31. Sytuacyjne i wysokościowe, projektowanie dróg i ulic - przekrój poprzeczny, trasa, niweleta

PRZEKRÓJ POPRZECZNY

Elementy przekroju poprzecznego drogi:

• Linie rozgraniczające: pas drogowy,

• Jezdnia i pasy ruchu: pasy dzielące środkowe i boczne,

• Dodatkowe pasy ruchu: dla pojazdów skręcających, wyłączania i włączania,

• Pasy postojowe: poboczna ziemnie i bitumiczne,

• Pasy awaryjne, chodniki, ścieżki rowerowe,

• Drogi zbiorcze, torowiska tramwajowe,

• Pasy zieleni, zatoki autobusowe,

• Skarpy nasypów i wykopów, rowy i ścieki,

Przekrój daszkowy – stosowany na odcinkach prostych i łukach poziomych nie wymagających jednostronnych przechyłek.

Przekrój jednostronny stosowany jest:

• na łukach poziomych na których potrzebne są jednostronne przechyłki;

• w razie prowadzenie drogi po stokach, ze wzg. na bezpieczeństwo ruchu;

• ze wzg. Na możliwość korzystniejszego odwodnienia;

• na jednokierunkowych jezdniach dróg dwujezdniowych;

• w innych szczególnych sytuacjach np. na skrzyżowaniach.

TRASA

Do elementów trasy drogi zalicza się: proste, łuki kołowe i krzywe przejściowe.

Proste: Odcinki proste są pożądanym elementem drogi:

- na terenie płaskim lub w rozległych płaskich dolinach, jeżeli jest to zgodne z zasadami wkomponowania drogi w teren oraz przy ograniczeniu długości prostych stosownie do zaleceń ust. 1,

- w obrębie skrzyżowań i węzłów,

- na drogowych obiektach mostowych i dojazdach do nich,

- w celu zapewnienia możliwości wyprzedzania na dwupasowych drogach dwukierunkowych, zwłaszcza w obrębie łuków wklęsłych,

-gdy droga jest trasowana równolegle do prostoliniowego elementu zagospodarowania, np.: linii kolejowej, kanału, granicy obszaru leśnego.

Długości odcinków prostych ogranicza się z uwagi na:

- możliwość wzajemnego olśnienia się kierujących pojazdami od zmroku do świtu,

- monotonię jazdy,

- trudności w oszacowaniu prędkości i odległości pojazdów zbliżających się z przeciwka.

Łuki kołowe i krzywe przejściowe:

- Należy stosować możliwie maksymalne promienie łuków - większe od minimalnych promieni, a co najmniej takie, aby były dostosowane do prędkości dopuszczalnej Vdop, gdyż wtedy nie potrzeba stosować lokalnych ograniczeń prędkości.

- dobór promienia łuku zależy od kąta zwrotu trasy; im mniejszy kąt zwrotu - tym większy promień łuku

- należy unikań małych kątów zwrotu (przepisy: min =3o)

- przy spełnieniu innych warunków min =18o kierowca widzi mały kąt zwrotu jako załom (niekorzystne odczucie zaburzenie w estetyce)

- promienie sąsiednich łuków drogowych nie powinny się znacznie różnić – więcej niż dwukrotnie z uwagi na brd. Do sprawdzenia korzysta się z wykresu (poniżej)

- między dwoma łukami powinno być minimalna wstawka prosta; co najmniej równa widoczności na wyprzedzanie

- pożądane jest, aby dwa łuki blisko położone zastąpić jednym łukiem – ze względów estetycznych i ruchowych; można zastosować łuki koszowe

- w doborze wielkości promienia R należy uwzględniać długość odcinka poprzedzającego łuk kołowy (krzywa przejściowa, prosta przejściowa) im dłuższa krzywa przejściowa tym większy promień łuku,

- jeśli łuk kołowy poprzedza krzywa przejściowa to jej długość do długości łuku powinien pozostawać w stosunku Lkp : Łk = 1 : 2

wartość parametru A klotoidalnej krzywej przejściowej powinien się mieścić w przedziale R/3 < A < R

- na krzywej S-owej stosunek wartości parametrów A1 do A2 powinien się mieścić w przedziale 0,67 < A1/A2 <1,5

- dopuszcza się, ale nie zaleca biklotoidy tj. łuku złożonego z dwóch krzywych przejściowych bez łuku kołowego,

- przy łukach przeciwnych stosujemy krzywe es-owe (nie ma wstawki prostej), a przy zgodnych C-owe.

NIWELETA

Zasady projektowania niwelety drogi:

• Dostosowanie przebiegu niwelety do uksztaltowania terenu i warunków gruntowo-wodnych, przy dążeniu do ograniczenia pochyleń podłużnych oraz spadków traconych,

• Zapewnienie odprowadzenia wody z korpusu drogi oraz wyniesienie krawędzi korony drogi ponad teren,

• Nie przekroczenie dopuszczalnych pochyleń podłużnych,

• Zapewnienie wymaganych warunków widocznościowych,

• Powiązanie wysokości niwelety z wejściami do budynków, bram, urządzeń naziemnych i podziemnych,

• Zapewnienie jej powiązania z punktami o ustalonej wysokości (skrzyżowania, przejazdy kolejowe, przepusty, mosty).

Styczna minimalna łuku pionowego drogi : t_min = 0.5 V_p – V_p (V_p prędkość projektowa)

Minimalny promień łuku: R_min = 2t/(i₁+-i₂) t – długość stycznej

i₁ – nachylenie drogi przed łukiem

i₂ – nachylenie drogi za łukiem

Pod względem płynności optycznej i ruchowej:

• Stosowanie jednostajnych spadków,

• Stosowanie łuków pionowych o dużym promieniu między długimi spadkami,

• Unikanie wypukłych załomów niwelety na prostej.