla przetwarzania informacji i kontaktowanie się z innymi ludźmi.

Kierowanie zachowaniem. Uczenie wzorców zachowania , redukowanie lęków i innych dysfunkcjonalnych wzorców, uczenie się samokontroli.

Pełne opanowanie danego zakresu materiału nauczania(wiadomości i umiejętności);

Opanowanie umiejętności, pojęć, informacji faktograficznych;

Opanowanie założonych umiejętności i struktur wiedzy z wielu rozmaitych dziedzin.

Opanowanie treści przedmiotowych i umiejętności z wielu rozmaitych dziedzin.

Kontrolowanie własnych reakcji negatywnych. Stosowanie w terapii i autoterapii w przypadku lęków, wycofanie się za zachowań dysfunkcjonalnych.

---