TEMAT: Przysadka, tarczyca - wpływ na skórę i jej przydatki.
Hormony pełnią ważne funkcje sterujące i regulujące w organizmie. Dla zapewnienia reakcji na zmienne warunki otoczenia oraz utrzymanie stałego środowiska wewnętrznego, aktywność poszczególnych organów musi zostać pobudzona, a innych zahamowana.
Układ hormonalny odgrywa ważną rolę także dla skóry, ponieważ decyduje o jej stanie. Hormony są wydzielane do krwi, a wytwarzane są w różnych gruczołach wydzielania wewnętrznego, zwanych gruczołami dokrewnymi. Należą do nich: przysadka, szyszynka, nadnercza, grasica, trzustka, gruczoły płciowe (jadra, jajniki).
Hormony wraz z krwią przedostają się do krwi, a wraz z nią dostają się do komórek, których aktywność stymulują.
Przysadka zawiaduje całym układem hormonalnym. Ona steruje praca innych gruczołów dokrewnych. Najważniejszymi hormonami przysadki są:
- hormon wzrostu
- hormony tropowe (zwrotne) wywierające wpływ pobudzający na czynności wewnątrzwydzielnicze innych gruczołów:
hormony gonadotropowe - pobudzające funkcje jader i jajników
hormon tyreotropowy - wzmagający czynność tarczycy
hormon adrenokortykotropowy (ACTH) - pobudzający czynności wydzielnicze kory nadnerczy
Hormon wzrostu (somatotropina) - pobudza do wzrostu wszystkie zdolne do tego tkanki i układy ustroju. U młodocianych powoduje wzrost kości długich poprzez pobudzenie rozwoju chrząstek nasadowych (na kościach długich). Wzmaga on syntezę białek we wszystkich komórkach ustroju, zmniejsza wykorzystanie glukozy i zwiększa spalanie tłuszczu.
Hormony gonadotropowe pobudzają prace jader i jajników. Gdy te pod wpływem pobudzenia wydzielają do krwi większa ilość hormonów płciowych, maleje wydzielanie przez przysadkę hormonów gonadotropowych.
Część pośrednia przysadki wydziela do krwi hormon melanotropowy (intermedynę). Reguluje on wytwarzanie w skórze melaniny. Wzmożona produkcja tego hormonu występuje u kobiet w ciąży i u chorych z niedoczynnością kory nadnerczy. W stanach tych często nasila się pigmentacja skóry.
Gruczoł dokrewny |
Oddziaływanie na skórę |
przysadka |
Nadczynność powoduje gigantyzm ze zgrubiałą i pofałdowana skórą. Niedoczynność jest przyczyną karłowatości z bladą, nieopalająca się skórą. |
TARCZYCA:
Czynność tarczycy regulowana jest przez hormon tyreotropowy przysadki i przez układ nerwowy. Tarczyca wytwarza dwa hormony : tyroksynę i trójjodotyroninę.
Tyroksyna - działa przyspieszająco na przemianę materii i energii. Wzmaga procesy utleniania, co powoduje zużywanie zapasów glikogenu i tłuszczu w tkankach, a wzrost poziomu cukru we krwi. Pobudza proces wzrostu, warunkuje rozwój psychiczny i fizyczny, przyspiesza dojrzewanie płciowe, wpływa na stan skóry, wzrost włosów i paznokci.
Gruczoł dokrewny |
Oddziaływanie na skórę |
tarczyca |
Niedoczynność powoduje otyłość, skóra jest zimna, blada, cienka, sucha, wolno się goi,. Skóra dłoni i stóp ma często kolor żółtawy wynikający z nagromadzenia karotenu w warstwie rogowej. Skóra wokół oczu nabrzmiała. Włosy matowe, szorstkie, łamliwe. Paznokcie cienkie, łamliwe, prążki wzdłuż i w poprzek paznokcia. Nadczynność powoduje spadek masy ciała, skóra ciepła, gładka, delikatna, cienka, nadmierne pocenie się dłoni i stóp. Często utrata włosów. Paznokcie miękkie, świecące, kruche, odginają się w górę. |
1