Zamówienia publiczne

Ćwiczenia 1.

KAZUS 1: W gminie Wąchock Mazowiecki niezbędne było wyremontowanie kilku dróg osiedlowych. Burmistrzowi bardzo zależało, by remonty wykonane zostały możliwie najszybciej, albowiem wielkimi krokami zbliżały się kolejne wybory i chciał on się pochwalić wykonanymi remontami przed swoimi wyborcami. Dodatkowo bardzo dobrym znajomym burmistrza był Jan Kowalski, główny akcjonariusz oraz prezes zarządu spółki JK Road Service S.A., zajmującej się m.in. remontami dróg. W związku z tym burmistrz zdecydował, że –skoro jest organem wykonawczym gminy –podpisze umowę na remont dróg z JK Road Service S.A., pomijając procedury wymagane Prawem zamówień publicznych.

1)Czy burmistrz mógł pominąć procedury Prawa zamówień publicznych?

Odp.: Nie, ponieważ burmistrz należy do jednostek sektora finansów publicznych, które to są zobowiązane do stosowania PZP.

2)Jaki jest status prawny umowy zawartej przez gminę z JK Road Service S.A.?

Odp.: Umowa podlega unieważnieniu – gdyż burmistrz nie zamieścił ogłoszenia o zamówieniu zgodnie z art.146.1.2).

Prawo zamówień publicznych-kto jest zobowiązany do jego stosowania?

• Art.3.1.Ustawę stosuje się do udzielania zamówień publicznych, zwanych dalej "zamówieniami", przez: 1)jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych;

Jakie podmioty są „jednostkami sektora finansów publicznych”?

Prawo zamówień publicznych-kto jest zobowiązany do jego stosowania?

• Art. 9 ustawy o finansach publicznych: Sektor finansów publicznych tworzą:

1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały;

2) jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki; (…)

Zawarcie umowy z pominięciem procedur PZP

Art.146.1.Umowa podlega unieważnieniu, jeżeli zamawiający:

1) z naruszeniem przepisów ustawy zastosował tryb negocjacji bez ogłoszenia lub zamówienia z wolnej ręki;

2) nie zamieścił ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych albo nie przekazał ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej;

Jak należy rozumieć sformułowanie „podlega unieważnieniu”?

Unieważnienie umowy zawartej z naruszeniem przepisów PZP

Od kiedy unieważnienie wywiera skutek?

- Art. 146. 3. 3.Unieważnienie umowy odnosi skutek od momentu jej zawarcia, z zastrzeżeniem art. 192 ust. 3 pkt 2 lit. b.

Kto unieważnia umowę?

Kto może wnieść o unieważnienie umowy?

- Art. 192. 3.Uwzględniając odwołanie, Izba może: (…) 2) jeżeli umowa w sprawie zamówienia publicznego została zawarta oraz zachodzi jedna z przesłanek, o których mowa w art. 146 ust. 1: a) unieważnić umowę; (…)

- Art. 146. 6. Prezes Urzędu może wystąpić do sądu o unieważnienie umowy w przypadku dokonania przez zamawiającego czynności lub zaniechania dokonania czynności z naruszeniem przepisu ustawy, które miało lub mogło mieć wpływ na wynik postępowania.

Czy umowa podlega unieważnieniu również gdy została np. wykonana już w części?

- Art. 192. 3.Uwzględniając odwołanie, Izba może: (…)

2) jeżeli umowa w sprawie zamówienia publicznego została zawarta oraz zachodzi jedna z przesłanek, o których mowa w art. 146 ust. 1:

b) unieważnić umowę w zakresie zobowiązań niewykonanych i nałożyć karę finansową w uzasadnionych przypadkach, w szczególności gdy nie jest możliwy zwrot świadczeń spełnionych na podstawie umowy podlegającej unieważnieniu; (…)

KAZUS 2: W gminie Wąchock Mazowiecki niezbędne było wyremontowanie kilku dróg osiedlowych, tj. ulic Cedrowej, Bulwarowej, Cyprysowej oraz Kwiatowej. Burmistrzowi bardzo zależało, by remonty wykonane zostały możliwie najszybciej, albowiem wielkimi krokami zbliżały się kolejne wybory i chciał on się pochwalić wykonanymi remontami przed swoimi wyborcami. W związku z tym gmina przeprowadziła –zgodnie z przepisami ustawy –Prawo zamówień publicznych –przetarg, w którym wyłoniła wykonawcę remontu ulicy Cedrowej. Wykonawcą tym została spółka JK Road Service S.A. W celu przyspieszenia pozostałych remontów burmistrz uznał jednak, że umowa, którą zawrze z tą spółką, dotyczyć będzie nie tylko remontu ulicy Cedrowej (który był objęty ofertą złożoną przez JK Road Service S.A.), ale także remontów ulic Bulwarowej, Cyprysowej oraz Kwiatowej. JK Road Service S.A. chętnie przystała na taki układ i zawarła z gminą umowę obejmującą remont wszystkich czterech ulic.

Jaki jest status prawny umowy zawartej pomiędzy gminą a JK Road Service S.A.?

Odp.: Umowa podlega unieważnieniu w części wykraczającej poza określenie przedmiotu zamówienia zawartego w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, z uwzględnieniem art. 144. – gdyż budowa ta nie była niezbędna, a jedynie miała na celu przyspieszenie remontów – zatem „zakazuje się zmian postanowień zawartej umowy lub umowy ramowej w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy”.

Umowa w sprawie zamówienia publicznego –wykroczenie poza zakres oferty

- Art.140.1.Zakres świadczenia wykonawcy wynikający z umowy jest tożsamy z jego zobowiązaniem zawartym w ofercie. (…)

3.Umowa podlega unieważnieniu w części wykraczającej poza określenie przedmiotu zamówienia zawartego w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, z uwzględnieniem art. 144.

- Itp.144.1.Zakazuje się zmian postanowień zawartej umowy lub umowy ramowej w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba że zachodzi co najmniej jedna z następujących okoliczności:

1) zmiany zostały przewidziane w ogłoszeniu o zamówieniu lub specyfikacji istotnych warunków zamówienia w postaci jednoznacznych postanowień umownych, które określają ich zakres, w szczególności możliwość zmiany wysokości wynagrodzenia wykonawcy, i charakter oraz warunki wprowadzenia zmian;

2) zmiany dotyczą realizacji dodatkowych dostaw, usług lub robót budowlanych od dotychczasowego wykonawcy, nieobjętych zamówieniem podstawowym, o ile stały się niezbędne i zostały spełnione łącznie następujące warunki: (…)

KAZUS 3: Metalserwisspółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką, której udziałowcami są wyłącznie osoby fizyczne, tj. Piotr Kowalski (posiadający 45% udziałów) oraz Jan Nowacki (posiadający 55% udziałów i będący zarazem jej Prezesem Zarządu). Spółka ta prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji elementów metalowych takich jak śrubki, wkręty itp. W związku z dynamicznym rozwojem oraz opracowaniem nowatorskiej technologii wytwarzania produktów spółka uznała, że musi rozbudować swoje zaplecze produkcyjne.

W roku 2016 spółka otrzymała dotację ze środków Unii Europejskiej, dzięki której inwestycja w postaci budowy nowej hali produkcyjnej miała być w 75% sfinansowana z funduszy unijnych.

W związku z powyższym tuż po zawarciu umowy o dofinansowanie spółka zawarła umowę o generalne wykonawstwo hali produkcyjnej ze spółką Kowalski Budownictwo S.A., której Prezesem Zarządu był Krzysztof Kowalski, będący dobrym znajomym Jana Nowackiego. Wybór tego właśnie podmiotu wynikał z zaufania, jakim Krzysztofa Kowalskiego darzył Jan Nowacki. Kilka dni przed ostatecznym wyborem generalnego wykonawcy główna księgowa Metalserwissp. Z o.o. zapytała Jana Nowackiego czy zamierza on organizować przetarg w celu wyłonienia generalnego wykonawcy. Jan Nowacki jednak odparł: „Nie, przecież jesteśmy spółką prywatną i możemy sobie swobodnie dobierać kontrahentów.”

Czy stanowisko Jana Nowackiego jest prawidłowe?

Odp.: Stanowisko Nowackiego nie było prawidłowe, gdyż PZP stosuje się, gdy ponad 50% wartości udzielanego zamówienia jest finansowane ze środków publicznych (lub przez podmioty, o których mowa w pkt 1-3a), a w tym przypadku budowa hali miała być finansowana w 75% z funduszy unijnych.

Ponadto, gdyby wartość zamówień była równa lub przekraczałaby wyrażoną w złotych równowartość kwoty 5.225.000 euro – dla robót budowlanych – istniałby obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Publikacji UE, czego nie dokonano.

Prawo zamówień publicznych-kto jest zobowiązany do jego stosowania?

- Art.3.1.Ustawę stosuje się do udzielania zamówień publicznych, zwanych dalej "zamówieniami", przez:

5) inne niż określone w pkt 1-4 podmioty, jeżeli zachodzą następujące okoliczności:

a) ponad 50% wartości udzielanego przez nie zamówienia jest finansowane ze środków publicznych lub przez podmioty, o których mowa w pkt 1-3a,

b) wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8,

c) przedmiotem zamówienia są roboty budowlane w zakresie inżynierii lądowej lub wodnej określone w załączniku II do dyrektywy 2014/24/UE, budowy szpitali, obiektów sportowych, rekreacyjnych lub wypoczynkowych, budynków szkolnych, budynków szkół wyższych lub budynków wykorzystywanych przez administrację publiczną lub usługi związane z takimi robotami budowlanymi;

Prawo zamówień publicznych-progi unijne

- Art.11.1.Ogłoszenia, o których mowa w ustawie:

1) zamieszcza się w Biuletynie Zamówień Publicznych udostępnianym na stronach portalu internetowego Urzędu Zamówień Publicznych;

2) publikuje się w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, jeżeli są przekazywane Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej. (…)

- 8. Minister właściwy do spraw gospodarki określi, w drodze rozporządzenia, kwoty wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej, mając na względzie obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa Unii Europejskiej.

- Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2015 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej

- §1.Ogłoszenia dotyczące zamówień publicznych przekazuje się Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej, jeżeli wartość zamówień:

1) udzielanych przez zamawiających z sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, z wyłączeniem (…), jest równa lub przekracza wyrażoną w złotych równowartość kwoty:

a) 135000 euro -dla dostaw lub usług,

b) 5225000 euro -dla robót budowlanych;

2) udzielanych przez zamawiających innych niż określeni w pkt 1, z wyjątkiem zamówień, o których mowa w pkt 3 i 4, jest równa lub przekracza wyrażoną w złotych równowartość kwoty:

a) 209000 euro -dla dostaw lub usług,

b) 5225000 euro -dla robót budowlanych;

KAZUS 4: W gminie Wąchock Warmiński konieczne było wybudowanie nowego budynku dla tamtejszej izby wytrzeźwień, albowiem dotychczasowy budynek nie był wystarczający z uwagi na znacząco wzrastającą liczbę „klientów” tej instytucji. Koszt wybudowania nowego budynku został wstępnie oszacowany przez urzędników na około 600.000 złotych. Ponieważ jednak burmistrz gminy był osobą nieznoszącą formalności, a nade wszystko –częstym „klientem” izby wytrzeźwień, uznał on, iż w celu uniknięcia konieczności zastosowania przepisów Prawa zamówień publicznych rozdzieli formalnie całą budowę na 6 etapów i każdy z nich obejmie odrębnym zamówieniem, dzięki czemu nie będzie musiał stosować wspomnianych przepisów. Wiedział bowiem, że zastosowanie przepisów ustawy –Prawo zamówień publicznych uwarunkowane jest od tego, by wartość zamówienia przekraczała kwotę 30.000 euro. W związku z tym zawarł, bez wdrażania wspomnianych przepisów, sześć odrębnych umów dotyczących budowy przedmiotowego budynku, spośród których każda była umową o wartości niższej od 30.000 euro.

1)Czy postępowanie burmistrza było prawidłowe?

Odp.: Nie było prawidłowe. Co prawda, mógł on podzielić zamówienie na części, jednak zgodnie z art. 32.1., podstawą ustalenia wartości zamówienia jest całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy (…). Jeżeli burmistrz podzielił zamówienie na części, to wartość zamówienia to łączna wartość poszczególnych części zamówienia. W tym przypadku, jeśli łączna wartość zamówienia przekroczyła kwotę 30.000 euro, to należy zastosować przepisy ustawy PZP.

2)Jaki jest status prawny sześciu umów zawartych przez gminę?

Odp.: ??

Czy Prawo zamówień publicznych stosuje się do wszystkich zamówień dokonywanych przez podmioty wymienione w art. 3 PZP?

- art. 4 pkt 8) PZP: Ustawy nie stosuje się do: (…) 8) zamówień i konkursów, których wartość nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości kwoty 30000 euro;

Podział zamówienia na części

• Czy istnieje generalny zakaz dzielenia zamówień na części?

- Art.36aa.1.Zamawiający może podzielić zamówienie na części, określając zakres i przedmiot tych części.

- Art.32.2.Zamawiający nie może w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy zaniżać wartości zamówienia lub wybierać sposobu obliczania wartości zamówienia.

• Czy można dzielić zamówienia w celu uniknięcia stosowania przepisów PZP?

- Art.32.1.Podstawą ustalenia wartości zamówienia jest całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy, bez podatku od towarów i usług, ustalone przez zamawiającego z należytą starannością.

2.Zamawiający nie może w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy zaniżać wartości zamówienia lub wybierać sposobu obliczania wartości zamówienia.

3.Jeżeli zamawiający przewiduje udzielenie zamówień, o których mowa w art. 67 ust. 1 pkt 6 i 7 lub art. 134 ust. 6 pkt 3, przy ustalaniu wartości zamówienia uwzględnia się wartość tych zamówień.

4.Jeżeli zamawiający dopuszcza możliwość składania ofert częściowych albo udziela zamówienia w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego postępowania, wartością zamówienia jest łączna wartość poszczególnych części zamówienia.

KAZUS 5: Urząd gminy w Wąchocku Warmińskim zamierza złożyć zamówienie na materiały biurowe (w szczególności: papier, tusze do drukarek, długopisy etc.), które byłyby wykorzystywane w 2018 roku. Po oszacowaniu zapotrzebowania skarbnik gminy ustalił, iż przewidywana wartość zamówienia wynosi 104.581,91 PLN (tj. 24.595,93 EUR) netto, tj. 128.635,76 PLN (tj. 30.253 EUR) brutto.

Czy zamówienie podlega przepisom ustawy –Prawo zamówień publicznych?

Odp.: Zamówienie nie podlega przepisom ustawy, ponieważ kwota netto nie przekracza kwoty 30000 euro.

Czy Prawo zamówień publicznych stosuje się do wszystkich zamówień dokonywanych przez podmioty wymienione w art. 3 PZP?

- art. 4 pkt 8) PZP: Ustawy nie stosuje się do:

(…) 8) zamówień i konkursów, których wartość nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości kwoty 30000 euro;

• Czy próg 30 000 euro to kwota netto czy brutto?

- Netto, ponieważ podstawą ustalenia wartości zamówienia jest całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy, bez podatku od towarów i usług, ustalone przez zamawiającego z należytą starannością.

KAZUS 6: Urząd gminy w Wąchocku Podlaskim zamierza złożyć zamówienie na materiały biurowe (w szczególności: papier, tusze do drukarek, długopisy etc.), które byłyby wykorzystywane w 2018 roku. Po oszacowaniu zapotrzebowania skarbnik gminy ustalił, iż przewidywana wartość zamówienia wynosi 35.000 euro netto, w związku z czym urząd zamierza udzielić zamówienia zgodnie z przepisami ustawy –Prawo zamówień publicznych. W tym celu rozpisano stosowny przetarg i opublikowano specyfikację istotnych warunków zamówienia.

W specyfikacji istotnych warunków zamówienia wskazano, iż oferty mogą być składane wyłącznie przez wykonawców, którzy w ciągu ostatnich dwóch lat poprzedzających złożenie oferty zrealizowali dostawy materiałów biurowych o wartości wynoszącej łącznie co najmniej 10 milionów euro.

Powyższa specyfikacja istotnych warunków zamówienia została zaskarżona przez polskiego dostawcę materiałów biurowych, który w ciągu wcześniejszych trzech lat zrealizował dostawy materiałów biurowych o wartości wynoszącej średnio 2 miliony złotych rocznie.

1)Czy urząd gminy prawidłowo posłużył się pojęciem „wykonawcy” w specyfikacji istotnych warunków zamówienia?

Odp.: Pojęcie „wykonawca” zostało użyte w sposób nieprawidłowy, gdyż jak mówi art. 2 pkt 11) PZP: Ilekroć w ustawie jest mowa o: (…) 11) wykonawcy - należy przez to rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego. Na etapie formułowania wymogów przez zamawiającego nie używamy terminu „wykonawca”.

2)Czy urząd gminy naruszył jakikolwiek przepis ustawy –Prawo zamówień publicznych?

Odp.: Urząd naruszył art. 7 ust.1 PZP,o zasadzie przejrzystości i proporcjonalności która mówi, iż
„Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości.”

Urząd (zamawiający) nie może formułować wymagań przewyższających warunki wystarczające do należytego wykonania zamówienia. Wymagania te nie mogą też być zbyt liberalne i powodować, że do udziału w postępowaniu zostaną dopuszczeni wykonawcy, którzy nie są w stanie zrealizować zamówienie w sposób należyty (złamanie zasady równego traktowania).

Zasada proporcjonalności i przejrzystości

- Art.7.ust. 1.PZP: Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości.

- proporcjonalność  chodzi o sposób formułowania wymogów przez zamawiającego

• wyrok KIO z 24.11.2014 r. (KIO 2358/14, LEX nr 1583500): „Zgodnie z art. 22 ust. 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, opis sposobu oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu powinien być związany z przedmiotem zamówienia oraz proporcjonalny do przedmiotu zamówienia. Opis ten powinien więc uwzględniać specyfikę przedmiotu zamówienia, jego zakres, stopień złożoności. Zamawiający nie może formułować wymagań przewyższających warunki wystarczające do należytego wykonania zamówienia. Wymagania te nie mogą też być zbyt liberalne i powodować, że do udziału w postępowaniu zostaną dopuszczeni wykonawcy, którzy nie są w stanie zrealizować zamówienie w sposób należyty”

Wykonawca

- art. 2 pkt 11) PZP: Ilekroć w ustawie jest mowa o: (…) 11) wykonawcy -należy przez to rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego;

KAZUS 7: Miasto stołeczne Warszawa zamierza ogłosić przetarg na budowę trzeciej linii metra. Ponieważ jednak –w ocenie urzędników warszawskich –żaden podmiot działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie ma wystarczającego doświadczenia ani kwalifikacji, by wybudować linię metra, zdecydowano się na ogłoszenie przetargu (i prowadzenie dalszego postępowania) wyłącznie w języku angielskim.

Czy takie działanie zamawiającego jest dopuszczalne?

Odp.: Tak – gdyż podmiot działający na terytorium RP nie ma odpowiednich kwalifikacji, by wybudować linię metra, zatem istnieje szczególny przypadek, a więc zamawiający może sporządzić dokumenty (…) w języku angielskim – zgodnie z art. 9. 3-4.

Zasada pisemności i zachowania języka polskiego

• Art.9.1.Postępowanie o udzielenie zamówienia, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, prowadzi się z zachowaniem formy pisemnej.

2.Postępowanie o udzielenie zamówienia prowadzi się w języku polskim.

• Co jeżeli jedyne podmioty będące w stanie wykonać zamówienie nie prowadzą działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej?

3.W szczególnie uzasadnionych przypadkach zamawiający może wyrazić zgodę na złożenie wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia, oświadczeń, oferty oraz innych dokumentów również w jednym z języków powszechnie używanych w handlu międzynarodowym lub języku kraju, w którym zamówienie jest udzielane.

4.W szczególnie uzasadnionych przypadkach zamawiający może sporządzać dokumenty oraz dokonywać niektórych czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia, w szczególności prowadzić dialog, dodatkowo również w jednym z języków powszechnie używanych w handlu międzynarodowym lub języku kraju, w którym zamówienie jest udzielane.

KAZUS 8: Gmina Miejska Kraków ogłosiła przetarg na budowę metra. Ogłoszenie o przetargu, podobnie jak specyfikacja istotnych warunków zamówienia, sporządzone zostały wyłącznie w języku polskim. Całe postępowanie prowadzone było również w języku polskim.

W toku postępowania najkorzystniejszą ofertę złożyła szwajcarska spółka MetroBauAG. Oferta spełniała wszystkie wymogi wynikające z dokumentacji przetargowej, jednak sporządzona była wyłącznie w języku angielskim.

Czy Gmina Miejska Kraków powinna udzielić zamówienia publicznego MetroBauAG?

Odp.: Nie powinna – gdyż ogłoszenie o przetargu oraz specyfikacja istotnych warunków zamówienia sporządzone były w języku polskim. Postępowaniem również było prowadzone w języku polskim. Wykonawca przedkładając, jeżeli zamawiający wyraził swoją ofertę zamawiającemu, powinien sporządzić ją w języku polskim (chyba, że wyraził zgodę).

Oferta sporządzona w języku obcym

- Art.89.1.Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli: 1) jest niezgodna z ustawą;

KAZUS 9: Urząd gminy w Wąchocku Podlaskim zamierza złożyć zamówienie na materiały biurowe (w szczególności: papier, tusze do drukarek, długopisy etc.), które byłyby wykorzystywane w 2018 roku. Po oszacowaniu zapotrzebowania skarbnik gminy ustalił, iż przewidywana wartość zamówienia wynosi 35.000 euro netto, w związku z czym urząd zamierza udzielić zamówienia zgodnie z przepisami ustawy –Prawo zamówień publicznych. W tym celu rozpisano stosowny przetarg i opublikowano specyfikację istotnych warunków zamówienia.

Ogłoszenie o przetargu zostało opublikowane w dniu 18 października 2017 r. zgodnie z wymogami ustawy. Termin, do którego wykonawcy mogą składać oferty, wyznaczono na dzień 21 października 2017 r.

Czy postępowanie zamawiającego jest prawidłowe?

Odp.: Postępowanie zamawiającego jest nieprawidłowe, gdyż łamie zasadę realności terminów.
W przypadku przetargu nieograniczonego (kwota poniżej 135 000 euro) termin nie może być krótszy niż 7 dni od dnia zamieszczania ogłoszenia w Biuletnie zamówień publicznych.(art. 43 ustawy Prawo zamówień publicznych: (przetarg nieograniczony)Jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8, zamawiający wyznacza termin składania ofert z uwzględnieniem czasu niezbędnego do przygotowania i złożenia oferty, z tym że w przypadku dostaw lub usług termin ten nie może być krótszy niż 7 dni od dnia zamieszczenia ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych, a w przypadku robót budowlanych – nie krótszy niż 14 dni.”
W przypadku przetargu ograniczonego, termin również może być krótszy niż 7 dni od przekazania zaproszenia do składania ofert dla dostaw lub usług. (Art. 52 ustawy Prawo zamówień publicznych: (przetarg ograniczony)Jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8, zamawiający wyznacza termin składania ofert z uwzględnieniem czasu niezbędnego do przygotowania i złożenia oferty, z tym że termin ten nie może być krótszy niż 7 dni od dnia przekazania zaproszenia do składania ofert dla dostaw lub usług i nie krótszy niż 14 dni dla robót budowlanych.)

Zasada realności terminów

- Art.9a.1.Wyznaczając terminy składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub ofert, zamawiający uwzględnia złożoność zamówienia oraz, w przypadku ofert, czas potrzebny na sporządzenie ofert, z zachowaniem określonych w ustawie minimalnych terminów składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub ofert.

2.W przypadku gdy oferty mogą zostać złożone jedynie po odbyciu przez wykonawcę wizji lokalnej albo po sprawdzeniu przez niego dokumentów niezbędnych do realizacji zamówienia, zamawiający wyznacza terminy składania ofert z uwzględnieniem czasu niezbędnego do zapoznania się przez wykonawców z informacjami koniecznymi do przygotowania oferty, z tym że terminy te muszą być dłuższe od minimalnych terminów składania ofert określonych w ustawie.

KAZUS 10: Urząd gminy w Wąchocku Kujawskim zamierza złożyć zamówienie na materiały biurowe (w szczególności: papier, tusze do drukarek, długopisy etc.), które byłyby wykorzystywane w 2018 roku. Po oszacowaniu zapotrzebowania skarbnik gminy ustalił, iż przewidywana wartość zamówienia wynosi 35.000 euro netto, w związku z czym urząd zamierza udzielić zamówienia zgodnie z przepisami ustawy –Prawo zamówień publicznych. W tym celu rozpisano stosowny przetarg i opublikowano specyfikację istotnych warunków zamówienia.

Jedna z ofert została złożona wspólnie przez cztery podmioty, tj. spółki HurtPapiersp. z o.o. (dostawcę papieru), Toner Masterssp. z o.o. (dostawcę tonerów do drukarek), BiuroMinussp. z o.o. (dostawcę długopisów) oraz BiuroArtJ. Kowalski sp.j. (dostawcę pozostałych materiałów biurowych).

Zamawiający dokonał jednak odrzucenia oferty argumentując, że nie jest dopuszczalne wspólne składanie ofert przez czterech wykonawców, albowiem Prawo zamówień publicznych posługuje się jedynie pojęciem „wykonawca” (w liczbie pojedynczej), a nadto –przecież nie jest rolą zamawiającego ustalanie kto jest jego „partnerem do rozmów” w odniesieniu do konkretnej dostawy.

Czy stanowisko zamawiającego jest prawidłowe?

Odp.: Stanowisko zamawiającego jest nieprawidłowe, gdyż wykonawcą nie musi być jeden podmiot, a jak mówi art.23.1. „Wykonawcy mogą wspólnie ubiegać się o udzielenie zamówienia. Ponadto zamawiający nie musi wybierać partnera do rozmów, ponieważ wykonawcy ustanawiają pełnomocnika do reprezentowania ich w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo reprezentowania w postępowaniu i zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego” Warto podkreślić, iż w przypadku kiedy dana oferta została wybrana, zamawiający może żądać przed zawarciem umowy w sprawie zamówienia publicznego umowy regulującej współpracę tych wykonawców.

Wykonawca

• Czy wykonawcą zawsze musi być jeden podmiot?

- Art.23.1.Wykonawcy mogą wspólnie ubiegać się o udzielenie zamówienia.

2.W przypadku, o którym mowa w ust. 1, wykonawcy ustanawiają pełnomocnika do reprezentowania ich w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo reprezentowania w postępowaniu i zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego.

3.Przepisy dotyczące wykonawcy stosuje się odpowiednio do wykonawców, o których mowa w ust. 1.

4.Jeżeli oferta wykonawców, o których mowa w ust. 1, została wybrana, zamawiający może żądać przed zawarciem umowy w sprawie zamówienia publicznego umowy regulującej współpracę tych wykonawców.

5.Zamawiający może określić szczególny, obiektywnie uzasadniony, sposób spełniania przez wykonawców, o których mowa w ust. 1, warunków udziału w postępowaniu, o których mowa w art. 22 ust. 1b, jeżeli jest to uzasadnione charakterem zamówienia i proporcjonalne.

6.Zamawiający może określić warunki realizacji zamówienia przez wykonawców, o których mowa w ust. 1, w inny sposób niż w przypadku pojedynczych wykonawców, jeżeli jest to uzasadnione charakterem zamówienia i proporcjonalne.

KAZUS 11: 20 maja 2014 roku Oddział Zabezpieczenia Żandarmerii Wojskowej ogłosił przetarg na zakup dziewięciu samochodów. W specyfikacji istotnych warunków zamówienia wskazano, iż cztery samochody muszą posiadać silnik benzynowy z wielopunktowym wtryskiem o minimalnej pojemności 3500 cm3 i minimalnej mocy 245 koni mechanicznych. Dodatkowo napęd powinien być przekazywany na cztery koła za pomocą automatycznej skrzyni biegów o sześciu przełożeniach do przodu.

Z pojazdów dostępnych na rynku wszystkie wymogi specyfikacji przetargowej spełniają tylko Volkswagen Passat i Skoda Superb. W specyfikacji wskazano jednak, iż na wyposażeniu samochodu ma pozostawać również m.in. parasol przeciwdeszczowy, co jednak cechuje już wyłącznie Skodę Superb.

1)Czy zamawiający naruszył jakikolwiek przepis Prawa zamówień publicznych?

Odp.: Tak.

2)Jeśli tak, to jaki?

Odp.: art. 7 ust.1 PZP,o zasadzie przejrzystości i proporcjonalności, która mówi, iż „Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości”. Zamawiający nie może formułować wymagań przewyższających warunki wystarczające do należytego wykonania zamówienia. Wymagania te nie mogą też być zbyt liberalne i powodować, że do udziału w postępowaniu zostaną dopuszczeni wykonawcy, którzy nie są w stanie zrealizować zamówienie w sposób należyty (złamanie zasady równego traktowania).

Zasada proporcjonalności i przejrzystości

• Art.7.ust. 1.PZP: Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości.

• proporcjonalność  chodzi o sposób formułowania wymogów przez zamawiającego

• wyrok KIO z 24.11.2014 r. (KIO 2358/14, LEX nr 1583500): „Zgodnie z art. 22 ust. 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, opis sposobu oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu powinien być związany z przedmiotem zamówienia oraz proporcjonalny do przedmiotu zamówienia. Opis ten powinien więc uwzględniać specyfikę przedmiotu zamówienia, jego zakres, stopień złożoności. Zamawiający nie może formułować wymagań przewyższających warunki wystarczające do należytego wykonania zamówienia. Wymagania te nie mogą też być zbyt liberalne i powodować, że do udziału w postępowaniu zostaną dopuszczeni wykonawcy, którzy nie są w stanie zrealizować zamówienie w sposób należyty”.

9