Choroby wewnętrzne koni
Wykład 10
OCHWAT
Definicja
ochwat kopyta to choroba wieloczynnikowa, w której dochodzi do stanu zapalnego, i w przypadkach niekorzystnych, do martwicy skórno-naskórkowego aparatu nośnego kości kopytowej
przy ochwacie ostrym choroba dotyczy zazwyczaj obu przednich kończyn
Przyczyny
ochwat endotoksyczny
choroby zakaźne (w tym przewodu pokarmowego) schorzenia poporodowe (zatrzymania łożyska) salmonelloza (przebiegająca z endotoksemią)
ochwat żywieniowy
nadmierna podaż węglowodanów przy żywieniu zbożami bogatymi we fruktozę
ochwat hormonalny
przy zespole Cushinga koni
ochwat przeciążeniowy
kompresja naczyń krwionośnych
Patogeneza
kość kopytowa jest otoczona przez aparat zawieszający
utrzymywana jest przez przeciwstawnie działające ścięgna prostownika wspólnego oraz zginacza głębokiego
warstwa wewnętrzna puszki kopytowej składa się z listewek (blaszek) rogotwórczych łącząc puszkę rogową z tworzywem
tworzywo: warstwa listewkowa, naczyniowa, podskórna
teoria skurczu naczyniowego
mediatory naczynioaktywne powodują niedokrwienie układu włośniczkowego
krew tętnicza prekierowywana jest do układu żylnego przez anastomozy
teoria metaloproteinaz macierzy
metaloproteinazy regulują procesy tworzenia i przebudowy blaszek tzw błony podstawnej łączącej naskórek ze skórą właściwą kopyta
aktywacja tych enzymów przez endotoksyny doprowadza do rozdzielenia połączeń skórno-naskórkowych
przypomina to zdejmowanie rękawiczki (puszka kopytowa) z dłoni (tworzywo kopytowe)
obniżenie kości kopytowej (zagłębienia w skórze powyżej koronki) powoduje zatrzymanie przepływu krwi
dochodzi do agregacji erytrocytów
ucisk naczyń włosowatych w blaszkach tworzywa i powstawanie obrzęków
tworzenie zakrzepów w naczyniach żylnych
zwiększony opór zawłośniczkowy
wzmożenie tętna na tętnicach śródręcza
Ochwat metaboliczno-hormonalny
Zespół Cushinga: większa oporność na insulinę
niedobory energetyczne doprowadzają do rozluźnienia połączeń skórno-naskórkowych kopyta
Ochwat przewlekły
w postaci łagodnej
przekrwienie grzbietowej ściany powoduje nasiloną produkcję rogu
powstają pierścienie ochwatowe
w postaci ciężkiej
zerwanie aparatu zawieszającego i narastanie nowego – powstaje róg bliznowy
Objawy kliniczne – ochwat ostry
12-18 godzin po spożyciu zboża lub paszy treściwej lub świeżej trawy
zwiększona częstość tętna i oddechów
silne poty
drżenia mięśniowe
niekiedy biegunka
wzrost ciepłoty wewnętrznej ciała przy zapaleniu macicy u klaczy
Ocena stopnia kulawizny w ochwacie – skala Obela
I* - naprzemienne odbarczanie kończyn piersiowych ( dreptanie)
II* - nasilona kulawizna – porusza się z własnej woli, można mu podnieść kończyny
III* - porusza się tylko przy zastosowaniu przymusu, nie daje sobie podnieść kończyn
IV* - koń nie porusza się, „stoi jak przyrośnięty”
Leczenie ochwatu ostrego
Upust krwi (2litry na 100 kg mc) cel: wypłukanie toksyn i mediatorów, likwidacja obrzęku tkanki śródmiąższowej
po upuście krwi można uzupełnić krążącą krew roztworem DEXTRANU
kopyta objęte chorobą chłodzimy (mieszanina wody i kostek lodu) pierwsze 72 godziny
Acepromazyna – 0,02-0,06 mg/kg mc
obniżenie ciśnienia krwi i uspokojenie zwierzęcia
NLPZ: fenylbutazon – 2,2 mg/kg mc, fluniksyna (Finadyna) 1,1 mg/kg mc iv
Heparyna, 100 jm/kg mc 2xDziennie, iv, sc
zapobieganie powstawania mikrozakrzepów
Zasady podkuwania w ochwacie