[040413] Biskupska Marzena Gry i zabawy ruchowe kl I


PROGRAM

„GRY I ZABAWY RUCHOWE”
KLASA I

Opracowała :

mgr Marzena Biskupska

Nauczyciel Szkoły Podstawowej Nr 2

w Starachowicach

WYCHOWAWCZE I KSZTAŁCĄCE WARTOŚCI GIER I ZABAW RUCHOWYCH.

Zabawy i gry ruchowe stanowią jedną z najbardziej interesujących form zabawowych

dzieci. Od innych zabaw różnią się przede wszystkim tym, że opierają się o różnorodne postacie ruchu, który w nich przewodzi. Gry i zabawy pełnią rolę bodźca fizycznego, oddziałującego na fizyczną stronę osobowości człowieka. Dają możliwość oddziaływania na psychiczną i umysłową stronę osobowości bawiącego się i sprzyjają czynnemu wypoczynkowi.

W toku zabaw i gier ruchowych podnosi się wydolność wielu układów i narządów, zwłaszcza układu nerwowego, krążenia, oddychania, przemiany materii. Rozwijają się wszystkie cechy motoryki: siła, wytrzymałość, szybkość, zręczność, oraz umiejętności ruchowe, mające zastosowanie w toku codziennej działalności człowieka. Dzięki swej różnorodności i swobodzie w dokonywaniu wyboru rozwiązań ruchowych, angażują one wielkie masy mięśniowe i dają okazję do wszechstronnego, wielokierunkowego i prawie nieograniczonego wpływania na człowieka.

Opierając się o tak utylitarne formy ruchu, jak: chód, bieg, rzut, skok, umożliwiają nie tylko doskonalenie tych form, lecz również podnoszą funkcję adaptacyjną ustroju oraz zwiększenie jego przydatności życiowej.

Zabawom i grom ruchowym towarzyszy zwykle duże zaangażowanie uczuciowe i przeżywanie dużych emocji, co zbliża je do sportu. Emocje te nie przebiegają jednak w takim napięciu, jakie występuje zazwyczaj w sporcie. Są one za to zabarwione uczuciem nieskrępowanej radości i zadowolenia, co sprzyja wypoczynkowi i odprężeniu, a zarazem skupieniu uwagi i zainteresowania.

Zabawy ruchowe odznaczają się wielka różnorodnością i swobodą w stosowaniu ruchów, dużą możliwością przejawiania inicjatyw i twórczości w dziedzinie ruchów, ponieważ istnieją w tych zabawach prawidła kontrolują nie ruchy, lecz samą struktury zabawy jako całości.

Mówiąc o korzystnym wpływie zabaw i gier ruchowych na kształcenie i podnoszenie wydolności i zdolności fizycznej człowieka oraz wzbogacenie jago umiejętności, należ również podkreślić, iż korzystnie wpływają na rozwój umysłowy dzieci i młodzieży oraz kształcenie ich woli i charakteru. Zabawy ruchowe współdziałają w dużym stopniu z rozwojem wrażeń i postrzeżeń, uczą spostrzegać otaczające przedmioty i zjawiska ze wszystkich stron i we wszystkich ich powiązaniach, dostarczają dzieciom wielu nowych wrażeń i wiadomości o otoczeniu, uczą spostrzegawczości, bystrego pojmowania istoty zjawisk, a także logicznego myślenia w związku z praktyczną działalnością, o ile stanowi ona treść zabawy. Rozwijają pamięć i twórczą wyobraźnię dzieci, doskonalą i podnoszą ich znaczenie, wszechstronnie wpływają na rozwój ich woli, ponieważ są ściśle związane z czynnymi przejawami osobowości dziecka. Wywierają bardzo dobroczynny wpływ na rozwój charakteru dzieci i takie jego cechy, jak: samodzielność, śmiałość, pomysłowość, panowanie nad sobą, zimną krew, dokładność, zdyscyplinowanie.

Zabawy mają „ społeczny” charakter, w związku z tym przyzwyczajają dzieci do działalności w zespole, do pojmowania swoich obowiązków, rozwijają ducha koleżeństwa i społecznej solidarności, wychowują poczucie sprawiedliwości i nietolerancji w stosunku do naruszania prawideł życia społecznego, wychowują uczciwość.

Przypisując zabawom i grom ruchowym tak szeroka rolę i tak wielkie znaczenie w procesie wychowania, musimy pamiętać, iż poszczególne ich odmiany wpływają na organizm w sposób swoisty i charakterystyczny dla danej formy ruchu. Inaczej działają zabawy bieżne, inaczej rzutne lub skoczne. Licząc się z tą odmiennością, spróbujmy określić możliwość oddziaływania każdego z tych rodzajów zabaw ruchowych.

Zabawy ze śpiewem - wpływają korzystnie na umuzykalnienie dzieci oraz kształtowanie ich poczucia rytmu i koordynacji ruchowej. Wiążą się z kształtowaniem estetyki ruchów, ich piękna i harmonii. Wpływają korzystnie na poprawne „trzymanie się”, co ma związek z kształtowaniem poprawnej postawy ciała. Sprzyjają intensyfikacji procesu oddychania. Ruch w toku zabaw ze śpiewem powinien być umiarkowany i mało intensywny. Główna ich wartość polega na zharmonizowaniu ruchu z rytmem i tempem piosenki oraz dostosowaniu go do treści zabawy. Ruchy, wykonywane podczas zabaw ze śpiewem, są często ilustracją wypowiadanych słów.

Dużym walorem zabaw ze śpiewem jest to, że sprzyjają dobremu nastrojowi, wyzwalają radość i uśmiech, odprężają psychicznie, każą zapomnieć o zmartwieniach i kłopotach.

W ten sposób stanowią doskonałą formę czynnego wypoczynku po intensywnej pracy umysłowej.

Zabawy orientacyjno - porządkowe. Ich celem jest ćwiczenie umiejętności skupienia uwagi podczas zabawowych czynności ruchowych. Podczas zabaw dzieci uczą się zasad wymijania podczas zmian miejsca, zajmowania stanowisk w określonym punkcie.

Zabawy te sprzyjają kształtowaniu szybkiej i celowej reakcji, spostrzegawczości i orientacji, oraz kojarzeniu określonych form ruchu z ustalonymi sygnałami i znakami, co zaś najważniejsze - karności i świadomej dyscypliny; sprzyjają przez to opanowywaniu grupy oraz wprowadzaniu w jej zachowanie ładu i porządku.

Zabawy na czworakach - sprzyjają prawidłowemu kształtowaniu fizjologicznych krzywizn kręgosłupa. Ma to duże znaczenie dla kształtowania postawy ciała, która w dużym stopniu zależy od ukształtowania kręgosłupa.

Maja niewątpliwie znaczenie w ogólnym usprawnieniu dzieci przez wzmacnianie aparatu kostno-stawowo-więzadłowego oraz kształtowaniu niektórych cech motoryki, zwłaszcza siły.

Zabawy i gry bieżne - stanowią podstawową i najczęstszą postać aktywności ruchowej dzieci. Wywołują korzystne zmiany nie tylko w aparacie słuchowym, lecz także w układach krążenia i oddychania, przemianie materii oraz podnoszeniu wydajności fizycznej ustroju na drodze usprawniania jego funkcji wegetatywnych.

Stanowią pożądaną formę czynnego wypoczynku uczniów, zmuszonych do siedzącego trybu życia szkolnego.

W procesie wszechstronnego usprawniania dzieci sprzyjają rozwijaniu takich cech motoryki, jak szybkość i wytrzymałość, a często również zręczność i zwinność, co zależy od złożoności zadania ruchowego, jego wielkości oraz wymagań stawianych w czasie rozwiązywania tego zadania.

Zabawy i gry bieżne sprzyjają kształtowaniu takich cech charakteru, jak ambicja i wytrwałość, umiejętność współdziałania w zespole oraz odpowiedniego zachowania się w toku współzawodnictwa i walki.

Zabawy i gry rzutne - należą do najbardziej interesujących i atrakcyjnych form ruchu. Opierając się o tak naturalną i tak utylitarną postać ruchu, jak rzut do celu lub na odległość wywołują duże zainteresowanie nie tylko wśród dzieci, ale ludzi dorosłych a nawet starszych. Zabawy te umożliwiają kształtowanie i doskonalenie umiejętności utylitarnych oraz takich cech motoryki, jak siła i szybkość. Rozwijanie tej ostatniej cechy jest możliwe zwłaszcza w toku wykonywania rzutu z rozbiegu. Rzuty do celu sprzyjają kształtowaniu koordynacji wzrokowo-ruchowej oraz umiejętności skupienia uwagi i koncentracji.

Gry i zabawy skoczne - cechą charakterystyczną tej odmiany zabaw jest wykonywanie ruchów pozwalających ćwiczącym oderwać ciało od podłoża. Należą do nich podskoki, wyskoki, zeskoki, przeskoki, doskoki. Cieszą się dużym zainteresowaniem ze strony ćwiczących. Zabawy te rozwijają następujące cechy charakteru: pewność siebie, wiarę we własne siły i odwagę, ponad to cechy motoryki, jak zręczność, zwinność, moc i siłę, a połączone z biegiem - szybkość. Sprzyjają kształtowaniu koordynacji nerwowo-ruchowej, zwłaszcza wtedy, gdy wykonywanie skoku łączy się z biegiem czy rozbiegiem, umożliwiającym większą efektywność skoku.

Sprzyjają wzmacnianiu stawów kończyn dolnych, głównie skokowych i kolanowych, co ma duże znaczenie w polepszaniu stanu fizycznego dzieci, u których obserwuje się zwykle nadmierną obszerność połączeń stawowych oraz wiotkość i słabość torebek stawowych, więzadeł i ścięgien.

Zabawy i gry kopne - w połączeni z elementami biegu sprzyjają kształtowaniu zręczności, siły i szybkości, a często także wytrzymałości. Stanowią ćwiczenie wielostronne i angażujące cały organizm, poza kończynami górnymi, choć i ich pomoc podczas wykonywania ruchów kopania piłki jest nieodzowna dla zachowania naruszanej nieustannie równowagi. Sprzyjają rozwijaniu i doskonaleniu szybkiej reakcji oraz koncentracji uwagi. Organizowane w zespołach mają wpływ na kształtowanie umiejętności współpracy i współdziałania, a także karności i świadomej dyscypliny, zwłaszcza wtedy, gdy gra wymaga zachowania odpowiednich zasad postępowania i liczenia się z istniejącymi przepisami.

Uwypuklając wartości wychowawcze oraz kształcące poszczególnych rodzajów zabaw i gier ruchowych, łatwo uzasadnić konieczność ich stosowania we wspólnych związkach i układach. Ustawione w odpowiednie osnowy zabawowe umożliwiają wszechstronne i wielokierunkowe oddziaływanie na bawiących się, stanowiąc w procesie wychowania nie tylko najbardziej atrakcyjnym, lecz zarazem najdostępniejszy i najbardziej uniwersalny środek wychowawczy.

Literatura:

Trześniowski R. „Gry i zabawy ruchowe”.

Założenia ogólne programu.

Opracowany przeze mnie program przeznaczony jest dla uczniów klas I do przedmiotu „Gry i zabawy”.

Dzieci w wieku 7 lat bardzo lubią biegać, skakać tańczyć. Jest to więc właściwy moment, aby zainteresować ich wartościami zabaw przy muzyce i ćwiczeń ruchowych. Na zajęciach chciałabym zwrócić uwagę na różnego rodzaju zabawy przy muzyce, naukę prostych piosenek pod względem melodycznym i rytmicznym, do których dzieci będą mogły same tworzyć ilustracje muzyczne, nie pomijając oczywiście gier i ćwiczeń ruchowych.

Pragnę, aby dzieci znalazły w nich źródło zadowolenia i radości, aby pobudzały swoją wyobraźnię i rozwijały umiejętności.

Taka właśnie idea przyświecała mi przy tworzeniu niniejszego programu.

Cele kształcenia i wychowania:

Treści nauczania: