Badanie pacjenta neurologicznego:
*kończyny górne:
Wywiad-warunkiem jego wykonania jest kontakt brak zaburzeń mowy i artykulacji prawidłowy stan umysłowy. Dowiadujemy się w nim o wieku stanie choroby kiedy się rozpoczeła jej przebieg.
Rozmowa orientacyjna: oceniamy k.g. zwracamy uwagę na ułożenie inaczej ukł się ręka w porażeniu połowiczym torebkowym protrakcja barków rotacja wew. w st. Barkowym zgięcie w st. Łokciowym supinacja zgięcie w nadgarstku zgięcie w palcu kciuk przywiedziony. Inaczej jest w porażeniu parkinsonowskim ręka ustawia się daszkowato w zależności od tego które mięśnie nam wypadają tak ukł się ręka.
Stan mięśni czy wyst. zaniki czy są ograniczone rozlane-globalne, czy wyst. drżenia zamiarowe-hiperkinezy, czy są zaburzenia troficzne i naczyniowe. Objawem będą marmurkowatość skóry sinica potliwość
Ruchy bierne i zakres ruchów w stawach: w pierwszym okresie oceniamy st. Napięcia mięśniowego spastyczne druta ołowianego (koło zębate) obniżone nap. mięśni wiotkość.
Ruchy czynne i siła mięśniowa stosuj. Pomiary orientacyjne (nie test Lavetta-ponieważ powoduje wzrost nap. mieś) oceniamy zakres ruchu szybkość symetrie. Badamy ruchy w barku ręce łokciu i w nadgarstku i palcach.
Zborność ruchów polecamy pacjentowi dotknąć ręka do nosa najpierw z otwartymi następnie zamkniętymi oczami wykonujemy próbę zbaczania ręki. Ręka która ma niedowład opada po uniesieniu rąk do góry.
Odruchy w k.g. badamy odruch promieniowy stuknięcie młoteczkiem w okolicy wyrostka rylcowatego k. promieniowej, odruch z m. trójgłowego.
Czucie powierzchowne i głębokie
Powierzchowne bada się wacikiem symetrycznie po obu stronach
głębokie układamy kon. W jakiejś pozycji wcześniej pokazanej pacjent zamyka oczy i musi nam powiedzieć w jakiej pozycji ułożyliśmy mu kończyne.
cz. bólu klujemy pacjenta igła kilka razy i pytamy ile razy został ukłuty
cz. temperatury przykładamy na przemian wacik nasączony ciepłą i zimną wodą
bad. stereoagenezje bad. polegające na rozpoznaniu przedmiotu trzymanego w ręku przy zamkniętych oczach.
*Kończyny dolne
Oglądanie porażenie torebkowe k.d. wyprostowana w st. biodr i kolan zgięcie podeszwowe stopy rotacja wew. całej kończyny
Ruchy bierne i zakres ruchów *napięcie mięśniowe
*ocena ruchomości w stawach objaw Lasecka i obj. Mackiewicza (rozciągowy z nerwu) k.d. badana zgniata w st. kolanowym i wykonujemy bierny przeprost w st. biodrowym pojawia się ból w przedniej części uda
*Próba Barego pacjent leży na plecach zginamy st. biodr. i kolan. Do 900 polecamy utrzymać pozycje noga po stronie niedowładu opada
Zborność ruchów np. polecamy dotknąć lewa pięta do prawego kolana
Odruchy *kolanowy *ze ścięgna Achillesa przy porażeniach char. Się stopotrząsem
*odruch Babińskiego młoteczkiem uderzamy od pięty do palca 5
*objaw Rossolino polega na opukiwaniu palcami paliczków stóp w wyniku czego następuje rozczapierzenia palców (ułożenie wachlarzowe)
Czucie powierzchniowe i głębokie dotyk ból temperatura, *dermoleksja-umiejętność rozpoznania znaków pisanych na skórze *rozpoznawanie umiejscowienia bodźca *rozróżnianie bodźców np. kłucie głaskanie Czucie głębokie badamy odczucia na wibracje.
Ocena chodu: par etyczny kaczkowaty brodzący spastyczny koszący móżdżkowy tylno-sznórowy-małymi kroczkami
Udar jest to nagłe zaburzenia krążenia prowadzące do uszkodzenia struktur anatomicznych
Udary dzielimy na
*krwotoczne czyli wylewy w wyniku pęknięcia ścian naczyń dochodzi do wylania krwi poza łożysko wynaczyniona krew powoduje mechaniczny ucisk i niedotlenienie -niedokrwienne obszarów zaopatrywanych przez uszkodzone naczynia
*niedokrwienne (izhemiczne) powst. W przypadku -zakrzepu dochodzi do niego w miażdżycy chorobie Birgera przy zwiększeniu lepkości krwi -zatory powst. W chorobach serca jako powikłanie po zawałach gdzie materiałem zatorowym jest skrzeplina przy złamaniach kości długich, zatory tłuszczowe przy chorobie kesonowej, zatory powietrzne przy masywnych urazach kl. piersiowej.
Objawy:
*utrata przytomności (śpiączka)
*drgawki *zaburzenia świadomości
*zaburzenia ruchowe *zaburz. wyższych czynności ruchowych
Przebieg i postępowanie rehabilitacyjne:
I okres ostry- trwa kilka dni do 3tyg.- zapobieganie odleżynom przykurczom powikłaniom płucnym i wyhamowywaniu synergii
*zmiany pozycji na plecach na boku zdrowym i chorym
*ćw. Bierne zaczynamy od ćw proksymalnych barki biodra 5,6, ruchów w każdej płaszczyźnie powtarzane co 2-3h celem ich jest uruchomienie pompy żylnej mięśniowo-żylnej
*ćw oddechowe warunek to pacjent z kontaktem
*zapobiegawczo stosuje się ortezy okres ostry przy zakrzepie 2-3dni przy zatorze 3tyg przy wylewach 4tyg
IIokres regeneracyjno-kompensacyjny trwa od 6-12m cel to zapobieganie wzrostu spastyczności i pojawienie się masowych wzorców ruchowych zapobieganie przykurczom oraz obniżeniu siły mięśniowej. Najpierw pojawia się spastyczność w obrębie dłoni potem w obrębie stopy.
*robimy ćwiczenia z poprzedniego okresu
*stosujemy techniki ułatwiające wyselekcjonowanie poszczególnych ruchów
*następnie stos. ćw. na matach tzw. ćw. sekwencji ruchowych. Pacjenta z udarem traktuje się jak małe dziecko uczy się go przewracania z boku na bok siadania itd.
*ćw samowspomagane
*FES(funkcjonalna elektrostymulacja)
*tonoliza (obniżenie napięcia mięśni spastycznych i podnoszenie nap. m. antagonistów-robi się to elektrodą)
*psychoterapia *socjoterapia *Pionizacja
Zakrzepy 2tyg najpierw siad później wstawanie
Zatory 4tg.
Wylewy siadanie 5tyg chodzenie 6tyg
IIIokres przewlekły tzw. okres względnego wyzdrowienia celem jest doskonalenie funkcji ręki i chodu *terapia zajęciowa *muzykoterapia *zaopatrzenie ortopedyczne *ćw z 2okresu
Objawy uszkodzenia ukł piramidowego *każdemu porażeniu towarzyszy porażenie i niedowład *odruchy patologiczne
*osłabienie lub zniesienie odruchów brzusznych skórnych
*wygórowanie odruchów głębokich *wzmożenie napięcia(spastyczność)
*współruch patologiczny
Uszkodzenie *powolne uszkodzenie dróg korowo-rdzeniowych na poziomie rdzenia (np. guz) następnie spastyczność w k.d. szczególnie prostowników
*zespół Brown-Seguarda połowicze poprzeczne uszkodzenie rdzenia
Uszkodzenia ukł pozapiramidowego to uszkodzenia jąder podkorowych
*Objawy:*zaburzenia napięcia mięśniowego możemy mieć doczynienia z wygórowaniem lub obniżeniem napięcia miesniowego *zaburz. ruchu hipokinezje-spowolnienie *zniesienie ruchu hiperkinezy nadmierność ruchów.
*Ruchy plasawicze szybkie nieskoordynowane ruchy nie mające odpowiedniej postaci nałożone na ruchy celowe dotyczą głównie m. twarzy głowy i dystalnych części górnych nasilają się podczas emocji a napięcie m. jest obniżone
Ruchy atetotyczne ruchy powolne dotyczą przede wszystkim palców dłoni i najczęściej wyst. u dzieci z porażeniem mózgowym atetozowym
Zespół parkinsonowski wyst. wzmożenie nap. mięśniowego ma ono stałą wartość na początku i na końcu ruchu. Opór stawiany jest zawsze taki sam dodatkowo wyst przeskakiwanie *współruchy *zniesienie ruchów fizjologicznych
*szybkie rytmiczne ruchy głowy i palców (liczenie pieniędzy)
Mioklonie szybkie nagłe nieregularne skurcze mięśni częściej w obrębie kończyn niż w tułowiu char. Dla padaczki i zapaleń mózgu
Dystonia torsyjna (kurcz torsyjny) mimowolne ruchy skręcające w obrębie barku i miednicy ukazujące się podczas chodu powodując silne wygięcie kręgosłupa do przodu lub w tył.
Objawy uszkodzenia móżdżku *niezborność=bezwład=ataksja zaburzenia koordynacji *dysmetria brak właściwej miary
*adiadochokinezja niemożność wykonania szybkich ruchów naprzemiennych
*zaburzenia mowy powolna skandowana czasami wybuchowa
*oczoplas *zaburzenie równowagi w związku z tym chód na szerokiej podstawie