Roman Ingarden, Z teorii dzieła literackiego
1. Czyim był uczniem?
Husserla,
2. Jakie są jego najważniejsze dzieła?
- „Das literarische Kunstwerk” 1931 „O dziele literackim”
„O poznawaniu dzieła literackiego“ 1937
3. Co to jest ontologia?
Nauka o bycie
Z jakich wymiarów składa się dzieło?
następstwo faz, części
współwystępowanie składników warstw
(wielowarstwowość i wielowymiarowość)
5. Jakie warstwy wyróżniamy w dziele literackim?
warstwa brzmień językowych
warstwa znaczeniowa
warstwa przedmiotowa/ świat przedstawiony w dziele
wyglądy
6. Jak się realizuje warstwa brzmieniowa?
(Dzieło jest tworem czasowym) jest to warstwa wyróżniająca się i przebiegająca przez całe dzieło,
Ingarden uważał, że dzieło musi być przeczytane na głos
Warstwa ta zawiera- rytm, rym, ton, tonację, melodię…
7. Jak realizowana jest warstwa znaczeniowa?
warstwa ta jest budowana przez sensy słów i zdań, które się łączą ze sobą
8. Co należy do warstwy przedmiotowej?
Wszystko to, co jest tematem utworu, także abstrakcje
9. Co się dzieje w warstwie wyglądowej?
Unaoczniamy sobie świat przedstawiony
10. Jakie mamy typy wyglądów?
- zmysłowe (wzrokowe, słuchowe)
- wyobrażeniowe, doznajemy ich przez wyobrażenia pewnych przedmiotów
11. Jakie pojęcie możemy odnieść do trzeciej warstwy?
Świat przedstawiony
12. Od czego zależy ilość faz?
od dzieła
13. Na czym polega schematyczność dzieła?
Jest ona związana z miejscami niedookreślonymi- każdy przedmiot w dziele jest zaznaczony, ale wypełnienie go materią należy do odbiorcy
14. Od czego zależy? Czym da się ją uzasadnić?
Schematyczność wynika z:
- dysproporcji pomiędzy językowymi środkami przedstawienia a tym, co ma być przedstawione
- warunków percepcji estetycznej dzieła, która jest ograniczona,
subiektywna, nie można dzieła estetycznie wyczerpać
15. Jakie możemy wyróżnić właściwości przedmiotu?
- posiada nieskończoną ilość cech
- zasada wyłączonego środka, jedna cecha ustalona wyklucza inne, np. jeśli kot jest czarny to znaczy, że nie jest biały
16. Czy można napisać nieschematyczną powieść?
Nie, ponieważ każdy przedmiot ma nieskończona ilość cech
17. Dlaczego niemożliwe jest opisanie całej warstwy przedmiotowej?
ponieważ każdy przedmiot ma nieskończona ilość cech
18. W jakim typie powieści jest najmniej miejsc niedookreślonych?
W powieści naturalistycznej
19. Na czym polegają miejsca niedookreślenia w warstwie brzmieniowej?
Każda osoba czyta w inny sposób, szybko, wolno… dzieło wydrukowane nie podaje brzmień słownych, lecz jedynie graficzne odpowiedniki, niemniej cechy dystynktywne są określone w przypadku każdego dźwięku
20. Na czym polegają miejsca niedookreślenia w warstwie sensów i jaki jest ich cel?
Opiera się na wieloznaczności słów, a także na osobistych doświadczeniach odbiorcy
21. Na czym polegają miejsca niedookreślenia w warstwie przedmiotów?
Na schematycznym przedstawieniu, każdy przedmiot w dziele jest zaznaczony, ale wypełnienie go materią należy do odbiorcy
22. Na czym polegają miejsca niedookreślenia w warstwie wyglądów?\
na różnicach w aktualizacjach; nie ma dwóch jednakowych konkretyzacji, nawet jeśli odbiorca jest ten sam
23. Jak istnieje dzieło a jak konkretyzacja?
Dzieło istnieje obiektywnie, a konkretyzacja subiektywnie
24. Jakie są funkcje tworów językowych?
- znaczeniowa ( w dziele dochodzi do przedstawienia przedmiotów semantycznych)
-powiadamiająca (skierowana na słuchacza)
-impresywna (poruszanie, wpływanie na słuchacza)
- ekspresywna (wyrażanie stanów i przeżyć osoby mówiącej)
25. Jakie wyróżniamy składniki nazwy?
Aktualne (spełnione w treści zdania/kontekstu, do którego nazwa zależy)
Potencjalne(zależne od kontekstu, choć nie wchodzą w jego zakres)
26. Na czym polega schematyczność warstwie brzmieniowej?
Inaczej wymawiamy warstwy sensu
27. Czym się różni konkretyzacja od dzieła?
Dzieło istnieje obiektywnie, a konkretyzacja subiektywnie
28. Na czym polega konkretyzacja?
Na aktualizacji momentów potencjalnych dzieła
29.Jakie wyróżniamy postawy przy konkretyzacji/ odbiorze?
- estetyczna, artystyczna, badawcza, naiwna, instrumentalna, gdy np. dzieło jest elementem propagandy, gry politycznej
odbiór może być bierny i aktywny
30. Jaka warstwa cieszy się największym zainteresowaniem odbiorcy?
Warstwa przedmiotu
31. Czym jest konkretyzacja?
Konkretyzacja jest to czytelnicza interpretacja dzieła w trakcie lektury
Nie ma 2 jednakowych konkretyzacji nawet jeśli odbiorca jest ten sam
32. Od czego zależy płaskość lub trójwymiarowość?
Od wyobraźni
33. Kto zwraca uwagę na wartości artystyczne?
Eksperci, badacze, autorzy
34. Jakie możemy wyróżnić typy wyobraźni odbiorcy?
Wsteczna, aktualna i postępowa