OTYŁOŚĆ
BRZUSZNA U MĘŻCZYZN - IM WIĘKSZY OBWÓD BRZUCHA =TYM WIĘCEJ
CHORÓB
Najczęstsze
przyczyny nadwagi i otyłości
Obserwowana
epidemia otyłości przemawia za tym, że nadmierna masa ciała
(pomijając czynniki osobnicze) spowodowana jest przede wszystkim
czynnikami środowiskowymi. Jakimi…?
Czynniki
osobnicze
Uwarunkowania
genetyczne
W
licznych badaniach udowodniono wpływ mechanizmów genetycznych na
powstawanie otyłości u ludzi. Dotychczas zanalizowano ponad 360
genów, lecz nie odnaleziono jednego, głównego odpowiadającego
bezpośrednio za rozwój tego schorzenia. Wykazano jednak, że
otyłość występuje u ⅔
potomstwa, jeżeli otyli są oboje rodzice, u ½ gdy nadwagę ma
jedno z rodziców oraz tylko u 9% dzieci osób
szczupłych.
Choroby
Niekiedy
otyłość może być wynikiem zaburzeń endokrynologicznych, czy
chorób podwzgórza (otyłość wtórna). Do najważniejszych
endokrynopatii należą: niedoczynność tarczycy, choroba i zespół
Cushinga, niedobór hormonu wzrostu, zespół przekwitania, czy
rzekoma niedoczynność przytarczyc. Choroby podwzgórza
przyczyniające się do nadmiernej masy ciała to m.in.: guzy, wady
rozwojowe, stany zapalne, urazy, nowotwory, tętniaki, czy
neuroinfekcje
Leki
Przyrost
masy ciała może być indukowany niektórymi lekami, które wpływają
na metabolizm lub wzrost łaknienia. Do takich farmaceutyków należą
m.in.: leki antypsychotyczne, przeciwdepresyjne, przeciwpadaczkowe,
przeciwcukrzycowe, steroidy, progestageny i inne.
Nieprawidłowe
nawyki żywieniowe
Najczęstszą
przyczyną nadwagi i otyłości są nieprawidłowe nawyki żywieniowe,
czyli suma odruchów warunkowych i bezwarunkowych oraz emocjonalnych
i psychicznych wyrażająca zachowanie się człowieka wobec
pożywienia. Żywność rzadko była tak dostępna, jak ma to miejsce
w czasach obecnych. Wiele aspektów życia codziennego przyczynia się
do jej nadmiernej konsumpcji, np. samotność, nuda, zdenerwowanie,
stres, obowiązek towarzyski, czy złe samopoczucie. Prowadzi to do
dodatniego bilansu
energetycznego.
Za
wzrastającą częstość otyłości obwinia się żywność,
zawierającą znaczne ilości tłuszczu i węglowodanów prostych
(tzw. śmieciowe jedzenie). W przeciągu 100 lat zawartość tłuszczu
w diecie uległa znacznemu zwiększeniu, natomiast zmniejszyło się
spożycie produktów obfitujących w węglowodany złożone i błonnik
pokarmowy. W obecnych czasach, w diecie człowieka cywilizacji
zachodniej około 40% wartości energetycznej diety stanowią
tłuszcze, podczas gdy zalecany maksymalny udział tłuszczu w
dziennej
racji
pokarmowej nie powinien przekraczać 30%, w tym nasyconych kwasów
tłuszczowych 10%.
Cechą
współczesnego sposobu żywienia jest znaczna nieregularność
posiłków i ich mała ilość w ciągu dnia. Bardzo często otyli
spożywają tylko śniadania i obfite obiadokolacje, a między
posiłkami dojadają kanapki lub słodycze. Jak pokazały wyniki
badań, osoby z nadmiarem tkanki tłuszczowej często podjadają w
nocy.
Zaobserwowano,
iż osoby odżywiające się nieregularnie mają mniejszą
termogenezę i są narażone na dodatni bilans energetyczny i w
konsekwencji na przybieranie masy ciała. Wszechobecne,
rozreklamowane przekąski, słodycze, wysokokaloryczne napoje,
rosnące porcje w restauracjach, coraz dłuższe i nieregularne
godziny pracy sprawiają, iż prawidłowe planowanie posiłków
wymaga bardzo dużej samokontroli.
Współcześnie,
niekwestionowaną rolę w powstawaniu nadwagi i otyłości mają
media oraz reklama, które wpływają na zachowania społeczne.
Produkty spożywcze stanowią ponad połowę wszystkich reklamowanych
artykułów w telewizji. Wiele koncernów spożywczych i restauracji
typu fast-food jest głównymi sponsorami największych zawodów
sportowych, a znani sportowcy i aktorzy promują produkty, wzmagając
ich pozytywny wizerunek. Większość z nich są to wyroby o bardzo
dużej zawartości tłuszczu i
węglowodanów.
Reklamy podnoszą poziom wiedzy ludzi na temat produktów
spożywczych, oddziałują na wizerunek promowanych marek oraz w
dużej mierze mogą przyczyniać się do wyboru niezdrowych pokarmów,
zwłaszcza przez dzieci. Według raportu Światowej Organizacji
Zdrowia (WHO) i Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw
Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), reklamy produktów spożywczych
skierowane do dzieci mogą przyczyniać się u nich
do
rozwoju otyłości.
Zbyt
mała aktywność fizyczna
Drugim
znanym czynnikiem środowiskowym nadmiernej ilości tkanki
tłuszczowej obok nieprawidłowych nawyków żywieniowych jest mała
codzienna aktywność fizyczna.
Liczne
udogodnienia życia codziennego (np. samochody, windy) sprawiły, iż
mamy coraz mniej sytuacji, które zmuszałyby nasze mięśnie do
pracy i co za tym idzie, że wydatek energetyczny związany z
aktywnością ruchową jest coraz niższy. Aktywność Polaków jest
bardzo mała. Przeciętnie spędzamy kilka godzin dziennie przed
telewizorem, czy komputerem. Systematyczne ćwiczenia fizyczne 2 –
3 razy w tygodniu wykonuje co dziesiąty Polak, przez co zajmujemy
jedno z ostatnich miejsc w Europie.
Badania
Nurses Health Study wykazały, że oglądanie telewizji codziennie
przez 2 godziny zwiększa ryzyko rozwoju otyłości o 23%, a
intensywne spacery przez godzinę dziennie zmniejszają to
niebezpieczeństwo o 24%, dlatego ruszajmy się jak
najwięcej!
Autor
Emila
Sienkiewicz
Otyłość
brzuszna
jest
często spotykanym zjawiskiem u mężczyzn w starszym wieku. Jest
zazwyczaj wynikiem stylu życia, nieprawidłowej diety oraz braku
ruchu. Choć w większości przypadków dotyczy ona starszych
mężczyzn, to jak pokazują najnowsze badania Ministerstwa Zdrowia
już 20% nastolatków w wieku do 15 lat cierpi na nadwagę lub
otyłość oraz związane z tym dolegliwości, co obrazuje nasilającą
się skalę tego zjawiska.
Mężczyźni
i kobiety z nadwagą różnią się pod względem lokalizacji
gromadzenia się tkanki tłuszczowej. W przypadku mężczyzn tkanka
tłuszczowa odkłada się wokół pasa, natomiast kobiety mają
skłonność do gromadzenia jej w obrębie bioder. Owa lokalizacja
nie jest tylko wyróżnikiem mającym odróżniać mężczyzn od
kobiet. Otóż miejsce gromadzenia się tkanki tłuszczowej ma wpływ
na stan zdrowia. Oczywiście w przypadku kobiet jak i mężczyzn
otyłość wiąże się z komplikacjami zdrowotnymi, natomiast
w
przypadku
mężczyzn niesie ona dodatkowe niepożądane konsekwencje.
Ponieważ
otyłość brzuszna jest związana z odkładaniem się tkanki
tłuszczowej zagraża to prawidłowemu funkcjonowaniu narządów
wewnętrznych. Osoby z otyłością brzuszną są bardziej narażone
na choroby układu krążenia, choroby serca, nadciśnienie, cukrzyce
typu 2, insulinoodporność, niski poziom dobrego cholesterolu (HDL)
oraz bezdech w czasie snu.
Zatem
jak sprawdzić czy nasz lekko wystający brzuch to już powód do
niepokoju? Najlepszym i najprostszym sposobem będą pomiary. Im
dokładniejsze tym lepiej.
Na
początek porównaj obwód talii i bioder. Aby to zrobić zmierz
obwód pasa na wysokości pępka oraz obwód bioder w najszerszym
miejscu. Wynik otrzymasz dziejąc obwód talii przez obwód bioder.
Jeśli nie przekracza on 0,9 to wszystko jest w porządku.
Następnie
oblicz swój BMI, czyli wskaźnik masy ciała w odniesieniu do
wzrostu. Aby tego dokonać musisz znać swój wzrost oraz wagę. BMI
liczymy za wzoru BMI = masa ciała (kg)/wzrost2 (m). prawidłowy
współczynnik BMI powinien mieścić się w przedziale 18.5 do 24.9.
Sam rozmiar talii też jest wskaźnikiem oceny prawidłowego poziomu
tkanki tłuszczowej, a dla większości mężczyzn ryzyko chorób
serca związanych z otyłością występuje przy obwodzie talii
większym od 102 cm.
Jeśli
wykonane pomiary przyniosły niepokojące rezultaty, przewyższając
zalecane normy, czas wziąć się do pracy. Pracy nad sobą. Co
zrobić aby pozbyć się tłuszczu z brzucha? Nie wystarczą tu same
ćwiczenia mięśni brzucha. Ponieważ wbrew poglądom wielu osób,
wykonywanie dużej ilości ‘brzuszków’ nie spowoduje spalenia
tkanki tłuszczowej. Oczywiście, ćwiczenia fizyczne są jak
najbardziej wskazane, ale zacząć musimy od prawidłowej diety,
rezygnacji z tłustych i wysokokalorycznych
potraw,
alkoholu (alkohol to ‘puste’ kalorie, które lubą magazynować
się właśnie w postaci tłuszczu w obrębie brzucha) oraz
słodkości. Teraz, gdy poradziłeś sobie ze zmiana nawyków
żywieniowych przyszła pora na aktywność fizyczna.
Mam
tu dobrą wiadomość ponieważ na początek wystarczy 30 minut 3
razy w tygodniu, aby móc zaobserwować korzystne zmiany w stanie
zdrowia. Dopiero teraz możemy zacząć wykonywać ćwiczenia na
mięśnie brzucha, które w przeciwnym wypadku i tak pozostałyby
zakryte pod warstwą tłuszczu.