Nasz artykuł mówił o dekoracji kapiteli kolumn w kościele opactwa w Cluny (które zostało rozebrane w XIX w.). Głównym celem tego artykułu było pokazanie wielu różnych interpretacji co do rzeźb i tego, co one tak naprawdę przedstawiają. Niektóre hipotezy odnoszące się do tej samej figury nie miały ze sobą zupełnie nic wspólnego, a niektóre się pokrywały. Autor przez cały czas przedstawia wiele błędów w interpretacjach, które głównie były spowodowane przez błędy w inskrypcjach. Bo były często dołączone do złej figury, albo nie pasowały do wydedukowanej tematyki i w sumie to nie wiedziano co z tym zrobić. Pierwszy zauważył to pan Katzenellenbongen. Więc przez wiele lat po prostu podpisywano je tak jak mówiły inskrypcje, chociaż to się ze sobą kłóciło. Analizowano osiem kapiteli. Dwa z nich z postaciami kobiet były identyfikowane jako Sztuki Wyzwolone. O trzecim przez cały czas myślano, że jest związany ze sportem, a okazało się, że bardziej prawdopodobnym jest cykl Pór roku. Kierunek interpretacji był czystko przypadkowy.
Jeżeli chodzi o tematykę, to w dekoracji średniowiecznych kościołów występowały takie szczególnie popularne tematy. Jednymi z nich, lubianymi też właśnie w Cluny były Sztuki Wyzwolone i obrazy kosmologiczne.
Mówiąc już szczegółowiej o dekoracji kapiteli trzeba zaznaczyć, że są one w bardzo różnym stanie. Jedne można zidentyfikować bez większego trudu - po napisie, jak i po tym co przedstawiają. Ale niektóre są tak wybrakowane, że nie można ich zupełnie wiarygodnie odczytać i powiedzieć, że tak na pewno jest i wszystkie inne teorie się nie liczą.
Ciekawym przykładem jest kapitel Czterech Wiatrów, który na początku interpretowano jako działalność rolniczą (np. odymianie winorośli). Jednakże Cztery Wiatry to motyw kosmologii chrześcijańskiej, popularny, bardziej prawdopodobnym. Jeszcze inna interpretacja mówiła o pszczelarzu w trakcie wydobywania plastra miodu. Był to wniosek wywodzący się z tradycji, a nie ze źródeł historycznych czy naukowych, ale wiązano go z tym tematem długi czas.
Cztery Wiatry jest to temat tak samo uniwersalny pochodzący z kosmologii, jak Rajskie Rzeki.
Dwa kapitele na pewno przedstawiają tony muzyczne.
Kolejny kapitel przedstawia Trivium - Retorykę, Gramatykę, Dialektykę i nie do końca rozpoznaną Filozofię albo Mądrość. Napis przy Retoryce mówi, że jest to Prudentia (Roztropność), ale cechy i atrybuty postaci wskazują, że jest to personifikacja Retoryki. Ta tajemnicza Filozofia lub Mądrość jest podpisana Ver - Wiosna, a Dialektyka podpisana Aestas - Lato. Jednak ówczesne personifikacje Pór roku były męskie, a tutaj są przedstawienia kobiet.
Kolejny kapitel z czterema kobietami był podejrzewany o wyobrażenie cnót teologicznych. Jednak cnoty teologiczne są trzy, a wymagana liczba figur to cztery. Dlatego rozważano też inną wersję, że ten kapitel przedstawia postaci Quadrivium - Arytmetykę, Astronomię, Geometrię i Muzykę. Założono, że wszystkie inskrypcje są źle ustawione.
Pozostałe dwa kapitele, to kapitel czysto koryncki i kapitel opisywany często jako kapitel liści bez figur - przez bardzo zły stan. W XX wieku dostrzeżono w nim sporty i dywersje, które mogły być rodzajem duchowej walki o zbawienie. Według innej alternatywnej interpretacji są tutaj zwody lub prace związane z kolejnymi różnymi częściami roku. Lato i Zima są bezsprzecznie rozpoznawalne, jednak jest problem z Wiosną i Jesienią.
kosmologia - nauka o tym, jak mógł powstać świat, tutaj bardziej chodzi o kosmologię chrześcijańską (każda religia ma swoją kosmologię), czyli zbiór wyobrażeń religijnych o historii świata i jego strukturze, wiedza oparta na mitach
7 sztuk wyzwolonych - trivium: retoryka, gramatyka, dialektyka, quadrivium: geometria, arytmetyka, astronomia, muzyka
cnoty teologiczne - wiara, nadzieja, miłość
cnoty kardynalne - roztropność, sprawiedliwość, umiarkowanie, męstwo