„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Autorzy:
in
ż
. Urszula Łobejko
mgr in
ż
. Katarzyna Ma
ć
kowska
mgr in
ż
. Mirosława Smolik
Recenzenci:
dr in
ż
. Gra
ż
yna Czech
dr in
ż
. Henryk Godlewski
Opracowanie redakcyjne:
Katarzyna Ma
ć
kowska
Korekta merytoryczna:
mgr Anna Wojciechowska
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
Spis tre
ś
ci
Wprowadzenie
3
I Zało
ż
enia programowo-organizacyjne kształcenia
w zawodzie
5
1. Opis pracy w zawodzie
5
2. Zalecenia dotycz
ą
ce organizacji procesu dydaktyczno-
wychowawczego
6
II Plany nauczania
14
III Moduły kształcenia w zawodzie
16
1. Podstawy poligrafii
16
Przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny
pracy,
ochrony
przeciwpo
ż
arowej
oraz
ochrony
ś
rodowiska
19
Charakteryzowanie procesów poligraficznych i technik
drukowania
23
Stosowanie materiałów poligraficznych
27
Posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
31
Zastosowanie maszyn i urz
ą
dze
ń
35
2. Technologia drukowania płaskiego
41
Eksploatowanie maszyn do drukowania płaskiego
44
Przygotowanie form do drukowania płaskiego
48
Drukowanie płaskie
51
3. Technologia drukowania wkl
ę
słego
55
Eksploatowanie maszyn do drukowania wkl
ę
słego
58
Przygotowanie form do drukowania wkl
ę
słego
62
Drukowanie wkl
ę
słe
65
4. Technologia drukowania wypukłego
69
Eksploatowanie maszyn do drukowania wypukłego
72
Przygotowanie form do drukowania wypukłego
76
Drukowanie wypukłe
80
5. Technologia drukowania sitowego
84
Eksploatowanie maszyn do drukowania sitowego
87
Przygotowanie form do drukowania sitowego
90
Drukowanie sitowe wielokolorowe
94
6. Praktyka zawodowa
98
Drukowanie offsetowe wielobarwne
100
U
ż
ytkowanie i obsługa maszyn fleksograficznych
103
7. Technika drukowania offsetowego wielobarwnego
106
Wykonywanie offsetowych form drukowych
109
Drukowanie offsetowe
113
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
Wprowadzenie
Celem kształcenia w szkole zawodowej jest przygotowanie
aktywnego, mobilnego i skutecznie działaj
ą
cego pracownika gospodarki.
Efektywne funkcjonowanie na rynku pracy wymaga: przygotowania
ogólnego, opanowania podstawowych umiej
ę
tno
ś
ci zawodowych oraz
kształcenia ustawicznego.
Absolwent współczesnej szkoły powinien charakteryzowa
ć
si
ę
otwarto
ś
ci
ą
,
wyobra
ź
ni
ą
,
zdolno
ś
ci
ą
do
ci
ą
głego
kształcenia
i doskonalenia oraz umiej
ę
tno
ś
ci
ą
oceny własnych mo
ż
liwo
ś
ci.
Kształcenie według modułowego programu nauczania charakteryzuje
si
ę
tym,
ż
e:
−
cele kształcenia i materiał nauczania wynikaj
ą
z przyszłych zada
ń
zawodowych,
−
przygotowanie ucznia do wykonywania zawodu odbywa si
ę
głównie
poprzez realizacj
ę
zada
ń
zbli
ż
onych do tych, które s
ą
wykonywane
na stanowisku pracy,
−
nie ma w nim podziału na zaj
ę
cia teoretyczne i praktyczne,
−
wyst
ę
puje w nim prymat umiej
ę
tno
ś
ci praktycznych nad wiedz
ą
teoretyczn
ą
,
−
jednostki modułowe integruj
ą
tre
ś
ci kształcenia z ró
ż
nych dyscyplin
wiedzy,
−
w szerokim zakresie wykorzystuje si
ę
zasad
ę
transferu wiedzy
i umiej
ę
tno
ś
ci,
−
proces uczenia si
ę
dominuje nad procesem nauczania,
−
programy nauczania s
ą
elastyczne, poszczególne jednostki mo
ż
na
wymienia
ć
, modyfikowa
ć
, uzupełnia
ć
oraz dostosowywa
ć
do poziomu
wymaganych umiej
ę
tno
ś
ci, potrzeb gospodarki oraz lokalnego rynku
pracy,
−
umiej
ę
tno
ś
ci opanowane w ramach poszczególnych modułów daj
ą
mo
ż
liwo
ść
wykonywania okre
ś
lonego zakresu pracy.
Realizacja modułowego programu nauczania zapewnia opanowanie
przez uczniów umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych w podstawie programowej
kształcenia w zawodzie oraz przygotowuje do kształcenia ustawicznego.
Modułowy program nauczania składa si
ę
z zestawu modułów
kształcenia w zawodzie i odpowiadaj
ą
cych im jednostek modułowych,
umo
ż
liwiaj
ą
cych
zdobywanie
wiadomo
ś
ci
oraz
kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci i postaw wła
ś
ciwych dla zawodu.
Jednostka
modułowa
stanowi
element
modułu
kształcenia
w zawodzie obejmuj
ą
cy logiczny i mo
ż
liwy do wykonania wycinek pracy,
o wyra
ź
nie okre
ś
lonym pocz
ą
tku i zako
ń
czeniu, który nie podlega
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
dalszym podziałom, a jego rezultatem jest produkt, usługa lub istotna
decyzja.
W strukturze modułowego programu nauczania wyró
ż
niono:
−
zało
ż
enia programowo-organizacyjne kształcenia w zawodzie,
−
plany nauczania,
−
programy modułów i jednostek modułowych.
Moduł kształcenia w zawodzie zawiera: cele kształcenia, wykaz
jednostek modułowych, schemat układu jednostek modułowych,
literatur
ę
.
Jednostka modułowa zawiera: szczegółowe cele kształcenia, materiał
nauczania,
ć
wiczenia,
ś
rodki dydaktyczne, wskazania metodyczne
do realizacji programu jednostki, propozycje metod sprawdzania i oceny
osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia.
Dydaktyczna
mapa
programu
nauczania,
zamieszczona
w zało
ż
eniach programowo-organizacyjnych, przedstawia schemat
powi
ą
za
ń
mi
ę
dzy modułami i jednostkami modułowymi oraz okre
ś
la
kolejno
ść
ich realizacji. Ma ona ułatwi
ć
dyrekcji szkół i nauczycielom
organizowanie procesu kształcenia.
W programie został przyj
ę
ty system kodowania modułów i jednostek
modułowych zawieraj
ą
cy nast
ę
puj
ą
ce elementy:
symbol cyfrowy zawodu według klasyfikacji zawodów szkolnictwa
zawodowego, symbol literowy oznaczaj
ą
cy kategori
ę
modułów:
O – dla modułów ogólnozawodowych,
Z – dla modułów zawodowych,
S – dla modułów specjalizacyjnych.
cyfra arabska oznaczaj
ą
ca kolejny moduł lub jednostk
ę
modułow
ą
.
Przykładowy zapis kodowania modułu:
825[01].O1
825[01] – symbol cyfrowy zawodu: drukarz
O1 – pierwszy moduł ogólnozawodowy
Przykładowy zapis kodowania jednostki modułowej:
825[01].Z1.02
821[01] – symbol cyfrowy zawodu: drukarz
Z1 – pierwszy moduł zawodowy: Technologia drukowania płaskiego
02 – druga jednostka modułowa w module Z1:
Przygotowanie form do
drukowania płaskiego.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
I. Zało
ż
enia programowo-organizacyjne kształcenia
w zawodzie
1. Opis pracy w zawodzie
Absolwent szkoły kształc
ą
cej w zawodzie drukarz mo
ż
e by
ć
zatrudniony w:
−
zakładach przemysłu poligraficznego,
−
drukarniach,
−
rzemie
ś
lniczych zakładach poligraficznych.
Zadania zawodowe
Absolwent szkoły kształc
ą
cej w zawodzie drukarz powinien by
ć
przygotowany do wykonywania nast
ę
puj
ą
cych zada
ń
zawodowych:
−
przygotowania i obsługiwania maszyn drukuj
ą
cych,
−
sterowania maszynami drukuj
ą
cymi,
−
przygotowania materiałów i form drukarskich,
−
wykonywania i kontrolowania procesu drukowania,
−
prowadzenia kontroli jako
ś
ci
odbitek drukarskich.
Umiej
ę
tno
ś
ci zawodowe
W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent szkoły powinien umie
ć
:
−
posługiwa
ć
si
ę
terminologi
ą
poligraficzn
ą
,
−
odczytywa
ć
rysunki techniczne,
−
sporz
ą
dza
ć
szkice cz
ęś
ci maszyn,
−
posługiwa
ć
si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
,
−
okre
ś
la
ć
procesy poligraficzne,
−
charakteryzowa
ć
materiały poligraficzne,
−
rozró
ż
nia
ć
i przygotowywa
ć
podło
ż
a i farby do drukowania,
−
okre
ś
la
ć
podstawowe i dodatkowe techniki drukowania,
−
okre
ś
la
ć
budow
ę
i zasady działania maszyn drukuj
ą
cych oraz
urz
ą
dze
ń
pomocniczych,
−
przygotowywa
ć
i obsługiwa
ć
maszyny drukuj
ą
ce,
−
okre
ś
la
ć
zasady drukowania nakładu,
−
obsługiwa
ć
systemy sterowania procesem drukowania,
−
obsługiwa
ć
urz
ą
dzenia i przyrz
ą
dy kontrolno-pomiarowe,
−
eksploatowa
ć
maszyny drukuj
ą
ce zgodnie z instrukcj
ą
obsługi,
−
wykonywa
ć
podstawowe operacje technologiczne,
−
stosowa
ć
techniki
komputerowego
wspomagania
procesów
drukarskich,
−
okre
ś
la
ć
zasady wykonywania form drukarskich,
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
−
uszlachetnia
ć
druki,
−
okre
ś
la
ć
przyczyny powstawania wad odbitek drukarskich oraz
sposoby ich usuwania,
−
przestrzega
ć
i wdra
ż
a
ć
normy dotycz
ą
ce zapewnienia jako
ś
ci
produkcji wyrobów poligraficznych,
−
ocenia
ć
estetyk
ę
i
kompozycj
ę
wykonywanych
produktów
poligraficznych,
−
ocenia
ć
jako
ść
odbitek drukarskich,
−
przestrzega
ć
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska,
−
organizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
−
komunikowa
ć
si
ę
z uczestnikami procesu pracy,
−
stosowa
ć
przepisy kodeksu pracy dotycz
ą
ce praw i obowi
ą
zków
pracownika i pracodawcy,
−
stosowa
ć
przepisy prawa w zakresie wykonywanych zada
ń
zawodowych,
−
korzysta
ć
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji,
−
udziela
ć
pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy
pracy,
−
planowa
ć
działalno
ść
gospodarcz
ą
.
2. Zalecenia dotycz
ą
ce organizacji procesu dydaktyczno-
wychowawczego
Proces kształcenia według modułowego programu nauczania dla
zawodu drukarz mo
ż
e by
ć
realizowany w zasadniczej szkole zawodowej
dla młodzie
ż
y i dla dorosłych oraz w szkole policealnej, w formie
stacjonarnej lub zaocznej.
Program
nauczania
obejmuje
kształcenie
ogólnozawodowe,
zawodowe i specjalizacyjne. Kształcenie ogólnozawodowe umo
ż
liwia
zdobycie umiej
ę
tno
ś
ci podstawowych w zawodzie drukarz oraz
w zawodach pokrewnych, z tego samego obszaru zawodowego.
Kształcenie zawodowe ma na celu przygotowanie absolwenta do
realizacji zada
ń
na typowych dla zawodu stanowiskach pracy. Ogólne
i szczegółowe cele kształcenia wynikaj
ą
z podstawy programowej
kształcenia w zawodzie.
Tre
ś
ci programowe zawarte s
ą
w siedmiu modułach: w jednym
ogólnozawodowym, w pi
ę
ciu modułach zawodowych oraz w jednym
module specjalizacyjnym. Wybór kierunku specjalizacji uwarunkowany
jest zapotrzebowaniem rynku pracy w regionie oraz zapleczem
techniczno-dydaktycznym placówki, w której odbywa si
ę
kształcenie
zawodowe.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
Kształcenie mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
z wykorzystaniem zamieszczonego
w
programie
modułu
specjalizacji
lub
programów
autorskich
uwzgl
ę
dniaj
ą
cych potrzeby lokalnego rynku pracy.
Moduły uwzgl
ę
dniaj
ą
ce zadania zawodowe s
ą
podzielone na
jednostki modułowe. Ka
ż
da jednostka modułowa zawiera tre
ś
ci
stanowi
ą
ce wyodr
ę
bnion
ą
logicznie cało
ść
. Realizacja celów kształcenia
poszczególnych
modułów
i
jednostek
modułowych
umo
ż
liwia
opanowanie umiej
ę
tno
ś
ci pozwalaj
ą
cych na wykonanie okre
ś
lonego
zakresu pracy. Czynnikiem sprzyjaj
ą
cym nabywaniu umiej
ę
tno
ś
ci
zawodowych
jest
wykonywanie
ć
wicze
ń
zaproponowanych
w poszczególnych jednostkach modułowych.
Moduł ogólnozawodowy 825[01].O1 – Podstawy poligrafii składa si
ę
z pi
ę
ciu jednostek modułowych. Programy poszczególnych jednostek
obejmuj
ą
ogólnozawodowe tre
ś
ci kształcenia dotycz
ą
ce: przestrzegania
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej
oraz ochrony
ś
rodowiska, charakteryzowania procesów poligraficznych
i
technik
drukowania,
stosowania
materiałów
poligraficznych,
posługiwania si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
oraz
zastosowania maszyn i urz
ą
dze
ń
.
Moduł 825[01].Z1 – Technologia drukowania płaskiego jest
pierwszym modułem zawodowym, składa si
ę
z trzech jednostek
modułowych.
Programy poszczególnych jednostek obejmuj
ą
tre
ś
ci
kształcenia dotycz
ą
ce: eksploatacji maszyn do drukowania płaskiego,
przygotowania form do drukowania płaskiego oraz drukowania
płaskiego.
Moduł 825[01].Z2 – Technologia drukowania wkl
ę
słego jest drugim
modułem zawodowym zło
ż
onym z trzech jednostek modułowych.
Programy poszczególnych jednostek obejmuj
ą
tre
ś
ci kształcenia
dotycz
ą
ce:
eksploatacji
maszyn
do
drukowania
wkl
ę
słego,
przygotowania form do drukowania wkl
ę
słego oraz
drukowania
wkl
ę
słego.
Moduł 825[01].Z3 – Technologia drukowania wypukłego – jest
trzecim modułem zawodowym zło
ż
onym z trzech jednostek modułowych.
Programy poszczególnych jednostek obejmuj
ą
tre
ś
ci kształcenia
dotycz
ą
ce:
eksploatacji
maszyn
do
drukowania
wypukłego,
przygotowania form do drukowania wypukłego oraz drukowania
wypukłego.
Moduł 825[01].Z4 – Technologia drukowania sitowego – jest
czwartym modułem zawodowym zło
ż
onym z trzech jednostek
modułowych. Programy poszczególnych jednostek obejmuj
ą
tre
ś
ci
kształcenia dotycz
ą
ce: eksploatacji maszyn do drukowania sitowego,
przygotowania form do drukowania sitowego oraz drukowania sitowego
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
wielokolorowego.
Moduł 825[01].Z5 – Praktyka zawodowa – składa si
ę
z dwóch
jednostek modułowych, które obejmuj
ą
tre
ś
ci dotycz
ą
ce drukowania
offsetowego wielobarwnego oraz u
ż
ytkowania i obsługi maszyn
fleksograficznych.
Moduł 825[01].S1 – Technika drukowania offsetowego wielobarwnego
– składa si
ę
z dwóch jednostek modułowych, które obejmuj
ą
tre
ś
ci
dotycz
ą
ce wykonywania offsetowych form drukowych oraz drukowania
offsetowego.
Wykaz modułów i jednostek modułowych zamieszczono w tabeli.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
Wykaz modułów i jednostek modułowych
Symbol jednostki
modułowej
Wykaz modułów
i jednostek modułowych
Orientacyjna
liczba godzin
na realizacj
ę
Moduł 825 [01].O1
Podstawy poligrafii
360
825[01].O1.01
Przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej oraz
ochrony
ś
rodowiska
36
825[01].O1.02
Charakteryzowanie procesów poligraficznych
i technik drukowania
72
825[01].O1.03
Stosowanie materiałów poligraficznych
144
825[01].O1.04
Posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
36
825[01].O1.05
Zastosowanie maszyn i urz
ą
dze
ń
72
Moduł 825 [01].Z1
Technologia drukowania płaskiego
432
825[01].Z1.01
Eksploatowanie maszyn do drukowania
płaskiego
72
825[01].Z1.02
Przygotowanie form do drukowania płaskiego
36
825[01].Z1.03
Drukowanie płaskie
324
Moduł 825 [01].Z2
Technologia drukowania wkl
ę
słego
252
825[01].Z2.01
Eksploatowanie maszyn do drukowania
wkl
ę
słego
72
825[01].Z2.02
Przygotowanie form do drukowania wkl
ę
słego
36
825[01].Z2.03
Drukowanie wkl
ę
słe
144
Moduł 825 [01].Z3
Technologia drukowania wypukłego
288
825[01].Z3.01
Eksploatowanie maszyn do drukowania
wypukłego
72
825[01].Z3.02
Przygotowanie form do drukowania wypukłego
36
825[01].Z3.03
Drukowanie wypukłe
180
Moduł 825 [01].Z4
Technologia drukowania sitowego
144
825[01].Z4.01
Eksploatowanie maszyn do drukowania
sitowego
36
825[01].Z4.02
Przygotowanie form do drukowania sitowego
24
825[01].Z4.03
Drukowanie sitowe wielokolorowe
84
Moduł 825 [01].Z5
*
Praktyka zawodowa
140
825[01].Z5.01
Drukowanie offsetowe wielobarwne
70
825[01].Z5.02
U
ż
ytkowanie i obsługa maszyn
fleksograficznych
70
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
Moduł 825 [01].S1
Technika drukowania offsetowego
wielobarwnego
380
825[01].S1.01
Wykonywanie offsetowych form drukowych
36
825[01].S1.02
Drukowanie offsetowe
344
Razem
1836
* Dotyczy kształcenia w szkole policealnej
Proponowana liczba godzin na realizacj
ę
odnosi si
ę
do planu nauczania
dla zasadniczej szkoły zawodowej dla młodzie
ż
y.
Na podstawie wykazu oraz układu jednostek modułowych
sporz
ą
dzono dydaktyczn
ą
map
ę
programu.
Dydaktyczna mapa programu
825[01].O1
825[01].O1.01
825[01].O1.03
825[01].O1.02
825[01].O1.04
825[01].O1.05
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
*
Moduł realizowany tylko w szkole policealnej
Dydaktyczna mapa programu nauczania stanowi schemat powi
ą
za
ń
mi
ę
dzy modułami i jednostkami modułowymi oraz okre
ś
la kolejno
ść
ich
realizacji. Zmiana kolejno
ś
ci realizacji modułów i jednostek modułowych
powinna by
ć
poprzedzona analiz
ą
dydaktycznej mapy programu oraz
tre
ś
ci programów jednostek modułowych. Moduł 825[01].O1 – Postawy
poligrafii powinien by
ć
realizowany w pierwszej kolejno
ś
ci, gdy
ż
825[01].S1.01
825[01].S1
825[01].S1.02
825[01].Z5
*
825[01].Z5.01
825[01].Z5.02
825[01].Z1
825[01].Z2
825[01].Z3
825[01].Z1.01
825[01].Z2.01
825[01].Z3.01
825[01].Z1.02
825[01].Z2.02
825[01].Z3.02
825[01].Z1.03
825[01].Z2.03
825[01].Z3.03
825[01].Z4
825[01].Z4.01
825[01].Z4.02
825[01].Z4.03
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
wyst
ę
puj
ą
w nim jednostki modułowe, których tre
ś
ci stanowi
ą
baz
ę
dla
pozostałych modułów.
Nauczyciele realizuj
ą
cy modułowy program nauczania powinni
posiada
ć
przygotowanie
w
zakresie
kształcenia
modułowego,
aktywizuj
ą
cych metod nauczania, pomiaru dydaktycznego oraz
projektowania i opracowywania pakietów edukacyjnych.
Nauczyciel kieruj
ą
cy procesem nabywania umiej
ę
tno
ś
ci przez
uczniów powinien udziela
ć
pomocy w rozwi
ą
zywaniu problemów,
kształtowa
ć
umiej
ę
tno
ś
ci zawodowe, uwzgl
ę
dniaj
ą
c ich indywidualne
predyspozycje, mo
ż
liwo
ś
ci i do
ś
wiadczenia. Ponadto, powinien rozwija
ć
zainteresowania zawodem, wskazywa
ć
na mo
ż
liwo
ś
ci dalszego
kształcenia, zdobywania nowych umiej
ę
tno
ś
ci zawodowych. Powinien
równie
ż
kształtowa
ć
takie
cechy
uczniów,
jak:
dokładno
ść
i systematyczno
ść
, rzetelno
ść
i odpowiedzialno
ść
za prac
ę
, sprawne
komunikowanie si
ę
, twórcze rozwi
ą
zywanie problemów oraz umiej
ę
tno
ść
współdziałania w zespole.
Wskazane jest, aby proces kształcenia odbywał si
ę
z wykorzystaniem
aktywizuj
ą
cych metod nauczania, takich jak: dyskusja dydaktyczna,
metoda tekstu przewodniego, samokształcenia kierowanego, sytuacyjna,
projektów i
ć
wicze
ń
. Zaleca si
ę
równie
ż
wykorzystywanie filmów
dydaktycznych oraz organizowanie wycieczek dydaktycznych do
przedsi
ę
biorstw, na targi i wystawy bran
ż
owe. W procesie realizacji
programu nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na samokształcenie i pozyskiwanie
informacji z ró
ż
nych
ź
ródeł: literatury zawodowej, podr
ę
czników,
przepisów prawnych, instrukcji, poradników, Internetu.
Prowadzenie zaj
ęć
aktywizuj
ą
cymi metodami nauczania wymaga
przygotowania materiałów dydaktycznych, takich jak: tekst przewodni,
instrukcja do metody projektów, przewodniki do samokształcenia,
instrukcje do wykonywania
ć
wicze
ń
, instrukcje stanowiskowe.
Istotnym elementem organizacji procesu dydaktycznego jest
sprawdzanie i ocenianie edukacyjnych osi
ą
gni
ęć
uczniów. Wskazane
jest prowadzenie bada
ń
diagnostycznych, kształtuj
ą
cych i sumuj
ą
cych.
Badania diagnostyczne maj
ą
na celu dokonanie oceny poziomu
wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów w pocz
ą
tkowej fazie kształcenia.
Badania kształtuj
ą
ce prowadzone w trakcie realizacji programu maj
ą
na celu dostarczanie bie
żą
cych informacji o efektywno
ś
ci procesu
nauczania – uczenia si
ę
.
Badania sumuj
ą
ce powinny by
ć
prowadzone po zako
ń
czeniu
realizacji programu jednostek modułowych. Informacje uzyskiwane
w wyniku bada
ń
pozwalaj
ą
na dokonywanie ewaluacji procesu
nauczania.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
Ocenianie powinno u
ś
wiadamia
ć
uczniowi poziom jego osi
ą
gni
ęć
w stosunku do wymaga
ń
edukacyjnych, wdra
ż
a
ć
go do systematycznej
pracy, samokontroli i samooceny. Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno by
ć
realizowane za pomoc
ą
sprawdzianów ustnych,
pisemnych
i
praktycznych,
obserwacji
pracy
ucznia
podczas
wykonywania
ć
wicze
ń
oraz testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych.
Podana w tabelach wykazu jednostek modułowych orientacyjna
liczba godzin przewidziana na realizacj
ę
programu mo
ż
e ulega
ć
zmianie
w zale
ż
no
ś
ci od stosowanych przez nauczyciela metod i
ś
rodków
dydaktycznych.
W zintegrowanym procesie kształcenia modułowego nie ma podziału
na zaj
ę
cia teoretyczne i praktyczne. Formy organizacyjne pracy uczniów
powinny by
ć
dostosowane do tre
ś
ci i metod kształcenia.
Zaleca si
ę
, aby zaj
ę
cia prowadzone były w grupach 15 osobowych.
Proponowane formy organizacyjne prowadzenia zaj
ęć
, to: praca
w zespołach 2–3 osobowych oraz praca indywidualna.
Szkoła podejmuj
ą
ca kształcenie systemem modułowym powinna
posiada
ć
odpowiednie warunki lokalowe wraz oraz wyposa
ż
enie.
Proces
dydaktyczny
nale
ż
y
realizowa
ć
w
odpowiednio
wyposa
ż
onych pracowniach:
−
pracowni poligrafii,
−
pracowni rysunku technicznego i estetyki druku,
−
pracowni materiałoznawstwa,
−
pracowni maszynoznawstwa,
−
pracowni technologii drukowania,
−
pracowni komputerowej,
−
warsztatach szkolnych.
Kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
w pracowniach,
laboratoriach,
warsztatach
szkolnych,
centrach
kształcenia
praktycznego,
przedsi
ę
biorstwach
poligraficznych,
drukarniach oraz poligraficznych zakładach rzemie
ś
lniczych.
W trosce o jako
ść
kształcenia konieczne s
ą
systematyczne działania
szkoły polegaj
ą
ce na:
−
pozyskiwaniu nowych
ś
rodków kształcenia,
−
opracowaniu obudowy dydaktycznej programu nauczania,
−
współpracy z przedsi
ę
biorstwami celem aktualizacji tre
ś
ci kształcenia
zawodowego,
odpowiadaj
ą
cych
wymaganiom
technologii
drukowania, techniki oraz rynku pracy,
−
doskonaleniu nauczycieli w zakresie kształcenia modułowego,
aktywizuj
ą
cych metod nauczania oraz pomiaru dydaktycznego.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
II. Plany nauczania
PLAN NAUCZANIA
Zasadnicza szkoła zawodowa
Zawód: drukarz 825[01]
Podbudowa programowa: gimnazjum
Dla młodzie
ż
y
Dla dorosłych
Liczba godzin
tygodniowo
w trzyletnim
okresie
nauczania
Liczba
godzin
tygodniowo
w trzyletnim
okresie
nauczania
Liczba godzin
w trzyletnim
okresie
nauczania
Semestry I - VI
Lp. Moduły kształcenia w zawodzie
Klasy I - III
Forma
stacjonarna
Forma
zaoczna
1. Podstawy poligrafii
10
8
138
2. Technologia drukowania
płaskiego
12
9
165
3. Technologia drukowania
wkl
ę
słego
7
5
96
4. Technologia drukowania
wypukłego
8
6
110
5. Technologia drukowania
sitowego
4
3
55
6. Technika drukowania
offsetowego wielobarwnego
10
8
138
Razem
51
39
702
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
PLAN NAUCZANIA
Szkoła policealna
Zawód: drukarz 825[01]
Podbudowa programowa: szkoła daj
ą
ca wykształcenie
ś
rednie
Dla młodzie
ż
y
Dla dorosłych
Liczba godzin
tygodniowo
w rocznym
okresie
nauczania
Liczba godzin
tygodniowo
w rocznym
okresie
nauczania
Liczba godzin
w rocznym
okresie
nauczania
Semestry I - II
Lp. Moduły kształcenia w zawodzie
Semestry
I – II
Forma
stacjonarna
Forma
zaoczna
1
Podstawy poligrafii
5
4
68
2.
Technologia drukowania
płaskiego
6
5
82
3.
Technologia drukowania
wkl
ę
słego
3
2
41
4
Technologia drukowania
wypukłego
4
3
55
5.
Technologia drukowania
sitowego
2
1
27
6.
Technika drukowania
offsetowego wielobarwnego
5
3,5
68
Razem
25
18,5
341
Praktyka zawodowa: 4 tygodnie
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
III. Moduły kształcenia w zawodzie
Moduł 825 [01].O1
Podstawy poligrafii
1. Cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
stosowa
ć
terminologi
ę
poligraficzn
ą
,
−
charakteryzowa
ć
procesy
poligraficzne:
przygotowawcze,
drukowania, introligatorskie,
−
charakteryzowa
ć
podstawowe maszyny i urz
ą
dzenia poligraficzne,
−
klasyfikowa
ć
produkty poligraficzne,
−
okre
ś
la
ć
parametry
technologiczne
i
u
ż
ytkowe
produktów
poligraficznych,
−
charakteryzowa
ć
główne grupy materiałów poligraficznych,
−
dobiera
ć
materiały poligraficzne do wykonania okre
ś
lonego produktu,
−
charakteryzowa
ć
podstawowe i dodatkowe techniki drukowania,
−
odczytywa
ć
rysunki techniczne,
−
posługiwa
ć
si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
,
−
rozró
ż
nia
ć
podstawowe elementy obwodu elektrycznego oraz
instalacji elektrycznych,
−
rozró
ż
nia
ć
podstawowe elementy elektroniczne i automatyki,
−
rozró
ż
nia
ć
podstawowe elementy konstrukcji maszyn,
−
planowa
ć
proces technologiczny wykonania okre
ś
lonego produktu,
−
rozró
ż
nia
ć
podstawowe i pochodne techniki drukowania,
−
przestrzega
ć
norm dotycz
ą
cych zapewnienia jako
ś
ci produkcji
i wyrobów poligraficznych,
−
przewidywa
ć
zagro
ż
enia dla
ż
ycia i zdrowia oraz dla
ś
rodowiska
naturalnego w przemy
ś
le poligraficznym,
−
dobiera
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej,
−
okre
ś
la
ć
procedury
udzielania
pierwszej
pomocy
osobom
poszkodowanym,
−
korzysta
ć
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji, w tym z Internetu.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
2. Wykaz jednostek modułowych
Symbol
jednostki
modułowej
Nazwa jednostki modułowej
Orientacyjna
liczba godzin
na realizacj
ę
825[01].O1.01
Przestrzeganie
przepisów
bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej oraz
ochrony
ś
rodowiska
36
825[01].O1.02
Charakteryzowanie
procesów poligraficznych
i technik drukowania
72
825[01].O1.03
Stosowanie materiałów poligraficznych
144
825[01].O1.04
Posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
36
825[01].O1.05
Zastosowanie maszyn i urz
ą
dze
ń
72
Razem
360
3. Schemat układu jednostek modułowych
825[01].O1
Podstawy poligrafii
825[01].O1.01
Przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska
825[01].O1.02
Charakteryzowanie procesów poligraficznych i technik
drukowania
825[01].O1.03
Stosowanie materiałów poligraficznych
825[01].O1.04
Posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
825[01].O1.05
Zastosowanie maszyn i urz
ą
dze
ń
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
4. Literatura
Bo
ż
enko L.: Maszynoznawstwo. WSiP, Warszawa 1994
Cichocki L., Pawlicki T., Ruczka I.: Poligraficzny słownik terminologiczny.
Polska Izba druku, Warszawa 1999
Cie
ś
lak H.: Testy i sprawdziany z rysunku technicznego. ITeE, Radom
1996
Figurski J., Ornatowski T.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000
Figurski J., Symela K.(red.): Eksperyment pedagogiczny. Modułowe
programy nauczania w kształceniu zawodowym. Model ujednoliconego
egzaminu zawodowego . MEN - ITeE, Radom 2001
Gruszczy
ń
ski Cz.: Farby graficzne. WSiP, Warszawa 1984
Jakucewicz S., Magdzik S., Struci
ń
ski J.: Materiałoznawstwo
poligraficzne. WSiP, Warszawa 1990
Jakucewicz S.: Farby drukowe. Michael Huber Polska Sp. z o.o.,
Wrocław 2001
Jakucewicz S.: Papier w poligrafii. Inicjał, Warszawa 1999
Jeruszka U., Niemierko B.( red.): Zastosowanie pomiaru sprawdzaj
ą
cego
w kształceniu zawodowym. Materiały z seminarium. MEN. Departament
Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego. Warszawa 1997
Magdzik S., Jakucewicz S.: Podstawy poligrafii. WSiP, Warszawa 1999
Maksymowicz A.: Rysunek zawodowy. WSiP, Warszawa 1992
Malinowska T., Syta L.: Redagowanie techniczne ksi
ąż
ki. Wydawnictwa
Naukowo-Techniczne, Warszawa 1981
Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. BKKK,
Warszawa 1997
Poligrafia procesy i technika. Tłumaczenie z j
ę
zyka słowackiego.
COBRPP, Warszawa 2002
Czasopisma specjalistyczne.
Wykaz literatury nale
ż
y aktualizowa
ć
w miar
ę
ukazywania si
ę
nowych
pozycji wydawniczych.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
Jednostka modułowa 825[01].O1.01
Przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny
pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz wymagania ergonomii,
−
okre
ś
li
ć
podstawowe obowi
ą
zki pracodawcy i pracownika dotycz
ą
ce
bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,
−
okre
ś
li
ć
konsekwencje naruszenia przepisów i zasad bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy podczas wykonywania zada
ń
zawodowych,
−
posłu
ż
y
ć
si
ę
wewn
ę
trznymi zaleceniami i regulaminami dotycz
ą
cymi
pracy na okre
ś
lonych stanowiskach,
−
zidentyfikowa
ć
czynniki niebezpieczne i szkodliwe wyst
ę
puj
ą
ce
w pracy oraz okre
ś
li
ć
sposoby ich ograniczenia lub eliminacji,
−
okre
ś
li
ć
zagro
ż
enia wynikaj
ą
ce z niewła
ś
ciwego u
ż
ytkowania
urz
ą
dze
ń
elektrycznych,
−
zastosowa
ć
procedury post
ę
powania w przypadku zaistnienia po
ż
aru,
zgodnie z instrukcj
ą
przeciwpo
ż
arow
ą
,
−
powiadomi
ć
słu
ż
by ratownicze zgodnie z przyj
ę
tymi procedurami
post
ę
powania,
−
udzieli
ć
pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
−
zastosowa
ć
przepisy ochrony
ś
rodowiska,
−
okre
ś
li
ć
rodzaj
materiałów
przeznaczonych
do
ponownego
przetwarzania.
2. Materiał nauczania
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej
oraz wymagania ergonomii dotycz
ą
ce pracy drukarza.
Prawna ochrona pracy.
Czynniki szkodliwe dla zdrowia, uci
ąż
liwe i niebezpieczne w procesie
pracy.
Zasady kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Ś
rodki ochrony indywidualnej i zbiorowej.
Zagro
ż
enia po
ż
arowe, zasady ochrony przeciwpo
ż
arowej.
Zasady stosowania
ś
rodków ga
ś
niczych.
Zasady ochrony
ś
rodowiska na stanowisku pracy.
Procedury udzielania pierwszej pomocy w wypadkach przy pracy.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
Selekcja i utylizacja odpadów.
3.
Ć
wiczenia
•
Okre
ś
lanie praw i obowi
ą
zków pracownika i pracodawcy dotycz
ą
cych
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, na podstawie Kodeksu pracy.
•
Rozpoznawanie znaków dotycz
ą
cych bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
•
Rozpoznawanie zagro
ż
e
ń
wypadkowych zwi
ą
zanych z procesem
pracy.
•
Wykonywanie sztucznego oddychania na fantomie.
•
Udzielanie pierwszej pomocy osobie pora
ż
onej pr
ą
dem elektrycznym
(symulacja).
•
Udzielanie pierwszej pomocy osobie ze złaman
ą
ko
ń
czyn
ą
(symulacja).
•
Informowanie
słu
ż
b
ratowniczych
o
zaistniałym
zdarzeniu
(w warunkach symulacyjnych).
•
Dobieranie
ś
rodków ga
ś
niczych odpowiednio do rodzaju gaszonego
materiału podczas po
ż
aru.
•
Segregowanie
odpadów
oraz
okre
ś
lanie
ich
przydatno
ś
ci
do ponownego przetwarzania.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Teksty przewodnie.
Kodeks pracy.
Polskie Normy dotycz
ą
ce bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy i wymaga
ń
ergonomii.
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej
oraz ochrony
ś
rodowiska.
Regulaminy i instrukcje dotycz
ą
ce obsługi urz
ą
dze
ń
stwarzaj
ą
cych
okre
ś
lone zagro
ż
enia.
Sprz
ę
t ga
ś
niczy.
Filmy dydaktyczne dotycz
ą
ce: zasad kształtowania bezpiecznych
i higienicznych warunków pracy, zagro
ż
enia po
ż
arowego, zasad ochrony
przeciwpo
ż
arowej
oraz
udzielania
pierwszej
pomocy
osobom
poszkodowanym.
Programy
komputerowe
przedstawiaj
ą
ce
zasady
ochrony
przeciwpo
ż
arowej, zasady wykorzystywania
ś
rodków ga
ś
niczych,
zasady ochrony
ś
rodowiska na stanowisku pracy.
Foliogramy ilustruj
ą
ce
ś
rodki ochrony indywidualnej i zbiorowej, zasady
wykorzystywania
ś
rodków ga
ś
niczych, zasady ochrony
ś
rodowiska na
stanowisku pracy.
Dokumentacja dotycz
ą
ca bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
Fantom do nauki udzielania pierwszej pomocy.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
Pomoce dydaktyczne do
ć
wicze
ń
z zakresu udzielania pierwszej
pomocy.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program jednostki modułowej zawiera tre
ś
ci dotycz
ą
ce przepisów
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy oraz zasad kształtowania bezpiecznych
i higienicznych warunków pracy.
W procesie kształcenia nale
ż
y stosowa
ć
nast
ę
puj
ą
ce metody
nauczania: pokaz z obja
ś
nieniem, pokaz z instrukta
ż
em, dyskusj
ę
dydaktyczn
ą
, inscenizacj
ę
, metod
ę
przypadków, przewodniego tekstu,
gry symulacyjne oraz
ć
wiczenia praktyczne.
Podczas realizacji programu nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na obowi
ą
zki
pracownika i pracodawcy dotycz
ą
ce bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy,
ochron
ę
zdrowia w procesie pracy, skutki nieprzestrzegania przepisów
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
Wa
ż
ne jest kształtowanie przekonania uczniów,
ż
e ochrona zdrowia
i
ż
ycia człowieka w
ś
rodowisku pracy jest warto
ś
ci
ą
nadrz
ę
dn
ą
.
Program jednostki modułowej nale
ż
y realizowa
ć
w pomieszczeniu
dydaktycznym wyposa
ż
onym w niezb
ę
dne
ś
rodki dydaktyczne.
Zaj
ę
cia powinny odbywa
ć
si
ę
w grupie licz
ą
cej do 15 uczniów,
a w miar
ę
potrzeb z podziałem na zespoły 2-3 osobowe.
Podczas realizacji
ć
wicze
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na rozpoznawanie
i stosowanie sprz
ę
tu ga
ś
niczego oraz wykonywanie czynno
ś
ci
zwi
ą
zanych z udzielaniem pierwszej
pomocy osobom poszkodowanym.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie post
ę
pów uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
w sposób systematyczny na podstawie okre
ś
lonych kryteriów.
W procesie oceniania nale
ż
y stosowa
ć
sprawdziany ustne i pisemne,
testy osi
ą
gni
ęć
szkolnych. Zadania w te
ś
cie mog
ą
by
ć
otwarte (krótkiej
odpowiedzi, z luk
ą
), zamkni
ę
te (wyboru wielokrotnego, na dobieranie,
typu prawda-fałsz).
Umiej
ę
tno
ś
ci praktyczne mog
ą
by
ć
sprawdzane podczas obserwacji
czynno
ś
ci wykonywanych przez uczniów w trakcie realizacji
ć
wicze
ń
.
W procesie sprawdzania i oceniania osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y
zwraca
ć
uwag
ę
na procedury udzielania pierwszej pomocy osobom
poszkodowanym, dobieranie i stosowanie sprz
ę
tu przeciwpo
ż
arowego
oraz
ś
rodków ga
ś
niczych, organizacj
ę
stanowiska pracy, dokładno
ść
i sprawno
ść
wykonania zada
ń
oraz przestrzeganie przepisów
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny post
ę
pów uczniów
umo
ż
liwi korygowanie stosowanych metod nauczania oraz form
organizacyjnych pracy uczniów.
Po zako
ń
czeniu realizacji programu jednostki wskazane jest
zastosowanie testu osi
ą
gni
ęć
szkolnych.
Ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno by
ć
dokonywane zgodnie
z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
Jednostka modułowa 825[01].O1.02
Charakteryzowanie
procesów
poligraficznych
i technik drukowania
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
posłu
ż
y
ć
si
ę
terminologi
ą
z zakresu poligrafii,
−
dokona
ć
klasyfikacji wyrobów poligraficznych,
−
scharakteryzowa
ć
procesy poligraficzne,
−
scharakteryzowa
ć
rodzaje oryginałów graficznych,
−
opisa
ć
reprodukcj
ę
barw w procesach poligraficznych,
−
scharakteryzowa
ć
reprodukcj
ę
warto
ś
ci tonalnych w poligrafii,
−
scharakteryzowa
ć
addytywn
ą
i substraktywn
ą
syntez
ę
barw,
−
scharakteryzowa
ć
reprodukcj
ę
barw w procesie drukowania,
−
rozró
ż
ni
ć
podstawowe poj
ę
cia z zakresu densytometrii,
−
okre
ś
li
ć
sposoby wykonywania form kopiowych (monta
ż
stronicy,
monta
ż
arkusza),
−
okre
ś
li
ć
technologi
ę
wykonywania form drukowych,
−
scharakteryzowa
ć
podstawowe i pochodne techniki drukowania,
−
okre
ś
li
ć
metody obróbki wyko
ń
czeniowej produktów poligraficznych,
−
scharakteryzowa
ć
sposoby uszlachetniania druków.
−
okre
ś
li
ć
metody obróbki wyko
ń
czeniowej produktów poligraficznych,
−
scharakteryzowa
ć
rodzaje opraw przemysłowych,
−
sklasyfikowa
ć
wyroby poligraficzne,
−
okre
ś
li
ć
parametry
technologiczne
i
u
ż
ytkowe
wyrobów
poligraficznych,
−
zaplanowa
ć
proces technologiczny wykonania okre
ś
lonego wyrobu,
−
skorzysta
ć
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji.
2. Materiał nauczania
Terminologia poligraficzna.
Klasyfikacja
wyrobów
poligraficznych.
Procesy
poligraficzne
przygotowawcze, drukowania i introligatorskie.
Ś
wiatło i barwa.
Podstawy densytometrii.
Oryginały graficzne.
Reprodukcja warto
ś
ci tonalnych i barw w poligrafii.
Wykonywanie form kopiowych. Monta
ż
klasyczny i elektroniczny.
Technologia wykonywania form drukowych w technikach: wypukłej,
płaskiej, wkl
ę
słej oraz sitodruku.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
Klasyfikacja technik drukowania.
Przyrz
ą
dzanie maszyny do drukowania. Wykonywanie odbitek próbnych.
Drukowanie wielokolorowe i wielobarwne.
Introligatorskie procesy jednostkowe i zło
ż
one druków lu
ź
nych,
ł
ą
czonych, opraw.
Uszlachetnianie druków.
Parametry technologiczne i u
ż
ytkowe wyrobów poligraficznych.
Systemy zapewnienia jako
ś
ci w procesie wytwarzania wyrobów
poligraficznych.
3.
Ć
wiczenia
•
Klasyfikowanie wyrobów poligraficznych.
•
Planowanie podstawowych procesów poligraficznych.
•
Rozpoznawanie rodzajów oryginałów graficznych.
•
Rozpoznawanie form kopiowych.
•
Rozpoznawanie i klasyfikowanie form drukowych.
•
Rozpoznawanie rodzajów opraw.
•
Rozró
ż
nianie półproduktów i wyrobów poligraficznych.
•
Sporz
ą
dzanie schematu przebiegu procesów poligraficznych.
•
Rozpoznawanie technik drukowania na podstawie przykładowych
druków (odbitek drukarskich).
•
Rozpoznawanie sposobów uszlachetniania druków.
•
Rozpoznawanie rodzajów opraw przemysłowych.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Plansze
pogl
ą
dowe
przedstawiaj
ą
ce:
klasyfikacje
materiałów
poligraficznych, zasady addytywnego i substraktywnego mieszania barw,
schematyczn
ą
budow
ę
podstawowych
maszyn
i
urz
ą
dze
ń
poligraficznych, zasady drukowania.
Oryginały i reprodukcje grafiki.
Schematy przebiegu procesów poligraficznych. Filmy wideo obrazuj
ą
ce
procesy poligraficzne.
Plansze i prezentacje multimedialne ilustruj
ą
ce technologie procesów
przygotowawczych, drukowania i introligatorskich (prepress, press,
postpress).
Przykłady wyrobów poligraficznych.
Zestaw form kopiowych.
Zestaw form drukowych.
Katalog odbitek drukarskich wykonanych ró
ż
nymi sposobami.
Wzory półproduktów i wyrobów poligraficznych. Katalogi i materiały
reklamowe.
Przymiary metryczne, miarka typograficzna, lupy, mikroskopy.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
Densytometr refleksyjny i transmisyjny.
Komputer z dost
ę
pem do Internetu.
Zbiór PN i BN z zakresu poligrafii.
Normy PN – ISO, ISO.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program jednostki modułowej zawiera tre
ś
ci ogólne dotycz
ą
ce
charakterystyki procesów poligraficznych i technik drukowania. Tre
ś
ci
programowe
jednostki
s
ą
podstaw
ą
do
realizacji
programów kolejnych jednostek modułowych.
Program jednostki powinien by
ć
realizowany nast
ę
puj
ą
cymi
metodami nauczania: pokazu z instrukta
ż
em, tekstu przewodniego,
ć
wicze
ń
praktycznych. Realizacja zada
ń
metod
ą
tekstu przewodniego
powinna przebiega
ć
zgodnie z sze
ś
cioma fazami: zbieraniem i analiz
ą
informacji, planowaniem wykonania zadania, ustalaniem technicznych
mo
ż
liwo
ś
ci realizacji zadania, praktycznym wykonaniem zadania
okre
ś
lonego w tre
ś
ciach
ć
wiczenia, sprawdzeniem poprawno
ś
ci jego
wykonania oraz analiz
ą
sposobu wykonania zadania.
Podczas realizacji tre
ś
ci programowych trudnych do opanowania
przez uczniów, nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na:
−
klasyfikowanie wyrobów poligraficznych,
−
rozpoznawanie oraz klasyfikowanie materiałów i półproduktów
poligraficznych,
−
rozpoznawanie technik drukowania na podstawie szczegółowych
opisów,
−
wykonywanie reprodukcji oraz syntez
ę
barw.
Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w pracowni poligrafii. Zaj
ę
cia mog
ą
by
ć
prowadzone w grupach licz
ą
cych do 15 uczniów, w uzasadnionych
sytuacjach z podziałem na grupy 3-4 osobowe.
Przed przyst
ą
pieniem do zaj
ęć
nauczyciel powinien przygotowa
ć
materiały, jak: teksty przewodnie do wykonania
ć
wicze
ń
, schematy
dydaktyczne zawieraj
ą
ce tre
ś
ci zgodne z tematyk
ą
realizowanej
jednostki modułowej, katalogi.
Zaleca si
ę
prezentowanie filmów dydaktycznych obrazuj
ą
cych
realizacj
ę
poszczególnych
etapów procesów technologicznych.
Wskazane jest równie
ż
organizowanie wycieczek dydaktycznych do
zakładów produkcyjnych, aby zaprezentowa
ć
uczniom przebieg
procesów: przygotowania, drukowania i oprawy introligatorskiej.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
podczas realizacji programu jednostki modułowej, według okre
ś
lonych
kryteriów. Proces sprawdzania i oceniania osi
ą
gni
ęć
uczniów powinien
dostarcza
ć
informacji dotycz
ą
cych zakresu i poziomu opanowania
umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych w szczegółowych celach kształcenia programu
jednostki modułowej.
Wiedza i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów mog
ą
by
ć
sprawdzane i oceniane przy
pomocy:
−
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
−
testów pisemnych, z zadaniami zamkni
ę
tymi (wielokrotnego wyboru)
i otwartymi (krótkiej lub rozszerzonej odpowiedzi),
−
obserwacji pracy uczniów podczas realizacji zada
ń
.
Umiej
ę
tno
ś
ci praktyczne mo
ż
na sprawdza
ć
poprzez obserwacj
ę
czynno
ś
ci uczniów podczas wykonywania
ć
wicze
ń
.
Obserwuj
ą
c czynno
ś
ci uczniów, szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na:
−
stosowanie poprawnej terminologii poligraficznej,
−
klasyfikacj
ę
produktów poligraficznych,
−
rozpoznawanie oryginałów graficznych,
−
rozpoznawanie i charakteryzowanie technik drukowania,
−
charakteryzowanie rodzajów opraw.
Ć
wiczenia powinny by
ć
sprawdzane w trakcie wykonywania
i oceniane po ich zako
ń
czeniu. Wskazane jest, aby ucze
ń
otrzymał
informacj
ę
zwrotn
ą
o poziomie swoich osi
ą
gni
ęć
w stosunku do
okre
ś
lonych wymaga
ń
.
Prowadzenie pomiaru dydaktycznego wymaga od nauczyciela
okre
ś
lenia kryteriów i norm oceniania, opracowania testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych, arkuszy obserwacji i arkuszy oceny post
ę
pów.
Ocenianie powinno u
ś
wiadomi
ć
uczniom poziom ich osi
ą
gni
ęć
w stosunku do wymaga
ń
edukacyjnych oraz wdra
ż
a
ć
do systematycznej
pracy, samokontroli i samooceny. W ocenie ko
ń
cowej osi
ą
gni
ęć
uczniów
nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki sprawdzianów, testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych
oraz poziom wykonania
ć
wicze
ń
.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
Jednostka modułowa 825[01].O1.03
Stosowanie materiałów poligraficznych
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
scharakteryzowa
ć
główne grupy materiałów poligraficznych,
−
dokona
ć
klasyfikacji i charakterystyki podło
ż
y drukowych,
−
dobra
ć
papier, tektur
ę
i inne surowce do produkcji poligraficznej,
−
zastosowa
ć
podstawowe szeregi formatów papieru i druków,
−
sklasyfikowa
ć
farby drukarskie i lakiery,
−
scharakteryzowa
ć
wła
ś
ciwo
ś
ci drukowe i u
ż
ytkowe farb,
−
wyja
ś
ni
ć
mechanizmy utrwalania farb,
−
sklasyfikowa
ć
materiały pomocnicze stosowane podczas drukowania,
−
scharakteryzowa
ć
materiały u
ż
ywane w introligatorstwie,
−
dokona
ć
klasyfikacji klejów,
−
scharakteryzowa
ć
materiały do laminowania, impregnowania,
gumowania, br
ą
zowania i tłoczenia,
−
scharakteryzowa
ć
materiały
pomocnicze
stosowane
w introligatorstwie,
−
scharakteryzowa
ć
materiały stosowane do konstrukcji maszyn
poligraficznych,
−
scharakteryzowa
ć
materiały smarne,
−
okre
ś
li
ć
wła
ś
ciwo
ś
ci
fizyczne,
chemiczne,
mechaniczne
i technologiczne materiałów stosowanych w poligrafii,
−
okre
ś
li
ć
przeznaczenie materiałów poligraficznych,
−
zakwalifikowa
ć
materiały poligraficzne do produkcji,
−
dobra
ć
materiały do wykonania okre
ś
lonego wyrobu poligraficznego,
−
okre
ś
li
ć
znaczenie wody w poligrafii,
−
okre
ś
li
ć
wpływ wilgotno
ś
ci wzgl
ę
dnej powietrza na procesy
drukarskie i introligatorskie,
−
skorzysta
ć
z literatury technicznej, PN oraz innych
ź
ródeł informacji
zawodowej,
−
okre
ś
li
ć
metody utylizacji odpadów poligraficznych.
2. Materiał nauczania
Materiały u
ż
ywane w procesach poligraficznych, podstawowe grupy
materiałów.
Zasady dobierania materiałów poligraficznych.
Materiały podło
ż
owe do drukowania (chłonne i niechłonne): papier,
karton i inne.
Farby drukowe, wła
ś
ciwo
ś
ci i sposoby utrwalania farb.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
Materiały pomocnicze do drukowania.
Wła
ś
ciwo
ś
ci i zastosowanie materiałów introligatorskich: wyroby
papierowe, kleje, farby i lakiery, folie do laminowania, tłoczenia
i br
ą
zowania, materiały pokryciowe, wzmacniaj
ą
ce, usztywniaj
ą
ce
i pomocnicze.
Materiały konstrukcyjne:
ż
eliwa, stale konstrukcyjne, stopy metali
nie
ż
elaznych, materiały spiekane, tworzywa sztuczne konstrukcyjne.
Materiały smarne: oleje i smary.
Woda w przemy
ś
le poligraficznym.
Wpływ wilgotno
ś
ci wzgl
ę
dnej powietrza na procesy drukarskie
i introligatorskie.
Ochrona
ś
rodowiska, utylizacja odpadów poligraficznych.
3.
Ć
wiczenia
•
Klasyfikowanie materiałów poligraficznych.
•
Rozpoznawanie materiałów poligraficznych na podstawie próbek oraz
okre
ś
lanie ich zastosowania.
•
Ocenianie jako
ś
ci i przydatno
ś
ci materiałów poligraficznych do
drukowania oraz oprawiania, na podstawie próbek.
•
Okre
ś
lanie rodzajów materiałów poligraficznych, ich podstawowych
parametrów, wła
ś
ciwo
ś
ci, zastosowania i warunków przechowywania
na podstawie opakowa
ń
oraz etykiet.
•
Charakteryzowanie podstawowych wła
ś
ciwo
ś
ci papierów drukowych.
•
Przygotowywanie wyrobów papierowych do okre
ś
lonego rodzaju
produkcji.
•
Badanie kierunku przebiegu włókien w wytworach papierniczych.
•
Okre
ś
lanie parametrów klimatyzacji papieru.
•
Klasyfikowanie farb i okre
ś
lanie sposobu ich utrwalania.
•
Klasyfikowanie materiałów introligatorskich pomocniczych.
•
Dobieranie farby do drukowania na ró
ż
nych podło
ż
ach.
•
Dobieranie lakierów do wykonania operacji lakierowania.
•
Dobieranie materiałów do wykonania operacji laminowania.
•
Dobieranie
klejów
do
wykonania
introligatorskich
operacji
technologicznych.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Próbki: wytworów papierowych, materiałów pokryciowych, klejów, folii do
tłoczenia i laminowania, farb drukowych, tworzyw sztucznych, lakierów,
materiałów pomocniczych.
Zestaw materiałów smarnych.
Wzorniki papieru.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
Wzorniki farb drukarskich.
Wzorniki materiałów introligatorskich.
Grubo
ś
ciomierz, mikroskop, lupy, pH-metr.
Plansze
dydaktyczne
przedstawiaj
ą
ce
klasyfikacj
ę
materiałów
poligraficznych.
Materiały informacyjne i prospektowe producentów i dystrybutorów
materiałów poligraficznych.
Zbiór PN i BN z zakresu poligrafii.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program jednostki modułowej obejmuje zagadnienia dotycz
ą
ce
charakterystyki oraz zastosowania materiałów poligraficznych w procesie
produkcyjnym. Tre
ś
ci programowe jednostki stanowi
ą
podstaw
ę
do
dalszej nauki zawodu.
Podczas realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y odwoływa
ć
si
ę
do umiej
ę
tno
ś
ci uczniów nabytych trakcie realizacji programu
jednostki: 825[01].O1.02 Charakteryzowanie procesów poligraficznych
i technik drukowania.
W procesie dydaktycznym zaleca si
ę
stosowanie nast
ę
puj
ą
cych
metod nauczania: wykładu informacyjnego, dyskusji dydaktycznej,
pokazu z instrukta
ż
em, metody projektów, tekstu przewodniego oraz
ć
wicze
ń
praktycznych.
Do przeprowadzenia
ć
wicze
ń
nauczyciel powinien przygotowa
ć
teksty przewodnie. Uczniowie, korzystaj
ą
c z pyta
ń
prowadz
ą
cych,
arkuszy
ć
wiczeniowych w tekstach przewodnich, norm, literatury
zawodowej i innych
ź
ródeł informacji powinni samodzielnie planowa
ć
i wykonywa
ć
ć
wiczenia.
Podczas realizacji tre
ś
ci programowych trudnych do opanowania
przez uczniów nale
ż
y stosowa
ć
metod
ę
pokazu w poł
ą
czeniu
z instrukta
ż
em oraz metod
ę
ć
wicze
ń
praktycznych.
Podczas realizacji programu nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na:
−
rozpoznawanie materiałów poligraficznych na podstawie próbek,
−
ocenianie jako
ś
ci i przydatno
ś
ci materiałów poligraficznych,
−
okre
ś
lanie warunków koniecznych do klimatyzacji papieru,
−
zastosowanie wody w poligrafii.
Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w pracowni materiałoznawstwa, w grupach
licz
ą
cych do 15 uczniów, a w uzasadnionych sytuacjach z podziałem na
grupy 2–3 osobowe. Wskazane jest korzystanie z Internetu w celu
pozyskiwania
informacji
dotycz
ą
cych
materiałów
poligraficznych,
zamieszczanych przez firmy handlowe i producentów.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie post
ę
pów uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
na bie
żą
co
w trakcie realizacji programu jednostki modułowej oraz po jej
zako
ń
czeniu, na podstawie okre
ś
lonych kryteriów.
Oceny uczniów nale
ż
y dokonywa
ć
na podstawie:
−
ustnych sprawdzianów poziomu wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci,
−
pisemnych sprawdzianów (testy osi
ą
gni
ęć
szkolnych),
−
sprawdzianów praktycznych,
−
obserwacji ucznia podczas wykonywania zada
ń
.
Kontrol
ę
poprawno
ś
ci wykonania
ć
wiczenia nale
ż
y przeprowadzi
ć
w trakcie i po jego wykonaniu.
Podczas stosowania sprawdzianów ustnych nale
ż
y sprawdza
ć
umiej
ę
tno
ś
ci operowania zdobyt
ą
wiedz
ą
, zwraca
ć
uwag
ę
na
merytoryczn
ą
jako
ść
wypowiedzi,
wła
ś
ciwe
stosowanie
poj
ęć
technicznych, poprawno
ść
wnioskowania.
W procesie oceniania nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na:
−
rozpoznawanie próbek materiałów,
−
ocenianie jako
ś
ci materiałów poligraficznych,
−
dobieranie surowców do okre
ś
lonej technologii wykonania produktu,
−
okre
ś
lanie warunków koniecznych do klimatyzacji papieru,
−
okre
ś
lanie znaczenia wody w poligrafii,
−
posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
technologiczn
ą
,
−
korzystanie z norm, instrukcji i katalogów.
Ocena osi
ą
gni
ęć
szkolnych powinna aktywizowa
ć
i mobilizowa
ć
do
pracy zarówno ucznia jak i nauczyciela.
Wskazane jest systematyczne prowadzenie kontroli i oceny, bie
żą
ca
analiza post
ę
pów uczniów umo
ż
liwia nauczycielowi korygowanie
stosowanych metod kształcenia. Popełniane przez ucznia bł
ę
dy powinny
by
ć
interpretowane, ucze
ń
powinien je rozumie
ć
i samodzielnie
poprawia
ć
.
Po zako
ń
czeniu realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y
przeprowadzi
ć
badanie osi
ą
gni
ęć
w formie sprawdzianu teoretycznego
(test dydaktyczny wielostopniowy) oraz sprawdzianu umiej
ę
tno
ś
ci
praktycznych.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
Jednostka modułowa 825[01].O1.04
Posługiwanie
si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
scharakteryzowa
ć
rodzaje
i zasady
wykonywania
rysunków
technicznych,
−
scharakteryzowa
ć
rysunki szkicowe, techniczne, schematyczne
i konstrukcyjne,
−
dobra
ć
materiały i przybory kre
ś
larskie do rysowania,
−
posłu
ż
y
ć
si
ę
przyborami kre
ś
larskimi,
−
zorganizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
−
zastosowa
ć
zasady normalizacji w rysunku technicznym,
−
wykona
ć
rzuty aksonometryczne i prostok
ą
tne brył,
−
okre
ś
li
ć
zasady tolerancji w rysunku technicznym,
−
rozró
ż
ni
ć
na rysunku technicznym podstawowe zespoły i cz
ęś
ci
maszyn,
−
sporz
ą
dzi
ć
rysunki przekrojów prostych cz
ęś
ci maszyn i urz
ą
dze
ń
,
−
opisa
ć
pismem technicznym rysunki elementów maszyn, urz
ą
dze
ń
i wyrobów,
−
posłu
ż
y
ć
si
ę
instrukcjami obsługi urz
ą
dze
ń
i maszyn poligraficznych,
−
posłu
ż
y
ć
si
ę
dokumentacj
ą
techniczno-ruchow
ą
oraz dokumentacj
ą
konstrukcyjn
ą
maszyn i urz
ą
dze
ń
,
−
posłu
ż
y
ć
si
ę
literatur
ą
techniczn
ą
, katalogiem cz
ęś
ci zamiennych,
katalogami wyrobów,
−
zinterpretowa
ć
dane zawarte w karcie technologicznej,
−
wyja
ś
ni
ć
zasady obiegu dokumentów w zakładach poligraficznych,
−
zastosowa
ć
zasady współpracy w zespole,
−
skorzysta
ć
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji zawodowej.
2. Materiał nauczania
Podstawy rysunku technicznego.
Materiały i przybory kre
ś
larskie.
Organizacja stanowiska pracy.
Pismo techniczne.
Normalizacja w rysunku technicznym.
Zasady rzutowania i wymiarowania. Widoki i przekroje.
Tolerancja w rysunku technicznym.
Techniki wykonywania rysunków.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
Rysunek zło
ż
eniowy. Rysunki wykonawcze. Rysunki schematyczne.
Elementy procesu technologicznego, karta technologiczna.
Schemat obiegu dokumentów w przedsi
ę
biorstwie poligraficznym.
Podstawowe elementy i mechanizmy maszyn i urz
ą
dze
ń
poligraficznych.
Instrukcje obsługi maszyn. Dokumentacje techniczno-ruchowe maszyn
poligraficznych.
Katalog cz
ęś
ci zamiennych maszyn i urz
ą
dze
ń
poligraficznych.
Instrukcje bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy obowi
ą
zuj
ą
ce podczas obsługi
maszyn i urz
ą
dze
ń
poligraficznych.
3.
Ć
wiczenia
•
Pisanie pismem technicznym pochyłym.
•
Kre
ś
lenie konstrukcyjne linii równoległych i prostopadłych.
•
Rzutowanie uko
ś
ne figur płaskich i brył geometrycznych.
•
Odczytywanie rysunków technicznych przedstawiaj
ą
cych przekroje
cz
ęś
ci maszyn.
•
Odczytywanie schematycznych rysunków mechanicznych.
•
Rozpoznawanie cz
ęś
ci maszyn na rysunkach technicznych.
•
Wyszukiwanie okre
ś
lonych elementów danej maszyny w katalogu
cz
ęś
ci zamiennych.
•
Odczytywanie
i
wyja
ś
nianie
informacji
zawartych
w
karcie
technologicznej.
•
Rozpoznawanie mechanizmów oraz elementów maszyn i urz
ą
dze
ń
na podstawie rysunków technicznych.
•
Wyja
ś
nianie zasad obiegu dokumentów w przedsi
ę
biorstwach
poligraficznych.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Tablice
lub
foliogramy
przedstawiaj
ą
ce
zasady
rzutowania
i wymiarowania.
Modele układu rzutni.
Modele brył geometrycznych prostych i zło
ż
onych.
Modele i plansze przedstawiaj
ą
ce zasady wykonywania przekrojów.
Materiały dotycz
ą
ce tolerancji w rysunku technicznym.
Modele prostych elementów i mechanizmów.
Schematy maszyn i urz
ą
dze
ń
poligraficznych.
Dokumentacja techniczna maszyn.
Katalogi maszyn i cz
ęś
ci maszyn.
Wzorcowy komplet dokumentacji konstrukcyjnej.
Wzorcowy komplet dokumentacji technologicznej.
Zbiór PN i BN z zakresu poligrafii.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
Zestaw podstawowej literatury tematycznej.
5. Wskazania metodyczne do realizacji materiału nauczania
Celem realizacji programu jednostki modułowej jest kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci sporz
ą
dzania rysunków technicznych oraz posługiwania si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
.
W procesie nauczania-uczenia si
ę
nale
ż
y stosowa
ć
nast
ę
puj
ą
ce
metody nauczania:
pokaz z obja
ś
nieniem, pokaz z instrukta
ż
em, metod
ę
tekstu przewodniego, projektów oraz
ć
wiczenia praktyczne.
Podczas realizacji tre
ś
ci programowych trudnych do opanowania
przez uczniów nale
ż
y stosowa
ć
metod
ę
pokazu w poł
ą
czeniu
z instrukta
ż
em oraz metod
ę
ć
wicze
ń
praktycznych. Do takich tre
ś
ci
nale
ż
y zaliczy
ć
:
−
rozpoznawanie cz
ęś
ci maszyn na rysunkach technicznych,
−
odczytywanie schematycznych rysunków mechanicznych,
−
odczytywanie przekrojów cz
ęś
ci maszyn.
Przed przyst
ą
pieniem do wykonania
ć
wiczenia nale
ż
y starannie
dobra
ć
materiały dydaktyczne, których zastosowanie usprawni przebieg
zaj
ęć
. Podczas realizacji okre
ś
lonych
ć
wicze
ń
zaleca si
ę
korzystanie
z tematycznych programów komputerowych.
Zaj
ę
cia powinny odbywa
ć
si
ę
w pracowni rysunku technicznego
i estetyki druku oraz pracowni komputerowej wyposa
ż
onych w: modele
cz
ęś
ci maszyn, foliogramy lub plansze obrazuj
ą
ce zasady rzutowania
i wymiarowania rysunków.
Zaj
ę
cia mog
ą
by
ć
prowadzone w grupach licz
ą
cych do 15 uczniów,
w uzasadnionych sytuacjach z podziałem na grupy 3-4 osobowe.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Osi
ą
gni
ę
cia uczniów powinny by
ć
oceniane na poszczególnych
etapach realizacji programu jednostki na podstawie okre
ś
lonych
kryteriów. Podstawowym kryterium oceniania wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci
uczniów jest stopie
ń
realizacji celów kształcenia.
Wiedza i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów mog
ą
by
ć
sprawdzane i oceniane
przy pomocy:
−
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
−
testów pisemnych, z zadaniami zamkni
ę
tymi (wielokrotnego wyboru)
i otwartymi (krótkiej lub rozszerzonej odpowiedzi),
−
obserwacji pracy uczniów podczas realizacji zada
ń
,
−
projektów opracowanych przez uczniów.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
Obserwuj
ą
c czynno
ś
ci ucznia podczas wykonywania
ć
wicze
ń
i dokonuj
ą
c oceny jego pracy, nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na:
−
organizacj
ę
stanowiska pracy,
−
stosowanie poprawnej terminologii,
−
wykonywanie rysunków technicznych,
−
rozpoznawanie na rysunkach typowych elementów i mechanizmów
maszyn i urz
ą
dze
ń
poligraficznych,
−
odczytywanie dokumentacji technologicznej.
Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny post
ę
pów uczniów
umo
ż
liwia nauczycielowi korygowanie stosowanych metod kształcenia.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
Jednostka modułowa 825[01].O1.05
Zastosowanie maszyn i urz
ą
dze
ń
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
zidentyfikowa
ć
materiały przewodz
ą
ce i izolacyjne,
−
zmierzy
ć
podstawowe wielko
ś
ci elektryczne w obwodach pr
ą
du
stałego i zmiennego,
−
rozró
ż
ni
ć
na schematach elementy obwodów elektrycznych,
−
porówna
ć
ź
ródła
ś
wiatła pod wzgl
ę
dem poboru mocy i nat
ęż
enia
o
ś
wietlenia,
−
odczyta
ć
parametry
odbiornika
elektrycznego
z
tabliczki
znamionowej,
−
rozpozna
ć
rodzaj silnika indukcyjnego na podstawie danych
z tabliczki znamionowej,
−
rozpozna
ć
gniazdka i wtyczki instalacji jednofazowej i trójfazowej,
−
rozró
ż
ni
ć
poszczególne elementy instalacji elektrycznej, sprz
ę
tu
instalacyjnego, zabezpiecze
ń
przeciwpora
ż
eniowych,
−
rozró
ż
ni
ć
elementy elektroniczne na podstawie wygl
ą
du i symboli
graficznych,
−
odczyta
ć
parametry elementów elektronicznych z katalogu,
−
okre
ś
li
ć
funkcje
elementów
elektronicznych
w
obwodach
elektrycznych,
−
dokona
ć
analizy schematu blokowego automatycznego sterowania
i automatycznej regulacji,
−
scharakteryzowa
ć
obci
ąż
enia
elementów
konstrukcyjnych:
rozci
ą
ganie i
ś
ciskanie,
ś
cinanie, zginanie, skr
ę
canie oraz
wytrzymało
ść
zm
ę
czeniow
ą
,
−
rozpozna
ć
na
podstawie
oznacze
ń
rodzaje
materiałów
konstrukcyjnych cz
ęś
ci maszyn,
−
wyja
ś
ni
ć
działanie ło
ż
ysk, osi, wałów, sprz
ę
gieł, hamulców
i przekładni oraz okre
ś
li
ć
ich zastosowanie,
−
rozpozna
ć
na podstawie PN skład chemiczny, znakowanie
i zastosowanie stopów
ż
elaza,
−
obliczy
ć
tolerancje, wymiary graniczne luzów i tolerancje pasowania
dla pasowa
ń
ruchowych, mieszanych i spoczynkowych,
−
scharakteryzowa
ć
poł
ą
czenia rozł
ą
czne i nierozł
ą
czne stosowane
w maszynach i urz
ą
dzeniach,
−
wyja
ś
ni
ć
funkcje osi, wałów, ło
ż
ysk i przekładni,
−
okre
ś
li
ć
zastosowanie sprz
ę
gieł, hamulców,
−
okre
ś
li
ć
zastosowanie mechanizmów funkcjonalnych: d
ź
wigniowych,
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
krzywkowych i
ś
rubowych,
−
wyja
ś
ni
ć
funkcjonowanie układów hydraulicznych i pneumatycznych,
−
okre
ś
li
ć
rol
ę
zabezpiecze
ń
stosowanych
w
maszynach
i urz
ą
dzeniach,
−
okre
ś
li
ć
zasady u
ż
ytkowania oraz bie
żą
cej konserwacji maszyn
i urz
ą
dze
ń
,
−
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy oraz ochrony
przeciwpo
ż
arowej.
2. Materiał nauczania
Materiały przewodz
ą
ce i izolacyjne.
Pomiary podstawowych wielko
ś
ci elektrycznych w obwodach pr
ą
du
stałego i zmiennego.
Elementy obwodów elektrycznych.
Ź
ródła
ś
wiatła – moc i nat
ęż
enie o
ś
wietlenia.
Oznaczenia znamionowe odbiorników energii elektrycznej.
Zabezpieczenia silników elektrycznych przed przeci
ąż
eniem i zwarciem.
Elementy składowe instalacji elektrycznych. Przewody i kable. Osprz
ę
t
elektryczny.
Elementy
zabezpieczaj
ą
ce.
Instalacje
sygnalizacyjne,
alarmowe,
steruj
ą
ce.
Bezpiecze
ń
stwo i higiena pracy podczas eksploatacji odbiorników
elektrycznych.
Podstawowe
elementy
elektroniczne:
wła
ś
ciwo
ś
ci,
budowa,
zastosowanie, symbole graficzne.
Podstawowe układy prostownicze.
Wzmacniacze – zasada działania, zastosowanie.
Układy scalone – rodzaje, zastosowanie.
Sterowanie automatyczne. Podział układów sterowania automatycznego.
Aparatura steruj
ą
ca. Układy sterowania stycznikowo-przeka
ź
nikowe.
Regulacja automatyczna. Regulatory. Człony układów automatycznej
regulacji. Rodzaje układów automatycznej regulacji. Mikroprocesory
i sterowniki mikroprocesorowe.
Obci
ąż
enia elementów konstrukcyjnych.
Wytrzymało
ść
zm
ę
czeniowa.
Materiały konstrukcyjne cz
ęś
ci maszyn i ich oznaczenia.
Tolerancje, pasowania i chropowato
ść
powierzchni.
Poł
ą
czenia nierozł
ą
czne: spawane, zgrzewane, lutowane, klejone,
poł
ą
czenie przez odkształcenie trwałe.
Poł
ą
czenia rozł
ą
czne: cierne, kołkowe, sworzniowe, gwintowe.
Elementy spr
ęż
yste.
Poł
ą
czenia rurowe i zawory.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
Osie i wały.
Ło
ż
yska.
Przekładnie: cierne, ci
ę
gnowe, z
ę
bate.
Sprz
ę
gła. Hamulce.
Mechanizmy funkcjonalne: d
ź
wigniowe, krzywkowe,
ś
rubowe.
Układy hydrauliczne i pneumatyczne.
Zabezpieczenia stosowane w maszynach i urz
ą
dzeniach,
Zasady
u
ż
ytkowania
oraz
bie
żą
cej
konserwacji
maszyn
i urz
ą
dze
ń
.
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpo
ż
arowej
dotycz
ą
ce maszyn i urz
ą
dze
ń
.
3.
Ć
wiczenia
• Rozpoznawanie materiałów przewodz
ą
cych i izolacyjnych.
• Wykonywanie
pomiarów
napi
ę
cia,
nat
ęż
enia
pr
ą
du,
mocy
i rezystancji.
• Rozró
ż
nianie elementów obwodów elektrycznych na schematach.
• Porównywanie
ź
ródeł
ś
wiatła pod wzgl
ę
dem poboru mocy i nat
ęż
enia
o
ś
wietlenia.
• Odczytywanie i interpretacja parametrów technicznych odbiornika
elektrycznego z tabliczki znamionowej.
• Rozpoznawanie rodzajów silników indukcyjnych na postawie danych
znamionowych.
• Identyfikowanie gniazdek i wtyczek jednofazowych i trójfazowych.
• Rozró
ż
nianie elementów instalacji elektrycznej, sprz
ę
tu izolacyjnego,
zabezpiecze
ń
przeciwpora
ż
eniowych.
• Rozró
ż
nianie elementów elektronicznych na podstawie wygl
ą
du
i symboli graficznych.
• Odczytywanie parametrów technicznych elementów elektronicznych
z katalogu.
• Okre
ś
lanie
funkcji
elementów
elektronicznych
w
obwodach
elektrycznych.
• Analizowanie schematów blokowych automatycznego sterowania
i automatycznej regulacji.
• Analizowanie podstawowych przypadków obci
ąż
e
ń
elementów
konstrukcyjnych: rozci
ą
gania i
ś
ciskania,
ś
cinania, zginania, skr
ę
cania
oraz wytrzymało
ś
ci zm
ę
czeniowej.
• Rozpoznawanie na podstawie oznaczenia rodzaju materiału
konstrukcyjnego cz
ęś
ci maszyn.
• Okre
ś
lanie na podstawie PN składu chemicznego, znakowania
i zastosowania stopów
ż
elaza.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
• Obliczanie tolerancji, wymiarów granicznych luzów i tolerancji
pasowania dla okre
ś
lonych pasowa
ń
ruchowych, mieszanych
i spoczynkowych.
• Rozpoznawanie i charakteryzowanie poł
ą
cze
ń
rozł
ą
cznych oraz
nierozł
ą
cznych stosowanych w maszynach i urz
ą
dzeniach.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Zestaw elementów elektrycznych, elektronicznych i automatyki.
Mierniki wielko
ś
ci elektrycznych.
Układy elektryczne i elektroniczne.
Podstawowe maszyny i urz
ą
dzenia elektryczne.
Materiały dydaktyczne ilustruj
ą
ce: szeregowe i równoległe poł
ą
czenia
rezystorów, ł
ą
czenie odbiorników w trójk
ą
t i gwiazd
ę
, budow
ę
maszyn
elektrycznych.
Modele i eksponaty: eksponaty poł
ą
cze
ń
nierozł
ą
cznych, cz
ęś
ci maszyn
z poł
ą
czeniami kształtowymi, wałów i osi z ło
ż
yskami tocznymi
i
ś
lizgowymi,
spr
ęż
yn i innych elementów podatnych, zaworów
z przekrojami.
Modele sprz
ę
gieł, hamulców, kół z
ę
batych, przekładni mechanicznych.
Modele mechanizmów, maszyn i urz
ą
dze
ń
.
Schematy maszyn i urz
ą
dze
ń
.
Instrukcje obsługi maszyn i urz
ą
dze
ń
.
Dokumentacja techniczno-ruchowa.
Filmy dydaktyczne, foliogramy, fazogramy dotycz
ą
ce budowy i zasady
działania elementów maszyn i urz
ą
dze
ń
.
Programy dydaktyczne multimedialne na temat budowy i zasady
działania elementów maszyn i urz
ą
dze
ń
Normy PN, PN – ISO.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program
jednostki
modułowej
obejmuje
tre
ś
ci
dotycz
ą
ce
zastosowania urz
ą
dze
ń
i maszyn w procesie drukowania oraz
wiadomo
ś
ci
z
zakresu
elektrotechniki
i
elektroniki,
mechaniki
i
wytrzymało
ś
ci
materiałów,
podstaw
konstrukcji
elementów
mechanicznych.
W procesie kształcenia nale
ż
y stosowa
ć
nast
ę
puj
ą
ce metody
nauczania: pokaz z obja
ś
nieniem, pokaz z instrukta
ż
em, dyskusj
ę
dydaktyczn
ą
oraz
ć
wiczenia praktyczne.
W
procesie
nauczania
nale
ż
y
wykorzystywa
ć
wiadomo
ś
ci
i umiej
ę
tno
ś
ci nabyte wcze
ś
niej na lekcjach fizyki oraz zach
ę
ci
ć
uczniów
do samokształcenia i korzystania z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji.
Nale
ż
y u
ś
wiadomi
ć
uczniom zagro
ż
enia zwi
ą
zane z u
ż
ytkowaniem
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
maszyn i urz
ą
dze
ń
elektrycznych oraz stosowanie
ś
rodków ochrony
przeciwpora
ż
eniowej.
W procesie kształcenia nale
ż
y zwraca
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na
kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci posługiwania si
ę
terminologi
ą
techniczn
ą
,
rozró
ż
niania
maszyn
elektrycznych,
u
ż
ytkowania
przyrz
ą
dów
pomiarowych do pomiaru warto
ś
ci elektrycznych, rozró
ż
niania typowych
układów
elektronicznych,
elementów
automatyki,
urz
ą
dze
ń
elektronicznych, rozró
ż
niania materiałów konstrukcyjnych, odczytywania
dokumentacji
technicznej
i
identyfikowania
rysunku
z rzeczywistym obiektem.
Podczas realizacji okre
ś
lonych
ć
wicze
ń
zaleca si
ę
korzystanie
z
filmów
dydaktycznych
oraz
specjalistycznych
programów
komputerowych.
Zaj
ę
cia powinny odbywa
ć
si
ę
w pracowni maszynoznawstwa
wyposa
ż
onej w odpowiednie
ś
rodki dydaktyczne. Zaj
ę
cia mog
ą
by
ć
prowadzone
w
grupach
licz
ą
cych
do
15
uczniów,
w miar
ę
potrzeb, z podziałem na 3-4 osobowe zespoły.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
w trakcie realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre
ś
lonych kryteriów.
W procesie oceniania wskazane jest stosowanie:
−
sprawdzianów ustnych,
−
sprawdzianów pisemnych,
−
testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych,
−
obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania
ć
wicze
ń
.
Podczas kontroli i oceny osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y sprawdza
ć
umiej
ę
tno
ś
ci operowania zdobyt
ą
wiedz
ą
, zwraca
ć
uwag
ę
na
merytoryczn
ą
jako
ść
wypowiedzi,
wła
ś
ciwe
stosowanie
poj
ęć
technicznych, poprawno
ść
wnioskowania.
Obserwuj
ą
c czynno
ś
ci ucznia podczas wykonywania
ć
wicze
ń
i dokonuj
ą
c oceny jego pracy, nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na:
−
operowanie wiedz
ą
z zakresu mechaniki oraz wytrzymało
ś
ci
materiałów,
−
klasyfikowanie maszyn i urz
ą
dze
ń
w zale
ż
no
ś
ci od budowy, zasady
działania oraz zastosowania praktycznego,
−
rozró
ż
nianie cz
ęś
ci maszyn,
−
wyja
ś
nianie zasad działania maszyn i urz
ą
dze
ń
,
−
okre
ś
lanie zasad eksploatacji maszyn.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
Wskazane jest systematyczne prowadzenie kontroli i oceny. Bie
żą
ca
analiza post
ę
pów uczniów umo
ż
liwia nauczycielowi korygowanie
stosowanych metod kształcenia.
Ocenianie pracy uczniów powinno by
ć
dokonywane zgodnie
z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
41
Moduł 825.[01].Z1
Technologia drukowania płaskiego
1. Cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
posługiwa
ć
si
ę
terminologi
ą
dotycz
ą
c
ą
procesu drukowania
płaskiego,
−
posługiwa
ć
si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
,
−
przygotowywa
ć
podło
ż
a i farby do drukowania,
−
okre
ś
la
ć
budow
ę
i zasady działania maszyn do drukowania
płaskiego,
−
okre
ś
la
ć
zasady wykonywania form drukowych,
−
przygotowywa
ć
i obsługiwa
ć
maszyny do drukowania płaskiego,
−
okre
ś
la
ć
zasady drukowania nakładu,
−
obsługiwa
ć
systemy sterowania procesem drukowania,
−
posługiwa
ć
si
ę
urz
ą
dzeniami i przyrz
ą
dami kontrolno-pomiarowymi,
−
obsługiwa
ć
maszyny do drukowania płaskiego zgodnie z instrukcj
ą
obsługi,
−
wykonywa
ć
podstawowe operacje technologiczne drukowania
płaskiego,
−
okre
ś
la
ć
przyczyny powstawania wad odbitek drukarskich oraz
sposoby ich usuwania,
−
przestrzega
ć
norm dotycz
ą
cych zapewnienia jako
ś
ci produkcji
i wyrobów poligraficznych,
−
ocenia
ć
estetyk
ę
i jako
ść
odbitek drukarskich,
−
przestrzega
ć
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska,
−
organizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
−
korzysta
ć
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji zawodowej.
2. Wykaz jednostek modułowych
Symbol
jednostki
modułowej
Nazwa jednostki modułowej
Orientacyjna
liczba godzin
na realizacj
ę
825[01].Z1.01 Eksploatowanie maszyn do drukowania płaskiego
72
825[01].Z1.02 Przygotowanie form do drukowania płaskiego
36
825[01].Z1.03 Drukowanie płaskie
324
Razem
432
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
42
3.Schemat układu jednostek modułowych
4. Literatura
Ciupalski S.: Maszyny offsetowe zwojowe. Oficyna Wydawnicza
Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2000
Ciupalski S.: Maszyny drukuj
ą
ce konwencjonalne. Oficyna Wydawnicza
Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2001
Czichon M., Magdzik S., Jakucewicz S., Mudrak E.: Formy drukowe.
WSiP, Warszawa 1996
Jakucewicz S. , Magdzik S., Struci
ń
ski J.: Materiałoznawstwo
poligraficzne. WSiP, Warszawa 1990
Jakucewicz S. : Papier w poligrafii. Inicjał, Warszawa 1999
Jakucewicz S.: Farby drukowe. Michael Huber Polska Sp. z o.o.,
Wrocław 2001
Gruszczy
ń
ski Cz.: Farby graficzne. WSiP, Warszawa 1984
Figurski J., Ornatowski T.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom
2000
Figurski J., Symela K.(red.): Eksperyment pedagogiczny. Modułowe
programy nauczania w kształceniu zawodowym. Model ujednoliconego
egzaminu zawodowego . MEN - ITeE, Radom 2001
Jeruszka U., Niemierko B.( red.): Zastosowanie pomiaru sprawdzaj
ą
cego
w kształceniu zawodowym. Materiały z seminarium. MEN. Departament
Kształcenia zawodowego i Ustawicznego, Warszawa 1997
825[01].Z1
Technologia drukowania
płaskiego
825[01]Z1.01
Eksploatowanie maszyn do drukowania
płaskiego
825[01]Z1.02
Przygotowanie form do drukowania
płaskiego
825[01]Z1.03
Drukowanie płaskie
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
43
Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. Biuro
Koordynacji Kształcenia Kadr. Fundusz Współpracy, Warszawa 1997
Poligrafia procesy i technika. Tłumaczenie z j
ę
zyka słowackiego.
COBRPP, Warszawa 2002
Czasopisma specjalistyczne.
Wykaz literatury nale
ż
y aktualizowa
ć
w miar
ę
ukazywania si
ę
nowych
pozycji wydawniczych.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
44
Jednostka modułowa 825[01].Z1.01
Eksploatowanie maszyn do drukowania płaskiego
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
sklasyfikowa
ć
maszyny do drukowania technik
ą
płask
ą
,
−
okre
ś
li
ć
zasady regulacji maszyn do drukowania płaskiego,
−
wyja
ś
ni
ć
zastosowanie technik drukowania płaskiego: offsetowego,
litografii i
ś
wiatłodruku we współczesnej poligrafii,
−
scharakteryzowa
ć
zasady drukowania w technice płaskiej,
−
rozró
ż
ni
ć
podstawowe typy maszyn do drukowania płaskiego,
−
rozpozna
ć
główne zespoły i mechanizmy maszyn do drukowania
offsetowego,
−
okre
ś
li
ć
parametry techniczne i mo
ż
liwo
ś
ci technologiczne maszyn
do drukowania offsetowego,
−
dobra
ć
maszyn
ę
do drukowania offsetowego w zale
ż
no
ś
ci do rodzaju
i wielko
ś
ci produkcji,
−
zorganizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
−
posłu
ż
y
ć
si
ę
dokumentacj
ą
techniczno-ruchow
ą
i instrukcjami obsługi
maszyn,
−
obliczy
ć
czas wykonania okre
ś
lonego nakładu,
−
zaplanowa
ć
czynno
ś
ci zwi
ą
zane z obsług
ą
maszyn offsetowych,
−
rozpozna
ć
zabezpieczenia stosowane w maszynach offsetowych,
−
przygotowa
ć
maszyn
ę
do drukowania,
−
zastosowa
ć
metody obsługi eksploatacyjnej maszyn,
−
przewidzie
ć
zagro
ż
enia dla
ż
ycia i zdrowia podczas obsługi maszyn
offsetowych,
−
dobra
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej do prac zwi
ą
zanych z obsług
ą
maszyn offsetowych,
−
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
2. Materiał nauczania
Maszyny do drukowania płaskiego: klasyfikacja, budowa, parametry
techniczne
i
technologiczne,
główne
zespoły
i
mechanizmy,
zabezpieczenia, regulacja podzespołów.
Organizacja stanowiska pracy.
Dokumentacja techniczno-ruchowa i instrukcje obsługi maszyn.
Eksploatacja maszyn: przygotowanie maszyny do drukowania, obsługa
eksploatacyjna maszyn.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
45
Ś
rodki ochrony indywidualnej stosowane podczas obsługi maszyn
offsetowych.
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej
oraz ochrony
ś
rodowiska.
3.
Ć
wiczenia
•
Odczytywanie schematów maszyn offsetowych.
•
Rozpoznawanie zabezpiecze
ń
stosowanych w maszynach do
drukowania płaskiego.
•
Regulowanie zespołów maszyn.
•
Organizowanie stanowiska pracy do drukowania płaskiego.
•
Obliczanie czasu realizacji zadania na podstawie danych zawartych
w karcie technologicznej.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Maszyna offsetowa dwukolorowa, zestaw narz
ę
dzi do regulacji maszyny.
Plansze lub foliogramy ilustruj
ą
ce schematy maszyn do drukowania
płaskiego.
Filmy dydaktyczne o tematyce dotycz
ą
cej drukowania technik
ą
płask
ą
.
Dokumentacje techniczne maszyn.
Schematy smarowania i konserwacji maszyn.
Instrukcja obsługi maszyn do drukowania płaskiego.
Ś
rodki ochrony indywidualnej zwi
ą
zane z obsług
ą
maszyn do
drukowania płaskiego.
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej,
ochrony
ś
rodowiska.
Poradnik mechanika.
Polskie Normy. Normy Bran
ż
owe.
Katalogi.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program jednostki modułowej obejmuje tre
ś
ci dotycz
ą
ce eksploatacji
maszyn do drukowania płaskiego.
Podczas realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y odwoływa
ć
si
ę
do wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów nabytych podczas realizacji
jednostek 825[01]O1.01 Przestrzeganie
przepisów bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska,
825[01].O1.02
Charakteryzowanie
podstawowych
procesów
poligraficznych,
825[01].O1.04
Posługiwanie
si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
oraz 825[01].O1.05 Zastosowanie maszyn
i urz
ą
dze
ń
.
W
procesie
kształcenia
nale
ż
y
stosowa
ć
metod
ę
pokazu
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
46
z obja
ś
nieniem, pokazu z instrukta
ż
em oraz metod
ę
ć
wicze
ń
praktycznych.
W procesie kształcenia szczególn
ą
uwag
ę
nauczyciel powinien
zwraca
ć
na:
−
okre
ś
lanie parametrów technicznych i technologicznych maszyn,
−
budow
ę
i zasad
ę
działania mechanizmów maszyn offsetowych,
−
zasady działania podstawowych zabezpiecze
ń
maszyn offsetowych.
Przed przyst
ą
pieniem do wykonywania
ć
wicze
ń
nale
ż
y zapozna
ć
uczniów z zakresem i rodzajem wykonywanych zada
ń
, z obsług
ą
maszyn i urz
ą
dze
ń
oraz z obowi
ą
zuj
ą
cymi przepisami bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy.
Podczas wykonywania
ć
wicze
ń
na maszynie drukuj
ą
cej nale
ż
y
zwróci
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na:
−
stosowanie bezpiecznych metod pracy i wła
ś
ciw
ą
organizacj
ę
stanowiska pracy,
−
posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
,
−
wykonywanie prac zgodnie z przyj
ę
tym planem czynno
ś
ci.
Podczas wykonywania
ć
wicze
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na poprawne
u
ż
ytkowanie narz
ę
dzi i przyrz
ą
dów kontrolno-pomiarowych.
Zaj
ę
cia powinny odbywa
ć
si
ę
w pracowni maszynoznawstwa,
technologii drukowania oraz na stanowisku drukowania offsetowego
w warsztatach szkolnych.
Ć
wiczenia praktyczne dotycz
ą
ce eksploatacji maszyny offsetowej
nale
ż
y przeprowadzi
ć
w zespołach licz
ą
cych nie wi
ę
cej ni
ż
3 osoby.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie post
ę
pów ucznia powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie
w trakcie realizacji programu jednostki modułowej oraz po jej
zako
ń
czeniu, na podstawie okre
ś
lonych kryteriów. Podczas kontroli
i oceny osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na operowanie
zdobyt
ą
wiedz
ą
, merytoryczn
ą
jako
ść
wypowiedzi, wła
ś
ciwe stosowanie
poj
ęć
technicznych, poprawno
ść
wnioskowania.
Ocena osi
ą
gni
ęć
szkolnych powinna aktywizowa
ć
i mobilizowa
ć
do
pracy zarówno ucznia jak i nauczyciela.
Oceny osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y dokonywa
ć
na podstawie:
−
ustnych sprawdzianów poziomu wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci,
−
pisemnych sprawdzianów (testy osi
ą
gni
ęć
szkolnych),
−
obserwacji ucznia podczas wykonywania zada
ń
,
−
sprawdzianów praktycznych.
W procesie oceniania nale
ż
y równie
ż
uwzgl
ę
dnia
ć
:
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
47
−
organizacj
ę
stanowiska pracy,
−
stosowanie poprawnej terminologii,
−
sprawno
ść
wykonywania zada
ń
.
Proces oceniania powinien by
ć
realizowany zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów po zako
ń
czeniu
realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
stosowanych przez nauczyciela sprawdzianów.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
48
Jednostka modułowa 825[01].Z1.02
Przygotowanie form do drukowania płaskiego
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
scharakteryzowa
ć
materiały budow
ę
form do drukowania płaskiego,
−
rozró
ż
ni
ć
formy drukowe do drukowania płaskiego,
−
okre
ś
li
ć
sposoby wykonywania form do drukowania płaskiego,
−
okre
ś
li
ć
wymagania jakie musz
ą
spełnia
ć
formy drukowe do
drukowania offsetowego,
−
scharakteryzowa
ć
proces powstawania form do drukowania
offsetowego,
−
zorganizowa
ć
stanowisko pracy do drukowania płaskiego,
−
oceni
ć
jako
ść
form drukowych,
−
okre
ś
li
ć
zasady monta
ż
u form drukowych w maszynach,
−
obliczy
ć
ilo
ść
materiałów potrzebnych do wykonania nakładu
o okre
ś
lonej wielko
ś
ci,
−
dobra
ć
i przygotowa
ć
podło
ż
a do drukowania,
−
przygotowa
ć
farby drukarskie oraz materiały pomocnicze,
−
zało
ż
y
ć
form
ę
drukow
ą
w maszynie,
−
skorzysta
ć
z norm i literatury technicznej,
−
skorzysta
ć
z katalogów materiałów i informacji w Internecie,
−
dobra
ć
ś
rodki
ochrony
indywidualnej
do
prac
zwi
ą
zanych
z przygotowaniem maszyn do druku,
−
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej i ochrony
ś
rodowiska.
2. Materiał nauczania
Formy drukowe do drukowania płaskiego: materiały, budowa i sposoby
wykonywania, ocena jako
ś
ci.
Organizacja stanowiska pracy.
Monta
ż
form drukowych w maszynach do drukowania płaskiego.
Zasady doboru materiałów do drukowania.
Zasady
przygotowania
podło
ż
y,
farb
drukarskich,
materiałów
pomocniczych.
Zasady obliczania ilo
ś
ci materiałów potrzebnych do wykonania nakładu.
Ś
rodki ochrony indywidualnej stosowane do prac zwi
ą
zanych
z przygotowaniem maszyn do drukowania.
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej
i ochrony
ś
rodowiska.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
49
3.
Ć
wiczenia
•
Okre
ś
lanie sposobów wykonywania form drukowych do drukowania
offsetowego.
•
Okre
ś
lanie wymaga
ń
stawianych formom do drukowania offsetowego.
•
Ocenianie jako
ś
ci form drukowych.
•
Obliczanie ilo
ś
ci materiałów do okre
ś
lonej wielko
ś
ci produkcji.
•
Dobieranie i przygotowywanie materiałów do produkcji.
•
Mocowanie formy drukowej w maszynie.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Arkuszowa maszyna offsetowa dwukolorowa.
Zestaw form drukowych z odbitk
ą
próbn
ą
.
Zestaw farb i dodatków do farb.
Ś
rodki do mycia zespołów farbowych.
Materiały smarne.
Zestaw urz
ą
dze
ń
do regulacji maszyn.
Zestaw przyrz
ą
dów pomiarowych i kontrolnych.
Dokumentacja techniczna i instrukcja obsługi maszyn do drukowania
płaskiego.
Dokumentacja technologiczna.
Polskie normy, normy ISO.
Teksty przewodnie.
Katalogi materiałów.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program
jednostki
modułowej
zawiera
tre
ś
ci
dotycz
ą
ce
przygotowywania form do drukowania płaskiego, oceny jako
ś
ci tych form
i organizacji stanowiska pracy do drukowania płaskiego. Umiej
ę
tno
ś
ci
opanowane przez uczniów w wyniku realizacji programu s
ą
niezb
ę
dne
w dalszym procesie kształcenia, w szczególno
ś
ci do drukowania oraz
kontrolowania procesów drukowania i jako
ś
ci odbitek.
W procesie kształcenia nale
ż
y stosowa
ć
nast
ę
puj
ą
ce metody
nauczania: pokazu z obja
ś
nieniem, pokazu z instrukta
ż
em oraz metod
ę
ć
wicze
ń
praktycznych.
Przed przyst
ą
pieniem do wykonywania
ć
wicze
ń
nale
ż
y zapozna
ć
uczniów z zakresem i rodzajem wykonywanych zada
ń
, z obsług
ą
maszyn i urz
ą
dze
ń
oraz z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
Podczas realizacji programu jednostki nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na:
−
okre
ś
lanie wymaga
ń
stawianych formom drukowym,
−
kontrolowanie i ocenianie jako
ś
ci form drukowych.
Wa
ż
ne jest kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci racjonalnego doboru
materiałów oraz obliczania zu
ż
ycia materiałów z uwzgl
ę
dnieniem norm,
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
50
a
tak
ż
e
zapoznanie
uczniów
z
przykładow
ą
dokumentacj
ą
technologiczn
ą
.
Oprócz omówienia ró
ż
nych sposobów wykonywania form drukowych
do drukowania płaskiego i oceny ich jako
ś
ci nale
ż
y przeprowadzi
ć
pokaz
w warunkach produkcyjnych.
Ć
wiczenia powinny by
ć
realizowane w grupie do 15 osób
w zespołach 2-3–osobowych w warsztatach szkolnych.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie post
ę
pów ucznia powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie
w trakcie realizacji programu jednostki modułowej oraz po jej
zako
ń
czeniu, na podstawie okre
ś
lonych kryteriów. Podczas kontroli
i oceny osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na operowanie
zdobyt
ą
wiedz
ą
, merytoryczn
ą
jako
ść
wypowiedzi, wła
ś
ciwe stosowanie
poj
ęć
technicznych, poprawno
ść
wnioskowania.
Ocena osi
ą
gni
ęć
szkolnych powinna aktywizowa
ć
i mobilizowa
ć
do
pracy zarówno ucznia jak i nauczyciela.
Oceny osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y dokonywa
ć
na podstawie:
−
ustnych sprawdzianów poziomu wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci,
−
pisemnych sprawdzianów (testy osi
ą
gni
ęć
szkolnych),
−
obserwacji ucznia podczas wykonywania zada
ń
,
−
sprawdzianów praktycznych.
W procesie oceniania nale
ż
y równie
ż
uwzgl
ę
dnia
ć
:
−
organizacj
ę
stanowiska pracy,
−
stosowanie poprawnej terminologii,
−
sprawno
ść
wykonywania zada
ń
.
Proces oceniania powinien by
ć
realizowany zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów po zako
ń
czeniu
realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
stosowanych przez nauczyciela sprawdzianów.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
51
Jednostka modułowa 825[01].Z1.03
Drukowanie płaskie
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
zorganizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
−
zaplanowa
ć
operacje technologiczne na stanowisku obsługi maszyn
offsetowych,
−
obsłu
ż
y
ć
systemy sterowania procesem drukowania,
−
zamocowa
ć
form
ę
drukow
ą
w maszynie offsetowej,
−
zamocowa
ć
obci
ą
g na cylindrze po
ś
rednim maszyny,
−
dokona
ć
regulacji zespołu farbowego oraz nawil
ż
aj
ą
cego,
−
dokona
ć
regulacji zespołu prowadzenia arkuszy,
−
wydrukowa
ć
odbitk
ę
przyrz
ą
dow
ą
próbn
ą
oraz oceni
ć
jej jako
ść
,
−
wykona
ć
pomiary parametrów technicznych przyrz
ą
dami kontrolno –
pomiarowymi,
−
wydrukowa
ć
nakład
z
zastosowaniem
drukowania
jedno
i wielobarwnego,
−
skontrolowa
ć
wszystkie parametry podczas drukowania na maszynie
offsetowej,
−
okre
ś
li
ć
przyczyny typowych wad druków wykonywanych na
maszynach offsetowych oraz sposoby ich usuwania,
−
wykona
ć
czynno
ś
ci zwi
ą
zane z myciem, smarowaniem i konserwacj
ą
maszyn offsetowych,
−
oceni
ć
jako
ść
wykonanej pracy,
−
skorzysta
ć
z norm i literatury technicznej,
−
dobra
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej stosowane podczas drukowania,
−
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej i ochrony
ś
rodowiska podczas drukowania
offsetowego.
2. Materiał nauczania
Organizacja stanowiska pracy.
Przygotowanie maszyny do drukowania. Obsługiwanie systemu
sterowania maszyn
ą
. Regulacja układów drukuj
ą
cego, farbowego
i
nawil
ż
aj
ą
cego.
Regulacja
zespołu
prowadzenia
arkuszy
-
samonakładaka i zespołu odbierania arkuszy.
Drukowanie jedno i wielobarwne na maszynie.
Pomiary
parametrów
technicznych
przyrz
ą
dami
kontrolno
–
pomiarowymi.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
52
Ocena jako
ś
ci wydrukowanych odbitek.
Przyczyny typowych wad druków oraz sposoby ich usuwania.
Mycie, smarowanie i konserwacja maszyny.
Ś
rodki
ochrony
indywidualnej
stosowane
podczas
drukowania
offsetowego
Zasady bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej
i ochrony
ś
rodowiska na stanowisku pracy drukarza.
3.
Ć
wiczenia
•
Drukowanie nakładu z ró
ż
nych form i na ró
ż
nych podło
ż
ach.
•
Wykonywanie pomiarów parametrów technicznych przyrz
ą
dami
kontrolno-pomiarowymi.
•
Obsługiwanie systemu sterowania maszyn
ą
.
•
Regulowanie zespołu drukuj
ą
cego.
•
Ustalanie równowagi wodno-farbowej.
•
Regulowanie zespołu prowadzenia arkuszy w maszynie.
•
Wykonywanie odbitki przyrz
ą
dowej.
•
Drukowanie wielobarwne nakładów na ró
ż
nych podło
ż
ach i ocena
jako
ś
ci wydrukowanych odbitek.
•
Rozpoznawanie wad druków i okre
ś
lanie sposobów ich usuwania.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Arkuszowa maszyna offsetowa dwukolorowa.
Plansze lub foliogramy przedstawiaj
ą
ce zasady regulacji poszczególnych
zespołów maszyn.
Plansze
zawieraj
ą
ce
zestawienie
typowych
wad
druków
z przyporz
ą
dkowanymi im metodami zapobiegania.
Zestaw form drukowych z odbitk
ą
próbn
ą
.
Zestaw farb i dodatków do farb.
Ś
rodki do mycia zespołów farbowych.
Materiały smarne.
Zestaw urz
ą
dze
ń
do regulacji maszyn.
Zestaw przyrz
ą
dów pomiarowych i kontrolnych.
Dokumentacja techniczna i instrukcja obsługi maszyn.
Dokumentacja technologiczna.
Polskie Normy, normy ISO.
Teksty przewodnie do
ć
wicze
ń
.
Katalogi materiałów.
Ś
rodki ochrony indywidualnej stosowane podczas drukowania.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
53
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Celem realizacji programu jednostki jest kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci
drukowania płaskiego, analizowania wad druku oraz sposobów ich
usuwania.
Program jednostki powinien by
ć
realizowany w powi
ą
zaniu z tematyk
ą
okre
ś
lon
ą
w programach jednostek modułowych: 825[01].O1.01
Przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska, 825[01].O1.04 Posługiwanie
si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
oraz 825[01].O1.05
Zastosowanie maszyn i urz
ą
dze
ń
oraz jednostek 825[01].Z1.01
Eksploatowanie maszyn do drukowania płaskiego i 825[01].Z1.02
Przygotowanie form do drukowania płaskiego. Umiej
ę
tno
ś
ci opanowane
przez uczniów w wyniku realizacji programu jednostki s
ą
niezb
ę
dne do
wykonywania zada
ń
zawodowych.
W procesie kształcenia nale
ż
y stosowa
ć
nast
ę
puj
ą
ce metody
nauczania: metod
ę
pokazu z obja
ś
nieniem, pokazu z instrukta
ż
em oraz
metod
ę
ć
wicze
ń
praktycznych.
Realizuj
ą
c program jednostki nale
ż
y zwraca
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na:
−
regulacj
ę
i przygotowanie maszyny do drukowania płaskiego,
−
drukowanie wielobarwne na maszynach,
−
ocenianie jako
ś
ci wykonanych odbitek.
Nale
ż
y równie
ż
zwróci
ć
uwag
ę
na przestrzeganie przez uczniów
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, samodzielne wykonywanie
ć
wicze
ń
, wła
ś
ciw
ą
postaw
ę
zawodow
ą
, przestrzeganie standardów
jako
ś
ci wykonanej pracy.
Zaj
ę
cia powinny odbywa
ć
si
ę
w pracowni maszynoznawstwa,
technologii drukowania oraz w warsztatach szkolnych, w grupach do 15
osób z podziałem na 2-3 osobowe zespoły.
Wskazane jest organizowanie wycieczek dydaktycznych do zakładów
przemysłu poligraficznego, drukarni lub rzemie
ś
lniczych zakładów
poligraficznych celem poznania przez uczniów rzeczywistych warunków
pracy.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Proces sprawdzania i oceniania osi
ą
gni
ęć
uczniów powinien
dostarcza
ć
informacji dotycz
ą
cych zakresu i poziomu opanowania
umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych w szczegółowych celach kształcenia programu
jednostki modułowej.
Oceny osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y dokonywa
ć
na podstawie:
−
ustnych sprawdzianów poziomu wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci,
−
pisemnych sprawdzianów (testy osi
ą
gni
ęć
szkolnych),
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
54
−
obserwacji ucznia podczas wykonywania zada
ń
,
−
sprawdzianów praktycznych.
Ocena osi
ą
gni
ęć
uczniów powinna uwzgl
ę
dnia
ć
nast
ę
puj
ą
ce kryteria
ogólne :
−
wykorzystanie wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci teoretycznych w działaniach
praktycznych,
−
inwencj
ę
i pomysłowo
ść
przy rozwi
ą
zywaniu ró
ż
norodnych zada
ń
teoretycznych i praktycznych,
−
samodzielno
ść
wykonywania zada
ń
zawodowych.
Ocena poziomu opanowania umiej
ę
tno
ś
ci zawodowych powinna
obejmowa
ć
nast
ę
puj
ą
ce czynniki:
−
postaw
ę
zawodow
ą
(czysto
ść
i estetyka stanowiska pracy,
przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa pracy i higieny osobistej,
poszanowanie mienia warsztatowego, stosunek do przeło
ż
onych
i kolegów),
−
organizacj
ę
pracy (przygotowanie si
ę
ucznia do pracy, zgromadzenie
odpowiednich materiałów zgodnie z dokumentacj
ą
, dobór narz
ę
dzi do
wykonania zadania, przygotowanie organizacyjne stanowiska pracy),
−
umiej
ę
tno
ść
korzystania z narz
ę
dzi i sprz
ę
tu drukarskiego
(poprawno
ść
obsługi maszyn i urz
ą
dze
ń
, dobór i korzystanie
z narz
ę
dzi,
konserwacja
i zabezpieczenie
maszyn,
urz
ą
dze
ń
i wyposa
ż
enia po zako
ń
czonej pracy),
−
umiej
ę
tno
ść
wykonywania pracy (sprawdzanie pobranych materiałów
przed rozpocz
ę
ciem pracy, mocowanie materiałów i narz
ę
dzi,
poprawno
ść
rozpocz
ę
cia pracy, zachowanie kolejno
ś
ci wykonywania
czynno
ś
ci według technologii, poprawne wykonanie, kultura pracy,
zachowanie porz
ą
dku na stanowisku pracy w czasie pracy i po jej
zako
ń
czeniu),
−
umiej
ę
tno
ść
ekonomicznego wykonywania pracy (rytm pracy, czas
wykonywania
zgodnie
z
norm
ą
,
oszcz
ę
dno
ść
materiałów,
usprawnianie technologii prowadz
ą
ce do skrócenia czasu, poprawy
jako
ś
ci, bezpiecze
ń
stwa pracy),
−
standard jako
ś
ci wykonanej pracy (zgodno
ść
wyrobu lub usługi
z dokumentacj
ą
, estetyka, jako
ść
i rzetelno
ść
usługi).
Proces oceniania powinien by
ć
realizowany zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów po zako
ń
czeniu
realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
stosowanych przez nauczyciela sprawdzianów.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
55
Moduł 825.[01].Z2
Technologia drukowania wkl
ę
słego
1. Cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
klasyfikowa
ć
maszyny do drukowania wkl
ę
słego,
−
posługiwa
ć
si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
,
−
przygotowywa
ć
podło
ż
a i farby do drukowania,
−
okre
ś
la
ć
budow
ę
i zasady działania maszyn do drukowania
wkl
ę
słego,
−
okre
ś
la
ć
zasady wykonywania form drukowych,
−
przygotowywa
ć
i obsługiwa
ć
maszyny do drukowania wkl
ę
słego,
−
okre
ś
la
ć
zasady drukowania nakładu,
−
posługiwa
ć
si
ę
urz
ą
dzeniami i przyrz
ą
dami kontrolno-pomiarowymi,
−
u
ż
ytkowa
ć
maszyny drukuj
ą
ce do drukowania wkl
ę
słego zgodnie
z instrukcj
ą
obsługi,
−
wykonywa
ć
podstawowe operacje technologiczne drukowania
wkl
ę
słego,
−
okre
ś
la
ć
przyczyny powstawania wad odbitek drukarskich oraz
sposoby ich usuwania,
−
przestrzega
ć
norm dotycz
ą
cych zapewnienia jako
ś
ci produkcji
i wyrobów poligraficznych,
−
ocenia
ć
estetyk
ę
i jako
ść
odbitek drukarskich,
−
przestrzega
ć
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska,
−
organizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
−
korzysta
ć
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji zawodowej.
2. Wykaz jednostek modułowych
Symbol
jednostki
modułowej
Nazwa jednostki modułowej
Orientacyjna
liczba godzin
na realizacj
ę
825[01].Z2.01 Eksploatowanie maszyn do drukowania wkl
ę
słego
72
825[01].Z2.02 Przygotowanie form do drukowania wkl
ę
słego
36
825[01].Z2.03 Drukowanie wkl
ę
słe
144
Razem
252
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
56
3. Schemat układu jednostek modułowych
4. Literatura
Ciupalski S.: Maszyny drukuj
ą
ce konwencjonalne. Oficyna Wydawnicza
Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2001
Czichon M., Magdzik S., Jakucewicz S., Mudrak E.: Formy drukowe.
WSiP, Warszawa 1996
Figurski J., Ornatowski T.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom
2000
Figurski J., Symela K.(red.): Eksperyment pedagogiczny. Modułowe
programy nauczania w kształceniu zawodowym. Model ujednoliconego
egzaminu zawodowego . MEN Departament Edukacji dla Rynku Pracy.
ITeE, Radom 2001
Gruszczy
ń
ski Cz.: Farby graficzne. WSiP, Warszawa 1984
Jakucewicz S. , Magdzik S., Struci
ń
ski J.: Materiałoznawstwo
poligraficzne. WSiP, Warszawa 1990
Jakucewicz S. : Papier w poligrafii. Inicjał, Warszawa 1999
Jakucewicz S.: Farby drukowe. Michael Huber Polska Sp. z o.o.,
Wrocław 2001
Jeruszka U., Niemierko B.( red.): Zastosowanie pomiaru sprawdzaj
ą
cego
w kształceniu zawodowym. Materiały z seminarium. MEN. Departament
Kształcenia zawodowego i Ustawicznego, Warszawa 1997
825[01].Z2
Technologia drukowania
wkl
ę
słego
825[01]Z2.01
Eksploatowanie maszyn do drukowania
wkl
ę
słego
825[01]Z2.02
Przygotowanie form do drukowania
wkl
ę
słego
825[01]Z2.03
Drukowanie wkl
ę
słe
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
57
Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. Biuro
Koordynacji Kształcenia Kadr. Fundusz Współpracy, Warszawa 1997
Poligrafia procesy i technika. Tłumaczenie z j
ę
zyka słowackiego.
COBRPP, Warszawa 2002
Zadro
ż
ny Z.: Wkl
ę
słodruk, skład i reprodukcja. WNT, Warszawa 1972
Czasopisma specjalistyczne.
Wykaz literatury nale
ż
y aktualizowa
ć
w miar
ę
ukazywania si
ę
nowych
pozycji wydawniczych.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
58
Jednostka modułowa 825[01].Z2.01
Eksploatowanie maszyn do drukowania wkl
ę
słego
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
dokona
ć
klasyfikacji maszyn do drukowania wkl
ę
słego,
−
okre
ś
li
ć
zasady regulacji maszyn do drukowania wkl
ę
słego,
−
wyja
ś
ni
ć
zastosowanie technik drukowania wkl
ę
słego: rotograwiury,
stalodruku, tampondruku,
−
scharakteryzowa
ć
zasady drukowania technik
ą
druku wkl
ę
słego,
−
rozró
ż
ni
ć
podstawowe typy maszyn do drukowania wkl
ę
słego,
−
rozpozna
ć
główne zespoły i mechanizmy maszyn do drukowania
wkl
ę
słego,
−
okre
ś
li
ć
parametry techniczne i mo
ż
liwo
ś
ci technologiczne maszyn
do drukowania wkl
ę
słego,
−
dobra
ć
maszyn
ę
do drukowania wkl
ę
słego w zale
ż
no
ś
ci do rodzaju
i wielko
ś
ci produkcji,
−
obliczy
ć
czas wykonania okre
ś
lonego nakładu,
−
zorganizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
−
posłu
ż
y
ć
si
ę
dokumentacj
ą
techniczno-ruchow
ą
i instrukcjami obsługi
maszyn,
−
zaplanowa
ć
czynno
ś
ci obsługowe na stanowisku pracy maszyn do
drukowania wkl
ę
słego,
−
rozpozna
ć
zabezpieczenia stosowane w maszynach do drukowania
wkl
ę
słego,
−
przygotowa
ć
maszyn
ę
do drukowania,
−
zastosowa
ć
metody eksploatacji maszyny do drukowania wkl
ę
słego,
−
przewidzie
ć
zagro
ż
enia dla
ż
ycia i zdrowia podczas obsługi maszyn
do drukowania wkl
ę
słego,
−
dobra
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej do prac zwi
ą
zanych z obsług
ą
maszyn do drukowania wkl
ę
słego,
−
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
2. Materiał nauczania
Maszyny do drukowania wkl
ę
słego: klasyfikacja, budowa, parametry
techniczne
i
technologiczne,
główne
zespoły
i
mechanizmy,
zabezpieczenia, regulacja podzespołów.
Organizacja stanowiska pracy.
Dokumentacja techniczno-ruchowa i instrukcje obsługi maszyn.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
59
Eksploatacja maszyn: przygotowanie maszyny do drukowania, obsługa
eksploatacyjna maszyn.
Ś
rodki ochrony indywidualnej stosowane podczas obsługi maszyn do
drukowania wkl
ę
słego.
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej,
ochrony
ś
rodowiska.
3.
Ć
wiczenia
•
Odczytywanie schematów głównych zespołów maszyn do drukowania
wkl
ę
słego.
•
Okre
ś
lanie zasad regulacji maszyn do drukowania wkl
ę
słego.
•
Rozpoznawanie zabezpiecze
ń
stosowanych w maszynach do
drukowania wkl
ę
słego.
•
Lokalizowanie miejsc smarowania i konserwacji maszyn na podstawie
dokumentacji technicznej.
•
Organizowanie stanowiska pracy do drukowania wkl
ę
słego.
•
Planowanie czynno
ś
ci zwi
ą
zanych z obsług
ą
maszyn.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Maszyna wkl
ę
słodrukowa, zestaw narz
ę
dzi do regulacji maszyny.
Plansze lub foliogramy ilustruj
ą
ce schematy maszyn do drukowania
wkl
ę
słego.
Wzory druków wykonanych w technice druku wkl
ę
słego.
Filmy dydaktyczne na temat drukowania technik
ą
druku wkl
ę
słego.
Dokumentacje techniczne maszyn.
Schematy smarowania i konserwacji maszyn do drukowania
wkl
ę
słego.
Instrukcje obsługi maszyn do drukowania
wkl
ę
słego.
Ś
rodki ochrony indywidualnej stosowane do obsługi maszyn do
drukowania
wkl
ę
słego.
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej,
ochrony
ś
rodowiska.
Poradnik mechanika.
Polskie Normy.
Katalogi.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Celem realizacji programu jednostki jest kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci
u
ż
ytkowania maszyn do drukowania wkl
ę
słego.
W trakcie realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y
wykorzysta
ć
wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów nabyte podczas
realizacji programów jednostek 825[01].O1.01 Przestrzeganie przepisów
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
60
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska, 825[01].O1.03
Stosowanie
materiałów
poligraficznych,
825[01].O1.04
Posługiwanie
si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
oraz 825[01].O1.05 Zastosowanie maszyn i urz
ą
dze
ń
.
Podczas realizacji programu nale
ż
y stosowa
ć
nast
ę
puj
ą
ce metody
nauczania:
metod
ę
pokazu
z
obja
ś
nieniem,
pokazu
z instrukta
ż
em oraz metod
ę
ć
wicze
ń
praktycznych.
Ć
wiczenia praktyczne mo
ż
na wykona
ć
na maszynie do drukowania
tamponowego.
W procesie nauczania-uczenia si
ę
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na:
−
zasady regulacji maszyn do drukowania wkl
ę
słego,
−
okre
ś
lanie parametrów technicznych i technologicznych maszyn,
−
zasady
działania
podstawowych
zabezpiecze
ń
maszyn
do
drukowania wkl
ę
słego,
−
przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy oraz
przepisów przeciwpo
ż
arowych i ochrony
ś
rodowiska, w tym
przepisów o dopuszczalnych emisjach rozpuszczalników do
atmosfery.
Przed przyst
ą
pieniem do wykonywania
ć
wicze
ń
nale
ż
y zapozna
ć
uczniów z zakresem i rodzajem wykonywanych zada
ń
, z obsług
ą
maszyn i urz
ą
dze
ń
oraz z obowi
ą
zuj
ą
cymi przepisami bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy.
Zaj
ę
cia powinny odbywa
ć
si
ę
w pracowni maszynoznawstwa oraz
w zakładach poligraficznych stosuj
ą
cych techniki druku wkl
ę
słego:
rotograwiur
ę
, staloryt, tampondruk oraz na stanowisku drukowania
wkl
ę
słego w warsztatach szkolnych.
Ć
wiczenia
praktyczne
dotycz
ą
ce
eksploatacji
maszyny
wkl
ę
słodrukowej nale
ż
y przeprowadzi
ć
w zespołach licz
ą
cych nie wi
ę
cej
ni
ż
3 osoby. Podczas wykonywania
ć
wicze
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na
prawidłowe u
ż
ytkowanie narz
ę
dzi i przyrz
ą
dów oraz stosowanie zasad
obsługi maszyn drukarskich.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie, podczas realizacji programu jednostki, na podstawie
ustalonych kryteriów.
Wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów mog
ą
by
ć
oceniane na podstawie:
−
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
−
testu praktycznego,
−
obserwacji pracy uczniów podczas realizacji zada
ń
.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
61
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno dostarczy
ć
informacji
nauczycielowi i uczniowi o zakresie i poziomie opanowania umiej
ę
tno
ś
ci
okre
ś
lonych w celach kształcenia.
W procesie oceniania nale
ż
y zwraca
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na:
−
organizacj
ę
stanowiska pracy,
−
stosowanie poprawnej terminologii,
−
stosowanie bezpiecznych metod pracy i wła
ś
ciw
ą
organizacj
ę
stanowiska pracy,
−
posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
,
−
wykonywanie prac zgodnie z przyj
ę
tym planem czynno
ś
ci.
−
staranno
ść
wykonywania zada
ń
.
Proces oceniania powinien by
ć
realizowany zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów po zako
ń
czeniu
realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
stosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osi
ą
gni
ęć
uczniów.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
62
Jednostka modułowa 825[01].Z2.02
Przygotowanie form do drukowania wkl
ę
słego
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
wyja
ś
ni
ć
budow
ę
form do drukowania wkl
ę
słego,
−
scharakteryzowa
ć
materiały stosowane do budowy form do
drukowania wkl
ę
słego,
−
rozró
ż
ni
ć
formy drukowe do drukowania wkl
ę
słego,
−
okre
ś
li
ć
sposoby wykonania form do drukowania wkl
ę
słego,
−
okre
ś
li
ć
wymagania jakie musz
ą
spełnia
ć
formy drukowe do
drukowania wkl
ę
słego,
−
scharakteryzowa
ć
proces powstawania form do drukowania
wkl
ę
słego,
−
zorganizowa
ć
stanowisko pracy do drukowania wkl
ę
słego,
−
oceni
ć
jako
ść
form drukowych,
−
obliczy
ć
ilo
ść
materiałów potrzebnych do wykonania nakładu
o okre
ś
lonej wielko
ś
ci,
−
dobra
ć
i przygotowa
ć
podło
ż
e do drukowania,
−
przygotowa
ć
farby drukarskie oraz materiały pomocnicze,
−
zało
ż
y
ć
form
ę
drukow
ą
w maszynie,
−
skorzysta
ć
z norm i literatury technicznej,
−
skorzysta
ć
z katalogów materiałów i informacji w Internecie,
−
dobra
ć
ś
rodki
ochrony
indywidualnej
do
prac
zwi
ą
zanych
z przygotowaniem maszyn do druku,
−
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej i ochrony
ś
rodowiska.
2. Materiał nauczania
Formy drukowe do drukowania wkl
ę
słego: materiały, budowa i sposoby
wykonywania, ocena jako
ś
ci.
Organizacja stanowiska pracy .
Monta
ż
form drukowych w maszynach do drukowania wkl
ę
słego.
Zasady doboru materiałów do drukowania,
Zasady
przygotowania
podło
ż
y,
farb
drukarskich,
materiałów
pomocniczych.
Zasady obliczania ilo
ś
ci materiałów do okre
ś
lonej wielko
ś
ci produkcji.
Ś
rodki ochrony indywidualnej do prac zwi
ą
zanych z przygotowaniem
maszyn do druku.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
63
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej
i ochrony
ś
rodowiska.
3.
Ć
wiczenia
•
Okre
ś
lanie sposobów wykonywania form drukowych do drukowania
wkl
ę
słego.
•
Ocenianie jako
ś
ci form drukowych.
•
Obliczanie ilo
ś
ci materiałów do okre
ś
lonej wielko
ś
ci produkcji.
•
Dobieranie i przygotowywanie materiałów do produkcji.
•
Mocowanie formy drukowej w maszynie.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Maszyna wkl
ę
słodrukowa.
Zestaw form drukowych z odbitk
ą
próbn
ą
.
Zestaw farb i dodatków do farb.
Zestaw urz
ą
dze
ń
do regulacji maszyn do drukowania wkl
ę
słego.
Zestaw przyrz
ą
dów pomiarowych i kontrolnych.
Dokumentacja techniczna i instrukcja obsługi maszyn do drukowania
wkl
ę
słego.
Dokumentacja technologiczna.
Polskie normy, normy ISO.
Teksty przewodnie.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program jednostki modułowej zawiera tre
ś
ci dotycz
ą
ce wykonywania
form do drukowania wkl
ę
słego, oceny tych form i przygotowania
stanowiska pracy do drukowania wkl
ę
słego.
Umiej
ę
tno
ś
ci opanowane przez uczniów w wyniku realizacji programu
jednostki s
ą
niezb
ę
dne w dalszym procesie kształcenia, szczególnie
dotycz
ą
ce drukowania oraz kontrolowania procesów drukowania i jako
ś
ci
odbitek.
Wskazane jest stosowanie nast
ę
puj
ą
cych metod nauczania: metody
pokazu z obja
ś
nieniem, pokazu z instrukta
ż
em oraz
ć
wicze
ń
praktycznych.
Szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwraca
ć
na:
−
okre
ś
lanie wymaga
ń
stawianych formom drukowym,
−
ocenianie jako
ś
ci form drukowych.
Przed przyst
ą
pieniem do wykonywania
ć
wicze
ń
nale
ż
y zapozna
ć
uczniów z zakresem i rodzajem wykonywanych zada
ń
, z obsług
ą
maszyn i urz
ą
dze
ń
oraz z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
Wskazane jest przeprowadzenie pokazu przygotowywania form
drukowych w warunkach produkcyjnych.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
64
Zaj
ę
cia powinny odbywa
ć
si
ę
w warsztatach szkolnych, w grupie do
15 osób, w 2-3 osobowych zespołach.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Proces oceniania powinien by
ć
realizowany według okre
ś
lonych
kryteriów i dostarcza
ć
informacji dotycz
ą
cych zakresu i poziomu
opanowania umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych w szczegółowych celach
kształcenia programu jednostki modułowej. Ocena osi
ą
gni
ęć
szkolnych
powinna aktywizowa
ć
i mobilizowa
ć
do pracy zarówno ucznia jak
i nauczyciela. Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
uczniów obejmuje wiadomo
ś
ci
teoretyczne oraz umiej
ę
tno
ś
ci praktyczne.
Wskazane jest stosowanie nast
ę
puj
ą
cych metod oceniania:
−
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
−
obserwacji ucznia podczas wykonywania zada
ń
,
−
sprawdzianów praktycznych.
W procesie oceniania nale
ż
y uwzgl
ę
dnia
ć
:
−
organizacj
ę
stanowiska pracy,
−
stosowanie poprawnej terminologii.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów po zako
ń
czeniu realizacji
programu jednostki modułowej nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki stosowanych
przez nauczyciela sprawdzianów.
Proces oceniania powinien by
ć
realizowany zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
65
Jednostka modułowa 825[01].Z2.03
Drukowanie wkl
ę
słe
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
zorganizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
−
zaplanowa
ć
operacje technologiczne na stanowisku obsługi maszyn
do drukowania wkl
ę
słego,
−
zamocowa
ć
form
ę
drukow
ą
w maszynie do drukowania wkl
ę
słego,
−
wyregulowa
ć
poło
ż
enie rakla,
−
dokona
ć
regulacji zespołu farbowego,
−
wydrukowa
ć
odbitk
ę
przyrz
ą
dow
ą
– próbn
ą
oraz oceni
ć
jej jako
ść
,
−
skontrolowa
ć
parametry drukowania na maszynie do drukowania
wkl
ę
słego,
−
wydrukowa
ć
nakład
z
zastosowaniem
drukowania
jedno
i wielobarwnego,
−
okre
ś
li
ć
przyczyny typowych wad druków wykonywanych na
maszynach do drukowania wkl
ę
słego oraz sposoby ich usuwania,
−
wykona
ć
czynno
ś
ci zwi
ą
zane z myciem, smarowaniem i konserwacj
ą
maszyny do drukowania wkl
ę
słego,
−
oceni
ć
jako
ść
wykonanej pracy,
−
skorzysta
ć
z norm i literatury technicznej,
−
dobra
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej stosowane podczas drukowania,
−
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej i ochrony
ś
rodowiska podczas pracy przy
maszynach do drukowania wkl
ę
słego.
2. Materiał nauczania
Organizacja stanowiska pracy.
Przygotowanie maszyny do drukowania.
Regulacja układów drukuj
ą
cego, farbowego, rakla.
Zasady drukowania jedno i wielobarwnego.
Pomiary parametrów technicznych.
Ocena jako
ś
ci wydrukowanych odbitek.
Przyczyny typowych wad druków oraz sposoby ich usuwania.
Mycie, smarowanie i konserwacja maszyn.
Ś
rodki ochrony indywidualnej stosowane podczas drukowania.
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej
i ochrony
ś
rodowiska dotycz
ą
ce drukowania wkl
ę
słego.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
66
3.
Ć
wiczenia
•
Przyrz
ą
dzanie maszyny i drukowanie nakładu z ró
ż
nych form
i na ró
ż
nych podło
ż
ach.
•
Regulowanie zespołu drukuj
ą
cego.
•
Regulowanie poło
ż
enia rakla.
•
Wykonywanie odbitki przyrz
ą
dowej.
•
Drukowanie jedno i wielobarwne nakładów na ró
ż
nych podło
ż
ach
oraz ocena jako
ś
ci wydrukowanych odbitek.
•
Rozpoznawanie wad druków i okre
ś
lanie sposobów ich usuwania.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Maszyna wkl
ę
słodrukowa
Plansze lub foliogramy przedstawiaj
ą
ce zasady regulacji poszczególnych
układów maszyn.
Plansze lub foliogramy przedstawiaj
ą
ce wady druków wykonanych
w technologii wkl
ę
słodruku.
Plansze
zawieraj
ą
ce
zestawienie
typowych
wad
druków
z przyporz
ą
dkowanymi im metodami zapobiegania.
Zestaw form drukowych z odbitk
ą
próbn
ą
.
Zestaw farb i dodatków do farb.
Ś
rodki do mycia zespołów farbowych.
Materiały smarne.
Zestaw urz
ą
dze
ń
do regulacji maszyn.
Dokumentacja techniczna i instrukcja obsługi maszyn.
Dokumentacja technologiczna.
Polskie normy, normy ISO.
Teksty przewodnie do
ć
wicze
ń
.
Ś
rodki ochrony
indywidualnej stosowane podczas drukowania.
Katalogi materiałów.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Celem realizacji programu jednostki jest kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci
drukowania wkl
ę
słego, rozpoznawania wad druku oraz sposobów ich
usuwania.
W procesie kształcenia nale
ż
y stosowa
ć
nast
ę
puj
ą
ce metody
nauczania: metod
ę
pokazu z obja
ś
nieniem, pokazu z instrukta
ż
em oraz
metod
ę
ć
wicze
ń
praktycznych.
Realizuj
ą
c program jednostki nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na:
−
regulacj
ę
maszyny do drukowania wkl
ę
słego,
−
przygotowanie do pracy maszyny do drukowania wkl
ę
słego,
−
drukowanie jedno i wielobarwne na maszynach,
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
67
−
ocenianie
jako
ś
ci wykonanych odbitek.
Szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwraca
ć
na przestrzeganie przez uczniów
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, samodzielne wykonywanie
zada
ń
, postaw
ę
zawodow
ą
, przestrzeganie standardów jako
ś
ci
wykonanej pracy.
Zaj
ę
cia powinny odbywa
ć
si
ę
w pracowni maszynoznawstwa
i pracowni technologii drukowania, w grupach do 15 osób
z podziałem na 2-3–osobowe zespoły.
Wskazane jest organizowanie wycieczek dydaktycznych do zakładów
przemysłu poligraficznego celem poznania przez uczniów rzeczywistych
warunków pracy.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie post
ę
pów uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
na
bie
żą
co w trakcie realizacji programu jednostki modułowej oraz po jej
zako
ń
czeniu, na podstawie okre
ś
lonych kryteriów.
Ocena osi
ą
gni
ęć
szkolnych powinna aktywizowa
ć
i mobilizowa
ć
do
pracy zarówno ucznia jak i nauczyciela.
Wskazane jest stosowanie nast
ę
puj
ą
cych metod oceniania:
−
ustnych sprawdzianów poziomu wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci,
−
pisemnych sprawdzianów,
−
testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych,
−
sprawdzianów praktycznych,
−
obserwacji ucznia podczas wykonywania zada
ń
.
Zadania w te
ś
cie dydaktycznym powinny składa
ć
si
ę
z zada
ń
wielokrotnego wyboru, krótkiej i rozszerzonej odpowiedzi. Sprawdziany
praktyczne, powinny dotyczy
ć
wykonania
ś
ci
ś
le okre
ś
lonych czynno
ś
ci
z zakresu drukowania.
Ocena osi
ą
gni
ęć
uczniów powinna uwzgl
ę
dnia
ć
:
−
wykorzystanie wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci teoretycznych w działaniach
praktycznych,
−
inwencj
ę
i pomysłowo
ść
przy rozwi
ą
zywaniu ró
ż
norodnych zada
ń
teoretycznych i praktycznych,
−
samodzielno
ść
wykonywania zada
ń
zawodowych.
Ocena umiej
ę
tno
ś
ci zawodowych powinna obejmowa
ć
:
−
postaw
ę
zawodow
ą
(czysto
ść
i estetyka stanowiska pracy,
przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa pracy i higieny osobistej,
poszanowanie mienia warsztatowego, stosunek do przeło
ż
onych
i kolegów),
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
68
−
organizacj
ę
pracy (przygotowanie si
ę
ucznia do pracy, zgromadzenie
odpowiednich materiałów zgodnie z dokumentacj
ą
, dobór narz
ę
dzi do
wykonania zadania, przygotowanie organizacyjne stanowiska pracy),
−
umiej
ę
tno
ść
korzystania z narz
ę
dzi i sprz
ę
tu drukarskiego
(poprawno
ść
obsługi maszyn i urz
ą
dze
ń
, dobór i wła
ś
ciwe
korzystanie z narz
ę
dzi, konserwacja i zabezpieczenie maszyn,
urz
ą
dze
ń
i wyposa
ż
enia po zako
ń
czonej pracy),
−
umiej
ę
tno
ść
wykonywania pracy (sprawdzanie pobranych materiałów
przed rozpocz
ę
ciem pracy, mocowanie materiałów i narz
ę
dzi,
poprawno
ść
rozpocz
ę
cia pracy, zachowanie kolejno
ś
ci wykonywania
czynno
ś
ci według technologii, poprawne wykonanie, kultura pracy,
zachowanie porz
ą
dku na stanowisku pracy w czasie pracy i po jej
zako
ń
czeniu),
−
umiej
ę
tno
ść
ekonomicznego wykonywania pracy (rytm pracy, czas
wykonywania
zgodnie
z
norm
ą
,
oszcz
ę
dno
ść
materiałów,
usprawnianie technologii prowadz
ą
ce do skrócenia czasu, poprawy
jako
ś
ci, bezpiecze
ń
stwa pracy),
−
standard jako
ś
ci wykonanej pracy (zgodno
ść
wyrobu lub usługi
z dokumentacj
ą
, estetyk
ę
, jako
ść
i rzetelno
ść
usługi).
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów po zako
ń
czeniu realizacji
programu jednostki modułowej nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki stosowanych
przez nauczyciela sprawdzianów.
Proces oceniania powinien by
ć
realizowany zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
69
Moduł 825[01].Z3
Technologia drukowania wypukłego
1. Cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
okre
ś
la
ć
wła
ś
ciwo
ś
ci i zastosowanie materiałów do drukowania
wypukłego,
−
dobiera
ć
i przygotowa
ć
materiały do produkcji,
−
okre
ś
la
ć
parametry techniczne i mo
ż
liwo
ś
ci technologiczne maszyn
do drukowania wypukłego,
−
oblicza
ć
ilo
ść
materiałów potrzebnych do wykonania nakładu
o okre
ś
lonej wielko
ś
ci,
−
oblicza
ć
czas wykonania okre
ś
lonej produkcji,
−
rozró
ż
nia
ć
typograficzne i fleksograficzne formy drukowe oraz
okre
ś
la
ć
sposoby ich wykonywania,
−
ocenia
ć
jako
ść
form drukowych do drukowania wypukłego,
−
klasyfikowa
ć
maszyny do drukowania wypukłego,
−
rozpoznawa
ć
główne zespoły i mechanizmy maszyn do drukowania
wypukłego,
−
organizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie wymaganiami ergonomii,
−
planowa
ć
operacje technologiczne zwi
ą
zane z drukowaniem
wypukłym,
−
obsługiwa
ć
maszyny drukuj
ą
ce technik
ą
wypukł
ą
,
−
wykonywa
ć
podstawowe operacje technologiczne w procesie
drukowania wypukłego,
−
okre
ś
la
ć
przyczyny typowych wad druków wykonywanych na
maszynach do drukowania wypukłego oraz sposoby ich usuwania,
−
dobiera
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej stosowane podczas obsługi
maszyn do drukowania wypukłego,
−
przewidywa
ć
zagro
ż
enia dla
ż
ycia i zdrowia podczas obsługi maszyn
do drukowania wypukłego,
−
przestrzega
ć
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy , ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
70
3. Wykaz jednostek modułowych
Symbol
jednostki
modułowej
Nazwa jednostki modułowej
Orientacyjna
liczba godzin
na realizacj
ę
825[01].Z3.01 Eksploatowanie maszyn do drukowania wypukłego
72
825[01].Z3.02 Przygotowanie form do drukowania wypukłego
36
825[01].Z3.03 Drukowanie wypukłe
180
Razem:
288
3. Schemat układu jednostek modułowych
4. Literatura
Cichocki L., Pawlicki T., Ruczka I.: Poligraficzny słownik terminologiczny.
Polska Izba Druku, Warszawa 1999
Ciupalski S.: Maszynoznawstwo poligraficzne. WNT, Warszawa 1978
Ciupalski S.: Maszyny drukuj
ą
ce konwencjonalne. Oficyna Wydawnicza
Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2001
Czichon H., Magdzik S., Jakucewicz S., Mudrak E.: Formy drukowe.
WSiP, Warszawa 1996
Dru
ź
dziel M., Fijałkowski T.: Maszyny i urz
ą
dzenia typograficzne. WSiP,
Warszawa 1987
Dru
ź
dziel M., Fijałkowski T.: Przygotowanie typograficznych form
drukowych. WSiP, Warszawa 1989
825 [01].Z3
Technologia drukowania wypukłego
825[01].Z3.01
Eksploatowanie maszyn do drukowania wypukłego
825[01].Z3.02
Przygotowanie form do drukowania wypukłego
825[01].Z3.03
Drukowanie wypukłe
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
71
Figurski J., Ornatowski T.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom
2000
Figurski J., Symela K. (red.): Eksperyment pedagogiczny. Modułowe
programy nauczania w kształceniu zawodowym. Model ujednoliconego
egzaminu zawodowego . MEN -ITeE, Radom 2001
Gruszczy
ń
ski Cz.: Farby graficzne. WSiP, Warszawa 1984
Jakucewicz S., Magdzik S., Struci
ń
ski J.: Materiałoznawstwo
poligraficzne. WSiP, Warszawa 1990
Jakucewicz S.: Farby drukowe. Michael Huber Polska Sp. z o.o.,
Wrocław 2001
Jakucewicz S.: Papier w poligrafii. Inicjał, Warszawa 1999
Jeruszka U., Niemierko B.( red.): Zastosowanie pomiaru sprawdzaj
ą
cego
w kształceniu zawodowym. Materiały z seminarium. MEN. Departament
Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego, Warszawa 1997
Kołak J., Ostrowski J.: Maszyny drukuj
ą
ce. WSiP, Warszawa 1987
Magdzik S., Jakucewicz S.: Podstawy poligrafii. WSiP, Warszawa 1997
Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. Biuro
Koordynacji Kształcenia Kadr. Fundusz Współpracy, Warszawa 1997
Rydel J., Sobczyk W.: Maszynoznawstwo poligraficzne. PWSZ,
Warszawa 1976
Poligrafia procesy i technika. Tłumaczenie ze słowackiego. COBRPP,
Warszawa 2002
Czasopisma specjalistyczne.
Wykaz literatury nale
ż
y aktualizowa
ć
w miar
ę
ukazywania si
ę
nowych
pozycji wydawniczych.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
72
Jednostka modułowa 825[01].Z3.01
Eksploatowanie maszyn do drukowania wypukłego
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
dokona
ć
klasyfikacji maszyn do drukowania technikami wypukłymi,
−
wyja
ś
ni
ć
zastosowanie techniki: typograficznej, typooffsetowej
i fleksograficznej we współczesnej poligrafii,
−
scharakteryzowa
ć
zasady drukowania w technice wypukłej,
−
scharakteryzowa
ć
budow
ę
i zasad
ę
działania maszyn,
−
wyja
ś
ni
ć
budow
ę
i zasad
ę
działania poszczególnych zespołów
maszyn fleksograficznych,
−
posłu
ż
y
ć
si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i instrukcjami obsługi maszyn
do drukowania wypukłego,
−
okre
ś
li
ć
zasady regulacji maszyn do drukowania wypukłego,
−
rozpozna
ć
zabezpieczenia stosowane w maszynach do drukowania
wypukłego,
−
zidentyfikowa
ć
zagro
ż
enia
zwi
ą
zane
z
obsług
ą
maszyn
fleksograficznych,
−
dobra
ć
maszyn
ę
fleksograficz
ą
w zale
ż
no
ś
ci do rodzaju produkcji,
−
obliczy
ć
czas wykonania okre
ś
lonego nakładu,
−
zorganizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
−
posłu
ż
y
ć
si
ę
dokumentacj
ą
techniczno-ruchow
ą
i instrukcjami obsługi
maszyn,
−
wykona
ć
czynno
ś
ci eksploatacyjne niezb
ę
dne do utrzymania
maszyny fleksograficznej w ruchu,
−
zaplanowa
ć
operacje technologiczne na stanowisku pracy maszyn
fleksograficznych,
−
zastosowa
ć
zasady eksploatacji maszyn fleksograficznych do
drukowania,
−
dobra
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej do prac zwi
ą
zanych z obsług
ą
maszyn fleksograficznych,
−
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej i ochrony
ś
rodowiska.
2. Materiał nauczania
Klasyfikacja maszyn do drukowania technikami wypukłymi.
Klasyfikacja maszyn fleksograficznych.
Budowa
maszyn
fleksograficznych,
parametry
techniczne
i technologiczne maszyn.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
73
Główne zespoły i mechanizmy maszyn fleksograficznych.
Budowa i zasada działania podstawowych regulacji technologicznych
i zabezpiecze
ń
maszyn fleksograficznych.
Organizacja stanowiska pracy.
Dokumentacja techniczno-ruchowa i instrukcje obsługi maszyn.
Przygotowanie maszyny fleksograficznej do drukowania, obsługa
eksploatacyjna maszyn.
Ś
rodki ochrony indywidualnej stosowane podczas obsługi maszyn
fleksograficznych.
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej
oraz ochrony
ś
rodowiska.
3.
Ć
wiczenia
•
Analizowanie budowy maszyn drukuj
ą
cych technikami wypukłymi.
•
Rysowanie i opisywanie schematów głównych zespołów maszyn
fleksograficznych.
•
Organizowanie stanowiska pracy do drukowania wypukłego.
•
Regulowanie zespołów maszyn.
•
Rozpoznawanie
zabezpiecze
ń
stosowanych
w
maszynach
do drukowania wypukłego.
•
Stosowanie zasad obsługi eksploatacyjnej maszyn do drukowania
wypukłego.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Maszyna fleksograficzna.
Plansze lub foliogramy ilustruj
ą
ce schematy maszyn typograficznych
i fleksograficznych.
Plansze lub foliogramy ilustruj
ą
ce schematy zespołów poszczególnych
maszyn i ich zasady działania.
Modele, mechanizmy oraz cz
ęś
ci maszyn do drukowania wypukłego.
Schematy smarowania i konserwacji maszyn.
Wzory druków wykonanych technikami drukowania wypukłego.
Filmy dydaktyczne o tematyce drukowania technikami typograficzn
ą
,
typoofsetow
ą
i fleksograficzn
ą
.
Dokumentacja techniczna i instrukcje obsługi maszyn do drukowania
wypukłego.
Dokumentacja technologiczna.
Ś
rodki ochrony indywidualnej stosowane podczas obsługi maszyn do
drukowania wypukłego.
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej,
ochrony
ś
rodowiska.
Polskie Normy, normy ISO.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
74
Teksty przewodnie.
Katalogi materiałów.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Celem realizacji programu jednostki jest kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci
obsługi maszyn do drukowania technik
ą
wypukł
ą
. Podczas realizacji
programu jednostki modułowej nale
ż
y odwoływa
ć
si
ę
do wiadomo
ś
ci
i umiej
ę
tno
ś
ci nabytych przez uczniów podczas realizacji jednostek
modułowych 825[01].O1.02 Charakteryzowanie procesów poligraficznych
i technik drukowania, 825[01].O1.04 Posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
oraz 825[01].O1.05 Zastosowanie maszyn
i urz
ą
dze
ń
.
Program jednostki powinien by
ć
realizowany nast
ę
puj
ą
cymi
metodami nauczania: pokazu z instrukta
ż
em, tekstu przewodniego oraz
ć
wicze
ń
praktycznych.
Przed przyst
ą
pieniem do wykonywania
ć
wicze
ń
nale
ż
y zapozna
ć
uczniów z zakresem i rodzajem wykonywanych zada
ń
, z obsług
ą
maszyn i urz
ą
dze
ń
oraz z obowi
ą
zuj
ą
cymi przepisami bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy.
Ć
wiczenia, wykonywane w zespołach umo
ż
liwi
ą
kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci ponadzawodowych, takich jak: komunikowanie si
ę
, praca
w grupie, dostrzeganie i rozwi
ą
zywanie problemów, podejmowanie
decyzji, organizowanie i ocenianie własnej pracy.
Przed przyst
ą
pieniem do zaj
ęć
, nauczyciel powinien przygotowa
ć
odpowiednie materiały, jak: teksty przewodnie do wykonania
ć
wicze
ń
,
instrukcje, normy, przepisy prawa, katalogi.
Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w pracowniach: maszynoznawstwa,
technologii drukowania oraz warsztatów szkolnych lub w zakładach
poligraficznych. Zaj
ę
cia mog
ą
by
ć
prowadzone w grupach licz
ą
cych do
15 uczniów, podzielonych na zespoły 2-3 osobowe, tak aby zapewni
ć
uczniom indywidualny dost
ę
p do maszyn.
Wskazane jest prezentowanie filmów dydaktycznych na temat
drukowania technikami wkl
ę
słymi jak równie
ż
organizowanie wycieczek
dydaktycznych do zakładów poligraficznych w celu poznania przez
uczniów rzeczywistych warunków pracy.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie, podczas realizacji programu jednostki, na podstawie
ustalonych kryteriów oceniania. Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
powinno
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
75
dostarczy
ć
informacji nauczycielowi i uczniowi o zakresie i poziomie
opanowania umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych w celach kształcenia.
Wiedza i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów mog
ą
by
ć
sprawdzane i oceniane
za pomoc
ą
:
−
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
−
testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych,
−
obserwacji pracy uczniów podczas realizacji zada
ń
.
W trakcie obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania zada
ń
nale
ż
y
zwraca
ć
uwag
ę
na:
−
stosowanie poprawnej terminologii,
−
rozró
ż
nianie zespołów i mechanizmów maszyn,
−
okre
ś
lanie parametrów technicznych i technologicznych maszyn,
−
posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
,
−
posługiwanie si
ę
mechanizmami regulacyjnymi w maszynach,
−
organizacj
ę
stanowiska pracy,
−
organizacj
ę
pracy zwi
ą
zanej z wykonaniem zada
ń
,
−
sprawno
ść
oraz terminowo
ść
wykonywania zada
ń
,
−
korzystanie z norm, instrukcji i katalogów,
−
przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
Proces oceniania powinien by
ć
realizowany zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów po zako
ń
czeniu
realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
stosowanych przez nauczyciela sprawdzianów.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
76
Jednostka modułowa 825[01].Z3.02
Przygotowanie form do drukowania wypukłego
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
okre
ś
li
ć
wła
ś
ciwo
ś
ci, zastosowanie i zasady doboru materiałów do
drukowania wypukłego,
−
okre
ś
li
ć
zasady transportu i przechowywania materiałów do
drukowania wypukłego,
−
obliczy
ć
ilo
ść
materiałów potrzebnych do wykonania nakładu
o okre
ś
lonej wielko
ś
ci,
−
dobra
ć
i przygotowa
ć
podło
ż
a do drukowania,
−
przygotowa
ć
farby drukarskie oraz materiały pomocnicze,
−
rozró
ż
ni
ć
formy drukowe do drukowania wypukłego,
−
okre
ś
li
ć
wymagania, jakie musz
ą
spełnia
ć
formy drukowe do
drukowania wypukłego,
−
scharakteryzowa
ć
fotopolimerowe formy typograficzne,
−
scharakteryzowa
ć
proces powstawania fotopolimerowej formy
typograficznej,
−
wyja
ś
ni
ć
budow
ę
i zasad
ę
działania numeratora,
−
scharakteryzowa
ć
formy fleksograficzne,
−
scharakteryzowa
ć
procesy powstawania form fleksograficznych,
−
zało
ż
y
ć
formy fleksograficzne na cylindrze lub tulei formowej,
−
skontrolowa
ć
jako
ść
form
drukowych
typograficznych
i fleksograficznych,
−
dobra
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej,
−
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej i ochrony
ś
rodowiska.
2. Materiał nauczania
Materiały stosowane w drukowaniu typograficznym: podło
ż
a drukowe,
farby, materiały pomocnicze – wła
ś
ciwo
ś
ci, zastosowania, zasady
doboru, transport i przechowywanie.
Fotopolimerowe formy drukowe: materiały, budowa i sposoby
wykonywania.
Ocena jako
ś
ci fotopolimerowych form drukowych.
Monta
ż
form drukowych w maszynach typograficznych.
Materiały stosowane w drukowaniu fleksograficznym: podło
ż
a drukowe,
farby, materiały pomocnicze – wła
ś
ciwo
ś
ci, zastosowania, wymagania,
transport i przechowywanie.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
77
Formy drukowe fleksograficzne: materiały, budowa i sposoby
wykonywania. Ocena jako
ś
ci form.
Monta
ż
form drukowych w maszynach fleksograficznych.
Ś
rodki ochrony indywidualnej.
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej
i ochrony
ś
rodowiska.
3.
Ć
wiczenia
•
Dobieranie materiałów do produkcji fleksograficznej.
•
Obliczanie ilo
ś
ci materiałów potrzebnych do wykonania okre
ś
lonego
nakładu.
•
Okre
ś
lanie wymaga
ń
, jakie powinny spełnia
ć
formy drukowe do
drukowania typograficznego i fleksograficznego.
•
Okre
ś
lanie
sposobów
wykonywania
fotopolimerowych
form
drukowych do drukowania wypukłego.
•
Zakładanie formy fleksograficznej na cylindrze lub tulei formowej.
•
Zakładanie form typograficznych w maszynie.
•
Kontrolowanie
jako
ś
ci
form
drukowych
typograficznych
i fleksograficznych.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Plansze
lub
foliogramy
przedstawiaj
ą
ce
klasyfikacj
ę
form
typograficznych i fleksograficznych.
Schematy przedstawiaj
ą
ce etapy wykonywania form do drukowania
wypukłego.
Zestaw
fotopolimerowych
form
drukowych
typograficznych
i fleksograficznych, numeratorów oraz gumowych form fleksograficznych.
Zestaw farb, dodatków do farb,
ś
rodki do mycia zespołów farbowych do
drukowania typograficznego i fleksograficznego.
Próbki podło
ż
a do drukowania.
Zestaw urz
ą
dze
ń
do regulacji maszyn typograficznej i fleksograficznej.
Maszyna typograficzna.
Maszyna fleksograficzna.
Dokumentacje techniczne i instrukcje obsługi maszyn.
Dokumentacja technologiczna.
Polskie Normy, normy ISO.
Teksty przewodnie.
Katalogi materiałów.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program jednostki modułowej zawiera tre
ś
ci dotycz
ą
ce wykonywania
form do drukowania wypukłego, oceny tych form i przygotowania
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
78
stanowiska pracy do drukowania wypukłego.
Program jednostki powinien by
ć
realizowany nast
ę
puj
ą
cymi
metodami nauczania: pokazu z obja
ś
nieniem, pokazu z instrukta
ż
em,
tekstu przewodniego,
ć
wicze
ń
praktycznych.
Szczególnie wskazane jest stosowanie metody tekstu przewodniego
oraz
metody
ć
wicze
ń
praktycznych
podczas
realizacji
tre
ś
ci
programowych trudnych do opanowania przez uczniów takich jak:
−
okre
ś
lanie wymaga
ń
stawianych formom drukowym przeznaczonym
do drukowania wypukłego: typografii i fleksografii,
−
ocenianie jako
ś
ci form drukowych typograficznych,
−
ocenianie jako
ś
ci form drukowych fleksograficznych.
Przed przyst
ą
pieniem do wykonywania
ć
wicze
ń
nale
ż
y zapozna
ć
uczniów z zakresem i rodzajem wykonywanych zada
ń
, z obsług
ą
maszyn i urz
ą
dze
ń
oraz z obowi
ą
zuj
ą
cymi przepisami bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy.
Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w pracowniach: maszynoznawstwa,
technologii drukowania, warsztatach szkolnych oraz w zakładach
poligraficznych. Zaj
ę
cia mog
ą
by
ć
prowadzone w grupach licz
ą
cych do
15 uczniów, z podziałem na 2-3 osobowe zespoły, tak aby umo
ż
liwi
ć
uczniom samodzielne wykonywanie
ć
wicze
ń
.
W czasie zaj
ęć
uczniowie powinni mie
ć
mo
ż
liwo
ść
korzystania
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji, takich jak: normy, instrukcje, poradniki.
Przed przyst
ą
pieniem do zaj
ęć
nauczyciel powinien przygotowa
ć
odpowiednie materiały, jak: teksty przewodnie do wykonania
ć
wicze
ń
,
instrukcje, normy, akty prawne, katalogi.
Wskazane jest równie
ż
organizowanie wycieczek dydaktycznych do
zakładów poligraficznych oraz drukarni celem poznania przez uczniów
rzeczywistych warunków pracy.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Proces oceniania powinien by
ć
realizowany według okre
ś
lonych
kryteriów oraz zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen i dostarcza
ć
informacji
dotycz
ą
cych zakresu i poziomu opanowania umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych
w szczegółowych celach kształcenia programu jednostki modułowej.
Wiedza i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów mog
ą
by
ć
sprawdzane i oceniane za
pomoc
ą
: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych, obserwacji pracy uczniów podczas realizacji zada
ń
.
Oceniaj
ą
c sprawdziany ustne nale
ż
y uwzgl
ę
dnia
ć
:
−
poprawno
ść
merytoryczn
ą
,
−
poprawno
ść
j
ę
zykow
ą
,
−
precyzj
ą
i jasno
ść
wypowiedzi.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
79
Podczas obserwacji pracy uczniów w trakcie wykonywania zada
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na:
−
organizacj
ę
stanowiska pracy,
−
stosowanie poprawnej terminologii,
−
posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
,
−
korzystanie z norm, instrukcji i katalogów,
−
dobieranie narz
ę
dzi i sprz
ę
tu do okre
ś
lonej technologii wykonania,
−
dobieranie i obliczanie ilo
ś
ci materiałów do produkcji typograficznej
i fleksograficznej
.
−
charakteryzowanie
wła
ś
ciwo
ś
ci
form
typograficznych
i fleksograficznych,
−
ocenianie jako
ś
ci form do drukowania wypukłego,
−
zakładanie form w maszynie,
−
przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów po zako
ń
czeniu realizacji
programu jednostki modułowej nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki wszystkich
sprawdzianów i testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
80
Jednostka modułowa 825[01].Z3.03
Drukowanie wypukłe
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
dobra
ć
maszyn
ę
do drukowania wypukłego w zale
ż
no
ś
ci od rodzaju
produkcji,
−
zorganizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie wymaganiami ergonomii,
−
zaplanowa
ć
operacje technologiczne na stanowisku pracy,
−
przygotowa
ć
maszyn
ę
typograficzn
ą
i fleksograficzn
ą
do pracy,
−
zało
ż
y
ć
formy drukowe w maszynie,
−
wymieni
ć
ta
ś
my raklowe,
−
zało
ż
y
ć
zwój podło
ż
a i przeprowadzi
ć
wst
ę
g
ę
przez maszyn
ę
,
−
wyregulowa
ć
elementy maszyny odpowiedzialne za transport
i napi
ę
cie wst
ę
gi materiału,
−
ustawi
ć
w pozycji drukowania i wyregulowa
ć
wszystkie zespoły
drukuj
ą
ce maszyny,
−
wykona
ć
odbitki z poszczególnych zespołów drukuj
ą
cych i sprawdzi
ć
współdziałanie zespołów,
−
skontrolowa
ć
transport podło
ż
a, zespoły farbowe i drukuj
ą
ce,
temperatur
ę
cylindra dociskowego, szybko
ść
drukowania podczas
drukowania nakładu,
−
wykona
ć
czynno
ś
ci zwi
ą
zane z myciem, smarowaniem i konserwacj
ą
maszyny typograficznej i fleksograficznej,
−
dobra
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej,
−
zastosowa
ć
zasady bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej i ochrony
ś
rodowiska podczas drukowania.
2. Materiał nauczania
Dobór maszyn do drukowania.
Przygotowanie maszyny typograficznej do drukowania. Regulacja
zespołów drukuj
ą
cego i farbowego. Regulacja zespołu prowadzenia
arkuszy: samonakładaka i zespołu odbierania arkuszy.
Drukowanie na maszynie typograficznej.
Ocena jako
ś
ci wydrukowanych odbitek. Przyczyny typowych wad druków
wykonywanych na maszynach typograficznych oraz sposoby ich
usuwania.
Mycie, smarowanie i konserwacja maszyn typograficznych.
Przygotowanie maszyny fleksograficznej do drukowania. Regulacja
prowadzenia i napi
ę
cia wst
ę
gi podło
ż
a drukowego. Regulacja zespołów
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
81
drukuj
ą
cego i farbowego. Współdziałanie poszczególnych zespołów
drukuj
ą
cych.
Drukowanie wielobarwne na maszynie fleksograficznej.
Ocena jako
ś
ci wydrukowanych odbitek. Przyczyny typowych wad druków
wykonywanych na maszynach fleksograficznych oraz sposoby ich
usuwania.
Mycie, smarowanie i konserwacja maszyn fleksograficznych.
Zasady bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej
i ochrony
ś
rodowiska na stanowisku pracy drukarza.
3.
Ć
wiczenia
•
Regulowanie
zespołu
drukuj
ą
cego
i
farbowego
maszyny
typograficznej.
•
Regulowanie
zespołu
prowadzenia
arkuszy
w
maszynie
typograficznej.
•
Drukowanie numeracji w technice typograficznej.
•
Ocenianie jako
ś
ci wykonanych odbitek.
•
Rozpoznawanie wad druków typograficznych i okre
ś
lanie sposobów
ich usuwania.
•
Regulowanie
zespołu
drukuj
ą
cego
i
farbowego
maszyny
fleksograficznej.
•
Drukowanie wielobarwne na maszynie fleksograficznej, ocenianie
jako
ś
ci wydrukowanych odbitek.
•
Rozpoznawanie wad druków fleksograficznych i okre
ś
lanie sposobów
ich usuwania.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Plansze lub foliogramy przedstawiaj
ą
ce zasady regulacji poszczególnych
układów maszyn do drukowania wypukłego.
Plansze lub foliogramy przedstawiaj
ą
ce typowe wady druków
typograficznych i fleksograficznych oraz metody zapobiegania.
Zestaw form drukowych typograficznych i fleksograficznych oraz
numeratorów.
Zestaw farb, dodatków do farb,
ś
rodków do mycia zespołów farbowych
do drukowania typograficznego i fleksograficznego.
Zestaw urz
ą
dze
ń
do regulacji maszyn typograficznej i fleksograficznej.
Dokumentacja techniczna i instrukcje obsługi maszyn.
Maszyna typograficzna.
Maszyna fleksograficzna.
Zbiór odbitek drukarskich wydrukowanych technikami wypukłymi.
Dokumentacja techniczna i instrukcje obsługi maszyn.
Dokumentacja technologiczna.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
82
Polskie normy, normy ISO.
Teksty przewodnie do
ć
wicze
ń
.
Katalogi materiałów.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program
jednostki
modułowej
zawiera
tre
ś
ci
dotycz
ą
ce
przygotowania i regulacji maszyn do drukowania wypukłego oraz oceny
jako
ś
ci uzyskanych odbitek.
Wskazane jest stosowanie nast
ę
puj
ą
cych metod nauczania: pokazu
z instrukta
ż
em, tekstu przewodniego oraz
ć
wicze
ń
praktycznych.
W procesie kształcenia nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na:
−
regulacj
ę
i przygotowanie do drukowania maszyny typograficznej
i fleksograficznej,
−
drukowanie wielobarwne na maszynach do drukowania wypukłego,
−
ocenianie jako
ś
ci wykonanych odbitek.
Przed przyst
ą
pieniem do wykonywania
ć
wicze
ń
nale
ż
y zapozna
ć
uczniów z zakresem i rodzajem wykonywanych zada
ń
, z obsług
ą
maszyn i urz
ą
dze
ń
oraz z obowi
ą
zuj
ą
cymi przepisami bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy.
Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w pracowniach: maszynoznawstwa,
technologii drukowania oraz w warsztatach szkolnych, wyposa
ż
onych
w odpowiednie
ś
rodki dydaktyczne lub w zakładach poligraficznych.
Zaj
ę
cia mog
ą
by
ć
prowadzone w grupach licz
ą
cych do 15 uczniów,
z podziałem na grupy 2-3 osobowe, tak aby umo
ż
liwi
ć
uczniom
bezpo
ś
redni
ą
prac
ę
przy maszynie oraz samodzielne wykonywanie
ć
wicze
ń
.
W czasie zaj
ęć
uczniowie powinni mie
ć
mo
ż
liwo
ść
korzystania
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji, takich jak: instrukcje obsługi maszyn,
dokumentacje techniczno ruchowe maszyn, normy, instrukcje, poradniki.
Przed przyst
ą
pieniem do zaj
ęć
nauczyciel powinien przygotowa
ć
odpowiednie materiały, jak: teksty przewodnie do wykonania
ć
wicze
ń
,
instrukcje, normy, przepisy prawa, katalogi. Stanowiska
ć
wiczeniowe
powinny by
ć
wyposa
ż
one w przyrz
ą
dy, aparatur
ę
i narz
ę
dzia. Wskazane
jest równie
ż
organizowanie wycieczek dydaktycznych do zakładów
przemysłu poligraficznego, drukarni lub rzemie
ś
lniczych przedsi
ę
biorstw
poligraficznych celem poznania przez uczniów rzeczywistych warunków
pracy.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Proces sprawdzania i oceniania osi
ą
gni
ęć
uczniów powinien
dostarcza
ć
informacji dotycz
ą
cych zakresu i poziomu opanowania
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
83
umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych w szczegółowych celach kształcenia programu
jednostki modułowej.
Wiedza i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów mog
ą
by
ć
sprawdzane i oceniane za
pomoc
ą
: sprawdzianów ustnych i pisemnych oraz obserwacji pracy
uczniów podczas realizacji zada
ń
.
W procesie oceniania nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na:
−
posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
,
−
regulacj
ę
maszyn do drukowania wypukłego,
−
obsługiwanie maszyn drukuj
ą
cych w technice wypukłej,
−
ocenianie jako
ś
ci wykonanych odbitek.
−
organizacj
ę
pracy zwi
ą
zanej z wykonaniem zada
ń
,
−
sprawno
ść
oraz terminowo
ść
wykonywania zada
ń
,
−
korzystanie z norm, instrukcji i katalogów,
−
przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
Proces oceniania powinien by
ć
realizowany według okre
ś
lonych
kryteriów, zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. W ko
ń
cowej ocenie
osi
ą
gni
ęć
uczniów po zako
ń
czeniu realizacji programu jednostki
modułowej nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki wszystkich sprawdzianów.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
84
Moduł 825.[01].Z4
Technologia drukowania sitowego
1. Cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
posługiwa
ć
si
ę
terminologi
ą
dotycz
ą
c
ą
procesu drukowania sitowego,
−
posługiwa
ć
si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
,
−
przygotowywa
ć
podło
ż
a i farby do drukowania,
−
okre
ś
la
ć
budow
ę
i zasady działania maszyn do drukowania sitowego,
−
okre
ś
la
ć
zasady wykonywania form drukowych,
−
przygotowywa
ć
i obsługiwa
ć
maszyny do drukowania sitowego,
−
okre
ś
la
ć
zasady drukowania nakładu,
−
obsługiwa
ć
systemy sterowania procesem drukowania,
−
stosowa
ć
urz
ą
dzenia i przyrz
ą
dy kontrolno-pomiarowe,
−
obsługiwa
ć
maszyny
do
drukowania
sitowego
zgodnie
z instrukcj
ą
obsługi,
−
wykonywa
ć
podstawowe operacje technologiczne w procesie
drukowania sitowego,
−
okre
ś
la
ć
przyczyny powstawania wad odbitek drukarskich oraz
sposoby ich usuwania,
−
przestrzega
ć
norm dotycz
ą
cych zapewnienia jako
ś
ci produkcji
wyrobów poligraficznych,
−
ocenia
ć
estetyk
ę
i jako
ść
odbitek drukarskich,
−
przestrzega
ć
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska,
−
organizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
−
korzysta
ć
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji zawodowej.
3. Wykaz jednostek modułowych
Symbol
jednostki
modułowej
Nazwa jednostki modułowej
Orientacyjna
liczba godzin
na realizacj
ę
825[01].Z4.01 Eksploatowanie maszyn do drukowania sitowego
36
825[01].Z4.02 Przygotowanie form do drukowania sitowego
24
825[01].Z4.03 Drukowanie sitowe wielokolorowe
84
Razem
144
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
85
3.Schemat układu jednostek modułowych
4. Literatura
Cichocki L., Pawlicki T., Ruczka I.: Poligraficzny słownik terminologiczny.
Polska Izba Druku, Warszawa 1999
Czichon H., Magdzik S., Jakucewicz S., Mudrak E.: Formy drukowe.
WSiP, Warszawa 1996
Figurski J., Ornatowski T.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom
2000
Figurski J., Symela K.(red.): Eksperyment pedagogiczny. Modułowe
programy nauczania w kształceniu zawodowym. Model ujednoliconego
egzaminu zawodowego . MEN Departament Edukacji dla Rynku Pracy.
ITeE, Radom 2001
Gruszczy
ń
ski Cz.: Farby graficzne. WSiP, Warszawa 1984
Jakucewicz S., Magdzik S., Struci
ń
ski J.: Materiałoznawstwo
poligraficzne. WSiP, Warszawa 1990
Jakucewicz S.: Farby drukowe. Michael Huber Polska Sp. z o.o.,
Wrocław 2001
Jakucewicz S.: Papier w poligrafii. Inicjał, Warszawa 1999
Jeruszka U., Niemierko B.( red.): Zastosowanie pomiaru sprawdzaj
ą
cego
w kształceniu zawodowym. Materiały z seminarium. MEN. Departament
Kształcenia zawodowego i Ustawicznego. Warszawa 1997
Kołak J., Ostrowski J.: Maszyny drukuj
ą
ce. WSiP, Warszawa 1987
825[01].Z4
Technologia drukowania
sitowego
825[01].Z4.01
Eksploatowanie maszyn do drukowania
sitowego
825[01].Z4.02
Przygotowanie form do drukowania
sitowego
825[01].Z4.03
Drukowanie sitowe wielokolorowe
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
86
Magdzik S., Jakucewicz S.: Podstawy poligrafii. WSiP, Warszawa 1997
Poligrafia ogólna. WSiP, Warszawa 1982
Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. BKKK,
Warszawa 1997
Rydel J., Sobczyk W.: Maszynoznawstwo poligraficzne. PWSZ,
Warszawa 1976
Poligrafia procesy i technika. COBRPP, Warszawa 2002
Stankiewicz B., G.Czech :Sitodruk. COBRPP, Warszawa 2001
Polskie i bran
ż
owe normy poligraficzne
Czasopisma specjalistyczne.
Wykaz literatury nale
ż
y aktualizowa
ć
w miar
ę
ukazywania si
ę
nowych
pozycji wydawniczych.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
87
Jednostka modułowa 825[01].Z4.01
Eksploatowanie maszyn do drukowania sitowego
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
dokona
ć
klasyfikacji maszyn do drukowania sitowego,
−
okre
ś
li
ć
zasady drukowania w technice sitodrukowej,
−
rozpozna
ć
główne zespoły i mechanizmy maszyn do drukowania
sitowego,
−
okre
ś
li
ć
parametry techniczne i mo
ż
liwo
ś
ci technologiczne maszyn
sitodrukowych,
−
okre
ś
li
ć
zasady regulacji maszyn do drukowania sitowego,
−
dobra
ć
maszyn
ę
do drukowania sitowego w zale
ż
no
ś
ci od rodzaju
i wielko
ś
ci produkcji,
−
zorganizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
−
posłu
ż
y
ć
si
ę
dokumentacj
ą
techniczno-ruchow
ą
i instrukcjami obsługi
maszyn,
−
obliczy
ć
czas wykonania okre
ś
lonego nakładu,
−
zaplanowa
ć
czynno
ś
ci zwi
ą
zane z obsług
ą
maszyn do drukowania
sitowego,
−
rozpozna
ć
zabezpieczenia stosowane w maszynach sitodrukowych,
−
przygotowa
ć
maszyn
ę
do drukowania,
−
zastosowa
ć
zasady eksploatacji maszyn sitodrukowych,
−
obsłu
ż
y
ć
maszyny sitodrukowe zgodnie z instrukcj
ą
obsługi,
−
przewidzie
ć
zagro
ż
enia dla
ż
ycia i zdrowia podczas obsługi maszyn
sitodrukowych,
−
dobra
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej stosowane podczas obsługi
maszyn sitodrukowych,
−
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
2. Materiał nauczania
Maszyny do drukowania sitowego: klasyfikacja, budowa, parametry
techniczne
i
technologiczne,
główne
zespoły
i
mechanizmy,
zabezpieczenia, podstawowe regulacje podzespołów.
Eksploatacja maszyn: przygotowanie maszyny do drukowania, obsługa
eksploatacyjna maszyn do drukowania sitowego.
Organizacja stanowiska pracy.
Dokumentacja techniczno-ruchowa i instrukcje obsługi maszyn.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
88
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej
oraz ochrony
ś
rodowiska.
3.
Ć
wiczenia
•
Odczytywanie schematów maszyn sitodrukowych.
•
Rozpoznawanie
zabezpiecze
ń
stosowanych
w
maszynach
sitodrukowych.
•
Regulowanie zespołów maszyn sitodrukowych.
•
Przygotowywanie maszyny do drukowania sitowego.
•
Obliczanie czasu realizacji zadania na podstawie danych zawartych
w karcie technologicznej.
•
Organizowanie stanowiska pracy do drukowania sitowego.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Maszyna sitodrukowa, zestaw narz
ę
dzi do regulacji maszyny.
Plansze lub foliogramy ilustruj
ą
ce schematy maszyn do drukowania
sitowego.
Filmy dydaktyczne na temat drukowania technik
ą
sitodrukow
ą
.
Dokumentacje techniczne maszyn sitodrukowych.
Schematy smarowania i konserwacji maszyn sitodrukowych.
Instrukcje obsługi maszyn.
Ś
rodki
ochrony
indywidualnej
zwi
ą
zane
z
obsług
ą
maszyn
sitodrukowych.
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej,
ochrony
ś
rodowiska.
Polskie Normy. Normy Bran
ż
owe.
Katalogi.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Celem realizacji programu jednostki jest kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci
obsługiwania maszyn sitodrukowych.
Podczas realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y wykorzysta
ć
wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów nabyte w trakcie realizacji
programów
jednostek:
825[01].O1.01
Przestrzeganie
przepisów
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska, 825[01].O1.02 Charakteryzowanie procesów poligraficznych
i technik drukowania, 825[01].O1.04 Posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
oraz 825[01].O1.05 Zastosowanie maszyn
i urz
ą
dze
ń
.
Wskazane jest stosowanie nast
ę
puj
ą
cych metod nauczania: pokazu
z obja
ś
nieniem, pokazu z instrukta
ż
em oraz
ć
wicze
ń
praktycznych.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
89
W procesie nauczania-uczenia si
ę
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na:
−
budow
ę
i zasad
ę
działania podstawowych mechanizmów regulacji
maszyn sitodrukowych,
−
okre
ś
lanie parametrów technicznych i technologicznych maszyn,
−
stosowanie podstawowych zabezpiecze
ń
maszyn.
Przed przyst
ą
pieniem do wykonywania
ć
wicze
ń
nale
ż
y zapozna
ć
uczniów z zakresem i rodzajem wykonywanych zada
ń
, z obsług
ą
maszyn i urz
ą
dze
ń
oraz z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy
oraz ochrony przeciwpo
ż
arowej.
Podczas wykonywania
ć
wicze
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na
prawidłowe u
ż
ytkowanie maszyn i przyrz
ą
dów.
Zaj
ę
cia powinny odbywa
ć
si
ę
w pracowni maszynoznawstwa,
technologii drukowania i na stanowisku drukowania sitowego
w
warsztatach
lub
w
przedsi
ę
biorstwach
wyposa
ż
onych
w cz
ęś
ciowo lub całkowicie automatyczne maszyny sitodrukowe, w tym
maszyny rotacyjne.
Ć
wiczenia praktyczne przy maszynie sitodrukowej nale
ż
y prowadzi
ć
w zespołach licz
ą
cych nie wi
ę
cej ni
ż
3 osoby.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie, podczas realizacji programu jednostki, na podstawie
okre
ś
lonych kryteriów. Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
powinno dostarczy
ć
informacji nauczycielowi i uczniowi o zakresie i poziomie opanowania
umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych w celach kształcenia.
Wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów mog
ą
by
ć
oceniane na podstawie:
−
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
−
testu praktycznego z zadaniami typu próba pracy,
−
obserwacji pracy uczniów podczas realizacji zada
ń
.
Podczas wykonywania
ć
wicze
ń
na maszynie drukuj
ą
cej nale
ż
y
zwróci
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na:
−
stosowanie bezpiecznych metod pracy i wła
ś
ciw
ą
organizacj
ę
stanowiska pracy,
−
posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
.
Proces oceniania powinien by
ć
realizowany zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów po zako
ń
czeniu
realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
stosowanych przez nauczyciela sprawdzianów.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
90
Jednostka modułowa 825[01].Z4.02
Przygotowanie form do drukowania sitowego
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
okre
ś
li
ć
wła
ś
ciwo
ś
ci i zastosowanie materiałów słu
żą
cych do
przygotowywania form sitodrukowych,
−
wyja
ś
ni
ć
budow
ę
form drukowych,
−
scharakteryzowa
ć
techniki wykonywania form do drukowania
sitowego,
−
zanalizowa
ć
problemy techniczne i bł
ę
dy wyst
ę
puj
ą
ce podczas
wykonywania form do drukowania sitowego oraz okre
ś
la
ć
sposoby
zapobiegania,
−
okre
ś
li
ć
wymagania jakie musz
ą
spełnia
ć
formy sitodrukowe,
−
scharakteryzowa
ć
etapy procesu powstawania form sitodrukowych,
−
zorganizowa
ć
stanowisko pracy do wykonywania form sitodrukowych,
−
wykona
ć
form
ę
do drukowania sitowego,
−
oceni
ć
jako
ść
form do drukowania sitowego,
−
zamontowa
ć
form
ę
sitodrukow
ą
w maszynie,
−
dobra
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej do prac zwi
ą
zanych z obróbk
ą
form drukowych,
−
skorzysta
ć
z norm i literatury technicznej,
−
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
2. Materiał nauczania
Materiały stosowane do wykonywania form sitodrukowych.
Organizacja stanowiska pracy do wykonywania form sitodrukowych.
Techniki wykonywania form do drukowania sitowego. Bł
ę
dy popełniane
podczas wykonywania form do sitodruku.
Ocena jako
ś
ci form do drukowania sitowego.
Monta
ż
form drukowych w maszynach do drukowania sitowego.
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej
oraz ochrony
ś
rodowiska dotycz
ą
ce wykonywania form do drukowania
sitowego.
3.
Ć
wiczenia
•
Okre
ś
lanie wymaga
ń
które powinny spełnia
ć
formy do drukowania
sitowego.
•
Dobieranie technik wykonywania form do drukowania sitowego.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
91
•
R
ę
czne napinanie siatki na ram
ę
formy do drukowania sitowego.
•
Na
ś
wietlanie formy do drukowania sitowego.
•
Wymywanie, suszenie oraz retusz formy drukowej.
•
Montowanie formy sitodrukowej w maszynie.
•
Ocenianie jako
ś
ci form do drukowania sitowego.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Schematy przedstawiaj
ą
ce etapy wykonywania form do drukowania
sitowego.
Zestaw form do drukowania sitowego.
Zestaw farb, dodatków do farb,
ś
rodków do mycia zespołów farbowych
do drukowania sitowego.
Próbki podło
ż
a do drukowania sitowego.
Zestaw urz
ą
dze
ń
do regulacji maszyn sitodrukowych.
Dokumentacja techniczna i instrukcje obsługi maszyn.
Urz
ą
dzenie r
ę
czne do drukowania sitowego, półautomatyczne lub ¾
automatyczne maszyny do drukowania sitowego.
Dokumentacja techniczna i instrukcja obsługi maszyny do drukowania
sitowego.
Dokumentacja technologiczna.
Polskie normy, normy ISO.
Teksty przewodnie.
Katalogi materiałów.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program
jednostki
modułowej
zawiera
tre
ś
ci
dotycz
ą
ce
przygotowywania form do drukowania sitowego oraz oceny jako
ś
ci tych
form.
Wskazane jest stosowanie nast
ę
puj
ą
cych metod nauczania: pokazu
z instrukta
ż
em, tekstu przewodniego, metody projektów oraz
ć
wicze
ń
praktycznych.
Przed przyst
ą
pieniem do wykonywania
ć
wicze
ń
nale
ż
y zapozna
ć
uczniów z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej, z zakresem i rodzajem wykonywanych zada
ń
oraz
obsług
ą
aparatury, maszyn i urz
ą
dze
ń
.
Nauczyciel powinien przygotowa
ć
materiały takie jak: teksty
przewodnie do wykonania
ć
wicze
ń
, instrukcje, normy, przepisy prawa.
W procesie kształcenia nale
ż
y zwraca
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na:
−
okre
ś
lanie wymaga
ń
, które powinny spełnia
ć
formy do drukowania
sitowego,
−
ocenianie jako
ś
ci form do drukowania sitowego,
−
wykonywanie form do drukowania sitowego
.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
92
Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w pracowniach: maszynoznawstwa,
technologii drukowania, warsztatach szkolnych. Wskazane jest równie
ż
organizowanie wycieczek dydaktycznych do zakładów przemysłu
poligraficznego, drukarni lub rzemie
ś
lniczych zakładów poligraficznych
w celu poznania przez uczniów rzeczywistych warunków pracy.
Zaj
ę
cia powinny by
ć
prowadzone w grupach licz
ą
cych do 15 uczniów,
z podziałem na 2-3 osobowe zespoły, aby umo
ż
liwi
ć
uczniom
samodzielne wykonywanie
ć
wicze
ń
.
W czasie zaj
ęć
uczniowie powinni mie
ć
mo
ż
liwo
ść
korzystania
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji, takich jak: normy, instrukcje, poradniki.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Proces oceniania powinien by
ć
realizowany według okre
ś
lonych
kryteriów, zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen i dostarcza
ć
informacji
dotycz
ą
cych zakresu i poziomu opanowania umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych
w szczegółowych celach kształcenia programu jednostki modułowej.
Wiedza i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów mog
ą
by
ć
sprawdzane i oceniane za
pomoc
ą
:
−
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
−
testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych,
−
obserwacji pracy uczniów podczas realizacji zada
ń
,
−
projektów opracowanych przez uczniów.
Oceniaj
ą
c sprawdziany ustne nale
ż
y wzi
ąć
pod uwag
ę
:
−
poprawno
ść
merytoryczn
ą
,
−
stosowanie poprawnej terminologii,
−
poprawno
ść
j
ę
zykow
ą
,
−
precyzj
ą
i jasno
ść
wypowiedzi.
W trakcie obserwacji pracy uczniów wykonywanej podczas
ć
wicze
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na:
−
posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
,
−
organizacj
ę
stanowiska pracy,
−
dobieranie narz
ę
dzi i sprz
ę
tu do wykonania zadania,
−
okre
ś
lanie wła
ś
ciwo
ś
ci form sitodrukowych,
−
wykonywanie form sitodrukowych,
−
ocenianie jako
ś
ci form sitodrukowych,
−
montowanie form w maszynie.
−
korzystanie z norm, instrukcji i katalogów,
−
sprawno
ść
wykonywania zada
ń
,
−
przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
93
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów po zako
ń
czeniu realizacji
programu jednostki modułowej nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki stosowanych
sprawdzianów.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
94
Jednostka modułowa 825[01].Z4.03
Drukowanie sitowe wielokolorowe
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
dobra
ć
maszyn
ę
sitodrukow
ą
do rodzaju i wielko
ś
ci produkcji,
−
zorganizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie wymaganiami ergonomii,
−
okre
ś
li
ć
przyczyny typowych wad druków wykonywanych w technice
sitodrukowej oraz sposoby ich usuwania,
−
odczyta
ć
z karty technologicznej podstawowe dane dotycz
ą
ce
produkcji,
−
sporz
ą
dzi
ć
wykaz materiałów, sprz
ę
tu i narz
ę
dzi potrzebnych do
realizacji zadania,
−
zaplanowa
ć
operacje technologiczne zwi
ą
zane z drukowaniem
sitowym,
−
przeprowadzi
ć
kontrol
ę
sprawno
ś
ci maszyny do drukowania
sitowego,
−
zamocowa
ć
form
ę
drukow
ą
(sito) w maszynie,
−
zamocowa
ć
rakiel w uchwycie maszyny,
−
ustawi
ć
k
ą
t nachylenia rakla i sił
ę
jego docisku,
−
okre
ś
li
ć
czynniki wpływaj
ą
ce na jako
ść
druku sitowego,
−
wyregulowa
ć
zespół
prowadzenia
arkuszy
–
samonakładak
i urz
ą
dzenia odbieraj
ą
ce,
−
wydrukowa
ć
odbitk
ę
przyrz
ą
dow
ą
– próbn
ą
i oceni
ć
jej jako
ść
,
−
skontrolowa
ć
parametry drukowania,
−
wydrukowa
ć
odbitki na ró
ż
nych podło
ż
ach,
−
zastosowa
ć
metody suszenia i uszlachetniania druków,
−
oceni
ć
jako
ść
wydrukowanych odbitek,
−
zastosowa
ć
ś
rodki zaradcze w przypadku zaistnienia trudno
ś
ci
w czasie drukowania,
−
wymontowa
ć
, umy
ć
i zabezpieczy
ć
formy drukowe,
−
wykona
ć
czynno
ś
ci zwi
ą
zane z myciem, smarowaniem i konserwacj
ą
maszyny sitodrukowej,
−
zastosowa
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej podczas drukowania
sitowego,
−
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej i ochrony
ś
rodowiska podczas drukowania na
maszynach do sitodruku.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
95
2. Materiał nauczania
Farby sitodrukowe - rodzaje i zastosowanie. Suszenie druków.
Podło
ż
a drukowe.
Organizacja pracy na stanowisku do drukowania sitowego.
Przygotowanie maszyny sitodrukowej do drukowania. Regulacja k
ą
ta
ustawienia rastra i siły jego docisku. Regulacja zespołu prowadzenia
arkuszy: samonakładaka i zespołu odbierania arkuszy.
Drukowanie jedno i wielokolorowe na maszynie sitodrukowej.
Uszlachetnianie druków metod
ą
sitodruku.
Ocena jako
ś
ci wydrukowanych odbitek.
Przyczyny typowych wad druków wykonywanych technologii sitodruku
oraz sposoby ich usuwania,
Mycie, smarowanie i konserwacja maszyn sitodrukowych.
Ś
rodki ochrony indywidualnej stosowane podczas drukowania sitowego.
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej
i ochrony
ś
rodowiska podczas drukowania na maszynach do drukowania
sitowego.
3.
Ć
wiczenia
•
Regulowanie k
ą
ta ustawienia rakla w maszynie sitodrukowej.
•
Regulowanie zespołu podawania arkuszy.
•
Regulowanie siły docisku rakla.
•
Drukowanie jedno- i wielolokorowe jednotonalne na ró
ż
nych
podło
ż
ach.
•
Uszlachetnianie druków za pomoc
ą
drukowania sitowego.
•
Ocenianie jako
ś
ci wykonanych odbitek.
•
Rozpoznawanie wad druków wykonanych technik
ą
sitodruku
i okre
ś
lanie sposobów ich usuwania.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Plansze lub foliogramy przedstawiaj
ą
ce zasady regulacji k
ą
ta nachylenia
rakla oraz wady druków wykonanych technik
ą
sitodrukow
ą
.
Zestaw form do drukowania sitowego. Zestaw farb, dodatków do farb,
ś
rodków do mycia zespołów farbowych maszyn sitodrukowych.
Zestaw urz
ą
dze
ń
do regulacji maszyn sitodrukowych.
Dokumentacja techniczna i instrukcje obsługi maszyn do drukowania
sitowego.
Maszyna do drukowania sitowego.
Zbiór odbitek drukarskich wydrukowanych technik
ą
sitodruku.
Dokumentacje techniczne i instrukcje obsługi maszyn do drukowania
sitowego.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
96
Dokumentacja technologiczna.
Polskie normy, normy ISO.
Teksty przewodnie do
ć
wicze
ń
.
Katalogi materiałów.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program jednostki modułowej zawiera tre
ś
ci dotycz
ą
ce procesu
drukowania sitowego.
Program jednostki powinien by
ć
realizowany z uwzgl
ę
dnieniem
nast
ę
puj
ą
cych metod nauczania: pokazu z instrukta
ż
em, tekstu
przewodniego oraz
ć
wicze
ń
praktycznych.
W procesie kształcenia nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na:
−
regulacj
ę
i przygotowanie do drukowania maszyny sitodrukowej,
−
drukowanie wielokolorowe na maszynach do drukowania sitowego,
−
ocenianie jako
ś
ci wykonanych odbitek.
Przed przyst
ą
pieniem do wykonywania
ć
wicze
ń
nale
ż
y zapozna
ć
uczniów z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej, rodzajem wykonywanych zada
ń
oraz zasadami
obsługi maszyn i urz
ą
dze
ń
.
Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w pracowniach: maszynoznawstwa,
technologii drukowania oraz w warsztatach szkolnych wyposa
ż
onych
w odpowiednie
ś
rodki dydaktyczne lub w zakładach poligraficznych.
Zaj
ę
cia mog
ą
by
ć
prowadzone w grupach licz
ą
cych do 15 uczniów,
z podziałem na 2-3 osobowe zespoły. Nale
ż
y umo
ż
liwi
ć
uczniom
samodzielne wykonywanie
ć
wicze
ń
.
Podczas zaj
ęć
uczniowie powinni mie
ć
mo
ż
liwo
ść
korzystania
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji takich jak: instrukcje obsługi maszyn,
dokumentacje techniczno - ruchowe maszyn, normy, instrukcje,
poradniki.
Przed przyst
ą
pieniem do zaj
ęć
nauczyciel powinien przygotowa
ć
odpowiednie materiały: teksty przewodnie do wykonania
ć
wicze
ń
,
instrukcje, normy, przepisy prawa, katalogi.
Wskazane jest równie
ż
organizowanie wycieczek dydaktycznych do
zakładów przemysłu poligraficznego, drukarni lub rzemie
ś
lniczych
zakładów poligraficznych celem poznania przez uczniów rzeczywistych
warunków pracy.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Proces sprawdzania i oceniania osi
ą
gni
ęć
uczniów powinien
dostarcza
ć
informacji dotycz
ą
cych zakresu i poziomu opanowania
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
97
umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych w szczegółowych celach kształcenia programu
jednostki modułowej.
Wiedza i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów mog
ą
by
ć
sprawdzane i oceniane za
pomoc
ą
:
−
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
−
obserwacji pracy uczniów podczas realizacji zada
ń
.
Ocena osi
ą
gni
ęć
szkolnych powinna aktywizowa
ć
i mobilizowa
ć
do
pracy zarówno ucznia jak i nauczyciela. Proces oceniania powinien
obejmowa
ć
:
−
diagnoz
ę
stanu wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów z uwzgl
ę
dnieniem
zało
ż
onych celów kształcenia,
−
identyfikowanie post
ę
pów ucz
ą
cych si
ę
w toku realizacji tre
ś
ci
kształcenia oraz rozpoznawanie trudno
ś
ci w osi
ą
ganiu zało
ż
onych
celów kształcenia,
−
sprawdzanie wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci ucznia po zrealizowaniu tre
ś
ci
kształcenia jednostki modułowej.
W trakcie obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania zada
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na:
−
dobieranie narz
ę
dzi i sprz
ę
tu do drukowania sitowego,
−
regulacj
ę
maszyn stosowanych do drukowania sitowego,
−
drukowanie wielokolorowe sitowe,
−
ocenianie jako
ś
ci wykonanych odbitek.
−
posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
,
−
korzystanie z norm, instrukcji i katalogów,
−
organizacj
ę
pracy podczas wykonania zada
ń
,
−
przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
Proces oceniania powinien by
ć
realizowany według okre
ś
lonych
kryteriów oraz zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. W ko
ń
cowej ocenie
osi
ą
gni
ęć
uczniów po zako
ń
czeniu realizacji programu jednostki
modułowej nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki stosowanych sprawdzianów.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
98
Moduł 825[01].Z5
Praktyka zawodowa
1. Cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
posługiwa
ć
si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
,
−
organizowa
ć
stanowisko pracy,
−
dobiera
ć
materiały, sprz
ę
t i narz
ę
dzia do okre
ś
lonego rodzaju
produkcji,
−
przeprowadza
ć
kontrol
ę
sprawno
ś
ci maszyn,
−
ocenia
ć
jako
ść
form drukowych,
−
mocowa
ć
formy drukowe w maszynie,
−
regulowa
ć
poszczególne zespoły maszyny drukuj
ą
cej,
−
drukowa
ć
odbitki kontrolne (przyrz
ą
dowe),
−
ocenia
ć
jako
ść
wykonanych odbitek,
−
regulowa
ć
parametry pracy maszyn,
−
stosowa
ć
zasady eksploatacji i obsługi maszyn drukuj
ą
cych,
−
drukowa
ć
nakład,
−
kontrolowa
ć
przebieg procesu drukowania z zastosowaniem
przyrz
ą
dów kontrolno - pomiarowych,
−
stosowa
ć
urz
ą
dzenia specjalne - numeratory, perforatory,
−
zdejmowa
ć
, my
ć
i zabezpiecza
ć
formy drukowe,
−
stosowa
ć
zasady konserwacji maszyn drukarskich,
−
analizowa
ć
problemy techniczne i bł
ę
dy wyst
ę
puj
ą
ce w procesie
drukowania,
−
okre
ś
la
ć
sposoby zapobiegania bł
ę
dom wyst
ę
puj
ą
cym w procesie
drukowania,
−
stosowa
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej podczas obsługi maszyn
drukarskich,
−
przestrzega
ć
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej i ochrony
ś
rodowiska.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
99
2. Wykaz jednostek modułowych
Symbol
jednostki
modułowej
Nazwa jednostki modułowej
Orientacyjna
liczba godzin
na realizacj
ę
825[01].Z5.01 Drukowanie offsetowe wielobarwne
70
825[01].Z5.02 U
ż
ytkowanie i obsługa maszyn fleksograficznych
70
Razem
140
3. Schemat układu jednostek modułowych
825[01].Z5
Praktyka zawodowa
825[01].Z5.01
Drukowanie offsetowe wielobarwne
825[01].Z5.02
U
ż
ytkowanie i obsługa maszyn
fleksograficznych
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
100
Jednostka modułowa 825[01].Z5.01
Drukowanie offsetowe wielobarwne
1. Szczegółowe cele kształcenia.
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
scharakteryzowa
ć
struktur
ę
organizacyjn
ą
zakładu poligraficznego,
−
posłu
ż
y
ć
si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
,
−
zaplanowa
ć
prac
ę
zgodnie z wymaganiami technologicznymi,
−
posłu
ż
y
ć
si
ę
instrukcjami obsługi maszyn,
−
przeprowadzi
ć
kontrol
ę
sprawno
ś
ci maszyny offsetowej,
−
przygotowa
ć
maszyn
ę
offsetow
ą
arkuszow
ą
do drukowania,
−
oceni
ć
jako
ść
offsetowych form drukowych,
−
zamocowa
ć
formy drukowe,
−
wyregulowa
ć
zespół podaj
ą
cy i odbieraj
ą
cy maszyny offsetowej,
−
nało
ż
y
ć
wymagan
ą
ilo
ść
arkuszy papieru do maszyny drukuj
ą
cej,
−
dokona
ć
regulacji maszyn z uwzgl
ę
dnieniem formatu druków
i rodzaju podło
ż
a drukowego,
−
dokona
ć
regulacji zespołu farbowego offsetowej maszyny drukuj
ą
cej,
−
napełni
ć
kałamarze wodne maszyny roztworem nawil
ż
aj
ą
cym,
−
dokona
ć
regulacji zespołu utrwalaj
ą
cego,
−
wydrukowa
ć
odbitki kontrolne (przyrz
ą
dowe),
−
oceni
ć
jako
ść
i pasowanie kolorów wykonanych odbitek oraz
porówna
ć
je z wzorcem,
−
zmierzy
ć
densytometrycznie g
ę
sto
ść
optyczn
ą
druku,
−
skorygowa
ć
parametry pracy maszyny w zale
ż
no
ś
ci od jako
ś
ci
odbitek kontrolnych,
−
skontrolowa
ć
parametry pracy maszyny podczas drukowania
nakładu,
−
wydrukowa
ć
nakład z zastosowaniem farb specjalnych,
−
wykona
ć
czynno
ś
ci zwi
ą
zane z uszlachetnianiem druków,
−
zastosowa
ć
urz
ą
dzenia specjalne: numeratory, perforatory,
−
rozwi
ą
za
ć
problemy techniczne zaistniałe w trakcie drukowania,
−
zidentyfikowa
ć
bł
ę
dy wyst
ę
puj
ą
ce podczas drukowania oraz okre
ś
li
ć
sposoby zapobiegania,
−
wykona
ć
czynno
ś
ci zwi
ą
zane z r
ę
cznym i automatycznym myciem
maszyny offsetowej,
−
wymontowa
ć
, umy
ć
i zabezpieczy
ć
formy drukowe,
−
dokona
ć
konserwacji maszyny drukuj
ą
cej,
−
odł
ą
czy
ć
zasilanie maszyny, oczy
ś
ci
ć
narz
ę
dzia, uporz
ą
dkowa
ć
stanowisko pracy oraz zagospodarowa
ć
odpady,
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
101
−
zastosowa
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej podczas obsługi maszyn
drukarskich,
−
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej i ochrony
ś
rodowiska podczas obsługi maszyn
drukarskich.
2. Materiał nauczania
Organizacja zakładu poligraficznego.
Posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
.
Planowanie pracy na stanowisku do drukowania offsetowego.
Stosowanie instrukcji obsługi maszyn i urz
ą
dze
ń
.
Ocenianie jako
ś
ci
form
do drukowania offsetowego.
Mocowanie form drukowych w maszynie.
Regulowanie zespołu podaj
ą
cego i odbieraj
ą
cego arkusze.
Nakładanie papieru do samonakładaka.
Sprawdzanie i nakładanie obci
ą
gu.
Ustawianie i regulacja marek i mierzycy.
Przygotowanie farby do drukowania oraz regulacja zespołu farbowego.
Przygotowanie roztworu nawil
ż
aj
ą
cego. Napełnianie kałamarzy wodnych
maszyny.
Regulacja zespołu utrwalaj
ą
cego.
Drukowanie arkuszowe jedno, wielobarwne i wielokolorowe.
Drukowanie farbami specjalnymi (metalicznymi).
Uszlachetnianie druków na maszynie offsetowej.
Konserwacja maszyn drukuj
ą
cych.
Ś
rodki ochrony indywidualnej stosowane podczas obsługi maszyny
offsetowej.
Stosowanie
przepisów
bezpiecze
ń
stwa
i
higieny,
ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska podczas obsługi maszyny
offsetowej.
3. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Celem realizacji programu praktyki zawodowej jest doskonalenie
umiej
ę
tno
ś
ci uczniów w zakresie drukowania offsetowego. Warunkiem
prawidłowego przebiegu praktyki zawodowej jest zorganizowanie jej
w przedsi
ę
biorstwach wyposa
ż
onych w nowoczesne maszyny drukuj
ą
ce.
Przedsi
ę
biorstwo,
w
którym
odbywaj
ą
si
ę
praktyki
powinno
charakteryzowa
ć
si
ę
dobr
ą
organizacj
ą
pracy. Uczniowie powinni
wykonywa
ć
prac
ę
w 2-3 osobowych grupach pod nadzorem instruktorów
o odpowiednich kwalifikacjach.
Przed
rozpocz
ę
ciem
zaj
ęć
nale
ż
y
zapozna
ć
uczniów
z harmonogramem praktyki.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
102
Uczniowie powinni pozna
ć
struktur
ę
organizacyjn
ą
przedsi
ę
biorstwa,
obowi
ą
zuj
ą
ce regulaminy, przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska. Opiekun praktyki
czuwa nad bezpiecze
ń
stwem uczniów podczas wykonywania prac oraz
udziela wskazówek dotycz
ą
cych wykonywania zada
ń
.
Uczniowie
powinni
prowadzi
ć
dzienniczek
praktyki
i dokonywa
ć
w nim zapisów dotycz
ą
cych stanowiska pracy, zakresu
wykonywanych czynno
ś
ci, liczby godzin pracy oraz wniosków
i spostrze
ż
e
ń
. Wykonanie czynno
ś
ci potwierdza opiekun praktyki.
W czasie trwania praktyki zawodowej nale
ż
y umo
ż
liwi
ć
uczniom
korzystanie z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji, takich jak: instrukcje,
dokumentacja techniczna, normy, poradniki, katalogi, obowi
ą
zuj
ą
ce
przepisy oraz specjalistyczne oprogramowanie.
4. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie podczas realizacji programu praktyki, na podstawie
okre
ś
lonych kryteriów. Kryteria oceniania nale
ż
y przedstawi
ć
uczniom
przed rozpocz
ę
ciem praktyki.
Dokonuj
ą
c oceny pracy uczniów nale
ż
y zwraca
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na:
−
stosowanie bezpiecznych metod pracy i organizacj
ę
stanowiska
pracy,
−
regulacj
ę
poszczególnych zespołów maszyn,
−
posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
,
−
drukowanie wielobarwne,
−
obsług
ę
eksploatacyjn
ą
maszyn,
−
ocenianie jako
ś
ci wykonanych druków,
−
rozwi
ą
zywanie problemów zwi
ą
zanych z drukowaniem,
−
sprawno
ść
i dokładno
ść
wykonania zada
ń
,
−
czas wykonania zadania.
Po zako
ń
czeniu realizacji programu jednostki modułowej, opiekun
praktyki powinien wpisa
ć
w dzienniczku praktyk opini
ę
o pracy ucznia
oraz wystawi
ć
ocen
ę
ko
ń
cow
ą
zgodn
ą
z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
103
Jednostka modułowa 825[01].Z5.02
U
ż
ytkowanie i obsługa maszyn fleksograficznych
1. Szczegółowe cele kształcenia.
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
okre
ś
li
ć
struktur
ę
organizacyjn
ą
zakładu poligraficznego,
−
posłu
ż
y
ć
si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
,
−
zaplanowa
ć
prac
ę
zgodnie z wymaganiami technologicznymi,
−
posłu
ż
y
ć
si
ę
instrukcjami obsługi maszyn i urz
ą
dze
ń
,
−
przeprowadzi
ć
kontrol
ę
sprawno
ś
ci maszyny fleksograficznej,
−
przygotowa
ć
maszyn
ę
do drukowania,
−
zamontowa
ć
formy fleksograficze na cylindrze lub tulei formowej,
−
oceni
ć
jako
ść
fleksograficznych form drukowych,
−
zało
ż
y
ć
zwój podło
ż
a i przeprowadzi
ć
wst
ę
g
ę
przez maszyn
ę
,
−
wyregulowa
ć
zespoły transportu i napi
ę
cia wst
ę
gi podło
ż
a,
−
ustawi
ć
zespoły drukuj
ą
ce maszyny fleksograficznej w pozycji
drukowania oraz dokona
ć
ich regulacji,
−
zsynchronizowa
ć
prac
ę
zespołów drukuj
ą
cych,
−
wykona
ć
odbitki kontrolne (przyrz
ą
dowe),
−
oceni
ć
optycznie jako
ść
i pasowanie kolorów wykonanych odbitek,
−
wykona
ć
pomiary densytometryczne g
ę
sto
ś
ci optycznej, kontrastu
druku i przyrostu punktu rastrowego,
−
ustali
ć
parametry pracy maszyny w zale
ż
no
ś
ci od jako
ś
ci odbitek
kontrolnych (przyrz
ą
dowych),
−
skontrolowa
ć
transport podło
ż
a, zespoły farbowe i drukuj
ą
ce,
temperatur
ę
cylindra dociskowego, szybko
ść
drukowania podczas
druku nakładu,
−
zastosowa
ć
farby specjalne do drukowania nakładu,
−
obsłu
ż
y
ć
systemy
sterowania
fleksograficznymi
maszynami
drukarskimi,
−
obsłu
ż
y
ć
systemy kontroli procesu produkcji,
−
rozwi
ą
za
ć
problemy techniczne zaistniałe w trakcie drukowania,
−
wymontowa
ć
, umy
ć
i zabezpieczy
ć
formy drukowe,
−
wykona
ć
czynno
ś
ci zwi
ą
zane z myciem maszyny fleksograficznej,
−
dokona
ć
konserwacji maszyny drukuj
ą
cej,
−
zastosowa
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej podczas u
ż
ytkowania
i obsługi maszyn fleksograficznych,
−
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska podczas obsługi maszyn
fleksograficznych.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
104
2. Materiał nauczania
Organizacja zakładu poligraficznego.
Posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
,
Planowanie pracy na stanowisku drukowania fleksograficznego.
Stosowanie instrukcji obsługi maszyn i urz
ą
dze
ń
.
Ocenianie jako
ś
ci
form
do drukowania
fleksograficznego.
Mocowanie form drukowych w maszynie.
Umieszczanie podło
ż
a drukowego w zespołach maszyny.
Przygotowanie
farby,
wymiana
ta
ś
m
raklowych,
mycie
pomp
i pojemników farbowych. Regulacja zespołów farbowych i drukuj
ą
cych.
Regulacja zespołu utrwalaj
ą
cego.
Sterowanie kraw
ę
dziami wst
ę
gi podło
ż
a.
Transportowanie materiału przez maszyn
ę
fleksograficzn
ą
.
Ustawianie zespołów drukuj
ą
cych w pozycji drukowania, wykonywanie
odbitek z poszczególnych zespołów, synchronizacja wszystkich
zespołów.
Obsługa systemów sterowania zespołami farbowymi i drukuj
ą
cymi.
Drukowanie prac jedno, dwu i wielokolorowych.
Drukowanie farbami specjalnymi.
Korekta obrazu na formie podczas drukowania.
Konserwacja maszyn drukuj
ą
cych.
Ś
rodki ochrony indywidualnej stosowane podczas obsługi maszyn
fleksograficznych,
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny, pracy ochrony przeciwpo
ż
arowej
oraz ochrony
ś
rodowiska dotycz
ą
ce u
ż
ytkowania maszyn drukarskich.
3. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Warunkiem prawidłowego przebiegu praktyki zawodowej jest
organizowanie jej w przedsi
ę
biorstwach wyposa
ż
onych w nowoczesne
maszyny
do drukowania fleksograficznego oraz charakteryzuj
ą
cych si
ę
dobr
ą
organizacj
ą
pracy. Zaj
ę
cia powinny by
ć
prowadzone w małych
grupach, pod nadzorem instruktorów o odpowiednich kwalifikacjach.
Przed
rozpocz
ę
ciem
zaj
ęć
nale
ż
y
zapozna
ć
uczniów
z harmonogramem praktyki. Uczniowie powinni pozna
ć
struktur
ę
organizacyjn
ą
przedsi
ę
biorstwa, obowi
ą
zuj
ą
ce regulaminy, przepisy
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
W trakcie realizacji programu praktyki zawodowej uczniowie powinni
obserwowa
ć
czynno
ś
ci zawodowe pracowników, a nast
ę
pnie pod
kierunkiem opiekuna praktyk samodzielnie wykonywa
ć
okre
ś
lone
elementy odzie
ż
y. Wskazane jest, aby ka
ż
de zadanie, które ma wykona
ć
ucze
ń
było poprzedzone instrukta
ż
em poł
ą
czonym z pokazem.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
105
Uczniowie
powinni
prowadzi
ć
dzienniczek
praktyki
i dokonywa
ć
w nim zapisów dotycz
ą
cych stanowiska pracy, zakresu
wykonywanych czynno
ś
ci, liczby godzin pracy oraz wniosków
i spostrze
ż
e
ń
. Zapis czynno
ś
ci potwierdza opiekun praktyki.
Wskazane jest korzystanie przez uczniów z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji
takich jak: instrukcje, dokumentacja techniczna, normy, poradniki,
katalogi.
4. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
według kryteriów przedstawionych na pocz
ą
tku praktyki zawodowej, na
podstawie obserwacji czynno
ś
ci wykonywanych przez uczniów oraz
zapisów w dzienniczku praktyki.
Podczas oceniania pracy uczniów nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na:
−
posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
,
−
u
ż
ytkowanie maszyn zgodnie z instrukcj
ą
obsługi,
−
regulacj
ę
poszczególnych zespołów maszyn,
−
drukowanie wielobarwne i ocenianie jako
ś
ci wykonanych druków,
−
samodzielno
ść
wykonywania zada
ń
,
−
zdyscyplinowanie i punktualno
ść
,
−
organizowanie i wykonywanie prac,
−
przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej, ochrony
ś
rodowiska oraz wymaga
ń
ergonomii.
Wskazane jest aby, ucze
ń
przedstawił opiekunowi praktyki
sprawozdanie z realizacji praktyki zawodowej w dzienniczku praktyki.
Na zako
ń
czenie praktyki zawodowej opiekun praktyki powinien
wpisa
ć
w dzienniczku opini
ę
o pracy i post
ę
pach ucznia oraz ocen
ę
ko
ń
cow
ą
.
Zaleca si
ę
, aby ocena ko
ń
cowa uwzgl
ę
dniała opini
ę
opiekuna
praktyki zawodowej oraz zgromadzone przez ucznia i przedstawione
w sprawozdaniu z praktyki zawodowej informacje dotycz
ą
ce struktury
funkcjonowania firmy, opisu stanowisk pracy, na których ucze
ń
pracował
oraz wykonywanych przez niego zada
ń
zawodowych.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
106
Moduł 825[01].S1
Technika drukowania offsetowego wielobarwnego
1. Cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
okre
ś
la
ć
parametry techniczne i mo
ż
liwo
ś
ci technologiczne maszyn
offsetowych do drukowania wielobarwnego,
−
dobiera
ć
materiały, narz
ę
dzia i sprz
ę
t niezb
ę
dny do drukowania
nakładu,
−
charakteryzowa
ć
etapy przygotowania offsetowej formy drukowej,
−
charakteryzowa
ć
zjawiska zachodz
ą
ce w warstwie kopiowej
fotorozpuszczalnej płyty presensybilizowanej
−
charakteryzowa
ć
proces wykonywania form kopiowych w technologii
CTP,
−
na
ś
wietla
ć
i wywoływa
ć
presensybilizowan
ą
płyt
ę
offsetow
ą
,
−
charakteryzowa
ć
zjawiska zachodz
ą
ce na powierzchni formy
offsetowej podczas drukowania,
−
przygotowywa
ć
maszyn
ę
offsetow
ą
do drukowania,
−
dobiera
ć
parametry drukowania na maszynie offsetowej,
−
regulowa
ć
parametry pracy maszyny celem uzyskania zgodno
ś
ci
barw i wła
ś
ciwego poło
ż
enia obrazu,
−
dokonywa
ć
korekty parametrów procesu drukowania w trakcie pracy
maszyny,
−
drukowa
ć
odpowiedni
ą
liczb
ę
odbitek nakładowych zgodnie z odbitk
ą
wzorcow
ą
,
−
organizowa
ć
stanowisko pracy drukarza offsetowego zgodnie
z wymaganiami ergonomii,
−
okre
ś
la
ć
przyczyny typowych wad druków wykonywanych na
maszynach offsetowych oraz sposoby ich usuwania,
−
stosowa
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej podczas drukowania,
−
stosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska dotycz
ą
ce drukowania
offsetowego.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
107
2. Wykaz jednostek modułowych
Symbol
jednostki
modułowej
Nazwa jednostki modułowej
Orientacyjna
liczba godzin
na realizacj
ę
825[01].S1.01 Wykonywanie offsetowych form drukowych.
36
825[01].S1.02 Drukowanie offsetowe
344
Razem
380
3. Schemat układu jednostek modułowych
4. Literatura
Cichocki L., Pawlicki T., Ruczka I.: Poligraficzny słownik terminologiczny.
Polska Izba Druku, Warszawa 1999
Czichon H., Magdzik S., Jakucewicz S., Mudrak E.: Formy drukowe.
WSiP, Warszawa 1996
Ciupalski S.: Maszyny offsetowe zwojowe. Oficyna Wydawnicza
Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2000
Ciupalski S.: Maszyny drukuj
ą
ce konwencjonalne. Oficyna Wydawnicza
Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2001
Figurski J., Ornatowski T.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom
2000
Figurski J., Symela K.(red.): Eksperyment pedagogiczny. Modułowe
programy nauczania w kształceniu zawodowym. Model ujednoliconego
egzaminu zawodowego . MEN Departament Edukacji dla Rynku Pracy.
ITeE, Radom 2001
Gruszczy
ń
ski Cz.: Farby graficzne. WSiP, Warszawa 1984
825[01].S1
Technika drukowania
offsetowego wielobarwnego
825[01].S1.01
Wykonywanie offsetowych form
drukowych
825[01].S1.02
Drukowanie offsetowe
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
108
Jakucewicz S., Magdzik S., Struci
ń
ski J.: Materiałoznawstwo
poligraficzne. WSiP, Warszawa 1990
Jakucewicz S.: Farby drukowe. Michael Huber Polska Sp. z o.o.,
Wrocław 2001
Jakucewicz S.: Papier w poligrafii. Inicjał, Warszawa 1999
Jeruszka U., Niemierko B.( red.): Zastosowanie pomiaru sprawdzaj
ą
cego
w kształceniu zawodowym. Materiały z seminarium. MEN. Departament
Kształcenia zawodowego i Ustawicznego. Warszawa 1997
Kołak J., Ostrowski J.: Maszyny drukuj
ą
ce. WSiP, Warszawa 1987
Magdzik S., Jakucewicz S.: Podstawy poligrafii. WSiP, Warszawa 1997
Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. Biuro
Koordynacji Kształcenia Kadr. Fundusz Współpracy. Warszawa 1997
Poligrafia procesy i technika. COBRPP, Warszawa 2002
Rydel J., Sobczyk W.: Maszynoznawstwo poligraficzne. PWSZ,
Warszawa 1976
Czasopisma specjalistyczne.
Wykaz literatury nale
ż
y aktualizowa
ć
w miar
ę
ukazywania si
ę
nowych
pozycji wydawniczych.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
109
Jednostka modułowa 825[01].S1.01
Wykonywanie offsetowych form drukowych
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
zorganizowa
ć
stanowisko pracy do wykonywania form drukowych
zgodnie z wymaganiami ergonomii,
−
scharakteryzowa
ć
proces wykonywania formy offsetowej technologi
ą
bezpo
ś
redni
ą
pozytywow
ą
z płyty presensybilizowanej,
−
scharakteryzowa
ć
proces powstawania form drukowych w technologii
CTP,
−
okre
ś
li
ć
czynniki wpływaj
ą
ce na jako
ść
form offsetowych do druku
wielobarwnego,
−
zastosowa
ć
obowi
ą
zuj
ą
ce normy dotycz
ą
ce wykonywania form
drukowych,
−
wykona
ć
offsetowe formy drukowe w technologii tradycyjnej
z gotowych form kopiowych,
−
oceni
ć
jako
ść
form drukowych,
−
zamontowa
ć
formy drukowe w maszynie,
−
zastosowa
ć
system wst
ę
pnego pasowania,
−
zabezpieczy
ć
form
ę
drukow
ą
przez gumowanie,
−
zastosowa
ć
ś
rodki
do
korekty
form
drukowych
z
płyt
presensybilizowanych,
−
zastosowa
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej podczas wykonywania form
drukowych,
−
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska,
−
skorzysta
ć
z katalogów materiałów i informacji w Internecie.
2. Materiał nauczania
Organizacja stanowiska pracy do wykonywania form drukowych.
Proces wykonywania form offsetowych z płyt presensybilizowanych
technologi
ą
bezpo
ś
redni
ą
pozytywow
ą
. Proces wykonywania form
drukowych w systemie CTP.
Systemy wst
ę
pnego pasowania.
Ocena jako
ś
ci form offsetowych.
Czynniki wpływaj
ą
ce na jako
ść
uzyskanych form drukowych z płyt
presensybilizowanych. Bł
ę
dy w wykonywaniu form drukowych.
Monta
ż
form drukowych w maszynach.
Zabezpieczanie i przechowywanie form offsetowych.
Zasady bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
110
i ochrony
ś
rodowiska podczas wykonywania form do druku offsetowego.
3.
Ć
wiczenia
•
Na
ś
wietlanie formy drukowej w kopioramie.
•
Wywoływanie, suszenie i gumowanie formy drukowej.
•
Ocenianie jako
ś
ci gotowej formy drukowej na podstawie obserwacji
pasemka kontrolnego.
•
Ocenianie jako
ś
ci formy drukowej wykonanej w technologii CTP na
podstawie obserwacji na
ś
wietlonego testu kontrolnego.
•
Montowanie form w maszynie.
•
Ocenianie jako
ś
ci form drukowych.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Schematy przedstawiaj
ą
ce etapy wykonywania form do drukowania
offsetowego.
Kopiorama.
Sprz
ę
t i materiały do wywoływania form drukowych.
Korektory plusowe i minusowe, przyrz
ą
dy kontrolno-pomiarowe do form
offsetowych, roztwór gumuj
ą
cy.
Arkuszowa maszyna offsetowa dwukolorowa.
Dokumentacje techniczne i instrukcje obsługi.
Dokumentacja technologiczna.
Polskie normy, normy ISO.
Teksty przewodnie do
ć
wicze
ń
.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program jednostki modułowej zawiera tre
ś
ci dotycz
ą
ce wykonywania
offsetowych form do drukowania. Podczas realizacji programu jednostki
nale
ż
y odwoływa
ć
si
ę
do umiej
ę
tno
ś
ci uczniów nabytych w trakcie
realizacji programów jednostek modułu 825[01].Z1 Technologia
drukowania płaskiego.
Wskazane jest stosowanie nast
ę
puj
ą
cych metod nauczania: pokazu
z instrukta
ż
em, tekstu przewodniego, projektów,
ć
wicze
ń
praktycznych.
Przed przyst
ą
pieniem do wykonywania
ć
wicze
ń
nale
ż
y zapozna
ć
uczniów z zakresem i rodzajem wykonywanych zada
ń
, z obsług
ą
aparatury, maszyn i urz
ą
dze
ń
oraz z obowi
ą
zuj
ą
cymi przepisami
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
Nauczyciel powinien przygotowa
ć
materiały takie jak: teksty
przewodnie do wykonania
ć
wicze
ń
, instrukcje, normy, katalogi.
Podczas realizacji tre
ś
ci programowych trudnych do opanowania przez
uczniów nale
ż
y stosowa
ć
metod
ę
pokazu w poł
ą
czeniu z instrukta
ż
em
oraz metod
ę
ć
wicze
ń
praktycznych.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
111
Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w pracowniach: maszynoznawstwa,
technologii drukowania, warsztatach szkolnych. Wskazane jest równie
ż
organizowanie wycieczek dydaktycznych do zakładów przemysłu
poligraficznego, drukarni lub rzemie
ś
lniczych zakładów poligraficznych
celem poznania przez uczniów rzeczywistych warunków pracy.
Zaj
ę
cia mog
ą
by
ć
prowadzone w grupach licz
ą
cych do 15 uczniów,
z podziałem na 2 osobowe zespoły, tak aby umo
ż
liwi
ć
uczniom
samodzielne wykonywanie
ć
wicze
ń
.
W czasie zaj
ęć
uczniowie powinni mie
ć
mo
ż
liwo
ść
korzystania
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji, takich jak: normy, instrukcje, poradniki.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Proces oceniania powinien by
ć
realizowany według okre
ś
lonych
kryteriów oraz zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen i dostarcza
ć
informacji
dotycz
ą
cych zakresu i poziomu opanowania umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych
w szczegółowych celach kształcenia programu jednostki modułowej.
Podstawowym kryterium oceniania osi
ą
gni
ęć
uczniów jest stopie
ń
realizacji celów kształcenia. Inne kryteria, to mi
ę
dzy innymi:
−
organizacja stanowiska pracy,
−
stosowanie poprawnej terminologii,
−
sprawno
ść
i dokładno
ść
wykonywania zada
ń
.
Do podstawowych umiej
ę
tno
ś
ci podlegaj
ą
ce ocenie nale
ż
y zaliczy
ć
:
−
okre
ś
lanie wła
ś
ciwo
ś
ci offsetowych form drukowych,
−
wykonywanie form offsetowych technologi
ą
bezpo
ś
redni
ą
z płyty
presensybilizowanej,
−
ocenianie jako
ś
ci form drukowych,
−
montowanie form w maszynie.
Wiedza i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów mog
ą
by
ć
sprawdzane i oceniane za
pomoc
ą
:
−
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
−
testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych,
−
obserwacji pracy uczniów podczas realizacji zada
ń
,
−
projektów opracowanych przez uczniów.
W trakcie obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania zada
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na:
−
posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
,
−
korzystanie z norm, instrukcji i katalogów,
−
dobieranie narz
ę
dzi i sprz
ę
tu do wykonywania zada
ń
,
−
organizacj
ę
pracy zwi
ą
zanej z wykonaniem zada
ń
,
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
112
−
przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów po zako
ń
czeniu realizacji
programu jednostki modułowej nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki wszystkich
sprawdzianów i testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
113
Jednostka modułowa 825[01].S1.02
Drukowanie offsetowe
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
−
dobra
ć
maszyn
ę
offsetow
ą
do rodzaju i wielko
ś
ci produkcji,
−
zorganizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
−
przygotowa
ć
materiały niezb
ę
dne do wydrukowania nakładu,
−
skompletowa
ć
narz
ę
dzia, sprz
ę
t i urz
ą
dzenia do kontroli jako
ś
ci
odbitek offsetowych,
−
odczyta
ć
z
karty
technologicznej
zało
ż
enia
produkcyjne
realizowanego zadania,
−
zaplanowa
ć
operacje technologiczne zwi
ą
zane z drukowaniem
offsetowym,
−
przygotowa
ć
, rozmie
ś
ci
ć
oraz zabezpieczy
ć
formy drukowe przed
uszkodzeniem,
−
obsłu
ż
y
ć
systemy sterowania offsetowymi maszynami drukarskimi,
−
zastosowa
ć
zasady eksploatacji maszyn drukuj
ą
cych zgodnie
z instrukcj
ą
obsługi,
−
przeprowadzi
ć
kontrol
ę
sprawno
ś
ci maszyny offsetowej,
−
wyregulowa
ć
zespół podaj
ą
cy i odbieraj
ą
cy maszyny offsetowej,
−
nało
ż
y
ć
wymagan
ą
ilo
ść
arkuszy papieru do maszyny drukuj
ą
cej,
−
dokona
ć
regulacji maszyny zgodnie z formatem druków i rodzajem
podło
ż
a drukowego,
−
dokona
ć
regulacji zespołu farbowego offsetowej maszyny drukuj
ą
cej,
−
przygotowa
ć
roztwór nawil
ż
aj
ą
cy,
−
wydrukowa
ć
odbitki kontrolne (przyrz
ą
dowe),
−
scharakteryzowa
ć
czynniki wpływaj
ą
ce na jako
ść
druku offsetowego,
−
okre
ś
li
ć
przyczyny typowych wad druków wykonywanych w technice
offsetowej oraz sposoby ich usuwania,
−
oceni
ć
optycznie jako
ść
i pasowanie kolorów wykonanych odbitek,
−
scharakteryzowa
ć
skale szaro
ś
ci, skale barwne i inne elementy
podlegaj
ą
ce pomiarom densytometrycznym,
−
zmierzy
ć
densytometrycznie druki,
−
dobra
ć
parametry pracy maszyny w zale
ż
no
ś
ci od jako
ś
ci odbitek
kontrolnych (przyrz
ą
dowych),
−
skontrolowa
ć
parametry pracy maszyny,
−
wydrukowa
ć
prace jedno, wielobarwne i wielokolorowe,
−
wydrukowa
ć
prace kreskowe wielotonalne,
−
wykona
ć
lakierowanie druków w maszynie offsetowej,
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
114
−
okre
ś
li
ć
rodzaje bł
ę
dów wyst
ę
puj
ą
cych w procesie drukowania oraz
sposoby zapobiegania,
−
wykona
ć
czynno
ś
ci zwi
ą
zane z r
ę
cznym i automatycznym myciem
maszyny offsetowej,
−
wymontowa
ć
, umy
ć
i zabezpieczy
ć
formy drukowe,
−
wykona
ć
czynno
ś
ci zwi
ą
zane z konserwacj
ą
maszyn drukuj
ą
cych,
−
uporz
ą
dkowa
ć
stanowisko pracy, odł
ą
czy
ć
zasilanie maszyny,
oczy
ś
ci
ć
narz
ę
dzia i zagospodarowa
ć
odpady,
−
zastosowa
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej podczas obsługi maszyn
drukarskich,
−
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
2. Materiał nauczania
Zasady organizacji pracy na stanowisku do drukowania offsetowego
i kontroli odbitek offsetowych.
Narz
ę
dzia, sprz
ę
t, urz
ą
dzenia i materiały stosowane w procesie
drukowania offsetowego.
Regulowanie zespołu podaj
ą
cego i odbieraj
ą
cego arkusze. Nakładanie
papieru do samonakładaka.
Sprawdzanie i nakładanie obci
ą
gu.
Ustawianie i regulacja marek i mierzycy.
Przygotowanie farby i regulacja zespołu farbowego.
Przygotowanie roztworu nawil
ż
aj
ą
cego.
Drukowanie arkuszowe prac jedno, wielobarwnych i wielokolorowych.
Drukowanie prac kreskowych i wielotonalnych.
Lakierowanie druków w maszynie offsetowej.
Skale szaro
ś
ci, skale barwne i inne elementy podlegaj
ą
ce pomiarom
densytometrycznym.
Pomiary densytometryczne odbitek drukarskich.
Konserwacja maszyn drukuj
ą
cych.
Przyczyny typowych wad druków wykonywanych w technologii
offsetowej oraz sposoby ich usuwania.
Ś
rodki
ochrony
indywidualnej
stosowane
podczas
drukowania
offsetowego.
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej
oraz ochrony
ś
rodowiska.
3.
Ć
wiczenia
•
Organizowanie stanowiska pracy drukarza offsetowego.
•
Regulowanie zespołów (farbowego, nawil
ż
aj
ą
cego, podaj
ą
cego
i odbieraj
ą
cego arkusze) maszyny offsetowej.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
115
•
Rozpoznawanie
zabezpiecze
ń
stosowanych
w
maszynach
offsetowych.
•
Drukowanie wielobarwne na ró
ż
nych podło
ż
ach.
•
Lakierowanie offsetowe.
•
Ocenianie wizualne jako
ś
ci wykonanych odbitek.
•
Badanie densytometryczne odbitek drukarskich.
•
Rozpoznawanie wad druków wykonanych w technice offsetowej
i okre
ś
lanie sposobów ich
usuwania.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Maszyna offsetowa dwukolorowa.
Zestaw narz
ę
dzi do regulacji maszyny.
Zestaw farb i
ś
rodków pomocniczych do drukowania.
Podło
ż
a drukowe.
Zestaw offsetowych form drukowych.
Densytometr.
Lupa.
Wzorce wykonywanych druków - Cromaliny .
Stanowisko do kontroli oceny jako
ś
ci odbitek.
Dokumentacje techniczne maszyn.
Schematy smarowania i konserwacji.
Instrukcja obsługi maszyny.
Polskie Normy. Normy Bran
ż
owe.
Komputer z dost
ę
pem do Internetu.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program
jednostki
modułowej
zawiera
tre
ś
ci
dotycz
ą
ce
przygotowania i regulacji maszyn offsetowych, drukowania oraz oceny
jako
ś
ci uzyskanych odbitek. Podczas realizacji programu jednostki
nale
ż
y odwoływa
ć
si
ę
do umiej
ę
tno
ś
ci uczniów nabytych w trakcie
realizacji programów jednostek modułu 825[01].Z1 Technologia
drukowania płaskiego.
W procesie dydaktycznym wskazane jest stosowanie nast
ę
puj
ą
cych
metod
nauczania:
pokazu
z
obja
ś
nieniem,
pokazu
w poł
ą
czeniu z instrukta
ż
em oraz metod
ę
ć
wicze
ń
praktycznych.
W procesie nauczania szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwraca
ć
na:
−
regulacj
ę
i przygotowanie do drukowania maszyny offsetowej,
−
drukowanie wielobarwne rastrowe na maszynach offsetowych,
−
ocenianie jako
ś
ci wykonanych odbitek.
Przed przyst
ą
pieniem do wykonywania
ć
wicze
ń
nale
ż
y zapozna
ć
uczniów z zakresem i rodzajem wykonywanych zada
ń
, z obsług
ą
aparatury, maszyn i urz
ą
dze
ń
oraz z obowi
ą
zuj
ą
cymi przepisami
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
116
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy. Nauczyciel powinien przygotowa
ć
odpowiednie materiały do zaj
ęć
: teksty przewodnie do wykonania
ć
wicze
ń
, instrukcje oraz obowi
ą
zuj
ą
ce normy.
Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w pracowniach: maszynoznawstwa,
technologii drukowania, w warsztatach szkolnych lub w zakładach
poligraficznych. Zaj
ę
cia mog
ą
by
ć
prowadzone w grupach licz
ą
cych do
15 uczniów, z podziałem na zespoły 2 osobowe, tak aby umo
ż
liwi
ć
uczniom samodzielne wykonywanie
ć
wicze
ń
.
W czasie zaj
ęć
uczniowie powinni mie
ć
mo
ż
liwo
ść
korzystania
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji, takich jak: instrukcje obsługi maszyn,
dokumentacje techniczno-ruchowe maszyn, normy, poradniki.
Wskazane jest organizowanie wycieczek dydaktycznych do zakładów
przemysłu poligraficznego, drukarni lub rzemie
ś
lniczych zakładów
poligraficznych celem poznania przez uczniów rzeczywistych warunków
pracy.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Proces sprawdzania i oceniania osi
ą
gni
ęć
uczniów powinien
dostarcza
ć
informacji dotycz
ą
cych zakresu i poziomu opanowania
umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych w szczegółowych celach kształcenia programu
jednostki modułowej.
Wiedza i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów mog
ą
by
ć
sprawdzane i oceniane za
pomoc
ą
:
−
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
−
obserwacji pracy uczniów podczas realizacji zada
ń
.
Ocena osi
ą
gni
ęć
szkolnych powinna aktywizowa
ć
i mobilizowa
ć
do pracy
zarówno ucznia jak i nauczyciela.
Proces oceniania powinien obejmowa
ć
:
−
diagnoz
ę
stanu wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów z uwzgl
ę
dnieniem
zało
ż
onych celów kształcenia,
−
identyfikowanie post
ę
pów ucz
ą
cych si
ę
w toku realizacji tre
ś
ci
kształcenia oraz rozpoznawanie trudno
ś
ci w osi
ą
ganiu zało
ż
onych
celów kształcenia,
−
sprawdzanie wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci ucznia po zrealizowaniu tre
ś
ci
kształcenia jednostki modułowej.
Do podstawowych umiej
ę
tno
ś
ci uczniów podlegaj
ą
cych ocenie
nale
żą
:
−
regulacja maszyn offsetowych,
−
drukowanie wielobarwne offsetowe,
−
ocena jako
ś
ci wykonanych odbitek.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
117
W trakcie obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania zada
ń
nale
ż
y równie
ż
zwraca
ć
uwag
ę
na:
−
posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
i technologiczn
ą
,
−
korzystanie z norm i instrukcji,
−
dobieranie narz
ę
dzi i sprz
ę
tu do okre
ś
lonej technologii wykonania,
−
organizacj
ę
pracy zwi
ą
zanej z wykonaniem zada
ń
,
−
przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów po zako
ń
czeniu realizacji
programu jednostki modułowej nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki wszystkich
sprawdzianów i testów osi
ą
gni
ęć
. Proces oceniania powinien by
ć
realizowany zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen.