Max Weber trzy czyste typy panowania
Panowanie legalne |
Panowanie tradycyjne |
Panowanie charyzmatyczne |
Na mocy ustanowienia |
Na mocy wiary w świętość porządków tradycji |
Na mocy uczuciowego oddania, uznania, egzaltacji |
Władza biurokratyczna, organy zarządzania
Urzędnik - petent
|
Władza patriarchalna
pan - poddany
|
Władza proroków, bohaterów wojennych, demagogów
Przywódca - uczeń, zwolennik]
|
Prawo stanowione Posłuszeństwo wobec zasady ustanowionej, formalnej i abstrakcyjnej normy, formalnych przepisów |
Prawa wynikają z tradycji Tradycja wymusza szacunek posłuszeństwo wobec praw i wobec pana Stosunki o charakterze wspólnoty; Zwyczaj |
stosunki o charakterze wspólnoty, panowanie oparte na charyzmie, osobistym autorytecie emocjonalne oddanie, posłuch; Zarządzanie [i podejmowanie decyzji] irracjonalne, absolutne |
Zespół zarządzający -dobierany ze względu na kompetencje; Przedmiotowy zakres obowiązków i kompetencji, rzeczowy, bezosobowy obowiązek służbowy, Kryterium doboru kadry funkcjonalność i fachowość, Urzędnik = fachowiec
Biurokracja czysty typ panowania legalnego hierarchiczność stanowisk, rozbudowany zespół zarządzający, dyscyplina organizacyjna Racjonalność działań - interes Biurokracja zapewnia ciągłość władzy, fachowość, obiektywizm
|
Zespół zarządzający - stanowią krewni i służba, Kryterium lojalność służby i krewnych, osobista zależność; Zradzanie patriarchalne - nie stosuje kryterium fachowości; całkowita zależność od woli pana
Struktura stanowa - urząd nadawany na mocy przywileju- autonomiczny; Całokształtem stosunków rządzi tradycja, Przywilej, wierność, godność stanowa - dobra wola pana, reguły zwyczajowe, niepisane [zależność od woli pana- niestabilność]; Stanowy podział rządów
pewne ograniczenie władzy;
|
zespół zarządzający dobierany ze względu na charyzmę, osobiste oddanie, zapewnia trwałość posłuszeństwa opartego na wierze, uznaniu i charyzmie.
|
Prawo formalne; możliwa jest zmiana prawa Zawód -urzędnik, fachowiec, wykonuje swoją pracę, Bezosobowe zasady, obowiązek służbowy Hierarchia zespołu zarządzającego Umowa Autonomia systemu biurokratycznego - urzędu i norm
|
prawo zwyczajowe raczej trwałe i niezmienne- zasady oparte na etyce i poczuciu sprawiedliwości, utylitarnej funkcjonalności panowanie patriarchalne - najczystszy typ panowania tradycyjnego - całkowita samowola pana panowanie stanowe jest bliższe legalnemu gdyż gwarancja przywilejów jest swoistą rodzajem legitymizacji prawnej |
Brak prawa - wola przywódcy prawem Zarządzanie nie podlega żadnym zasadom ani ustanowionym ani tradycyjnym; Decyzje irracjonalne - przypadkowe doraźne, trwałość opiera się na posłuchu [nieustanne działanie zespołu zarządzającego na rzecz wymuszania posłuszeństwa, utrzymania porządku; Panowanie charyzmatyczne - to osobowa postać stosunków społecznych. Wiara proroków Tradycjonalizacja charyzmy
|
Trwałość, efektywność |
Przypadkowa efektywność |
Nietrwałość |