|
Wyznaczanie pojemności kondensatora metodą czasu rozładowania |
Numer ćwiczenia: 8 |
Rok akademicki: |
============== |
Rok i kierunek: |
|
|
Zaliczenie: |
1.Wstęp
W pomiarach pojemności kondensatorów stosuję się przeważnie różnego rodzaju mostki prądu przemiennego. Istnieją jednak pewne typy kondensatorów, których polarność nie pozwala na włączenie w obwód mostka prądu zmiennego. Pojemność takich kondensatorów można wyznaczyć na przykład za pomocą pomiaru czasu rozładowania kondensatora. W tej metodzie wykorzystuje się równanie krzywej rozładowania kondensatora.
Załóżmy, że kondensator o pojemności C został naładowany do napięcia U0. W chwili t = 0 okładki kondensatora zostały zwarte opornikiem o stałym oporze R. Poprzez opór ten popłynie prąd o stopniowo malejącym natężeniu I, powodując rozładowanie kondensatora. Zgodnie z prawem Ohma natężenie I prądu rozładowania kondensatora w dowolnej chwili wynosi:
gdzie:
U – napięcie między okładkami kondensatora w chwili t
Przepływ prądu o natężeniu I spowoduje przeniesienie w ciągu czasu dt ładunku . O ten właśnie ładunek dQ maleje ładunek kondensatora. Zatem ubytek ładunku kondensatora wyniesie:
W oparciu o definicję pojemności kondensatora, zgromadzony na nim ładunku można określić wzorem:
Różniczkując tą zależność:
Porównując otrzymane zależności, otrzymamy:
Całkując lewą stronę otrzymanego równania w granicach od Uo do U i prawą stronę w granicach od 0 do t otrzymujemy:
Zatem zarówno
napięcie na kondensatorze, jak i natężenie prądu rozładowania
maleję w trakcie rozładowania kondensatora według krzywej
wykładniczej
Jeżeli zmierzymy czas rozładowani t0
kondensatora o znanej pojemności C0, a następnie nie
zmieniając parametrów układu, zmierzymy czas rozładowania
kondensatora o nieznanej pojemności Cx, to możemy
zapisać:
Gdzie:
U0
– napięcie źródła ładowania kondensatora
Uz
– napięcie na
kondensatorze
Porównując powyższe równania otrzymamy:
2. Opis ćwiczenia
Do zacisków C układu pomiarowego podłączamy kolejne kondensatory o nieznanej pojemności. Następnie kondensatorem dekadowym od najmniejszej wartości mierzymy czas potrzebny do jego rozładowania. Gdy wartości średnie po 3 pomiarach będą się pokrywały z wynikami pierwszych trzech kondensatorów wtedy szacujemy ich pojemność.
3.
Tabela pomiarowa
Pojemność C [μF] |
Czas rozładowania [s] |
|||
t1 |
t2 |
t3 |
tśr |
|
A |
1,47 |
1,5 |
1,5 |
1,456 |
B |
14,06 |
13,96 |
14,00 |
13,976 |
C |
30,43 |
30,50 |
30,40 |
30,463 |
0,1 |
1,53 |
1,30 |
1,57 |
1,467 |
0,2 |
2,84 |
2,90 |
2,87 |
2,87 |
0,3 |
4,28 |
4,28 |
4,25 |
4,27 |
0,4 |
5,63 |
5,62 |
5,53 |
5,59 |
0,5 |
6,97 |
6,88 |
6,91 |
6,92 |
0,6 |
8,41 |
8,34 |
8,44 |
8,39 |
0,7 |
9,72 |
9,69 |
9,62 |
9,67 |
0,8 |
11,15 |
11,10 |
11,11 |
11,12 |
0,9 |
12,37 |
12,28 |
12,42 |
12,35 |
1,0 |
14,12 |
14,16 |
14,16 |
14,15 |
1,1 |
15,47 |
15,47 |
15,53 |
15,49 |
1,2 |
16,87 |
16,85 |
16,81 |
16,84 |
1,3 |
18,32 |
18,19 |
18,19 |
18,23 |
1,4 |
19,59 |
19,57 |
19,60 |
19,59 |
1,5 |
20,94 |
20,81 |
20,94 |
20,89 |
1,6 |
22,34 |
22,40 |
22,31 |
22,35 |
1,7 |
23,65 |
23,71 |
23,72 |
23,69 |
1,8 |
25,04 |
25,13 |
25,09 |
25,09 |
1,9 |
26,44 |
26,44 |
26,47 |
26,45 |
2,0 |
28,09 |
28,19 |
28,15 |
28,14 |
2,1 |
29,44 |
29,22 |
29,43 |
29,36 |
2,2 |
30,75 |
30,91 |
30,80 |
30,82 |
4. Wykres
4. Obliczenia i wyniki
Obliczanie pojemności kondensatorów
Obliczanie pojemności kondensatora A
Obliczanie pojemności kondensatora B
Obliczanie pojemności kondensatora C
5. Wnioski
Pomiar pojemności kondensatora jest prawidłowy. Czas zajęć zmusił nas do wykonania pomiarów w wartości nie mniejszej niż 0,1 μF, co i tak pozwoliło z dużą dokładnością określić pojemności nieznanych kondensatorów