WYKŁAD
Okresy, za które wymagana jest prezentacja śródrocznego sprawozdania finansowego:
|
Koniec porównawczego okresu śródrocznego |
Koniec roku bezpośrednio poprzedzającego |
Koniec bieżącego okresu śródrocznego |
Bilans |
|
TAK |
TAK |
RZiS |
1) bieżący 2) od końca roku do dnia sporządzenia raportu |
|
1) za bieżący okres śródroczny 2) narastająco za bieżący rok obrotowy do dnia sporządzenia raportu |
Spr. ze zmian w KW |
narastająco za bieżący rok obrotowy do dnia sporządzenia raportu |
|
narastająco za bieżący rok obrotowy do dnia sporządzenia raportu |
Rach. przep. pie. |
narastająco za bieżący rok obrotowy do dnia sporządzenia raportu |
|
narastająco za bieżący rok obrotowy do dnia sporządzenia raportu |
Przykład - Jednostka publikuje śródroczne raporty finansowe za okresy półroczne. W wypadku gdy rok obrotowy jednostki gospodarczej kończy się 31 grudnia (rok kalendarzowy), jej półroczny raport śródroczny (skrócony lub pełny) sporządzony na 30 czerwca 2015 r. powinien zawierać następujące składniki:
RAPORT |
Koniec porównawczego okresu śródrocznego 30 czerwiec 2014 |
Koniec roku bezpośrednio poprzedzającego 31 grudnia 2014 |
Koniec bieżącego okresu śródrocznego 30 czerwca 2015 |
Bilans |
|
x |
x |
Rachunek zysków i strat |
|||
Za 3 mies. zakończone |
|
|
|
Za 6 mies. zakończonych |
x |
|
x |
Za 9 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 12 mies. zakończonych |
|
|
|
Sprawozdanie ze zmian w kapitale |
|||
Za 3 mies. zakończone |
|
|
|
Za 6 mies. zakończonych |
x |
|
x |
Za 9 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 12 mies. zakończonych |
|
|
|
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych |
|||
Za 3 mies. zakończone |
|
|
|
Za 6 mies. zakończonych |
x |
|
x |
Za 9 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 12 mies. zakończonych |
|
|
|
Czyli: Bilans za okres bieżący na dzień 30 czerwca 2015 oraz porównawczy na dzień 31 grudnia 2014,
Rachunek zysków i strat za okres bieżący, czyli za 6 miesięcy od 1 stycznia 2015 do 30 czerwca 2015 oraz porównawczy, czyli za 6 miesięcy od 1 stycznia 2014 do 30 czerwca 2014, a także sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym i sprawozdanie z przepływów pieniężnych za okres bieżący, czyli za 6 miesięcy od 1 stycznia 2015 do 30 czerwca 2015 oraz porównawczy, czyli za 6 miesięcy od 1 stycznia 2014 do 30 czerwca 2014.
Przykład - Jeżeli jednostka publikuje oddzielny śródroczny raport finansowy za końcowy okres śródroczny (tj. drugie półrocze roku obrotowego), to jej drugi półroczny raport finansowy (skrócony lub pełny) sporządzony na 31 grudnia 2015 r. powinien zawierać następujące składniki: Czyli 4 kwartał Wyłącznie narastająco
RAPORT |
Koniec porównawczego okresu śródrocznego 31 grudnia 2014 |
(to samo co w 1 kolumnie) |
Koniec bieżącego okresu śródrocznego 31 grudnia 2015 |
Bilans |
x |
|
x |
Rachunek zysków i strat |
|||
Za 3 mies. zakończone |
|
|
|
Za 6 mies. zakończonych |
x |
|
x |
Za 9 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 12 mies. zakończonych |
x |
|
x |
Sprawozdanie ze zmian w kapitale |
|||
Za 3 mies. zakończone |
|
|
|
Za 6 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 9 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 12 mies. zakończonych |
x |
|
x |
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych |
|||
Za 3 mies. zakończone |
|
|
|
Za 6 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 9 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 12 mies. zakończonych |
x |
|
x |
Czyli: Bilans za okres bieżący na dzień 31 grudnia 2015 oraz porównawczy na dzień 31 grudnia 2014.
Rachunek zysków i strat za okres bieżący, czyli za 6 miesięcy od 1 lipca 2015 do 31 grudnia 2015 oraz porównawczy, czyli za 6 miesięcy od 1 lipca 2014 do 31 grudnia 2014, a także za okres bieżący, czyli za 12 miesięcy od 1 stycznia 2015 do 31 grudnia 2015 oraz porównawczy, czyli za 12 miesięcy od 1 stycznia 2014 do 31 grudnia 2014. Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym i sprawozdanie z przepływów pieniężnych za okres bieżący, czyli za 12 miesięcy od 1 stycznia 2015 do 31 grudnia 2015 oraz porównawczy, czyli za 12 miesięcy od 1 stycznia 2014 do 31 grudnia 2014.
Przykład - Jednostka publikuje śródroczne raporty finansowe w okresach kwartalnych. W przypadku gdy rok obrotowy jednostki gospodarczej kończy się 31 grudnia (rok kalendarzowy), to jej kwartalne raporty śródroczne (skrócone lub pełne) za rok 2015 powinny zawierać następujące składniki:
RAPORT ŚRÓDROCZNY ZA PIERWSZY KWARTAŁ |
|||
RAPORT |
Koniec porównawczego okresu śródrocznego … |
Koniec roku bezpośrednio poprzedzającego … |
Koniec bieżącego okresu śródrocznego … |
Bilans |
|
|
|
Rachunek zysków i strat |
|||
Za 3 mies. zakończone |
|
|
|
Za 6 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 9 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 12 mies. zakończonych |
|
|
|
Sprawozdanie ze zmian w kapitale |
|||
Za 3 mies. zakończone |
|
|
|
Za 6 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 9 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 12 mies. zakończonych |
|
|
|
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych |
|||
Za 3 mies. zakończone |
|
|
|
Za 6 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 9 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 12 mies. zakończonych |
|
|
|
RAPORT ŚRÓDROCZNY ZA DRUGI KWARTAŁ |
|||
RAPORT |
Koniec porównawczego okresu śródrocznego … |
Koniec roku bezpośrednio poprzedzającego … |
Koniec bieżącego okresu śródrocznego … |
Bilans |
|
|
|
Rachunek zysków i strat |
|||
Za 3 mies. zakończone |
|
|
|
Za 6 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 9 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 12 mies. zakończonych |
|
|
|
Sprawozdanie ze zmian w kapitale |
|||
Za 3 mies. zakończone |
|
|
|
Za 6 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 9 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 12 mies. zakończonych |
|
|
|
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych |
|||
Za 3 mies. zakończone |
|
|
|
Za 6 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 9 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 12 mies. zakończonych |
|
|
|
RAPORT ŚRÓDROCZNY ZA TRZECI KWARTAŁ |
|||
RAPORT |
Koniec porównawczego okresu śródrocznego 30 września 2014 |
Koniec roku bezpośrednio poprzedzającego 31 grudnia 2014 |
Koniec bieżącego okresu śródrocznego 3o września 2015 |
Bilans |
|
x |
x |
Rachunek zysków i strat |
|||
Za 3 mies. zakończone |
x |
|
x |
Za 6 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 9 mies. zakończonych |
x |
|
x |
Za 12 mies. zakończonych |
|
|
|
Sprawozdanie ze zmian w kapitale |
|||
Za 3 mies. zakończone |
|
|
|
Za 6 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 9 mies. zakończonych |
x |
|
x |
Za 12 mies. zakończonych |
|
|
|
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych |
|||
Za 3 mies. zakończone |
|
|
|
Za 6 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 9 mies. zakończonych |
x |
|
x |
Za 12 mies. zakończonych |
|
|
|
Przykład - Jeżeli jednostka publikuje oddzielny śródroczny raport finansowy za końcowy okres śródroczny (tj. czwarty kwartał roku obrotowego), to jej czwarty raport kwartalny (skrócony lub pełny) sporządzony na dzień 31 grudnia 2015 r. powinien zawierać następujące składniki:
RAPORT ŚRÓDROCZNY ZACZWARTY KWARTAŁ |
|||
RAPORT |
Koniec porównawczego okresu śródrocznego 31 grudzień 2014 |
|
Koniec bieżącego okresu śródrocznego 31 grudzień 2015 |
Bilans |
x |
|
x |
Rachunek zysków i strat |
|||
Za 3 mies. zakończone |
x |
|
x |
Za 6 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 9 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 12 mies. zakończonych |
x |
|
x |
Sprawozdanie ze zmian w kapitale |
|||
Za 3 mies. zakończone |
|
|
|
Za 6 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 9 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 12 mies. zakończonych |
x |
|
x |
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych |
|||
Za 3 mies. zakończone |
|
|
|
Za 6 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 9 mies. zakończonych |
|
|
|
Za 12 mies. zakończonych |
x |
|
x |
Przykład - Przekształcenie bilansu według ustawy o rachunkowości na bilans sporządzony zgodnie z MSR 1
Jednostka na dzień 31 grudnia br. wykazała następujące składniki aktywów i pasywów:
1. Maszyny i urządzenia produkcyjne wycenione według cen nabycia po pomniejszeniu o odpisy amortyzacyjne |
2 000 000 zl |
2. Budynki wykorzystywane na cele produkcyjne wycenione według cen nabycia po pomniejszeniu o odpisy amortyzacyjne. |
8 000 000 zł |
3. Środki transportu wycenione według cen nabycia po pomniejszeniu o odpisy amortyzacyjne |
4 500 000 zł |
4. Pozostałe środki trwałe wycenione według cen nabycia po pomniejszeniu o odpisy amortyzacyjne |
1 500 000 zł |
5. Licencje do produkcji wyrobów wycenione według ceny nabycia po pomniejszeniu o odpisy amortyzacyjne |
500 000 zł |
6. Nieruchomość inwestycyjną wycenioną według wartości godziwej |
2 000 000 zł |
7. Papiery wartościowe przeznaczone jako trwała lokat (dostępne do sprzedaży) |
1 000 000 zł |
8. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego |
500 000 zł |
9. Materiały wycenione według ceny nabycia |
2 200 000 zł |
10. Produkty gotowe wycenione według kosztu wytworzenia |
2 900 000 zł |
11. Produkcja w toku wyceniona według kosztu wytworzenia |
1 300 000 zł |
12. Towary wycenione według ceny nabycia |
600 000 zł |
13. Środki pieniężne w kasie i na rachunkach bieżących |
400 000 zł |
14. Krótkoterminowe aktywa finansowe |
800 000 zł |
15. Należności z tytułu dostaw skorygowane o odpisy aktualizujące |
4 500 000 zł |
16. Pozostałe należności krótkoterminowe |
1 500 000 zł |
17. Kapitał podstawowy |
4 000 000 zł |
20. Kapitał zapasowy |
6 000 000 zł |
21 Kapitał z aktualizacji wyceny |
3 000 000 zł |
22. Pozostałe kapitały rezerwowe |
1 200 000 zł |
23. Zysk z lat ubiegłych |
1 000 000 zł |
24. Zysk roku bieżącego |
2 000 000 zł |
25. Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego |
800 000 zł |
26. Pozostałe rezerwy długoterminowe krótkoterminowe |
1 100 000 zł 500 000 zł 600 000 zł |
27. Kredyty bankowe o terminie wymagalności powyżej 12 miesięcy |
1 400 000 zł |
28. Wyemitowane obligacje o terminie wykupu za 2 lata |
1 600 000 zł |
29. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług |
4 000 000 zł |
30. Kredyty bankowe o terminie wymagalności do 12 miesięcy |
2 000 000 zł |
31. Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego |
1 100 000 zł |
32. Pozostałe zobowiązania (o terminie krótszym niż 12 m-cy) |
2300 000 zł |
33. Rozliczenia międzyokresowe przychodów (dotacje do środków trwałych, które będą rozliczone w ciągu 12 miesięcy powyżej 12 miesięcy |
2 200 000 zł 1 000 000 zł, 1 200 000 zł |
34. Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów (do 12 miesięcy) |
500 000 zł |
Wykorzystując przedstawione założenia dokonano następujących wyliczeń:
1. Rzeczowe aktywa trwałe powinny być pomniejszone o aktywa przeznaczone do sprzedaży (500 000 zł) a powiększone o części zapasowe (800 000 zł). Wartość ich wyniesie 16 000 – 500 + 800 = 16 300 tys. zł.
2. Wartość zapasów należy pomniejszyć o 800 000 zł, czyli wyniosą 7 000 – 800 = 6 200 tys. zł.
3. Zobowiązania z tytułu dostaw (4 000 000 zł) oraz pozostałe zobowiązania (2 300 000 zł) należy pomniejszyć o zobowiązania związane z aktywami trwałymi przeznaczonymi do zbycia, gdyż będą prezentowane oddzielnie (200 000 zł). Ponadto, należy je powiększyć o bierne rozliczenia międzyokresowe (500 tys. zł), czyli wyniosą 6 600 tys. zł.
Polecenia:
Na podstawie powyższych informacji sporządź bilans według ustawy o rachunkowości , uzupełniając brakujące pozycje zawarte w tabeli 1.
Po uwzględnieniu dodatkowych założeń sporządź bilans według MSSF, uzupełniając brakujące pozycje zawarte w tabeli 2.
Tabela 1. Bilans według ustawy o rachunkowości:
AKTYWA |
Stan na 31 grudnia (w tys. zł) |
PASYWA |
Stan na 31 grudnia (w tys. zł) |
A. AKTYWA TRWAŁE I. Wartości niematerialne i prawne II. Rzeczowe aktywa trwałe
III. Należności długoterminowe IV. Inwestycje długoterminowe V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe B. AKTYWA OBROTOWE I. Zapasy II. Należności krótkoterminowe III. Inwestycje krótkoterminowe IV. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe |
20 000 500 (5) 16 000 (1+2+3+4) 0 3 000 (6-7) 500
14 200 7 000 6 000 (15-16) 1 200 0 |
A. KAPITAŁ (FUNDUSZ) WŁASNY I Kapitał podstawowy II. Kapitał zapasowy III. Kapitał z aktualizacji wyceny IV. Pozostałe kapitały rezerwowe V. Zysk (strata) z lat ubiegłych VI. Zysk (strata) netto B. ZOBOWIĄZANIA I REZERWY NA ZOBOWIĄZANIA I. Rezerwy na zobowiązania II. Zobowiązania długoterm. III. Zobowiązania krótkoterm. IV. Rozliczenia międzyokresowe |
17 200 4 000 6 000 3 000 1200 1 000 2 000 (24) 17 000
2 400 3 000 (27-28) 9 400 (29-32) 2 200 |
Suma bilansowa |
34 200 |
Suma bilansowa |
34 200 |
Tabela 2. Bilans według MSSF:
AKTYWA |
Stan na 31 grudnia (w tys. zł) |
PASYWA |
Stan na 31 grudnia (w tys. zł) |
A. AKTYWA TRWAŁE (DŁUGOTERMINOWE) I. Rzeczowe aktywa trwałe II. Nieruchomości i inwestycje III. Aktywa niematerialne IV. Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży V. Podatek odroczony B. AKTYWA OBROTOWE (KRÓTKOTERMINOWE) I. Zapasy II. Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności III. Krótkoterminowe aktywa finansowe IV. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty V. Aktywa sklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży oraz aktywa wchodzące w skład grupy do zbycia |
20 300
16 300 (Ad.1) 2 000 (6) 500
1 000 (7)
500
13900
6 200 (Ad.2)
6 000
8 00 (14) 400 (13)
500 |
A. KAPITAŁ WŁASNY I. Kapitał zakładowy II. Kapitał zapasowy III. Kapitał z aktualizacji wyceny inwestycji i inne kapitały rezerwowe IV. Skumulowany zysk B. ZOBOWIĄZANA DŁUGOTERMINOWE I. Oprocentowane kredyty i dłużne p.w. II. Rezerwy III. Dotacje rządowe IV. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego C. ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE I. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zob. II. Oprocentowane kredyty III. Dotacje rządowe IV. Podatek dochodowy V. Rezerwy VI. Zobowiązania bezpośrednie związane z przeznaczonymi do sprzedaży … |
17 200
4 000
6 000
4 200 (21-22)
3 000
5 500
3 000
500 1 200 (33)
800
11 500
6 600 (Ad.3)
2 000
1 000 (33) 1 100
600
200 |
Suma bilansowa |
34 200 |
Suma bilansowa |
34 200 |
Przykład - W spółce ABC główny organ odpowiedzialny za podejmowanie decyzji otrzymuje następujące informacje w zakresie przychodów zewnętrznych osiąganych przez poszczególne segmenty (w tys. zł):
A – 200.000 zł
B – 150.000 zł
C – 100.000 zł
Wszystkie pozostałe segmenty - 250.000 zł
OGÓŁEM - 700.000 zł
Segmenty A, B, C = 700 000 – 250 000 = 450 000
75% * 700 000 = 525 000
Odpowiedź:
Wyodrębnione segmenty ( stanowią
/
nie
stanowią
) wymaganych co najmniej 75 % przychodów zewnętrznych jednostki.
Oznacza to, że jednostka powinna
wyodrębnić dodatkowe segmenty dla celów sprawozdawczości
zewnętrznej.
Przykład - Jednostka gospodarcza dla celów sprawozdawczości wewnętrznej dzieli swoją działalność na 9 działów w następujący sposób
|
D1 |
D2 |
D3 |
D4 |
D5 |
D6 |
D7 |
D8 |
D9 |
Σ |
Przychody: |
||||||||||
Ze |
34 000 |
3 000 |
15 000 |
30 000 |
35 000 |
35 000 |
82 000 |
55 500 |
25 000 |
315 500 |
Wew |
35 000 |
34 000 |
12 500 |
2 200 |
0 |
1 500 |
2 300 |
2 300 |
0 |
89 800 |
Σ |
69 000 |
37 000 |
27 500 |
32 200 |
35 000 |
36 500 |
85 300 |
57 800 |
25 000 |
405 300 |
Wynik |
14 500 |
24 500 |
(- 4 500) |
2 300 |
10 000 |
14 500 |
3 500 |
35 000 |
(-21250) |
78 550 |
Aktywa |
12 250 |
77 800 |
25 000 |
24 000 |
40 000 |
7 730 |
145 000 |
55 000 |
4 300 |
391 080 |
Przychody ≥ 10% sumy przychodów wszystkich segmentów
Wynik finansowy ≥ 10% sumy zysków lub strat wszystkich segmentów
Aktywa ≥ 10% sumy aktywów wszystkich segmentów
Przychody = 10% * 405 300 = 40 530
WF = 10% * 78 550 = 7 855
Aktywa = 10% * 391 080 = 39 108
W odniesieniu do których z powyższych segmentów istnieje obowiązek prezentacji w sprawozdaniu finansowym? Dział 3 i 4
Przykład - Spółka Alfa posiadała pozycje zapasów wycenione w cenie nabycia na 180.000 zł. W trakcie przeprowadzonej inwentaryzacji na dzień 31.12.2013 roku stwierdzono, że wartość rynkowa zapasów wynosi 160.000 zł., w związku z czym dokonano na dzień bilansowy odpisu aktualizującego w wysokości 20.000 zł. Przed zatwierdzeniem sprawozdania do udostępnienia jednostka sprzedała te wyroby, uzyskując cenę 150.0000 zł.
Cena ta była wynikiem spadku wartości, jaki nastąpił po dniu bilansowym. Jego przyczyną były posunięcia konkurencji.
Cena ta była ceną rynkową, jaka obowiązywała na dzień 31.12.2013 roku, a wcześniej dokonany szacunek i odpis aktualizujący nie uwzględnił wszystkich okoliczności, które były jednostce znane.
Jak w powyższych sytuacjach powinna zachować się jednostka?
Ad
a)
W księgach rachunkowych 2013 r. spółka (nie dokona żadnych
księgowań związanych z podwyższeniem odpisu
aktualizującego/dokona
podwyższenia odpisu aktualizującego).
Wykaże w bilansie wartość zapasów w kwocie 160
000,
a w rachunku zysków i strat koszty związane z odpisem w wysokości
20 000.
W
informacji dodatkowej ujawnia przyczynę dokonania odpisu na kwotę
20
000.
Księgowania związane ze sprzedażą wyrobów gotowych zostaną
przeprowadzone w roku 2014.
Ad
b)
W księgach rachunkowych 2013 r. spółka (powinna dokonać
księgowań związanych z podwyższeniem odpisu aktualizującego/nie
dokonuje żadnych księgowań związanych z podwyższeniem odpisu
aktualizującego).
W sprawozdaniu finansowym na dzień 31.12.2013 r. spółka wykaże
wyroby w kwocie 150
000,
a koszty okresu wynikające z utworzenia
odpisu aktualizującego wyniosą
30
000.
W informacji dodatkowej ujawnia przyczyny
dokonania odpisu.
Przykład - Spółka „X” stosowała w roku n stawkę amortyzacji na poziomie 10%, a kwota amortyzacji za rok n wynosiła 5000 zł. Wartość netto majątku trwałego na dzień kończący rok n wynosiła 45 000 zł. Po dokonaniu analizy wartości netto i porównaniu jej z ceną rynkową środka trwałego okazało się, że cena rynkowa jest niższa od wartości księgowej. Spółka podjęła decyzję o przyspieszeniu amortyzacji od roku n+1. Nowa kwota amortyzacji za rok n+1 wyniosła 10 000 zł. W roku n+1 spółka dokonała zmiany szacunku amortyzacji, wskutek czego zyski w roku n i w roku n+1 są nieporównywalne.
W jaki sposób jednostka powinna uwzględnić zmianę?
Należy przyjąć podejście PERSPEKTYWNE tzn. koszty ujęte w roku n wyniosą 5 000,
a
w roku n+1 10 000
(Należy
przeliczyć /
Nie należy przeliczać ) dane (ych) roku n według danych za rok
n+1. Jednostka powinna ujawnić zmianę w (bilansie/
rachunku zysków i strat/
informacji dodatkowej), jeżeli jest ona istotna z punktu widzenia
wyniku finansowego.