Konspekt lekcji z języka polskiego w klasie II gimnazjum.

Temat: Jaka powinna być poezja? Rozważania Wł. Broniewskiego.

Cele:

Uczeń:

-zna poglądy Broniewskiego dotyczące poezji,

-rozumie pojęcia: poezja romantyczna, zaangażowana, rewolucyjna, tyrtejska,

-potrafi analizować i interpretować utwory literackie, formułować wnioski,

-dostrzega związek między budową utworu a jego treścią,

-rozpoznaje te same idee wyrażone tworzywem różnych sztuk (literatura, malarstwo),

-umie wskazać i objaśnić funkcję zastosowanych środków poetyckich.

Metody: burza mózgów, problemowa, dyskusja pod kierunkiem nauczyciela, praca z tekstem.

Formy pracy: zespołowa, indywidualna

Środki dydaktyczne:

-teksty wiersza Władysława Broniewskiego pt.”Poezja”,

-portret pisarza,

-reprodukcje obrazów J.Mehoffera „Dziwny ogród” i E.Delacroix „Wolność wiodąca lud na barykady”.

Przebieg lekcji:

I. Zaangażowanie.

1. Sprawdzenie pracy domowej. Uczniowie mieli przygotować w domu krótką notatkę

biograficzną o Władysławie Broniewskim.

2. Wyjaśnienie znaczenia słowa „poezja”- burza mózgów.

(wiersz, strofa, wers, rymy, liryka, poeta, podmiot liryczny, poezja miłosna, wojenna, romantyczna…..)

3 Przedstawienie tematu lekcji i jego zapis.

II. Badanie i prezentacja.

1.Prezentacja utworu:

-odtworzenie nagrania wiersza z taśmy magnetofonowej w wykonaniu I. Gogolewskiego,

-ciche czytanie przez uczniów.

Po lekturze wiersza uczniowie wypowiadają swoje wrażenia z nim związane.

2.Określenie sytuacji komunikacyjnej w wierszu.

Wskazanie podmiotu lirycznego („nam”-l.mn.) oraz adresata . Zwrócenie uwagi na liczne personifikacje i apostrofy; „daj nam poezjo..”, „Ty przychodzisz…”

3.Wyodrębnienie dwóch obrazów związanych z dwoma modelami poezji ( odwołanie się do zróżnicowanej warstwy brzmieniowej, nastroju utworu, budowy zdań, analiza środków poetyckich) - praca z tekstem w grupach.

Część I utworu: Część II utworu:

-nastrój pogodny, sielankowy; -dynamiczna, gwałtowna,

-spokój, cisza, -pełna poleceń, rozkazów,

-zdania długie, złożone, -zdania krótkie, tryb rozkazujący,

Jaka jest poezja? Jaka ma być poezja?

„noc majowa” „Piersiom żywych daj oddech zapału”

„biała noc” „daj moc działania”

„…uśpiona w jaśminie” „smagać słowem”

„liście szeleszczą” „bić pieśnią”

„szepczesz sny” „bądź jak sztandar rozwiany do walki”

piękna, romantyczna, zaangażowana w życie społeczeństwa,

ma budzić zachwyt, wzruszać ma poderwać do walki, do czynu,

głosić hasła rewolucyjne

poezja romantyczna poezja rewolucyjna

4.Przedstawienie tych samych idei w malarstwie- analiza obrazów:

J.Mehoffera „Dziwny ogród” i E.Delacroix „Wolność wiodąca lud na barykady”.

III. Przekształcanie.

1.Określenie stanowiska Wł. Broniewskiego wobec poezji.

Broniewski twierdzi, że marzenia, piękno i uczucia to za mało. Taka poezja (romantyczna- zwr. I-II) może uśpić, ukoić. Poeta żąda, by poezja mobilizowała do działania. Poezja ma być przewodniczką, prowokować i zmuszać do czynu: „Ty masz werbel nam zagrać do marszu! Smagać słowem! Bić pieśnią! Wznieść hymnem!”-( poezja tyrtejska-podanie informacji o Tyrteuszu).

Poezja ma „głuszyć w ciemnościach syk węży”, walczyć ze złem, walczyć o „życie piękniejsze od wierszy”.

2.Jaka powinna być poezja po zwycięstwie?

Po zwycięstwie będzie czas na „najprostsze ze słów prostych i z cichych najcichsze”. Wówczas poezja będzie mogła wzruszać. Pozostanie jej tylko jedno zadanie - upamiętnić bohaterów, którzy oddali życie za dobry i piękny świat.

IV. Podsumowanie .

1. Synteza problemów poruszanych na lekcji, zebranie wniosków.

2. Zapis notatki.

Wiersz pt. „Poezja” jest programem poetyckim Wł. Broniewskiego. Autor opowiada się za poezją zaangażowaną społecznie, która ma:

-wzywać do walki-poezja tyrtejska,

-głosić hasła rewolucyjne, wspierać w walce, dawać siłę-poezja rewolucyjna.

Broniewski nie odrzuca jednak poezji romantycznej, która ma wzruszać i służyć pięknu. Ma być ona realizowana dopiero po spełnieniu innych obowiązków.

3.Zadanie pracy domowej.

Wybór:

A. Jaka powinna być współczesna poezja? Przedstaw własne stanowisko.

B. Czy zgadzasz się z poglądami Wł. Broniewskiego na temat poezji?

4.Ocena aktywności uczniów.

---