Gatunek:	Herba Absinthi - ziele piołunu
	Artemisia absinthium - bylica piołun
Rodzina:	Compositae - złożone
Substancje czynne:	Olejek eteryczny z tujonem, gorycze
Działanie:	Amarum, stomachicum, tonicum, metabolicum, przeciwbakteryjnie na G+ i G-, trująco na pasożyty skóry
Zastosowanie:	Zaburzenia trawienne, utrudnione przyswajanie składników pokarmowych, bezsoczność, bezkwaśność, zewnętrznie - świerzb, wszy
Preparaty:	Artemisol

Gatunek:	Herba Adonidis - ziele miłka
	Adonis vernalis - miłek wiosenny
Rodzina:	Ranunculaceae - jaskrowate
Substancje czynne:	Glikozydy nasercowe (cymaryna, adonitoksyna), flawonoidy, żywica
Działanie:	Inotropowo dodatnie, chronotropowo ujemnie, moczopędnie, słabo uspokajająco
Zastosowanie:	Niewydolność krążenia, dolegliwośći sercowe w okresie przekwitania, zmiany miażdżycowe w naczyniach wieńcowych
Preparaty:	Cardiol

Gatunek:	Herba Asari - ziele kopytnika
	Asarum europaeum - kopytnik pospolity
Rodzina:	Aristolochinaceae - kokornakowate
Substancje czynne:	Olejek etryczny z azaronem, śluzy, garbniki
Działanie:	W małych dawkach wykrztuśnie, w większych wymiotnie i moczopędnie, wzmaga czynność wydzielniczą błon śluzowych jamy ustnej i żołądka
Zastosowanie:	Nieżyt górnych dróg oddechowych z zalegającą wydzieliną i zanikiem odruchu wykrztuśnego
Preparaty:	Azarina

Gatunek:	Herba Centauri - ziele centurii / tysiącznika
	Centaurium umbellatum - centuria pospolita
Rodzina:	Gentianaceae - goryczkowate
Substancje czynne:	Gorycze, flawonidy
Działanie:	Amarum, stomachicum, tonicum
Zastosowanie:	Nieżyt przewodu pokarmowego, brak łaknienia
Preparaty:	Calmagina

Gatunek:	Herba Chelidonii - ziele glistnika
	Chelidonium majus - glistnik jaskółcze ziele
Rodzina:	Papaveraceae - makowate
Substancje czynne:	Alkaloid - helidonina
Działanie:	Spazmolitycznie na mięsnie gładkie przewodu pokarmowego, dróg żółciowych, poprawia motorykę jelit, hamuje wzrost bakterii G+ i G-, chorobotwórczych grzybów, pasożytów i pierwotniaków, sedativum
Zastosowanie:	Skurcze jelit, dróg żółciwych, moczowych, oskrzeli, kolki, bolesne miesiączki, upośledzenie funkcji wątroby, zewnętrznie - uszkodzenia naskórka, upławy, nadżerki, zapalenie pochwy
Preparaty:	Cholagoga II, Helivag, Halifungin

Gatunek:	Herba Cnici - ziele drapacza
	Cnicus benedictus - drapacz lekarski
Rodzina:	Compositae - złożone
Substancje czynne:	Gorycze śluzy, garbniki
Działanie:	Amarum, stomachicum, tonicum, antybiotyczne właściwości: przeciwko gronkowcom, prątkom gruźlicy, wiąże w organizmie toksyczne metabolity, moczopędnie
Zastosowanie:	Stany nieżytowe przewodu pokarmowego, wzdęcia, trudności w przyswajaniu składników pokarmowych, stany zapalne skóry, skąpomocz
Preparaty:	Digeston, Gastrichol

Gatunek:	Herba Convallariace - ziele konwalii
	Convallaria majalis - konwalia majowa
Rodzina:	Liliaceae - liliowate
Substancje czynne:	Glikozydy nasercowe, saponiny
Działanie:	Cardiotonicum, diureticum, słabo sedativum
Zastosowanie:	Niewydolność serca, uszkodzenie mięśnia sercowego, zmęczenie serca u osób starszych
Preparaty:	Cardiosan, Cardiol, Convafort, Neocardina

Gatunek:	Herba Equisti - ziele skrzypu
	Equisetum arvense - skrzyp polny
Rodzina:	Equistaceae - skrzypowate
Substancje czynne:	Flawonoidy, saponiny, związki krzemowe
Działanie:	Diureticum, przyspiesza metabolizm, zwiększa krzepliwość krwi, przeciwkrwotocznie, zwiększa elastyczność i zmniejsza przepuszczalność naczyń włosowatych, zwiększa odporność naskórka, błon śluzowych i tkanki łącznej
Zastosowanie:	Środek moczopędny, choroby skórne związane z nagromadzeniem się toksycznych metabolitów we krwi, przyspiesza gojenie się ran, uszkodzenia skóry, miażdżyca, wrzody żołądka, krwawienia z nosa, krwawienia miesiączkowe, pomocniczo w gruźlicy
Preparaty:	Urosan, Reumosan, Cardiosan, pulmosan, Betasol, Cholesol, Fitolizyna

Gatunek:	Herba Euphrasiae - ziele świetlika
	Euphrasia rostkoviana - świetlik łąkowy
Rodzina:	Scrophulariaceae - trędownikowate
Substancje czynne:	Garbniki, gorycze, żywice, olejek eteryczny, sole mineralne magnezu i miedzi
Działanie:	Przeciwzapalnie, zmniejsza przepuszczalność ścian naczyń włosowatych, bakteriobójczo na gronkowce i paciorkowce, zapobiega mikrokrwawieniom w oku
Zastosowanie:	Stany zapalne oczu, nadwrażliwość na UV, zmęczenie oczu

Gatunek:	Herba Herniariae - ziele połonicznika
	Herniaria glabra - połonicznik nagi
Rodzina:	Caryophyllaceae - goździkowate
Substancje czynne:	Saponiny, flawonoidy, olejek eteryczny
Działanie:	Diureticum, salureticum, bacteriostaticum
Zastosowanie:	Schorzenia dróg moczowych, zapalenie pęcherza, kamica
Preparaty:	Urosan, Fitolizyna

Gatunek:	Herba Hyperici - ziele dziurawca
	Hypericum perforatum - dziurawiec zwyczajny
Rodzina:	Hypericaceae - dziurawcowate
Substancje czynne:	Olejek eteryczny, hiperycyna, garbniki, flawonoidy
Działanie:	Przeciwskurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, dróg żółciowych, moczowych i naczyń krwionośnych, hamuje wzrost bakterii G+, antyseptycznie na błony śluzowe i skórę, przeciwdepresyjnie, choleretycznie, wzmaga perystaltykę jelit
Zastosowanie:	Nieżyt żołądka, jelit, wątroby, bóle brzucha, wzdęcia, stany depresyjne, psychozy, nerwica
Preparaty:	Cholagoga I, II, Cholesol, gastrogran, Melisol, Deprim

Gatunek:	Herba Lobeliae - ziele lobelli
	Lobelia flata - stroiczka rozdęta
Rodzina:	Lobeliaceae - stroiczkowate
Substancje czynne:	Alkaloid lobelina
Działanie:	Pobudza ośrodek oddechowy, przeciwskurczowo na mięśnie gładkie oskrzeli
Zastosowanie:	Stany skurczowe i nieżytowe oskrzeli, duszności, dychawica oskrzelowa
Preparaty:	Astmin, Astmosan

Gatunek:	Herba Majoranae - ziele majeranku
	Majorana hortensis - majeranek ogrodowy
Rodzina:	Labiatae - warogowe
Substancje czynne:	Olejek etryczny, flawonoidy, garbniki, sole mineralne
Działanie:	Przeciwzapalnie na błony śluzowe przewodu pokarmowego, pobudza wydzielanie soku żołądkowego, wiatropędnie, zmniejsza nadmierną fermentację w przewodzie pokarmowym, zewnętrznie - ściągająco, przeciwzapalnie, łagodząco, zmniejsza obrzęk błony śluzowej nosa oraz stan zapalny skóry u dzieci
Zastosowanie:	Nieżyt żołądka, jelit, zaburzenia trawienne, niedrożność przegrody nosowej

Gatunek:	Herba Meliloti - ziele nostrzyka
	Melilotus officinalis - nostrzyk żółty
Rodzina:	Fabaceae - bobowate
Substancje czynne:	Glikozydy kumarynowe, flawonoidy, garbniki, alantoina, śluz
Działanie:	Angiotonicum (wzmacniająco na naczynia krwionośne), lymphotonicum (wzmacniająco na naczynia włosowate), resolutivum (odmiękczająco na skórę), advulnans (przyspiesza gojenie ran), zmniejsza krzepliwość krwi, zapobiega powstawaniu zakrzepów, usprawnia przepływ krwi przez naczynia żylne i włosowate, pobudza ruchy ścian naczyń limfatycznych, zmniejsza możliwość zastoju chłonki i obrzęków
Zastosowanie:	Zakrzepowe zapalenie żył, żylakowe owrzodzenie nóg, żylaki odbytu, obrzęki limfatyczne, zewnętrznie - wrzody, ropnie, zapalenie skóry, powiek, obrzęki, wybroczyny
Preparaty:	Plastry nostrzykowe

Gatunek:	Herba milefolii - ziele krwawnika
	Achillea millefoilum - krwawnik pospolity
Rodzina:	Composiatae - złożone
Substancje czynne:	Olejek etryczny z hamazulenem, gorycze, garbniki
Działanie:	Hamowanie mikrokrwawienia z uszkodzonych naczyń krwionośnych przewodu pokramowego i dróg płciowych, przeciwskurzcowo na mięśnie gładkie jelit, dróg moczowych i żółciowych, wzmaga wydzielanie soku żołądkowego, wiatropędnie, przeciwzapalnie
Zastosowanie:	Stany spastyczne mięśni gładkich przewodu pokarmowego i dróg moczowych, zaburzenia trawienne, wzdęcia, zgaga, brak apetytu, krwawienia w przewodzie pokarmowym, wrzody, stany zapalne błon śluzowych żołądka, zewnętrznie - zaburzenia skórne (trądzik, wypryski)
Preparaty:	Cholagoga I, II, Pulmosan, Nervosan, Sklerosan, Rektosan, Nervogran, Calmagina

Gatunek:	Herba Origani - ziele lebiodki
	Origanum vulgare - lebiodka pospolita
Rodzina:	Labiatae - wargowe
Substancje czynne:	Olejek eteryczny z tymolem (ok. 50%), garbniki, gorycze
Działanie:	Wzmaga wydzielanie soku żołądkowego, śliny, i śluzu w górnych drogach oddechowych, moczopędnie, przeciwskurczowo na mięśnie gładkie oskrzeli, jelit, dróg żółciowych i moczowych, bakteriobójczo
Zastosowanie:	Nieżyt żołądka i jelit, brak łaknienia, nieżyt gardła, oskrzeli, utrudnione odkrztuszanie, kaszel, łojotok, trądzik, reumatyzm, nerwobóle

Gatunek:	Herba Serpylli - ziele macierzanki
	Thymus serpyllum - macierzanka pospolita
Rodzina:	Labiatae - wargowe
Substancje czynne:	Saponiny, garbiki, olejek eteryczny z cymenem i tymolem
Działanie:	Stomachicum, antisepticum, expectorans
Zastosowanie:	Niezyt przewodu pokarmowego, bóle brzucha, wzdęcia, brak łaknienia, niezyt oskrzeli, suchy kaszel, zewnętrznie - trądzik, zapalenie torebek włosowatych, niezyt jamy ustnej, gardła, zapalenie pochwy, upławy
Preparaty:	Septosan, Pectosol

Gatunek:	Herba Thymi - ziele tymianku
	Thymus vulgaris - tymianek pospolity
Rodzina:	Labiatae - wargowe
Substancje czynne:	Olejek etryczny z tymolem (ok. 40%), garbniki, gorycze, saponiny
Działanie:	Stomachicum, expectorans, antisepticum, bakteriobójczo, przeciwko paciorkowcom
Zastosowanie:	Niezyt górnych dróg oddechowych, chrypka, suchy kaszel, wysuszenie błony śluzowej gardła i krtani, zewnętrznie - łojotokowe zapalenie skóry, trądzik, zapalenie jamy ustnej i gardła
Preparaty:	Tussipect, Septosan, herbapect, Gardlox, Tymianek i podbiał

Gatunek:	Herba Polygoni avicularis - ziele rdestu ptasiego
	Polygonum aviculare - rdest ptasi
Rodzina:	Polygonaceae - rdestowate
Substancje czynne:	Glikozydy flawonoidowe, garbniki, związki krzemowe, witamina C
Działanie:	Moczopędne, ułatwia usówanie jonów chlorku i sodu, szkodliwych metabolitów, przeciwzapalnie na błony żl;uzowe przewodu pokarmowego, hamuje rozwój drobnoustrojów, zmniejsza przepuszczalność ścian naczyń włosowatych, przyspiesza regenerację tkanki łącznej
Zastosowanie:	Nieżyt dróg moczowych, reumatyzm, miażdżyca, wzdęcia, brak łaknienia, biegunki, niewydolność wątroby, uszkodzenia naskórka, trudno gojące się rany
Preparaty:	Cholagoga I, II, Reumosan, Sklerosan, Pulmosan, Vagosan, Fitolizyna

Gatunek:	Herba Polygoni hydropiperis - ziele rdestu ostrogorzkiego
	Polygonum hydropiper - rdest ostrogorzki
Rodzina:	Polygonaceae - rdestowate
Substancje czynne:	Garbiki, glikozydy flawonoidowe, witamina K
Działanie:	Hamuje neizbyt obfite krwawienia wewnętrzne, zwiększa krzepliwość krwi, obniża ciśnienie krwi, przeciwbiegunkowo, przeciwbakteryjnie
Zastosowanie:	Krwawienia z narządów rodnych, obfite miesiączki, krwawienia z drobnych naczyń włosowatych żołądka i jelit

Gatunek:	Herba Violae tricoloris - ziele fiołka
	Viola tricolor - fiołek trójbarwny (bratek)
Rodzina:	Violaceae - fiołkowate
Substancje czynne:	Flawonoidy (rutozyd), antocyjany, saponiny, garbniki
Działanie:	Diureticum, depurativum, vasotonicum, garbniki
Zastosowanie:	Schorzenia układu moczowego, zapalenie kłębuszków nerkowych, moczowodów, pęcherz, kamica, gościec, skaza moczanowa, trądzik, wypryski, liszaje
Preparaty:	Rektosan, Degrosan, Viola-Fix

Gatunek:	Herba visci - ziele jemioły
	Viscum album - jemioła pospolita
Rodzina:	Loranthaceae - gzewnikowate
Substancje czynne:	Flawonoidy (kwercetyna), aminy, triterpeny, kwasy organiczne
Działanie:	Obniża ciśnienie krwi, osłabia krążenie krwi w skutek zmniejszenia napięcia ścian naczyń krwionośnych, pomocniczo jako środek hipotensyjny
Zastosowanie:	Nadmierne krwawienia miesiączkowe, płucne i z nosa
Preparaty:	Sklerosan, Cardiosan, Neocardina

Gatunek:	Herba Galegae - ziele rutwicy
	Galega officnialis - rutwica lekarska
Rodzina:	Fabaceae - bobowate
Substancje czynne:	Garbiniki, gorycze
Działanie:	Obniża poziom cukru we krwi, pobudza laktację
Zastosowanie:	Cukrzyca typu młodzieńczego oraz u osób otyłych
Preparaty:	Diabetosan, Diabetogran

---