EAIiE
|
1.Michał Peszko 2.Marcin Radecki
|
Rok: I |
Grupa: 4 |
Zespół: 4 |
||
Pracownia Fizyczna I |
Temat: Interferencja fal akustycznych |
Nr ćwiczenia: 25 |
||||
Data wykonania: |
Data oddania: |
Zwrot do popr: |
Data oddania: |
Data zaliczenia: |
Ocena: |
I.Wstęp
Celem ćwiczenia jest doświadczalne wyznaczenie prędkości dźwięku w powietrzu.
Prędkość tę można wyznaczyć ze wzoru:
V=
gdzie:
r - gęstość ośrodka,
p - ciśnienie,
c - stosunek ciepeł właściwych .
Wykorzystując wzór Clapeyrona można wzór doprowadzić do postaci:
gdzie:
R - uniwersalna stała gazowa,
T - temperatura bezwzględna,
m - ciężar cząsteczkowy.
Ponieważ wykorzystywanie tego wzoru w praktyce jest trudne, dlatego aby wyznaczyć tę wielkość skorzystamy ze zjawiska interferencji fal dźwiękowych. Obserwując to zjawisko za pomocą rury Quinckego, wyznaczymy połowę długości fali o zadanych częstotliwościach. Znając długość fali ( czyli drogę -s), częstotliwość ( czas - t ), można z prostej zależności:
V=
obliczyć prędkość fali.
II.Tabela pomiarów
Częstotliwość drgań źródła [Hz] |
Położenie kolejnych minimów [mm] |
Różnica położeń kolejnych minimów [mm] |
Dłu-gość fali [m] |
Pręd-kość dźwięku V [m/s] |
|
||||||||
|
a1 |
a2 |
a3 |
a4 |
a5 |
D1a |
D2a |
D3a |
D4a |
|
|||
600 |
122 |
388 |
- |
- |
- |
266 |
|
|
|
0,532 |
|
|
|
700 |
94 |
334 |
- |
- |
- |
240 |
|
|
|
0,480 |
|
|
|
800 |
82 |
289 |
- |
- |
- |
207 |
|
|
|
0,414 |
|
|
|
900 |
73 |
260 |
- |
- |
- |
187 |
|
|
|
0,374 |
|
|
|
1000 |
67 |
237 |
406 |
- |
- |
170 |
169 |
|
|
0,339 |
|
|
|
1500 |
82 |
197 |
310 |
428 |
- |
115 |
113 |
118 |
|
0,230 |
|
|
|
1700 |
36 |
138 |
240 |
343 |
- |
102 |
102 |
103 |
|
0,205 |
|
|
|
1900 |
76 |
167 |
253 |
345 |
434 |
91 |
86 |
92 |
89 |
0,180 |
|
|
|
2100 |
49 |
126 |
204 |
285 |
363 |
77 |
78 |
81 |
78 |
0,157 |
|
|
|
2300 |
43 |
114 |
183 |
257 |
329 |
71 |
69 |
74 |
72 |
0,143 |
|
|
|
2500 |
38 |
106 |
172 |
239 |
305 |
68 |
66 |
67 |
66 |
0,134 |
|
|
|
2700 |
31 |
94 |
156 |
220 |
281 |
63 |
62 |
64 |
61 |
0,125 |
|
|
|
2900 |
27 |
85 |
143 |
201 |
258 |
58 |
58 |
58 |
57 |
0,116 |
|
|
|
3100 |
24 |
80 |
134 |
189 |
243 |
56 |
54 |
55 |
54 |
0,219 |
|
|
|
3300 |
23 |
74 |
125 |
177 |
229 |
51 |
51 |
52 |
52 |
0,103 |
|
|
1
Opracowanie wyników.
Prędkość wyliczono ze wzoru:
Pomiary wykonywane były przy temperaturze powietrza wynoszącej 22 C.
Wartość tablicowa prędkości dźwięku dla powietrza wynosi:
- przy temperaturze 0 C - 330.55 m/s,
- przy temperaturze 20 C - 338.88 m/s
Błąd średni kwadratowy dokonany przy naszych pomiarach wynosi:
m/s
Błąd względny pomiaru wynosi:
Otrzymana przy pomiarach wartość prędkości dźwięku wynosi:
m/s
III. Wnioski
Pomiar prędkości dźwięku metodą rury Quinckego należy do metod pośrednich pomiaru, ponieważ najpierw mierzymy długość fali w powietrzu dla danej częstotliwości, a następnie obliczamy prędkość.
Na podstawie pomiarów wyciągamy wniosek, że prędkość dźwięku w powietrzu rośnie ze wzrostem częstotliwości drgań źródła.
Otrzymana wartość średnia prędkości dźwięku bardzo dobrze ( błąd względny nie przekracza 1 % ) zgadza się z wartością odczytaną z tablic.
Podstawowym błędem pomiaru jest niemożliwość jednoznacznego określenia za pomocą słuchawek minimum natężenia dźwięku. Kolejnym źródłem błędu jest odchyłka generatora, która zgodnie z zapewnieniami producenta nie powinna przekraczać 1.5 %.