„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Autorzy:

mgr in

ż

. Małgorzata Latek

mgr in

ż

. Janina

ś

urek

mgr in

ż

. Dorota Koprowska

Recenzenci:

dr in

ż

. Marian Grabkowski

dr in

ż

. Jacek Przepiórka

Opracowanie redakcyjne:

mgr in

ż

. Zdzisław Feldo

Korekta merytoryczna:

mgr Anna Wojciechowska

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

Spis tre

ś

ci

Wprowadzenie

3

I.

Zało

ż

enia programowo-organizacyjne kształcenia

w zawodzie

5

1. Opis pracy w zawodzie

5

2. Zalecenia dotycz

ą

ce organizacji procesu

dydaktyczno-wychowawczego

7

II. Plany nauczania

14

III. Moduły kształcenia w zawodzie

15

1. Podstawy zawodu

15

Przestrzeganie przepisów bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy,

ochrony przeciwpo

ż

arowej oraz ochrony

ś

rodowiska

Charakteryzowanie wyrobów kaletniczych
Sporz

ą

dzanie rysunków technicznych i odr

ę

cznych

Stosowanie maszyn, urz

ą

dze

ń

i narz

ę

dzi kaletniczych

18
22
25
29

2. Surowce i materiały kaletnicze

33

Stosowanie surowców skórzanych i skór wyprawionych

36

Stosowanie surowców i materiałów włókienniczych

39

Stosowanie tworzyw sztucznych i materiałów skóropodobnych 43

Stosowanie materiałów pomocniczych do produkcji wyrobów
kaletniczych

47

Ocenianie jako

ś

ci surowców i materiałów do produkcji

wyrobów kaletniczych

51

3. Proces przygotowania produkcji wyrobów kaletniczych

54

Wykonywanie modeli wyrobów kaletniczych

57

Dokonywanie rozkroju materiałów i przygotowanie elementów
do monta

ż

u

60

Kalkulowanie kosztów produkcji wyrobów i usług
Prowadzenie dokumentacji technologicznej

65
68

4. Technologia wytwarzania wyrobów kaletniczych

72

Wykonywanie monta

ż

u wyrobów

76

Zdobienie i wyko

ń

czanie wyrobów kaletniczych

81

Ocenianie jako

ś

ci wyrobów kaletniczych

85

Wykonywanie napraw, renowacji i konserwacji wyrobów
kaletniczych

89

Cechowanie, pakowanie oraz przechowywanie wyrobów
kaletniczych

92

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

Wprowadzenie

Celem kształcenia w szkole zawodowej jest uzyskanie kwalifikacji

zawodowych przez absolwenta i przygotowanie go do skutecznego
wykonywania zada

ń

zawodowych w warunkach gospodarki rynkowej.

Wymaga to dobrego przygotowania ogólnego, opanowania podstawowej
wiedzy teoretycznej i umiej

ę

tno

ś

ci praktycznych oraz prezentowania

wła

ś

ciwych postaw zawodowych.

Absolwent współczesnej szkoły powinien charakteryzowa

ć

si

ę

otwarto

ś

ci

ą

,

wyobra

ź

ni

ą

,

zdolno

ś

ci

ą

do

ci

ą

głego

kształcenia

i doskonalenia oraz umiej

ę

tno

ś

ci

ą

oceny własnych mo

ż

liwo

ś

ci.

Wprowadzenie do systemu szkolnego programów modułowych powinno
ułatwi

ć

kształtowanie takiej sylwetki absolwenta.

Kształcenie według modułowego programu nauczania charakteryzuje

si

ę

tym,

ż

e:

−

cele kształcenia i materiał nauczania wynikaj

ą

z przyszłych zada

ń

zawodowych,

−

przygotowanie ucznia do wykonywania zawodu odbywa si

ę

głównie

poprzez realizacj

ę

zada

ń

zbli

ż

onych do tych, które s

ą

wykonywane na

stanowisku pracy,

−

nie ma podziału na zaj

ę

cia teoretyczne i praktyczne,

−

jednostki modułowe integruj

ą

tre

ś

ci kształcenia z ró

ż

nych dyscyplin

wiedzy,

−

w szerokim zakresie wykorzystuje si

ę

zasad

ę

transferu wiedzy

i umiej

ę

tno

ś

ci,

−

proces uczenia si

ę

dominuje nad procesem nauczania,

−

programy nauczania s

ą

elastyczne, poszczególne jednostki mo

ż

na

wymienia

ć

, modyfikowa

ć

, uzupełnia

ć

oraz dostosowywa

ć

do poziomu

wymaganych umiej

ę

tno

ś

ci, potrzeb gospodarki oraz lokalnego rynku

pracy,

−

umiej

ę

tno

ś

ci opanowane w ramach poszczególnych modułów daj

ą

mo

ż

liwo

ść

wykonywania okre

ś

lonego zakresu pracy.

Realizacja modułowego programu nauczania zapewnia opanowanie

przez uczniów umiej

ę

tno

ś

ci okre

ś

lonych w podstawie programowej

kształcenia w zawodzie oraz przygotowuje do kształcenia ustawicznego.

Modułowy program nauczania składa si

ę

z zestawu modułów

kształcenia w zawodzie i odpowiadaj

ą

cych im jednostek modułowych,

umo

ż

liwiaj

ą

cych

zdobywanie

wiadomo

ś

ci

oraz

kształtowanie

umiej

ę

tno

ś

ci i postaw wła

ś

ciwych dla zawodu.

Jednostka

modułowa

stanowi

element

modułu

kształcenia

w zawodzie obejmuj

ą

cy logiczny i mo

ż

liwy do wykonania wycinek pracy,

o wyra

ź

nie okre

ś

lonym pocz

ą

tku i zako

ń

czeniu, który nie podlega

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

dalszym podziałom, a jego rezultatem jest produkt, usługa lub istotna
decyzja.

W strukturze modułowego programu nauczania wyró

ż

niono:

−

zało

ż

enia programowo-organizacyjne kształcenia w zawodzie,

−

plany nauczania,

−

programy modułów i jednostek modułowych.

Moduł kształcenia w zawodzie zawiera: cele kształcenia, wykaz

jednostek modułowych, schemat układu jednostek modułowych,
literatur

ę

.

Jednostka modułowa zawiera: szczegółowe cele kształcenia, materiał

nauczania,

ć

wiczenia,

ś

rodki dydaktyczne, wskazania metodyczne do

realizacji programu jednostki, propozycje metod sprawdzania i oceny
osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia.

Dydaktyczna

mapa

programu,

zamieszczona

w zało

ż

eniach

programowo-organizacyjnych, przedstawia schemat powi

ą

za

ń

mi

ę

dzy

modułami i jednostkami modułowymi oraz okre

ś

la kolejno

ść

ich

realizacji. Ma ona ułatwi

ć

organizowanie procesu kształcenia.

W programie przyj

ę

to system kodowania modułów i jednostek

modułowych, który zawiera nast

ę

puj

ą

ce elementy:

−

symbol cyfrowy zawodu zgodnie z obowi

ą

zuj

ą

c

ą

klasyfikacj

ą

zawodów szkolnictwa zawodowego,

−

symbol literowy, oznaczaj

ą

cy grup

ę

modułów:

O – dla modułów ogólnozawodowych,
Z – dla modułów zawodowych,

−

cyfr

ę

arabsk

ą

dla kolejnego modułu w grupie i dla kolejnej

wyodr

ę

bnionej w module jednostki modułowej.

Przykładowy zapis kodowania modułu:
744[01].O1
744[01] – symbol cyfrowy zawodu: Kaletnik
O1 – pierwszy moduł ogólnozawodowy: Podstawy zawodu

Przykładowy zapis kodowania jednostki modułowej:
744[01].O1.01
744[01] – symbol cyfrowy zawodu: Kaletnik
O1 – pierwszy moduł ogólnozawodowy: Podstawy zawodu
01 – pierwsza jednostka modułowa wyodr

ę

bniona w module O1:

Przestrzeganie przepisów bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

ż

arowej oraz ochrony

ś

rodowiska.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

I. Zało

ż

enia programowo-organizacyjne kształcenia

w zawodzie

1. Opis pracy w zawodzie

Zakres umiej

ę

tno

ś

ci absolwenta szkoły przygotowanego do zawodu

kaletnik daje mo

ż

liwo

ść

zatrudnienia go w zakładach przemysłowych,

zakładach usługowo-produkcyjnych i rzemie

ś

lniczych w zakresie

kaletnictwa oraz zawodów pokrewnych, a tak

ż

e w firmach dystrybucji

i handlu wyrobami kaletniczymi.

Absolwent mo

ż

e tak

ż

e prowadzi

ć

własn

ą

działalno

ść

gospodarcz

ą

.

Zadania zawodowe

Absolwent szkoły kształc

ą

cej w zawodzie kaletnik powinien by

ć

przygotowany do wykonywania nast

ę

puj

ą

cych zada

ń

zawodowych:

−

wykonywania operacji technologicznych w procesie produkcji

wyrobów,

−

oceniania stanu technicznego maszyn i urz

ą

dze

ń

oraz wykonywanie

regulacji i konserwacji,

−

wytwarzania wyrobów kaletniczych i innych wyrobów skórzanych,

zgodnie z dokumentacj

ą

,

−

oceniania jako

ś

ci wyrobów kaletniczych,

−

prowadzenia

dokumentacji

produkcyjnej,

ewidencyjnej

i rozliczeniowej,

−

prowadzenia usług w zakresie napraw, renowacji i konserwacji

wyrobów.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

Umiej

ę

tno

ś

ci zawodowe

W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umie

ć

:

−

rozró

ż

nia

ć

materiały podstawowe, pomocnicze i dodatki kaletnicze,

−

ocenia

ć

i dobiera

ć

materiały kaletnicze do wykonywanych wyrobów,

−

stosowa

ć

zasady składowania i magazynowania materiałów

i wyrobów kaletniczych,

−

dobiera

ć

i posługiwa

ć

si

ę

narz

ę

dziami kaletniczymi,

−

u

ż

ytkowa

ć

maszyny i urz

ą

dzenia kaletnicze,

−

posługiwa

ć

si

ę

przyrz

ą

dami i urz

ą

dzeniami pomiarowymi oraz

interpretowa

ć

wyniki pomiarów parametrów technologicznych,

−

wykonywa

ć

rysunki techniczne i odr

ę

czne,

−

modelowa

ć

wyroby kaletnicze,

−

posługiwa

ć

si

ę

dokumentacj

ą

konstrukcyjn

ą

i technologiczn

ą

zwi

ą

zan

ą

z produkcj

ą

kaletnicz

ą

,

−

stosowa

ć

metody i techniki rozkroju materiałów podstawowych

i pomocniczych,

−

klasyfikowa

ć

i wykorzystywa

ć

odpady technologiczne z produkcji

kaletniczej,

−

dobiera

ć

materiały pomocnicze i dodatki do produkcji wyrobów

kaletniczych,

−

wykonywa

ć

czynno

ś

ci przygotowawcze do monta

ż

u wyrobów,

−

dobiera

ć

oraz stosowa

ć

metody i techniki monta

ż

u wyrobów,

−

montowa

ć

okucia i elementy zdobnicze,

−

dobiera

ć

oraz stosowa

ć

ś

rodki, metody i techniki wyko

ń

czania

wyrobów,

−

rozpoznawa

ć

i eliminowa

ć

wady materiałowe oraz bł

ę

dy produkcyjne,

−

ocenia

ć

jako

ść

, klasyfikowa

ć

, cechowa

ć

i pakowa

ć

wyroby zgodnie

z obowi

ą

zuj

ą

cymi normami,

−

wykonywa

ć

usługi w zakresie napraw i renowacji wyrobów oraz

realizacji indywidualnych zamówie

ń

,

−

dokonywa

ć

rozliczenia kosztów produkcji i usług,

−

wykonywa

ć

konserwacj

ę

narz

ę

dzi, maszyn i urz

ą

dze

ń

,

−

przestrzega

ć

przepisów bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

ż

arowej oraz ochrony

ś

rodowiska,

−

organizowa

ć

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

−

komunikowa

ć

si

ę

z uczestnikami procesu pracy,

−

przestrzega

ć

przepisów

kodeksu

pracy

dotycz

ą

cych

praw

i obowi

ą

zków pracownika i pracodawcy,

−

stosowa

ć

przepisy prawa w zakresie wykonywanych zada

ń

zawodowych,

−

korzysta

ć

z ró

ż

nych

ź

ródeł informacji,

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

−

udziela

ć

pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy

pracy,

−

prowadzi

ć

działalno

ść

gospodarcz

ą

.

2. Zalecenia dotycz

ą

ce organizacji procesu dydaktyczno-

wychowawczego

Proces kształcenia według modułowego programu nauczania dla

zawodu kaletnik mo

ż

e by

ć

realizowany w trzyletniej zasadniczej szkole

zawodowej.

Program

nauczania

obejmuje

kształcenie

ogólnozawodowe

i zawodowe.

Kształcenie

ogólnozawodowe

zapewnia

orientacj

ę

w zawodzie oraz ułatwia ewentualn

ą

zmian

ę

zawodu. Kształcenie

zawodowe ma na celu przygotowanie absolwenta szkoły do realizacji
zada

ń

na typowych dla zawodu stanowiskach pracy.

Ogólne i szczegółowe cele kształcenia wynikaj

ą

z podstawy

programowej kształcenia w zawodzie. Tre

ś

ci programowe zawarte s

ą

w module ogólnozawodowym i modułach zawodowych.

Moduły s

ą

podzielone na jednostki modułowe. Ka

ż

da jednostka

modułowa zawiera tre

ś

ci stanowi

ą

ce logiczn

ą

cało

ść

. Realizacja

szczegółowych celów kształcenia jednostek modułowych powinna
zapewni

ć

opanowanie umiej

ę

tno

ś

ci pozwalaj

ą

cych na wykonywanie

okre

ś

lonego zakresu pracy. Czynnikiem sprzyjaj

ą

cym kształtowaniu

umiej

ę

tno

ś

ci zawodowych jest wykonywanie

ć

wicze

ń

zaproponowanych

w poszczególnych jednostkach modułowych.

Program modułu ogólnozawodowego 744[01].O1 Podstawy zawodu -

składa

si

ę

z

czterech

jednostek

modułowych

i

obejmuje

ogólnozawodowe tre

ś

ci kształcenia z zakresu: przestrzegania przepisów

bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej oraz ochrony

ś

rodowiska, charakteryzowania wyrobów kaletniczych, sporz

ą

dzania

rysunków technicznych i odr

ę

cznych, stosowania maszyn, urz

ą

dze

ń

i narz

ę

dzi kaletniczych.

Program modułu zawodowego 744[01].Z1 Surowce i materiały

kaletnicze - składa si

ę

z pi

ę

ciu jednostek modułowych obejmuj

ą

cych

tre

ś

ci z zakresu: stosowania surowców skórzanych i skór wyprawionych,

surowców i materiałów włókienniczych, tworzyw sztucznych i materiałów
skóropodobnych, materiałów pomocniczych do produkcji wyrobów
kaletniczych oraz oceniania jako

ś

ci surowców i materiałów do produkcji

wyrobów kaletniczych.

Program modułu zawodowego 744[01].Z2 Proces przygotowania

produkcji wyrobów kaletniczych - składa si

ę

z czterech jednostek

modułowych i zawiera tre

ś

ci dotycz

ą

ce: wykonywania modeli wyrobów

kaletniczych, dokonywania rozkroju i przygotowania elementów do

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

monta

ż

u, kalkulowania kosztów produkcji wyrobów i usług, prowadzenia

dokumentacji technologicznej.

Program modułu zawodowego 744[01].Z3 Technologia wytwarzania

wyrobów kaletniczych - składa si

ę

z pi

ę

ciu jednostek modułowych

i zawiera tre

ś

ci dotycz

ą

ce: monta

ż

u wyrobów, zdobienia i wyko

ń

czania

wyrobów kaletniczych, i oceniania jako

ś

ci wyrobów kaletniczych,

wykonywania napraw, renowacji i konserwacji wyrobów kaletniczych
oraz cechowania, pakowania i przechowywania wyrobów kaletniczych.

Wykaz modułów i jednostek modułowych przedstawiono w tabeli.

Wykaz modułów i jednostek modułowych

Symbol jednostki

modułowej

Nazwa modułu i jednostki

modułowej

Orientacyjna
liczba godzin
na realizacj

ę

Moduł 744[O1].O1

Podstawy zawodu

216

744[01].O1.01

Przestrzeganie przepisów bezpiecze

ń

stwa

i higieny pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej oraz

ochrony

ś

rodowiska

40

744[01].O1.02

Charakteryzowanie wyrobów kaletniczych

30

744[01].O1.03

Sporz

ą

dzanie rysunków technicznych i odr

ę

cznych

66

744[01].O1.04

Stosowanie maszyn, urz

ą

dze

ń

i narz

ę

dzi

kaletniczych

80

Moduł 744[O1].Z1

Surowce i materiały kaletnicze

252

744[01Z1.01

Stosowanie surowców skórzanych i skór
wyprawionych

60

744[01].Z1.02

Stosowanie surowców i materiałów włókienniczych

46

744[01].Z1.03

Stosowanie tworzyw sztucznych i materiałów
skóropodobnych

40

744[01].Z1.04

Stosowanie materiałów pomocniczych do produkcji
wyrobów kaletniczych

56

744[01].Z1.05

Ocenianie jako

ś

ci surowców i materiałów do

produkcji wyrobów kaletniczych

50

Moduł 744[01].Z2

Proces przygotowania produkcji wyrobów

kaletniczych

720

744[01].Z2.01

Wykonywanie modeli wyrobów kaletniczych

250

744[01].Z2.02

Dokonywanie rozkroju materiałów i przygotowanie

elementów do monta

ż

u

210

744[01].Z2.03

Kalkulowanie kosztów produkcji wyrobów i usług

100

744[01].Z2.04

Prowadzenie dokumentacji technologicznej

160

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Moduł 744[01].Z3

Technologia wytwarzania wyrobów

kaletniczych

648

744[01].Z3.01

Wykonywanie monta

ż

u wyrobów

300

744[01].Z3.02

Zdobienie i wyko

ń

czanie wyrobów kaletniczych

64

744[01].Z3.03

Ocenianie jako

ś

ci wyrobów kaletniczych

54

744[01]Z3.04

Wykonywanie napraw, renowacji i konserwacji
wyrobów kaletniczych

150

744[01].Z3.05

Cechowanie, pakowanie oraz przechowywanie

wyrobów kaletniczych

80

Razem

1836

Na

podstawie

wykazu

jednostek

modułowych

sporz

ą

dzono

dydaktyczn

ą

map

ę

programu.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Dydaktyczna mapa programu

744[01].Z2.04

744[01].O1

744[01].O1.02

744[01]. Z1.02

744[01].O1.03

744[01].O1.01

744[01].Z2

744[01].Z2.03

744[01].Z2.02

744[01].Z2.01

744[01].Z1

744[01]. Z1.04

744[01].Z1.01

744[01]. Z1.03

744[01]. Z1.05

744[01].O1.04

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

Dydaktyczna mapa programu stanowi schemat powi

ą

za

ń

mi

ę

dzy

modułami

i

jednostkami

modułowymi

oraz

okre

ś

la

kolejno

ść

ich realizacji. Zmiana kolejno

ś

ci realizacji modułów i jednostek

modułowych powinna by

ć

poprzedzona analiz

ą

dydaktycznej mapy

programu oraz tre

ś

ci programowych jednostek modułowych.

Nauczyciele realizuj

ą

cy program nauczania powinni posiada

ć

przygotowanie w zakresie kształcenia modułowego, aktywizuj

ą

cych

metod nauczania, pomiaru dydaktycznego oraz opracowywania
pakietów edukacyjnych. Nauczyciele kieruj

ą

cy procesem kształtowania

umiej

ę

tno

ś

ci powinni udziela

ć

pomocy w rozwi

ą

zywaniu problemów

zwi

ą

zanych z realizacj

ą

zada

ń

, sterowa

ć

tempem pracy uczniów,

z uwzgl

ę

dnieniem ich predyspozycji oraz do

ś

wiadcze

ń

. Ponadto,

powinni kształtowa

ć

zainteresowania zawodem, okre

ś

la

ć

mo

ż

liwo

ś

ci

dalszego kształcenia, zdobywania nowych umiej

ę

tno

ś

ci. Powinni

równie

ż

kształtowa

ć

po

żą

dane postawy uczniów jak: rzetelno

ść

i odpowiedzialno

ść

za prac

ę

, dbało

ść

o jej jako

ść

, porz

ą

dek na

stanowisku pracy, poszanowanie dla pracy innych osób, dbało

ść

o racjonalne stosowanie materiałów.

Nauczyciele powinni uczestniczy

ć

w organizacji techniczno-

dydaktycznej bazy szkoły oraz aktualizacji programów nauczania.
Kształcenie modułowe powinno by

ć

realizowane z uwzgl

ę

dnieniem

aktywizuj

ą

cych metod nauczania: sytuacyjnej, projektów, tekstu

przewodniego oraz

ć

wicze

ń

praktycznych.

744[01].Z3

744[01].Z3.02

744[01].Z3. 01

744[01].Z3.03

744[01].Z3.05

744[01].Z3.04

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Prowadzenie

zaj

ęć

z

zastosowaniem

aktywizuj

ą

cych

metod

nauczania wymaga przygotowania materiałów, jak: teksty przewodnie do

ć

wicze

ń

, instrukcje stanowiskowe, instrukcje obsługi maszyn i urz

ą

dze

ń

.

W

trakcie

realizacji

programu

nale

ż

y

zwraca

ć

uwag

ę

na samokształcenie uczniów, korzystanie z ró

ż

nych

ź

ródeł informacji,

jak: podr

ę

czniki, normy, instrukcje, poradniki, katalogi, pozatekstowe

ź

ródła informacji. Tre

ś

ci kształcenia nale

ż

y aktualizowa

ć

, uwzgl

ę

dnia

ć

współczesne technologie, materiały, narz

ę

dzia i sprz

ę

t.

Istotnym

elementem

kształcenia

zawodowego

jest

proces

sprawdzania i oceniania edukacyjnych osi

ą

gni

ęć

uczniów. Wskazane

jest prowadzenie bada

ń

diagnostycznych, kształtuj

ą

cych i sumuj

ą

cych.

Badania diagnostyczne prowadzone na pocz

ą

tku procesu kształcenia

maj

ą

na celu okre

ś

lenie poziomu oraz zakresu wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci

uczniów. Wyniki bada

ń

nale

ż

y wykorzystywa

ć

w trakcie procesu

kształcenia.

Badania kształtuj

ą

ce prowadzone w trakcie realizacji programu maj

ą

na celu dostarczanie informacji dotycz

ą

cych efektywno

ś

ci procesu

kształcenia. Informacje uzyskiwane z bada

ń

umo

ż

liwiaj

ą

dokonywanie

niezb

ę

dnych korekt w procesie kształcenia.

Badania sumuj

ą

ce powinny by

ć

prowadzone po zako

ń

czeniu

realizacji programów jednostek modułowych. Wyniki bada

ń

pozwalaj

ą

na

ocen

ę

stopnia realizacji celów kształcenia.

Sprawdzanie i ocenianie osi

ą

gni

ęć

uczniów powinno by

ć

dokonywane

w trakcie i na zako

ń

czenie realizacji programów jednostek. Umiej

ę

tno

ś

ci

intelektualne mog

ą

by

ć

sprawdzane za pomoc

ą

sprawdzianów ustnych

i pisemnych oraz testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych. Umiej

ę

tno

ś

ci praktyczne

mog

ą

by

ć

sprawdzane za pomoc

ą

obserwacji pracy uczniów podczas

wykonywania zada

ń

oraz sprawdzianów praktycznych z zadaniami typu

próba pracy.

Prowadzenie pomiaru dydaktycznego wymaga okre

ś

lenia kryteriów

i norm oceniania, opracowania testów osi

ą

gni

ęć

, arkuszy obserwacji

oraz arkuszy oceny post

ę

pów uczniów.

Ś

rodki dydaktyczne niezb

ę

dne do realizacji procesu kształcenia

zostały zamieszczone w programach poszczególnych jednostek
modułowych. Orientacyjna liczba godzin na realizacj

ę

programów

jednostek modułowych, okre

ś

lona w wykazie modułów i jednostek

modułowych, mo

ż

e ulega

ć

zmianie w zale

ż

no

ś

ci od stosowanych metod

nauczania,

ś

rodków

dydaktycznych

oraz

aktualnych

potrzeb

edukacyjnych.

Programy jednostek modułowych wyodr

ę

bnionych w poszczególnych

modułach powinny by

ć

realizowane w ró

ż

nych formach organizacyjnych

w

pracowniach

i

warsztatach

szkolnych

oraz

w zakładach

produkcyjnych.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

W zintegrowanym procesie kształcenia modułowego nie ma podziału

na zaj

ę

cia teoretyczne i praktyczne. Formy organizacyjne pracy uczniów

powinny by

ć

dostosowane do specyfiki tre

ś

ci programowych oraz metod

nauczania.

Realizacja programów jednostek modułowych powinna odbywa

ć

si

ę

w grupie licz

ą

cej do 15 osób, uczniowie powinni pracowa

ć

indywidualnie

lub w 3 - 4 osobowych zespołach.

Kształtowanie umiej

ę

tno

ś

ci praktycznych powinno odbywa

ć

si

ę

na

odpowiednio

wyposa

ż

onych

stanowiskach

pracy

w

pracowniach

oraz w przedsi

ę

biorstwach.

Szkoła podejmuj

ą

ca kształcenie w zawodzie według modułowego

programu nauczania powinna posiada

ć

odpowiednie warunki lokalowe

oraz wyposa

ż

enie techniczne i dydaktyczne.

W trosce o jako

ść

kształcenia konieczne s

ą

systematyczne działania

szkoły polegaj

ą

ce na:

−

pozyskiwaniu nowych

ś

rodków kształcenia,

−

opracowywaniu obudowy dydaktycznej programu nauczania,

−

współpracy z zakładami pracy celem aktualizacji tre

ś

ci kształcenia

zawodowego, odpowiadaj

ą

cych wymaganiom technologii, techniki

oraz rynku pracy,

−

doskonaleniu nauczycieli w zakresie kształcenia modułowego.

Do prawidłowej realizacji kształcenia w zawodzie szkoła powinna

posiada

ć

:

−

pracowni

ę

materiałoznawstwa,

−

pracowni

ę

rysunku zawodowego,

−

pracowni

ę

technologii,

−

warsztaty szkolne.

Wskazane jest, aby w standardowym wyposa

ż

eniu wszystkich pracowni

w

ś

rodki dydaktyczne i techniczne znalazły si

ę

ś

rodki multimedialne,

w szczególno

ś

ci: rzutniki, odtwarzacze wideo, monitory, projektory,

komputery z dydaktycznym oprogramowaniem specjalistycznym.

Wyposa

ż

enie warsztatów szkolnych powinno umo

ż

liwi

ć

wykonanie

podstawowych operacji technologicznych. Wskazane jest organizowanie
niektórych zaj

ęć

w zakładach pracy lub w

ś

cisłej współpracy

z nimi. Umo

ż

liwi to poznanie nowoczesnego wyposa

ż

enia technicznego,

innowacji technicznych, a przede wszystkim skorzystanie z do

ś

wiadczenia

praktycznego w rzeczywistych warunkach pracy, co umo

ż

liwi podniesienie

jako

ś

ci kształcenia praktycznego.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

II. Plany nauczania

PLAN NAUCZANIA
Trzyletnia zasadnicza szkoła zawodowa
Zawód: kaletnik 744[01]
Podbudowa programowa gimnazjum

Dla młodzie

ż

y

Dla dorosłych

Liczba godzin

tygodniowo

w trzyletnim

okresie nauczania

Liczba godzin

tygodniowo

w trzyletnim

okresie

nauczania

Liczba godzin

w trzyletnim

okresie

nauczania

Semestry I–VI

Lp.

Moduły kształcenia

w zawodzie

Klasy I–III

Forma

stacjonarna

Forma

zaoczna

1. Podstawy zawodu

6

5

83

2.

Surowce i materiały
kaletnicze

7

5

96

3.

Proces przygotowania
produkcji wyrobów
kaletniczych

20

15

275

4.

Technologia wytwarzania
wyrobów kaletniczych

18

14

248

Razem

51

39

702

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

III. Moduły kształcenia w zawodzie

Moduł 744[01].O1
Podstawy zawodu

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

stosowa

ć

przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy oraz ochrony

przeciwpo

ż

arowej,

−

stosowa

ć

przepisy ochrony

ś

rodowiska,

−

organizowa

ć

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

−

dobiera

ć

i stosowa

ć

odzie

ż

ochronn

ą

oraz

ś

rodki ochrony

indywidualnej,

−

stosowa

ć

procedury

udzielania

pierwszej

pomocy

osobom

poszkodowanym,

−

post

ę

powa

ć

zgodnie z instrukcj

ą

przeciwpo

ż

arow

ą

w przypadku

zagro

ż

enia po

ż

arowego,

−

zapobiega

ć

zagro

ż

eniom

ż

ycia i zdrowia pracowników,

−

charakteryzowa

ć

wyroby kaletnicze,

−

rozpoznawa

ć

dodatki

kaletnicze,

okre

ś

la

ć

ich

wła

ś

ciwo

ś

ci

i zastosowanie,

−

posługiwa

ć

si

ę

rysunkiem zawodowym,

−

rozró

ż

nia

ć

i klasyfikowa

ć

narz

ę

dzia, maszyny i urz

ą

dzenia kaletnicze,

−

dobiera

ć

parametry pracy maszyn i urz

ą

dze

ń

kaletniczych,

−

okre

ś

la

ć

zasady obsługi urz

ą

dze

ń

i przyrz

ą

dów pomiarowych,

−

posługiwa

ć

si

ę

instrukcjami obsługi maszyn i urz

ą

dze

ń

,

−

korzysta

ć

z ró

ż

nych

ź

ródeł informacji zawodowej.

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

ę

744[01].O1.01

Przestrzeganie przepisów bezpiecze

ń

stwa

i higieny pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej

oraz ochrony

ś

rodowiska

40

744[01].O1.02

Charakteryzowanie wyrobów kaletniczych

46

744[01].O1.03

Sporz

ą

dzanie rysunków technicznych

i odr

ę

cznych

50

744[01].O1.04

Stosowanie maszyn, urz

ą

dze

ń

i narz

ę

dzi

kaletniczych

80

Razem

216

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

3. Schemat układu jednostek modułowych

4. Literatura

Brzozowski Cz., Kału

ż

a B., Kosior Z.: Technologia kierunek skórzany.

WSiP, Warszawa 1993

Chejtman S.: Podstawy organizacji procesu produkcyjnego. PWE,
Warszawa 1971
Christ J., W.: Kaletnictwo – Podr

ę

cznik technologii dla ZSZ. WSiP,

Warszawa 1991
Hansen A.: Bezpiecze

ń

stwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1998

Kazik R., Krawczyk J.: Technologia odzie

ż

y. WSiP, Warszawa 1993

Korczak K., Szama

ń

ska J.: Rysunek zawodowy dla szkół przemysłu

skórzanego. WSiP, Warszawa 1994
Napora S.: Galanteria ze skóry i tworzyw sztucznych. WPLiS, Warszawa
1962
Pala S.: Maszyny i urz

ą

dzenia obuwnicze. PWSZ, Chorzów 1973

Persz T.: Materiałoznawstwo dla techników przemysłu skórzanego.
WSiP, Warszawa 1997
Rerutkiewicz J., Tobiszewski A.: Rymarstwo. WPLiS, Warszawa 1956

744[01].O1

Podstawy zawodu

744[01]. O1.04

Stosowanie maszyn, urz

ą

dze

ń

i narz

ę

dzi kaletniczych

744[01]. O1.03

Sporz

ą

dzanie rysunków technicznych

i odr

ę

cznych

744[01]. O1.02

Charakteryzowanie wyrobów

kaletniczych

744[01].O1.01

Przestrzeganie przepisów

bezpiecze

ń

stwa

i higieny pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej

oraz ochrony

ś

rodowiska

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Turnau I.: Polskie skórnictwo. Zakład Narodowy im. Ossoli

ń

skich,

Wrocław 1983
Waszkiewiczowie E. i S.: Rysunek zawodowy dla ZSZ. WSiP, Warszawa
1996
Bezpiecze

ń

stwo i ochrona człowieka w

ś

rodowisku pracy. Ergonomia.

CIOP, Warszawa 1999
Bezpiecze

ń

stwo pracy i ergonomia. CIOP, Warszawa 1999

Kodeks pracy

Wykaz literatury nale

ż

y aktualizowa

ć

w miar

ę

ukazywania si

ę

nowych

pozycji wydawniczych.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Jednostka modułowa 744[01].O1.01
Przestrzeganie przepisów bezpiecze

ń

stwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej oraz ochrony

ś

rodowiska

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

zastosowa

ć

podstawowe przepisy prawa dotycz

ą

ce bezpiecze

ń

stwa

i higieny pracy,

−

okre

ś

li

ć

prawa i obowi

ą

zki pracownika i pracodawcy,

−

zastosowa

ć

przepisy ochrony przeciwpo

ż

arowej,

−

zastosowa

ć

podr

ę

czny sprz

ę

t i

ś

rodki ga

ś

nicze zgodnie z zasadami

ochrony przeciwpo

ż

arowej,

−

okre

ś

li

ć

czynniki

ś

rodowiska pracy powoduj

ą

ce zagro

ż

enie zdrowia

i

ż

ycia pracowników,

−

okre

ś

li

ć

zasady zapobiegania wypadkom powodowanym przez

czynniki

ś

rodowiska pracy,

−

okre

ś

li

ć

zagro

ż

enia wyst

ę

puj

ą

ce podczas stosowania substancji

chemicznych,

−

zabezpieczy

ć

dost

ę

p do szkodliwych

ś

rodków chemicznych,

−

wyja

ś

ni

ć

znaczenie

wentylacji

i

klimatyzacji

pomieszcze

ń

produkcyjnych, biurowych i magazynowych,

−

dobra

ć

zabezpieczenia i osłony ruchomych cz

ęś

ci maszyn oraz

urz

ą

dze

ń

mechanicznych,

−

dokona

ć

analizy instrukcji obsługi maszyn i urz

ą

dze

ń

produkcyjnych,

−

zastosowa

ć

sprz

ę

t

oraz

ś

rodki

ochrony

indywidualnej

na

poszczególnych stanowiskach pracy,

−

okre

ś

li

ć

zagro

ż

enia

ś

rodowiska powstaj

ą

ce podczas wytwarzania

wyrobów kaletniczych,

−

wyja

ś

ni

ć

znaczenie ochrony

ś

rodowiska przyrodniczego,

−

udzieli

ć

pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,

−

przewidzie

ć

konsekwencje

z

tytułu

naruszenia

przepisów

bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy w trakcie wykonywania zada

ń

zawodowych,

−

wyja

ś

ni

ć

zasady zachowania si

ę

w razie wypadku przy pracy.

2. Materiał nauczania

Przepisy prawa dotycz

ą

ce bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy.

Prawa i obowi

ą

zki pracownika i pracodawcy.

Zagro

ż

enia po

ż

arowe, zasady ochrony przeciwpo

ż

arowej.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Czynniki

ś

rodowiska pracy: mikroklimat, skład chemiczny i zanieczyszczenie

powietrza, hałas i wibracje.
Zagro

ż

enia chemiczne substancjami aktywnymi oraz roztworami

i zestawami roboczymi.
Wentylacja i klimatyzacja pomieszcze

ń

produkcyjnych, biurowych

i magazynowych.
Zagro

ż

enia mechaniczne: ruchome cz

ęś

ci maszyn, ostrza no

ż

y.

Znaczenie sprz

ę

tu i

ś

rodków ochrony indywidualnej dla zdrowia

i

ż

ycia pracownika.

Zagro

ż

enia

ś

rodowiska powstaj

ą

ce podczas wytwarzania wyrobów

kaletniczych.
Ochrona

ś

rodowiska przyrodniczego i jej znaczenie dla człowieka.

Instrukcje obsługi maszyn i urz

ą

dze

ń

produkcyjnych.

Przewidywanie skutków zagro

ż

e

ń

.

Procedury udzielania pierwszej pomocy.
Zasady kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Wypadki przy pracy.
Zabezpieczanie miejsca wypadku.

3.

Ć

wiczenia

••••

Dobieranie

ś

rodków

ochrony

indywidualnej

dla

pracownika

na okre

ś

lonym stanowisku pracy.

••••

Dobieranie metod zabezpieczenia maszyn i urz

ą

dze

ń

.

••••

Analizowanie instrukcji obsługi maszyn i urz

ą

dze

ń

produkcyjnych.

••••

Wykonywanie sztucznego oddychania na fantomie.

••••

Udzielanie pierwszej pomocy osobie pora

ż

onej pr

ą

dem elektrycznym.

••••

Udzielanie pierwszej pomocy osobie z podejrzeniem zatrucia
okre

ś

lon

ą

substancj

ą

chemiczn

ą

.

••••

Zakładanie opatrunków uciskowych w celu zatamowania ró

ż

nego

rodzaju krwotoków.

••••

Dobieranie sprz

ę

tu i

ś

rodków ga

ś

niczych w zale

ż

no

ś

ci od rodzaju

po

ż

aru.

••••

Stosowanie podr

ę

cznego sprz

ę

tu i

ś

rodków ga

ś

niczych do gaszenia

po

ż

aru.

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Teksty przewodnie do

ć

wicze

ń

.

Kodeks Pracy.
Przepisy dotycz

ą

ce bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy w przemy

ś

le

skórzanym.
Ilustracje i fotografie obrazuj

ą

ce zagro

ż

enia na stanowiskach pracy

w przemy

ś

le kaletniczym.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Fantom do nauki udzielania pierwszej pomocy.
Zestaw

ś

rodków do nauki udzielania pierwszej pomocy.

Sprz

ę

t przeciwpo

ż

arowy.

Odzie

ż

ochronna i sprz

ę

t ochrony indywidualnej.

Regulaminy i instrukcje bezpiecznej obsługi maszyn i urz

ą

dze

ń

.

Normy, instrukcje i przepisy dotycz

ą

ce ochrony

ś

rodowiska.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje zagadnienia dotycz

ą

ce zasad

kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

Podczas realizacji programu nale

ż

y zwróci

ć

uwag

ę

na obowi

ą

zki

pracownika i pracodawcy w zakresie bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy,

znaczenie

ochrony

zdrowia

w

pracy

zawodowej

oraz

skutki

nieprzestrzegania przepisów bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

ż

arowej i ochrony

ś

rodowiska.

Wskazane jest stosowanie nast

ę

puj

ą

cych metod nauczania:

inscenizacji,

metody

sytuacyjnej,

ć

wicze

ń

praktycznych

z zastosowaniem sprz

ę

tu i

ś

rodków ochrony indywidualnej.

Program

jednostki

modułowej

powinien

by

ć

realizowany

w zakładach kaletniczych, warsztatach szkolnych lub odpowiednio
wyposa

ż

onej pracowni.

Zaj

ę

cia nale

ż

y prowadzi

ć

w grupie do 15 osób. Wskazane jest, aby

nauczyciel prowadz

ą

cy zaj

ę

cia był specjalist

ą

z zakresu bezpiecze

ń

stwa

i higieny pracy. Podstawow

ą

metod

ą

nauczania b

ę

d

ą

ć

wiczenia

realizowane indywidualnie lub w zespołach 2 - 3 osobowych. Nauczyciel
powinien przygotowa

ć

materiały potrzebne do realizacji

ć

wicze

ń

: teksty

przewodnie, instrukcje, normy, przepisy prawa. Realizacja

ć

wicze

ń

mo

ż

e

odbywa

ć

si

ę

w warunkach rzeczywistych i symulacyjnych.

Konieczne jest u

ś

wiadomienie uczniom,

ż

e zdrowie i

ż

ycie człowieka

oraz jego ochrona w

ś

rodowisku pracy jest spraw

ą

nadrz

ę

dn

ą

.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie osi

ą

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

ć

si

ę

przez cały

czas realizacji programu jednostki, na podstawie okre

ś

lonych kryteriów

oceniania.

W procesie sprawdzania osi

ą

gni

ęć

uczniów proponuje si

ę

stosowanie

sprawdzianów ustnych, sprawdzianów pisemnych, testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych oraz obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania zada

ń

.

Wiadomo

ś

ci i umiej

ę

tno

ś

ci uczniów niezb

ę

dne do realizacji

ć

wicze

ń

mog

ą

by

ć

sprawdzane za pomoc

ą

testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Obserwuj

ą

c czynno

ś

ci ucznia podczas wykonywania

ć

wicze

ń

, nale

ż

y

zwraca

ć

uwag

ę

na:

−

przestrzeganie przepisów dotycz

ą

cych bezpiecze

ń

stwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej oraz ochrony

ś

rodowiska,

−

udzielanie pierwszej pomocy zgodnie z przyj

ę

t

ą

procedur

ą

,

−

stosowanie sprz

ę

tu przeciwpo

ż

arowego,

−

dobór

ś

rodków ochrony indywidualnej.

W ocenie ko

ń

cowej osi

ą

gni

ęć

uczniów nale

ż

y uwzgl

ę

dni

ć

wyniki

sprawdzianów oraz poziom wykonania

ć

wicze

ń

.

W procesie oceniania osi

ą

gni

ęć

uczniów nale

ż

y stosowa

ć

obowi

ą

zuj

ą

c

ą

skal

ę

ocen.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Jednostka modułowa 744[01].O1.02
Charakteryzowanie wyrobów kaletniczych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

posłu

ż

y

ć

si

ę

terminologi

ą

dotycz

ą

c

ą

wyrobów, cz

ęś

ci składowych,

półproduktów i dodatków kaletniczych,

−

rozró

ż

ni

ć

rodzaje wyrobów kaletniczych,

−

rozró

ż

ni

ć

elementy wyrobów kaletniczych,

−

rozpozna

ć

cz

ęś

ci składowe i dodatki w wyrobie kaletniczym,

−

okre

ś

li

ć

techniki monta

ż

u i wyko

ń

czenia wyrobów kaletniczych,

−

dokona

ć

podziału wyrobów kaletniczych na grupy asortymentowe,

−

okre

ś

li

ć

kryteria podziału wyrobów kaletniczych w aspekcie rozwi

ą

za

ń

konstrukcyjnych i materiałowych,

−

dokona

ć

analizy norm dotycz

ą

cych wyrobów kaletniczych.

2. Materiał nauczania

Wyroby kaletnicze - elementy wyrobów, dodatki kaletnicze.
Terminologia dotycz

ą

ca wyrobów kaletniczych.

Charakterystyka asortymentów wyrobów kaletniczych.
Techniki monta

ż

u wyrobów kaletniczych.

Normy dotycz

ą

ce wyrobów kaletniczych.

3.

Ć

wiczenia

•

Rozpoznawanie wyrobów kaletniczych i ich elementów.

•

Rozró

ż

nianie cz

ęś

ci składowych okre

ś

lonego modelu wyrobu.

•

Rozpoznawanie cech kwalifikuj

ą

cych wyroby kaletnicze do grup

asortymentowych.

•

Dobieranie dodatków kaletniczych do okre

ś

lonych wyrobów.

•

Analizowanie norm dotycz

ą

cych wyrobów kaletniczych.

•

Ocenianie

jako

ś

ci

wyrobów

kaletniczych

z

uwzgl

ę

dnieniem

przeznaczenia i zastosowanych materiałów.

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Plansze pogl

ą

dowe, foliogramy i makiety obrazuj

ą

ce wyroby, cz

ęś

ci

składowe, dodatki kaletnicze.
Elementy składowe wyrobów kaletniczych.
Narz

ę

dzia i przyrz

ą

dy warsztatowe.

PN - ISO.
Modele wyrobów.
Wyroby kaletnicze z poszczególnych grup asortymentowych.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Elementy zdobnicze wyrobów kaletniczych.
Okucia metalowe.

ś

urnale, katalogi i prospekty wyrobów kaletniczych.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje tre

ś

ci dotycz

ą

ce charakterystyki

wyrobów kaletniczych.

Podczas realizacji programu jednostki nale

ż

y zwróci

ć

szczególn

ą

uwag

ę

na rodzaje wyrobów, ich elementy, przeznaczenie oraz techniki

monta

ż

u i wyko

ń

czania wyrobów kaletniczych.

W pracy nauczyciela powinny znale

źć

zastosowanie nast

ę

puj

ą

ce

metody nauczania: wykład informacyjny, dyskusja dydaktyczna, pokaz
z obja

ś

nieniem oraz

ć

wiczenia.

Nale

ż

y stosowa

ć

grupow

ą

form

ę

pracy uczniów, w grupach do 15

osób. Praca w grupie wpływa na wi

ę

ksz

ą

efektywno

ść

kształcenia oraz

na zdobywanie przez uczniów umiej

ę

tno

ś

ci ponadzawodowych, takich

jak: komunikowanie si

ę

, współpraca w zespole.

Zaj

ę

cia powinny si

ę

odbywa

ć

w pracowni technologii wyposa

ż

onej

w niezb

ę

dne pomoce dydaktyczne. Podczas realizacji programu

wskazane

jest

organizowanie

wycieczek

dydaktycznych

do

przedsi

ę

biorstw

produkuj

ą

cych

ró

ż

norodny

asortyment

wyrobów

kaletniczych.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

ą

gni

ęć

uczniów powinno by

ć

prowadzone

systematycznie podczas realizacji programu jednostki modułowej, na
podstawie

okre

ś

lonych

kryteriów.

Kryteria

oceniania

powinny

uwzgl

ę

dnia

ć

poziom

umiej

ę

tno

ś

ci

przewidzianych

w szczegółowych celach kształcenia.

W procesie oceniania nale

ż

y stosowa

ć

:

−

sprawdziany ustne i pisemne,

−

testy osi

ą

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacj

ę

pracy ucznia podczas wykonywania

ć

wicze

ń

.

Podczas kontroli i oceny dokonywanej w formie ustnej i pisemnej

nale

ż

y zwraca

ć

uwag

ę

na merytoryczn

ą

jako

ść

wypowiedzi, operowanie

zdobyt

ą

wiedz

ą

, wła

ś

ciwe stosowanie terminologii oraz umiej

ę

tno

ść

poprawnego wnioskowania.

Podczas obserwacji pracy uczniów wykonywanej w trakcie

ć

wicze

ń

nale

ż

y zwraca

ć

uwag

ę

na:

−

rozpoznawanie wyrobów kaletniczych,

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

−

posługiwanie

si

ę

terminologi

ą

dotycz

ą

c

ą

wyrobów,

cz

ęś

ci

składowych, półproduktów i dodatków kaletniczych,

−

rozpoznawanie cz

ęś

ci składowych i dodatków w wyrobach

kaletniczych,

−

dokonywanie

podziału

wyrobów

kaletniczych

na

grupy

asortymentowe.
Dokonywanie bie

żą

cej oceny osi

ą

gni

ęć

uczniów umo

ż

liwia korekt

ę

popełnianych w trakcie pracy bł

ę

dów.

W

ocenie

ko

ń

cowej

osi

ą

gni

ęć

uczniów

nale

ż

y

uwzgl

ę

dni

ć

poprawno

ść

wykonania zada

ń

.

Ocenianie powinno by

ć

zgodne

z obowi

ą

zuj

ą

c

ą

skal

ą

ocen.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

Jednostka modułowa 744[01].O1.03
Sporz

ą

dzanie rysunków technicznych i odr

ę

cznych

1.Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

okre

ś

li

ć

rodzaje rysunków technicznych i zasady ich wykonywania,

−

dobra

ć

materiały i przybory kre

ś

larskie do rysowania,

−

zorganizowa

ć

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

−

posłu

ż

y

ć

si

ę

przyborami kre

ś

larskimi,

−

dobra

ć

rodzaj i grubo

ść

linii do okre

ś

lonych rysunków,

−

zastosowa

ć

zasady normalizacji w rysunku,

−

opisa

ć

pismem technicznym rysunki elementów maszyn, urz

ą

dze

ń

i wyrobów kaletniczych,

−

wykona

ć

rysunki rozwini

ęć

i przekrojów brył,

−

wykona

ć

rzuty aksonometryczne i prostok

ą

tne brył,

−

sporz

ą

dzi

ć

rysunki przekrojów prostych cz

ęś

ci maszyn i urz

ą

dze

ń

,

−

zastosowa

ć

symbole graficzne w schematach kinematycznych,

−

zwymiarowa

ć

na rysunkach cz

ęś

ci składowe wyrobów oraz proste

cz

ęś

ci maszyn i urz

ą

dze

ń

,

−

odczyta

ć

rysunki techniczne zło

ż

eniowe wyrobów kaletniczych,

−

przedstawi

ć

w perspektywie zbie

ż

nej figury, bryły i wyroby kaletnicze,

−

wykona

ć

odr

ę

czne rysunki brył i wyrobów kaletniczych,

−

zastosowa

ć

zasady kolorystyki i kompozycji w projektowaniu wyrobów

kaletniczych,

−

dobra

ć

barwy do projektowanych wyrobów,

−

zaprojektowa

ć

ornamenty w wyrobach kaletniczych,

−

okre

ś

li

ć

wielko

ś

ci

i

proporcje

wyrobów

odpowiednio

do

przeznaczenia,

−

okre

ś

li

ć

kierunki mody dotycz

ą

ce wyrobów kaletniczych, na podstawie

analizy

ż

urnali, czasopism i pokazów,

−

zastosowa

ć

ró

ż

ne techniki kopiowania rysunków

ż

urnalowych,

−

zastosowa

ć

techniki projektowania wyrobów kaletniczych,

−

wykona

ć

projekty wyrobów kaletniczych z uwzgl

ę

dnieniem aktualnej

mody oraz wzorów historycznych i ludowych.

2. Materiał nauczania

Rysunek zawodowy w przemy

ś

le kaletniczym.

Rodzaje i zasady wykonywania rysunków technicznych.
Materiały i przybory kre

ś

larskie.

Organizacja stanowiska pracy.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

Normalizacja w rysunku zawodowym.
Wymiary arkuszy, tabliczki i podziałki rysunkowe.
Rodzaje i grubo

ść

linii rysunkowych.

Znormalizowane pismo techniczne - pochyłe.
Kre

ś

lenia linii prostych, konstrukcja k

ą

tów, figur płaskich.

Rysunki brył.
Rzuty uko

ś

ne, prostok

ą

tne.

Podstawowe prawa perspektywy.
Wymiarowanie.
Podstawy kolorystyki.
Znaczenie i zastosowanie barw w rysunku zawodowym.
Techniki wykonywania i odczytywania rysunków.
Kopie rysunków

ż

urnalowych.

Rysunek odr

ę

czny z pami

ę

ci i z natury wyrobów kaletniczych.

Projekty wyrobów kaletniczych.

3.

Ć

wiczenia

•

Przygotowanie arkuszy rysunkowych ró

ż

nych formatów.

•

Zastosowanie ró

ż

nych grubo

ś

ci linii podczas wykonywania rysunków.

•

Pisaniem pismem pochyłym.

•

Kre

ś

lenie konstrukcyjne linii równoległych i prostopadłych.

•

Konstruowanie figur płaskich.

•

Rzutowanie uko

ś

ne figur płaskich i brył geometrycznych.

•

Wymiarowanie cz

ęś

ci składowych i wyrobów kaletniczych.

•

Rysowanie w perspektywie zbie

ż

nej wyrobów kaletniczych.

•

Dobieranie barw o ró

ż

nych temperaturach i walorach do okre

ś

lonych

wyrobów kaletniczych.

•

Szkicowanie wyrobów kaletniczych i ich cz

ęś

ci z zachowaniem

proporcji.

•

Projektowanie wyrobów kaletniczych z zastosowaniem symetrii

i asymetrii w układach zdobniczych.

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Filmy, plansze i schematy dotycz

ą

ce rysunku zawodowego.

Modele figur i brył geometrycznych.
Modele wyrobów kaletniczych i ich elementów.
Normy polskie z zakresu rysunku technicznego i wykonanych prac.
Czasopisma zawodowe,

ż

urnale, albumy.

Próbki

materiałów:

skór,

tworzyw

skóropodobnych,

materiałów

włókienniczych i pasmanterii.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Celem realizacji programu jednostki jest kształtowanie umiej

ę

tno

ś

ci

odczytywania i sporz

ą

dzania rysunków technicznych i instrukta

ż

owych

dotycz

ą

cych wytwarzania wyrobów kaletniczych. Uczniowie podczas

zaj

ęć

poznaj

ą

ró

ż

ne rodzaje pisma technicznego i układów literniczych,

dobieraj

ą

materiały i przybory do wykonywania rysunków technicznych,

wykonuj

ą

rysunki w skali.

Zaj

ę

cia powinny odbywa

ć

si

ę

w pracowni rysunku zawodowego

wyposa

ż

onej w stoły i przybory kre

ś

larskie, materiały rysunkowe oraz

ś

rodki dydaktyczne.

Program jednostki powinien by

ć

realizowany takimi metodami jak:

pokaz z obja

ś

nieniem,

ć

wiczenia oraz metoda projektów. Podstawow

ą

metod

ą

nauczania powinny by

ć

ć

wiczenia indywidualne wykonywane

w grupie do 15 osób.

Organizuj

ą

c miejsce pracy ucznia nale

ż

y zwróci

ć

uwag

ę

na

rozmieszczenie materiałów i przyborów rysunkowych, o

ś

wietlenie oraz

postaw

ę

ucznia podczas pracy.

Podczas wykonywania układów literniczych i rysunku technicznego

szczególn

ą

uwag

ę

nale

ż

y zwróci

ć

na poprawno

ść

wykonywania zada

ń

.

W procesie nauczania tre

ś

ci kształcenia powinny by

ć

aktualizowane

zgodnie z post

ę

pem technicznym, technologicznym oraz zmianami

w zakresie mody.

Po wykonaniu zadania prace mo

ż

na zaprezentowa

ć

na wystawie

klasowej.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Osi

ą

gni

ę

cia uczniów w zakresie wyodr

ę

bnionych celów kształcenia

powinny by

ć

oceniane na podstawie okre

ś

lonych kryteriów.

W procesie oceniania zaleca si

ę

stosowa

ć

sprawdziany praktyczne

oraz obserwacj

ę

czynno

ś

ci uczniów podczas wykonywania

ć

wicze

ń

.

Proponuje si

ę

równie

ż

stosowanie testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych. Zadania

w te

ś

cie mog

ą

by

ć

otwarte (krótkiej odpowiedzi, z luk

ą

) lub zamkni

ę

te

(wielokrotnego wyboru, na dobieranie, typu prawda – fałsz), mog

ą

dotyczy

ć

rodzajów rysunków technicznych oraz zasad wymiarowania

rysunków.

Obserwuj

ą

c czynno

ś

ci ucznia podczas wykonywania

ć

wicze

ń

nale

ż

y

zwróci

ć

uwag

ę

na:

−

organizacj

ę

stanowiska pracy,

−

szkicowanie elementów wyrobów,

−

stosowanie przyborów kre

ś

larskich,

−

stosowanie oznacze

ń

na rysunkach,

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

−

opisywanie i wymiarowanie rysunków,

−

estetyk

ę

wykonanego rysunku lub projektu oraz umiej

ę

tno

ść

prezentacji,

−

samodzielno

ść

i terminowo

ść

wykonania pracy.

Dokonywanie bie

żą

cej oceny osi

ą

gni

ęć

ucznia umo

ż

liwia korekt

ę

popełnianych w trakcie pracy bł

ę

dów.

Proces sprawdzania i oceniania osi

ą

gni

ęć

uczniów powinien by

ć

realizowany

na

podstawie

okre

ś

lonych

kryteriów,

zgodnie

z obowi

ą

zuj

ą

c

ą

skal

ą

ocen.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

Jednostka modułowa 744[01].O1.04
Stosowanie

maszyn,

urz

ą

dze

ń

i

narz

ę

dzi

kaletniczych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

wyja

ś

ni

ć

podstawowe poj

ę

cia z zakresu mechaniki: praca, moc,

energia, tarcie i jego rodzaje oraz sprawno

ść

maszyn,

−

rozró

ż

ni

ć

maszyny

i

urz

ą

dzenia

stosowane

w

procesach

technologicznych,

−

sklasyfikowa

ć

maszyny i urz

ą

dzenia w zale

ż

no

ś

ci od budowy, zasady

działania i zastosowania praktycznego,

−

rozró

ż

ni

ć

cz

ęś

ci maszyn,

−

wyja

ś

ni

ć

budow

ę

i zasad

ę

działania maszyn stosowanych

w kaletnictwie,

−

okre

ś

li

ć

podstawowe i specjalne wyposa

ż

enie maszyn,

−

rozró

ż

ni

ć

parametry techniczne maszyn,

−

okre

ś

li

ć

zastosowanie mechanizmów maszyn,

−

odczyta

ć

schematy kinematyczne maszyn,

−

wyja

ś

ni

ć

poj

ę

cia tolerancji i pasowania cz

ęś

ci maszyn,

−

scharakteryzowa

ć

typy i rodzaje poł

ą

cze

ń

, wskaza

ć

ich zastosowanie,

−

wyja

ś

ni

ć

działanie ło

ż

ysk, osi, wałów, sprz

ę

gieł, hamulców

i przekładni oraz okre

ś

li

ć

ich zastosowanie,

−

rozró

ż

ni

ć

nap

ę

dy i sterowanie: hydrauliczne, pneumatyczne

i elektryczne,

−

okre

ś

li

ć

rol

ę

zabezpiecze

ń

stosowanych

w

maszynach

i urz

ą

dzeniach,

−

scharakteryzowa

ć

instalacje

elektryczne

oraz

wyposa

ż

enie

przeciwpora

ż

eniowe,

−

okre

ś

li

ć

zasady eksploatacji, czyszczenia i bie

żą

cej konserwacji

maszyn i urz

ą

dze

ń

,

−

zastosowa

ć

przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy oraz ochrony

przeciwpo

ż

arowej dotycz

ą

ce maszyn i urz

ą

dze

ń

kaletniczych.

2. Materiał nauczania

Podstawowe poj

ę

cia mechaniki: praca, moc, energia, tarcie i jego

rodzaje, sprawno

ść

maszyn.

Klasyfikacja maszyn i urz

ą

dze

ń

kaletniczych.

Cz

ęś

ci maszyn.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

Parametry techniczne maszyn – wymiary gabarytowe, wydajno

ść

i moc

maszyn.
Mechanizmy maszyn – rodzaje i zastosowanie.
Tolerancja i pasowanie w budowie maszyn.
Nap

ę

d i sterowanie hydrauliczne.

Silniki elektryczne.
Instalacje elektryczne.
Osie, wały, czopy i ło

ż

yska – rodzaje i zastosowanie.

Sprz

ę

gła i hamulce – budowa, rodzaje i zastosowanie.

Poł

ą

czenia rozł

ą

czne i nierozł

ą

czne.

Przekładnie mechaniczne – klasyfikacja i charakterystyka.
Wpływ konstrukcji i metod eksploatacji maszyn na bezpiecze

ń

stwo

pracy.
Zasady u

ż

ytkowania i konserwacji maszyn i urz

ą

dze

ń

.

3.

Ć

wiczenia

•

Rozró

ż

nianie maszyn stosowanych w kaletnictwie.

•

Rozró

ż

nianie cz

ęś

ci maszyn oraz mechanizmów stosowanych

w maszynach i urz

ą

dzeniach produkcyjnych.

•

Analizowanie pracy mechanizmów i elementów roboczych maszyn

szwalniczych.

•

Rozró

ż

nianie rodzajów poł

ą

cze

ń

.

•

Rozró

ż

nianie przekładni.

•

Rysowanie schematów przenoszenia ruchu obrotowego i przekładni.

•

Analizowanie budowy i zasady działania silnika elektrycznego.

•

Dobieranie

ś

rodków do konserwacji maszyn kaletniczych.

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Modele, eksponaty i przekroje maszyn, cz

ęś

ci maszyn, mechanizmów.

Modele maszyn szwalniczych stosowanych w kaletnictwie.
Foliogramy przedstawiaj

ą

ce oprzyrz

ą

dowanie maszyn szwalniczych.

Plansze i tablice przedstawiaj

ą

ce cz

ęś

ci maszyn oraz mechanizmów.

Schematy kinetyczne maszyn, nap

ę

dów, mechanizmów i instalacji

elektrycznych.
Katalogi maszyn i urz

ą

dze

ń

stosowanych w kaletnictwie.

Filmy dydaktyczne obrazuj

ą

ce prac

ę

ró

ż

nych maszyn szwalniczych.

Foliogramy lub prospekty przedstawiaj

ą

ce narz

ę

dzia, urz

ą

dzenia

i maszyny stosowane w produkcji kaletniczej.
Instrukcje obsługi maszyn.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program

jednostki

modułowej

obejmuje

tre

ś

ci

dotycz

ą

ce

maszynoznawstwa ogólnego. Uczniowie powinni naby

ć

umiej

ę

tno

ś

ci

rozpoznawania cz

ęś

ci maszyn, mechanizmów i urz

ą

dze

ń

stosowanych

w kaletnictwie. Po zako

ń

czeniu realizacji programu tej jednostki

uczniowie powinni umie

ć

wyja

ś

ni

ć

zastosowanie podstawowych praw

mechaniki w działaniu maszyn oraz zasady u

ż

ytkowania maszyn

i urz

ą

dze

ń

.

Zaj

ę

cia powinny by

ć

realizowane w warsztatach szkolnych, w grupie

do 15 osób, w zespołach 2-4 osobowych. W procesie kształcenia
powinny znale

źć

zastosowanie nast

ę

puj

ą

ce metody nauczania: wykład

informacyjny, pokaz z obja

ś

nieniem, pokaz z instrukta

ż

em oraz

ć

wiczenia.

Wskazane jest prezentowanie filmów dydaktycznych dotycz

ą

cych

budowy i eksploatacji maszyn oraz organizowanie wycieczek
dydaktycznych do zakładów kaletniczych.

Opanowanie

przez

uczniów

umiej

ę

tno

ś

ci

znajduj

ą

cych

si

ę

w programie tej jednostki modułowej jest niezb

ę

dne do kształtowania

umiej

ę

tno

ś

ci

okre

ś

lonych

w

celach

kształcenia

jednostek

wyodr

ę

bnionych w modułach zawodowych.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

ą

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

ć

si

ę

w trakcie realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre

ś

lonych kryteriów. Podczas kontroli i oceny osi

ą

gni

ęć

uczniów

nale

ż

y sprawdza

ć

umiej

ę

tno

ś

ci operowania zdobyt

ą

wiedz

ą

, zwraca

ć

uwag

ę

na merytoryczn

ą

jako

ść

wypowiedzi, wła

ś

ciwe stosowanie poj

ęć

technicznych, poprawno

ść

wnioskowania.

W procesie oceniania wskazane jest stosowanie:

−

sprawdzianów ustnych,

−

sprawdzianów pisemnych,

−

testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania

ć

wicze

ń

.

−

Proces oceniania powinien obejmowa

ć

:

−

diagnoz

ę

poziomu wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci uczniów w trakcie realizacji

programu jednostki, pod k

ą

tem zało

ż

onych celów kształcenia,

−

identyfikowanie post

ę

pów uczniów w procesie kształcenia oraz

trudno

ś

ci w realizacji celów,

−

sprawdzanie wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci ucznia po zako

ń

czeniu realizacji

programu jednostki modułowej.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

Dokonuj

ą

c oceny osi

ą

gni

ęć

uczniów nale

ż

y zwraca

ć

uwag

ę

na:

−

operowanie wiedz

ą

z zakresu mechaniki oraz wytrzymało

ś

ci

materiałów,

−

klasyfikowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

w zale

ż

no

ś

ci od budowy, zasady

działania oraz zastosowania praktycznego,

−

rozró

ż

nianie cz

ęś

ci maszyn,

−

wyja

ś

nianie zasad działania maszyn i urz

ą

dze

ń

oraz mo

ż

liwo

ś

ci ich

zastosowania w produkcji wyrobów kaletniczych,

−

okre

ś

lanie zasad u

ż

ytkowania maszyn.

Ocenianie pracy uczniów powinno by

ć

dokonywane zgodnie

z obowi

ą

zuj

ą

c

ą

skal

ą

ocen.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

Moduł 744[O1].Z1
Surowce i materiały kaletnicze

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

rozró

ż

nia

ć

materiały kaletnicze,

−

dokonywa

ć

podziału topograficznego skór i okre

ś

la

ć

ich wła

ś

ciwo

ś

ci,

−

rozró

ż

nia

ć

skóry wyprawione ró

ż

nymi metodami,

−

rozpoznawa

ć

wady i uszkodzenia skór wyprawionych,

−

charakteryzowa

ć

rodzaje skór wyprawionych oraz okre

ś

la

ć

ich

przeznaczenie w produkcji asortymentowej wyrobów kaletniczych,

−

konserwowa

ć

i magazynowa

ć

skóry gotowe,

−

posługiwa

ć

si

ę

normami dotycz

ą

cymi klasyfikacji jako

ś

ciowej

i cechowania skór wyprawionych,

−

rozró

ż

nia

ć

rodzaje tworzyw skóropodobnych, okre

ś

la

ć

ich wła

ś

ciwo

ś

ci

i przydatno

ść

w produkcji kaletniczej,

−

rozró

ż

nia

ć

materiały włókiennicze, tkaniny naturalne i syntetyczne,

−

okre

ś

la

ć

zastosowanie materiałów włókienniczych w produkcji

wyrobów kaletniczych,

−

rozpoznawa

ć

materiały papiernicze, okre

ś

la

ć

ich wła

ś

ciwo

ś

ci,

−

rozpoznawa

ć

dodatki

kaletnicze,

okre

ś

la

ć

ich

wła

ś

ciwo

ś

ci

i zastosowanie,

−

magazynowa

ć

materiały nieskórzane i dokonywa

ć

ich konserwacji,

−

rozpoznawa

ć

wady materiałów nieskórzanych oraz okre

ś

la

ć

ich

wpływ na jako

ść

i trwało

ść

wyrobów,

−

charakteryzowa

ć

materiały pomocnicze stosowane w kaletnictwie,

−

okre

ś

la

ć

jako

ść

materiałów

pomocniczych

na

podstawie

obowi

ą

zuj

ą

cych norm,

−

posługiwa

ć

si

ę

przyrz

ą

dami i urz

ą

dzeniami pomiarowymi,

−

przeprowadza

ć

podstawowe badania organoleptyczne okre

ś

laj

ą

ce

wła

ś

ciwo

ś

ci materiałów,

−

okre

ś

la

ć

skład i zastosowanie

ś

rodków wyko

ń

czalniczych do wyrobów

kaletniczych,

−

ocenia

ć

jako

ść

materiałów pomocniczych na podstawie bada

ń

organoleptycznych,

−

stosowa

ć

przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

ż

arowej oraz ochrony

ś

rodowiska dotycz

ą

ce pracy

z materiałami łatwopalnymi i toksycznymi.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin na

realizacj

ę

744[01].Z1.01

Stosowanie surowców skórzanych i skór
wyprawionych

60

744[01].Z1.02

Stosowanie surowców i materiałów
włókienniczych

46

744[01].Z1.03

Stosowanie tworzyw sztucznych
i materiałów skóropodobnych

40

744[01].Z1.04

Stosowanie materiałów pomocniczych
do produkcji wyrobów kaletniczych

56

744[01].Z1.05

Ocenianie jako

ś

ci surowców i materiałów do

produkcji wyrobów kaletniczych

50

Razem 252

3. Schemat układu jednostek modułowych

744[01]. Z1

Surowce i materiały

kaletnicze

744[01].Z1.02

Stosowanie surowców

i materiałów włókienniczych

744[01].Z1.03

Stosowanie tworzyw

sztucznych i materiałów

skóropodobnych

744[01]. Z1.05

Ocenianie jako

ś

ci surowców

i materiałów do produkcji wyrobów

kaletniczych

744[01].Z1.01

Stosowanie surowców

skórzanych i skór

wyprawionych

744[01]. Z1.04

Stosowanie materiałów

pomocniczych do produkcji wyrobów

kaletniczych

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

4. Literatura

Brzozowski Cz., Kału

ż

a B., Kosior Z.: Technologia - kierunek skórzany.

WSiP, Warszawa 1993

Christ J., W.: Kaletnictwo. WSiP, Warszawa 1991
Dobrosz K., Matysiak A.: Tworzywa sztuczne. Materiałoznawstwo
i przetwórstwo. WSiP, Warszawa 1994
Dobosz

K.,

Matysiak

A.:

Tworzywa

sztuczne.

Wła

ś

ciwo

ś

ci

i zastosowanie. WSiP, Warszawa 1979
Duda I., Marcinkowska E.: Towaroznawstwo wyrobów skórzanych
i futrzarskich, AE w Krakowie, Kraków 2001
Duda I.: Zamienniki skór naturalnych, AE w Krakowie, Kraków 1988.
Napora S.: Galanteria ze skóry i tworzyw sztucznych. WPLiS, Warszawa
1962
Persz T.: Materiałoznawstwo dla techników przemysłu skórzanego.
WSiP, Warszawa 1997
Persz T.: Materiałoznawstwo dla zasadniczych szkół zawodowych.
WSiP, Warszawa 1980
Praca zbiorowa: Tworzywa skóropodobne. WNT, Warszawa 1973
Czasopisma bran

ż

owe.

Wykaz literatury nale

ż

y aktualizowa

ć

w miar

ą

ukazywania si

ę

nowych

pozycji wydawniczych.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

Jednostka modułowa 744[01].Z1.01
Stosowanie

surowców

skórzanych

i

skór

wyprawionych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

wyja

ś

ni

ć

rol

ę

skóry u zwierz

ą

t,

−

wyja

ś

ni

ć

znaczenie skór zwierz

ą

t w zaspokajaniu potrzeb człowieka,

−

rozpozna

ć

skóry naturalne,

−

okre

ś

li

ć

histologiczn

ą

, chemiczn

ą

i topograficzn

ą

budow

ę

tkanki

skórnej i włosa,

−

scharakteryzowa

ć

przebieg procesu wyprawy skór,

−

wyja

ś

ni

ć

cel wyprawy – garbowania, wyko

ń

czania i uszlachetniania

skór surowych,

−

okre

ś

li

ć

rodzaj garbowania i sposób wyko

ń

czania skór,

−

okre

ś

li

ć

wymagania technologiczne dla poszczególnych rodzajów

i gatunków skór,

−

rozpozna

ć

wady i uszkodzenia skór wyprawionych oraz okre

ś

li

ć

ich

wpływ na jako

ść

wyrobów kaletniczych,

−

dokona

ć

podziału skór gotowych ze wzgl

ę

du na przeznaczenie

asortymentowe,

−

dobra

ć

ś

rodki wyko

ń

czalnicze w zale

ż

no

ś

ci od rodzaju skóry

i sposobu wyko

ń

czenia,

−

okre

ś

li

ć

sposoby cechowania skór gotowych,

−

okre

ś

li

ć

sposoby pakowania, przechowywania i transportu skór

gotowych.

2. Materiał nauczania

Rola skóry w

ż

yciu zwierz

ę

cia.

Znaczenie skór zwierz

ą

t w zaspokajaniu potrzeb człowieka.

Rodzaje skór surowych.
Budowa histologiczna i chemiczna tkanki skórnej i włosa.
Układ topograficzny skór.
Cel i etapy wyprawy skór.
Przygotowanie skór do garbowania.
Garbowanie wła

ś

ciwe skór – metody i sposoby garbowania.

Wyko

ń

czanie skór w zale

ż

no

ś

ci od przeznaczenia.

Podział i charakterystyka skór gotowych ze wzgl

ę

du na przeznaczenie

asortymentowe.
Wady i uszkodzenia skór gotowych.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

Klasyfikacja jako

ś

ciowa skór gotowych.

Skóry galanteryjne – podział i charakterystyka.
Magazynowanie, konserwacja i transport skór wyprawionych.

3.

Ć

wiczenia

•

Rozpoznawanie rodzaju skór surowych po kształcie.

•

Rozpoznawanie rodzaju skór po charakterze okrywy włosowej.

•

Obserwacja przekroju tkanki skórnej i włosa pod mikroskopem.

•

Okre

ś

lanie ró

ż

nic w budowie tkanki skórnej, włosa i okrywy włosowej

skór ró

ż

nego rodzaju.

•

Rozpoznawanie cz

ęś

ci topograficznych skór.

•

Rozpoznawanie metod i etapów wyprawy skór w zakładzie

garbarskim.

•

Rozpoznawanie asortymentów skór gotowych, okre

ś

lanie metod

wyprawy i rodzaju wyko

ń

czenia.

•

Klasyfikowanie jako

ś

ciowe skór wyprawionych na podstawie

obowi

ą

zuj

ą

cych norm.

•

Okre

ś

lanie sposobów konserwacji skór.

•

Okre

ś

lanie warunków magazynowania skór gotowych.

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Mikroskopy z oprzyrz

ą

dowaniem i lupy.

Grubo

ś

ciomierz.

Mikroskop do okre

ś

lania budowy strukturalnej skóry i włosów.

Zestaw ró

ż

nych rodzajów skór.

Normy dotycz

ą

ce klasyfikacji skór surowych i skór wyprawionych.

Normy przedmiotowe i czynno

ś

ciowe dotycz

ą

ce skór.

Plansze, filmy, przezrocza przedstawiaj

ą

ce: budow

ę

skóry surowej,

budow

ę

ró

ż

nych rodzajów włosa, budow

ę

tkanki skórnej i włosa oraz

układ topograficzny ró

ż

nych rodzajów skór, ró

ż

ne rodzaje skór

surowych, schemat wyprawy skór.
Próbki skór wyprawionych i wyko

ń

czonych ró

ż

nymi metodami.

Próbki skór z ró

ż

nymi wadami i uszkodzeniami.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje wiedz

ę

o skórze naturalnej

jako podstawowym surowcu wykorzystywanym do wykonywania
wyrobów

kaletniczych.

Realizacja

programu

jednostki

powinna

rozpoczyna

ć

si

ę

od charakterystyki budowy fizycznej i chemicznej skóry

surowej i okre

ś

lenia znaczenia białka naturalnego, modyfikowanego

podczas wyprawy skóry celem zabezpieczenia przed procesami gnicia
oraz uzyskania odpowiednich wła

ś

ciwo

ś

ci skór.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

Uczniowie powinni nauczy

ć

si

ę

rozpoznawa

ć

i dobiera

ć

skóry na

zaplanowane asortymenty wyrobów kaletniczych.

W procesie kształcenia zalecane jest stosowanie nast

ę

puj

ą

cych

metod nauczania:

−

pokazu z obja

ś

nieniem,

−

tekstu przewodniego,

−

ć

wicze

ń

praktycznych.

Przed przyst

ą

pieniem do wykonywania

ć

wicze

ń

nale

ż

y zapozna

ć

uczniów z zakresem i rodzajem wykonywanych zada

ń

, obsług

ą

aparatury oraz obowi

ą

zuj

ą

cymi przepisami bezpiecze

ń

stwa i higieny

pracy oraz ochrony przeciwpo

ż

arowej.

Podczas wykonywania

ć

wicze

ń

szczególn

ą

uwag

ę

nale

ż

y zwraca

ć

na

rozpoznawanie skór, metody badania skór, rozpoznawanie wad
i uszkodze

ń

skór.

Program jednostki modułowej powinien by

ć

realizowany w pracowni

materiałoznawstwa oraz w zakładach garbarskich i zakładach
kaletniczych. Zaj

ę

cia powinny odbywa

ć

si

ę

w grupach do 15 uczniów,

w 2 - 4 osobowych zespołach.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

ą

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

ć

si

ę

przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre

ś

lonych kryteriów.

W procesie oceniania osi

ą

gni

ęć

uczniów zaleca si

ę

stosowa

ć

sprawdziany ustne i pisemne oraz obserwacj

ę

czynno

ś

ci uczniów

w trakcie wykonywania

ć

wicze

ń

.

Podczas kontroli i oceny osi

ą

gni

ęć

uczniów nale

ż

y zwraca

ć

uwag

ę

na

poprawne posługiwanie si

ę

terminologi

ą

zawodow

ą

, operowanie zdobyt

ą

wiedz

ą

oraz praktyczne jej wykorzystanie w czasie wykonywania

ć

wicze

ń

.

Szczególn

ą

uwag

ę

nale

ż

y zwraca

ć

na rozpoznawanie rodzaju skór

oraz sposobu ich wyprawy.

Kontrol

ę

wykonania

ć

wicze

ń

nale

ż

y

prowadzi

ć

w

trakcie

i po ich realizacji. Poprawne wykonanie

ć

wicze

ń

jest podstaw

ą

do

uzyskania oceny pozytywnej.

W ko

ń

cowej ocenie osi

ą

gni

ęć

uczniów, po zako

ń

czeniu realizacji

programu jednostki, nale

ż

y uwzgl

ę

dni

ć

wyniki sprawdzianów ustnych

i pisemnych oraz poziom wykonania

ć

wicze

ń

.

Ocenianie osi

ą

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

ć

si

ę

zgodnie

z obowi

ą

zuj

ą

ca skal

ą

ocen.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

39

Jednostka modułowa 744[01].Z1.02
Stosowanie surowców i materiałów włókienniczych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

dokona

ć

klasyfikacji surowców i wyrobów włókienniczych,

−

rozró

ż

ni

ć

półprodukty włókiennicze,

−

rozró

ż

ni

ć

surowce włókiennicze naturalne ro

ś

linne i zwierz

ę

ce,

−

dokona

ć

klasyfikacji włókien naturalnych,

−

rozró

ż

ni

ć

surowce włókiennicze chemiczne,

−

scharakteryzowa

ć

fizyczne i chemiczne wła

ś

ciwo

ś

ci włókien

ro

ś

linnych, zwierz

ę

cych i mineralnych,

−

wyja

ś

ni

ć

metody otrzymywania włókien z surowców naturalnych

i chemicznych,

−

okre

ś

li

ć

wpływ wła

ś

ciwo

ś

ci włókien na jako

ść

gotowych wyrobów

włókienniczych,

−

wyja

ś

ni

ć

poj

ę

cia: prz

ę

dza, skr

ę

t prz

ę

dzy, numeracja prz

ę

dzy,

−

wyja

ś

ni

ć

metody produkcji tkanin,

−

rozró

ż

ni

ć

rodzaje splotów w tkaninach,

−

scharakteryzowa

ć

wła

ś

ciwo

ś

ci tkanin,

−

rozró

ż

ni

ć

wyroby włókiennicze: laminaty, włókniny, filce, dzianiny,

plecionki, ta

ś

my,

−

dobra

ć

metody identyfikacji włókien,

−

przeprowadzi

ć

badania organoleptyczne włókien,

−

rozró

ż

ni

ć

włókna pod mikroskopem,

−

przeprowadzi

ć

badania wła

ś

ciwo

ś

ci włókien i tkanin,

−

okre

ś

li

ć

wska

ź

niki jako

ś

ci tkanin,

−

okre

ś

li

ć

rodzaje nici, numeracj

ę

nici, skr

ę

ty nici, wska

ź

niki jako

ś

ci nici,

−

okre

ś

li

ć

warunki magazynowania wyrobów włókienniczych,

−

zastosowa

ć

przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

ż

arowej oraz ochrony

ś

rodowiska.

2. Materiał nauczania

Surowce i półprodukty włókiennicze.
Włókna naturalne – podział i charakterystyka.
Włókna ro

ś

linne – otrzymywanie i wła

ś

ciwo

ś

ci.

Włókna pochodzenia zwierz

ę

cego ich pozyskiwanie i wła

ś

ciwo

ś

ci.

Włókna chemicznie modyfikowane.
Włókna syntetyczne – otrzymywanie i charakterystyka.
Prz

ę

dza, jej otrzymywanie i podział.

Sposoby skr

ę

cania prz

ę

dzy, stopie

ń

skr

ę

tu.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

40

Numeracja prz

ę

dzy.

Wła

ś

ciwo

ś

ci prz

ę

dzy.

Otrzymywanie i klasyfikacja tkanin.
Budowa splotów tkanin.
Wła

ś

ciwo

ś

ci tkanin.

Wska

ź

niki jako

ś

ci tkanin: grubo

ść

, masa, wytrzymało

ść

na rozrywanie,

rozdzieranie, wydłu

ż

enie maksymalne, odporno

ść

wybarwienia na

czynniki zewn

ę

trzne oraz odporno

ść

na

ś

cieranie.

Produkcja włóknin, dzianin, filców, laminatów, plecionek i ta

ś

m.

Metody identyfikacji włókien.
Rodzaje i zastosowanie nici.
Nici u

ż

ywane w produkcji kaletniczej i rymarskiej.

Skr

ę

ty, numeracja i wła

ś

ciwo

ś

ci wytrzymało

ś

ciowe nici.

Wykorzystanie wyrobów włókienniczych w przemy

ś

le skórzanym.

Magazynowanie wyrobów włókienniczych.

3.

Ć

wiczenia

•

Rozró

ż

nianie rodzajów materiałów włókienniczych.

•

Rozpoznawanie rodzaju włókien na podstawie wyników próby

spalania.

•

Rozpoznawanie włókien na podstawie bada

ń

chemicznych.

•

Okre

ś

lanie wła

ś

ciwo

ś

ci ró

ż

nych materiałów włókienniczych i ich

przydatno

ś

ci w produkcji wyrobów skórzanych.

•

Porównywanie budowy ró

ż

nych rodzajów włókien pod mikroskopem.

•

Badanie wła

ś

ciwo

ś

ci ró

ż

nych rodzajów włókien w próbach spalania,

odporno

ś

ci na odczynniki chemiczne, wytrzymało

ś

ci na rozerwanie

oraz odporno

ś

ci wybarwienia na czynniki zewn

ę

trzne i tarcie.

•

Rozpoznawanie rodzajów skr

ę

tów na próbkach nici i prz

ę

dzy.

•

Rozpoznawanie rodzajów splotów na próbkach ró

ż

nych tkanin.

•

Okre

ś

lanie numeracji prz

ę

dzy i nici.

•

Analizowanie wad i uszkodze

ń

w wyrobach włókienniczych na

podstawie norm.

•

Okre

ś

lanie warunków magazynowania wyrobów włókienniczych.

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Plansze

obrazuj

ą

ce

rodzaje

włókien

naturalnych,

chemicznych

i nieorganicznych.
Filmy na temat otrzymywania i produkcji surowców włókienniczych,
półproduktów i wyrobów włókienniczych.
Zestawy próbek włókien naturalnych, chemicznych i nieorganicznych.
Zestaw nitek z ró

ż

nych typów włókien.

Wyroby włókiennicze.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

41

Zestawy próbek tkanin i dzianin z włókien naturalnych, chemicznych.
Mikroskopy z oprzyrz

ą

dowaniem do identyfikacji włókien.

Sprz

ę

t laboratoryjny i zestawy odczynników chemicznych do identyfikacji

włókien.
Lupy tkackie.
Zestawy norm.
Katalogi i materiały reklamowe.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje tre

ś

ci dotycz

ą

ce rozró

ż

niania

wyrobów włókienniczych, charakteryzowania i klasyfikacji surowców
włókienniczych oraz okre

ś

lania ich wła

ś

ciwo

ś

ci.

W procesie dydaktycznym proponuje si

ę

stosowanie nast

ę

puj

ą

cych

metod nauczania: wykładu informacyjnego, pokazu z obja

ś

nieniem,

pokazu z instrukta

ż

em, tekstu przewodniego oraz

ć

wicze

ń

praktycznych.

Dominuj

ą

c

ą

metod

ą

nauczania powinny by

ć

ć

wiczenia.

Zaj

ę

cia powinny odbywa

ć

si

ę

w pracowni materiałoznawstwa.

Ć

wiczenia nale

ż

y prowadzi

ć

w grupach do 15 osób, z podziałem na

zespoły 2 - 3 osobowe. Ka

ż

dy ucze

ń

powinien mie

ć

mo

ż

liwo

ść

bezpo

ś

redniej identyfikacji wyrobów włókienniczych.

Ze wzgl

ę

du na ró

ż

norodno

ść

wyrobów włókienniczych nale

ż

y zwróci

ć

szczególn

ą

uwag

ę

na umiej

ę

tno

ść

rozró

ż

niania włókien oraz okre

ś

lania

ich wła

ś

ciwo

ś

ci.

Wskazane jest, aby uczniowie podczas zaj

ęć

korzystali z literatury

zawodowej, czasopism, katalogów oraz Internetu, jako

ź

ródła

pozyskiwania

informacji

o

nowych

surowcach

włókienniczych

i mo

ż

liwo

ś

ciach ich zastosowania.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

ą

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

ć

si

ę

przez cały czas realizacji programu jednostki na podstawie okre

ś

lonych

kryteriów.

Wiadomo

ś

ci i umiej

ę

tno

ś

ci uczniów niezb

ę

dne do realizacji zada

ń

zawodowych mog

ą

by

ć

sprawdzone za pomoc

ą

sprawdzianów ustnych

i pisemnych oraz testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych.

Umiej

ę

tno

ś

ci

praktyczne

proponuje

si

ę

sprawdza

ć

poprzez

obserwacj

ę

czynno

ś

ci uczniów podczas realizacji

ć

wicze

ń

.

Obserwuj

ą

c prac

ę

uczniów, szczególn

ą

uwag

ę

nale

ż

y zwraca

ć

na:

stosowanie ró

ż

nych metod identyfikacji włókien, interpretowanie

wyników bada

ń

, przestrzeganie przepisów bezpiecze

ń

stwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej oraz ochrony

ś

rodowiska.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

42

W ocenie ko

ń

cowej osi

ą

gni

ęć

uczniów, po zako

ń

czeniu realizacji

programu jednostki modułowej, nale

ż

y uwzgl

ę

dni

ć

poziom wykonania

ć

wicze

ń

, opracowanie sprawozda

ń

z

ć

wicze

ń

, wyniki sprawdzianów

ustnych i pisemnych oraz testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych.

W procesie oceniania osi

ą

gni

ęć

uczniów nale

ż

y przestrzega

ć

ustalonych kryteriów oceniania oraz uwzgl

ę

dni

ć

obowi

ą

zuj

ą

c

ą

skal

ę

ocen.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

43

Jednostka modułowa 744[01].Z1.03
Stosowanie tworzyw sztucznych i materiałów
skóropodobnych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

rozró

ż

ni

ć

surowce

i

półprodukty

do

produkcji

tworzyw

skóropodobnych,

−

dokona

ć

podziału tworzyw skóropodobnych ze wzgl

ę

du na rodzaj

podło

ż

a, sposób wytworzenia, rodzaj powłoki, wła

ś

ciwo

ś

ci fizyczne

i przydatno

ść

,

−

scharakteryzowa

ć

metody

i

techniki

wytwarzania

tworzyw

skóropodobnych,

−

zbada

ć

wła

ś

ciwo

ś

ci tworzyw skóropodobnych mi

ę

kkich,

−

wyja

ś

ni

ć

poj

ę

cia: tworzywa niehigieniczne i higieniczne,

−

okre

ś

li

ć

przydatno

ść

tworzyw skóropodobnych w produkcji wyrobów

kaletniczych,

−

scharakteryzowa

ć

sposoby wyko

ń

czania tworzyw skóropodobnych,

−

dokona

ć

podziału tworzyw skóropodobnych na gatunki według

okre

ś

lonych kryteriów,

−

okre

ś

li

ć

warunki magazynowania tworzyw skóropodobnych,

−

rozró

ż

ni

ć

rodzaje tworzyw sztucznych,

−

scharakteryzowa

ć

chemiczn

ą

budow

ę

tworzyw sztucznych,

−

dobra

ć

surowce i półprodukty do produkcji tworzyw sztucznych,

−

scharakteryzowa

ć

metody wytwarzania tworzyw sztucznych,

−

okre

ś

li

ć

wła

ś

ciwo

ś

ci tworzyw sztucznych,

−

okre

ś

li

ć

zalety i wady tworzyw sztucznych,

−

scharakteryzowa

ć

wyroby

z

tworzyw

sztucznych

stosowane

w kaletnictwie.

2. Materiał nauczania

Tworzywa skóropodobne.
Surowce i materiały do produkcji tworzyw skóropodobnych.
Materiały do wytwarzania podło

ż

a tworzyw.

Surowce do wytwarzania powłok.
Technologia wytwarzania tworzyw skóropodobnych mi

ę

kkich.

Warstwowa budowa tworzyw skóropodobnych.
Rodzaje tworzyw: niehigieniczne i higieniczne.
Wyko

ń

czanie tworzyw skóropodobnych mi

ę

kkich.

Wła

ś

ciwo

ś

ci tworzyw skóropodobnych mi

ę

kkich: grubo

ść

, masa,

wytrzymało

ść

na wydłu

ż

enie, rozdzieranie, rozwarstwianie, wielokrotne

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

44

zginanie, odporno

ść

wybarwienia na tarcie, odporno

ść

na przepuszczanie

wody i powietrza.
Rodzaje i charakterystyka tworzyw skóropodobnych stosowanych
w przemy

ś

le skórzanym.

Wady tworzyw skóropodobnych.
Klasyfikacja jako

ś

ciowa tworzyw skóropodobnych.

Oznaczenia tworzyw skóropodobnych.
Magazynowanie tworzyw skóropodobnych.
Metody otrzymywania tworzyw sztucznych.
Surowce do produkcji tworzyw sztucznych.
Rodzaje tworzyw sztucznych.
Wła

ś

ciwo

ś

ci tworzyw sztucznych.

Tworzywa sztuczne, ich otrzymywanie i zastosowanie w wyrobach
kaletniczych.

3.

Ć

wiczenia

•

Okre

ś

lanie technik wytwarzania tworzyw skóropodobnych.

•

Rozpoznawanie metod wyko

ń

czania tworzyw skóropodobnych.

•

Okre

ś

lanie wła

ś

ciwo

ś

ci materiałów włókienniczych stosowanych jako

podło

ż

e tworzyw skóropodobnych.

•

Badanie organoleptyczne wła

ś

ciwo

ś

ci tworzyw skóropodobnych.

•

Okre

ś

lanie przydatno

ś

ci tworzyw do produkcji wyrobów kaletniczych.

•

Okre

ś

lanie warunków magazynowania tworzyw skóropodobnych.

•

Rozpoznawanie ró

ż

nych tworzyw sztucznych.

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Filmy, plansze i schematy obrazuj

ą

ce produkcj

ę

tworzyw skóropodobnych

i tworzyw sztucznych.
Schematy budowy i wła

ś

ciwo

ś

ci tworzyw skóropodobnych i tworzyw

sztucznych.
Katalogi z próbkami ró

ż

nych rodzajów tworzyw skóropodobnych

i tworzyw sztucznych.
Katalogi próbek tworzyw skóropodobnych i tworzyw sztucznych
z wadami.
Normy przedmiotowe dotycz

ą

ce wymaga

ń

i warunków technicznych

tworzyw skóropodobnych i tworzyw sztucznych.
Aparatura laboratoryjna do bada

ń

wła

ś

ciwo

ś

ci fizycznych tworzyw

sztucznych i tworzyw skóropodobnych.
Instrukcje i normy dotycz

ą

ce prowadzenia bada

ń

tworzyw sztucznych

i tworzyw skóropodobnych.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

45

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje tre

ś

ci dotycz

ą

ce wła

ś

ciwo

ś

ci

i zastosowania tworzyw sztucznych i tworzyw skóropodobnych

stosowanych w produkcji wyrobów skórzanych.

W procesie kształcenia szczególnie zlecane s

ą

nast

ę

puj

ą

ce metody

nauczania: pokaz z obja

ś

nieniem, pokaz z instrukta

ż

em oraz

ć

wiczenia

praktyczne.

Program jednostki modułowej powinien by

ć

realizowany w pracowni

materiałoznawstwa wyposa

ż

onej w techniczne

ś

rodki dydaktyczne

i aparatur

ę

laboratoryjn

ą

do badania wła

ś

ciwo

ś

ci chemicznych

i fizycznych tworzyw sztucznych i tworzyw skóropodobnych. Zaj

ę

cia

powinny odbywa

ć

si

ę

tak

ż

e w zakładach kaletniczych.

Ć

wiczenia mog

ą

by

ć

prowadzone w grupach do 15 uczniów z podziałem na zespoły

5 osobowe. Badania tworzyw z zastosowaniem aparatury laboratoryjnej
uczniowie powinni przeprowadza

ć

indywidualnie pod nadzorem

nauczyciela.

Dyskusja dydaktyczna na temat wyników przeprowadzonych bada

ń

ułatwi opanowanie wiedzy, zwi

ę

kszy aktywno

ść

uczniów na zaj

ę

ciach,

oraz ułatwi kształtowanie umiej

ę

tno

ś

ci porozumiewania si

ę

w zespole.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie post

ę

pów uczniów powinno odbywa

ć

si

ę

w trakcie realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre

ś

lonych kryteriów.

W procesie sprawdzania osi

ą

gni

ęć

uczniów proponuje si

ę

stosowanie

sprawdzianów ustnych i pisemnych, a przede wszystkim obserwacji
czynno

ś

ci ucznia podczas wykonywania

ć

wicze

ń

praktycznych.

W procesie oceniania nale

ż

y zwraca

ć

uwag

ę

na:

−

rozpoznawanie rodzajów tworzyw skóropodobnych,

−

okre

ś

lanie wła

ś

ciwo

ś

ci tworzyw skóropodobnych,

−

badanie organoleptyczne jako

ś

ci materiałów,

−

badanie fizycznych wła

ś

ciwo

ś

ci tworzyw skóropodobnych,

−

okre

ś

lanie przydatno

ś

ci tworzyw skóropodobnych do produkcji

wyrobów kaletniczych.
Podstaw

ą

do osi

ą

gni

ę

cia przez ucznia pozytywnej oceny powinno by

ć

poprawne wykonanie zada

ń

w okre

ś

lonym czasie. Podczas oceniania

osi

ą

gni

ęć

uczniów nale

ż

y równie

ż

sprawdza

ć

umiej

ę

tno

ś

ci operowania

zdobyt

ą

wiedz

ą

, zwraca

ć

uwag

ę

na merytoryczn

ą

jako

ść

wypowiedzi,

wła

ś

ciwe stosowanie poj

ęć

technicznych i technologicznych oraz

poprawno

ść

wnioskowania.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

46

Sprawdzanie i ocenianie osi

ą

gni

ęć

uczniów powinno by

ć

dokonywane

zgodnie z obowi

ą

zuj

ą

c

ą

skal

ą

ocen.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

47

Jednostka modułowa 744[01].Z1.04
Stosowanie materiałów pomocniczych do produkcji
wyrobów kaletniczych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

rozró

ż

ni

ć

materiały pomocnicze stosowane w kaletnictwie do:

ł

ą

czenia

elementów,

wypełniania

i

usztywniania,

zdobienia

i wyko

ń

czania wyrobów,

−

scharakteryzowa

ć

wyroby papiernicze stosowane w kaletnictwie,

−

scharakteryzowa

ć

wyroby metalowe stosowane w produkcji wyrobów

kaletniczych,

−

okre

ś

li

ć

zastosowanie

ś

rodków chroni

ą

cych metale przed korozj

ą

,

−

scharakteryzowa

ć

wyroby drewniane stosowane w produkcji wyrobów

kaletniczych,

−

okre

ś

li

ć

rodzaje surowców stosowanych w produkcji

ś

rodków

wyko

ń

czalniczych, czyszcz

ą

cych i renowacyjnych do wyrobów

skórzanych,

−

rozró

ż

ni

ć

ś

rodki do wyko

ń

czania, czyszczenia i renowacji wyrobów

kaletniczych,

−

okre

ś

li

ć

sposoby zabezpieczania i magazynowania materiałów

i

ś

rodków pomocniczych,

−

wyja

ś

ni

ć

poj

ę

cia: klej, poł

ą

czenie klejowe, powierzchnie klejone,

−

scharakteryzowa

ć

rodzaje i wła

ś

ciwo

ś

ci klejów,

−

okre

ś

li

ć

wska

ź

niki jako

ś

ci klejów: sucha pozostało

ść

, lepko

ść

,

adhezja, kohezja, trwało

ść

klejenia,

−

okre

ś

li

ć

jako

ść

i zastosowanie klejów do ł

ą

czenia elementów

wyrobów,

−

scharakteryzowa

ć

rozpuszczalniki organiczne do klejów,

−

scharakteryzowa

ć

kleje stosowane do wyrobów kaletniczych,

−

okre

ś

li

ć

zasady transportu i magazynowania klejów,

−

zastosowa

ć

przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

ż

arowej oraz ochrony

ś

rodowiska na stanowiskach pracy.

2. Materiał nauczania

Surowce i produkcja i papieru i tektury.
Wła

ś

ciwo

ś

ci fizyczne i mechaniczne papieru i tektury.

Surowce i produkcja wyrobów metalowych.
Ochrona metali przed korozj

ą

.

Rodzaje wyrobów metalowych.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

48

Rodzaje i wła

ś

ciwo

ś

ci drewna.

Wyroby drewniane stosowane w produkcji wyrobów kaletniczych.
Surowce do produkcji

ś

rodków wyko

ń

czalniczych, czyszcz

ą

cych

i renowacyjnych wyrobów skórzanych.
Otrzymywanie i charakterystyka

ś

rodków wyko

ń

czalniczych.

Podział

ś

rodków wyko

ń

czalniczych ze wzgl

ę

du na skład i zastosowanie.

Magazynowanie materiałów,

ś

rodków pomocniczych i wyko

ń

czalniczych

stosowanych w wyrobach skórzanych.
Klej i jego zastosowanie w przemy

ś

le skórzanym.

Kryteria podziału klejów ze wzgl

ę

du na: pochodzenie, przeznaczenie,

technik

ę

klejenia, mechanizmy ł

ą

czenia i posta

ć

technologiczn

ą

.

Fazy procesu klejenia.
Wska

ź

niki okre

ś

laj

ą

ce jako

ść

klejów: sucha pozostało

ść

, lepko

ść

,

adhezja, kohezja, trwało

ść

klejenia.

Rodzaje

klejów

stosowanych

w

przemy

ś

le

skórzanym:

kleje

rozpuszczalnikowe, kleje lateksowe, wodne kleje dyspersyjne, kleje
topliwe.
Rozpuszczalniki organiczne do klejów.
Charakterystyka klejów stosowanych do ł

ą

czenia elementów wyrobów

skórzanych w kaletnictwie.
Magazynowanie i transport klejów.
Przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej oraz

ochrony

ś

rodowiska.

3.

Ć

wiczenia

••••

Rozpoznawanie wyrobów papierniczych.

••••

Okre

ś

lanie wła

ś

ciwo

ś

ci i zastosowania papieru i tektury w wyrobach

kaletniczych.

••••

Badanie nasi

ą

kliwo

ś

ci tektury.

••••

Organoleptyczne badanie wła

ś

ciwo

ś

ci materiałów pomocniczych.

••••

Rozpoznawanie klejów stosowanych w kaletnictwie.

••••

Ł

ą

czenie ró

ż

nego rodzaju materiałów, z zastosowaniem okre

ś

lonych

klejów.

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Plansze obrazuj

ą

ce produkcj

ę

papieru i tektury.

Próbki ró

ż

nych materiałów podstawowych i pomocniczych stosowanych

w wyrobach kaletniczych.
Normy i opisy technologiczne materiałów i

ś

rodków pomocniczych do

zdobienia i wyko

ń

czania wyrobów kaletniczych.

Próbki ró

ż

nych rodzajów klejów stosowanych w przemy

ś

le kaletniczym.

Charakterystyki i normy przedmiotowe klejów.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

49

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program

jednostki

modułowej

obejmuje

tre

ś

ci

dotycz

ą

ce

rozpoznawania, dobierania i zastosowania materiałów i

ś

rodków

pomocniczych niezb

ę

dnych do produkcji wyrobów kaletniczych oraz

wykonywania poł

ą

cze

ń

klejowych elementów produkowanych wyrobów.

Podczas realizacji programu zaleca si

ę

stosowanie nast

ę

puj

ą

cych

metod nauczania: wykładu informacyjnego, pokazu z obja

ś

nieniem,

metody tekstu przewodniego oraz

ć

wicze

ń

praktycznych.

Zaj

ę

cia powinny odbywa

ć

si

ę

w grupach do 15 uczniów, w pracowni

materiałoznawstwa, w warsztatach szkolnych i w zakładach produkcyjnych
zapewniaj

ą

cych odpowiednie warunki bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy,

szczególnie podczas pracy z klejami.

W trakcie realizacji programu nale

ż

y zwróci

ć

uwag

ę

na znaczenie

prawidłowego wykonania produktu finalnego, jego zalet funkcjonalnych
i estetyki wyko

ń

czenia oraz dobór materiałów wyko

ń

czeniowych

i zdobniczych.

Zaproponowane

ć

wiczenia pozwol

ą

na opanowanie podstawowych

umiej

ę

tno

ś

ci okre

ś

lania jako

ś

ci i przydatno

ś

ci materiałów i

ś

rodków

pomocniczych.

Umiej

ę

tno

ś

ci nabyte podczas realizacji programu tej jednostki b

ę

d

ą

niezb

ę

dne w dalszym procesie kształcenia zawodowego.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

ą

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

ć

si

ę

w sposób systematyczny podczas realizacji programu jednostki
modułowej na podstawie okre

ś

lonych kryteriów.

W procesie oceniania osi

ą

gni

ęć

uczniów nale

ż

y stosowa

ć

:

sprawdziany ustne i pisemne, obserwacj

ę

czynno

ś

ci ucznia podczas

realizacji

ć

wicze

ń

. Wskazane jest tak

ż

e stosowanie testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych, zadania w te

ś

cie mog

ą

by

ć

otwarte (krótkiej odpowiedzi,

z luk

ą

) lub zamkni

ę

te (wyboru wielokrotnego, na dobieranie, typu prawda

– fałsz).

Podczas oceniania wypowiedzi ustnych, nale

ż

y bra

ć

pod uwag

ę

poprawno

ść

merytoryczn

ą

i samodzielno

ść

w rozwi

ą

zywaniu zada

ń

problemowych.

Kontrol

ę

poprawno

ś

ci wykonywania

ć

wicze

ń

praktycznych nale

ż

y

prowadzi

ć

w trakcie i po ich zako

ń

czeniu. Po zako

ń

czeniu realizacji

ć

wiczenia uczniowie powinni samodzielnie sprawdzi

ć

wyniki swojej pracy

według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny post

ę

pów.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

50

Nast

ę

pnie, według tego samego arkusza nauczyciel ocenia poprawno

ść

i jako

ść

wykonanego zadania.

W ko

ń

cowej ocenie osi

ą

gni

ęć

uczniów po zako

ń

czeniu realizacji

programu jednostki modułowej nale

ż

y uwzgl

ę

dni

ć

wyniki stosowanych

przez nauczyciela sprawdzianów, testów i

ć

wicze

ń

praktycznych.

Proces oceniania powinien by

ć

realizowany zgodnie z obowi

ą

zuj

ą

c

ą

skal

ą

ocen.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

51

Jednostka modułowa 744[01].Z1.05
Ocenianie jako

ś

ci surowców i materiałów do produkcji

wyrobów kaletniczych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

wyja

ś

ni

ć

znaczenie kontroli przedprodukcyjnej,

−

wyja

ś

ni

ć

zasady prowadzenia kontroli przedprodukcyjnej w procesie

produkcji wyrobów kaletniczych,

−

oceni

ć

jako

ść

surowców i materiałów przy pomocy bada

ń

organoleptycznych,

−

okre

ś

li

ć

zastosowanie podstawowych przyrz

ą

dów pomiarowych

podczas kontroli przedprodukcyjnej,

−

posłu

ż

y

ć

si

ę

przyrz

ą

dami pomiarowymi do pomiaru długo

ś

ci, masy,

powierzchni, grubo

ś

ci skór i materiałów pomocniczych,

−

okre

ś

li

ć

zadania działu kontroli jako

ś

ci,

−

sporz

ą

dzi

ć

dokumentacj

ę

kontroli jako

ś

ci,

−

zastosowa

ć

znaki kontroli jako

ś

ci,

−

wykona

ć

badania materiałów podstawowych i pomocniczych,

−

posłu

ż

y

ć

si

ę

normami dotycz

ą

cymi jako

ś

ci surowców i materiałów,

−

zinterpretowa

ć

wyniki bada

ń

,

−

sporz

ą

dzi

ć

dokumentacj

ę

kontroli jako

ś

ci.

2. Materiał nauczania

Kontrola przedprodukcyjna w procesie produkcji wyrobów kaletniczych.
Schemat organizacyjny kontroli jako

ś

ci.

Badania organoleptyczne.
Zastosowanie znaków kontroli jako

ś

ci w zale

ż

no

ś

ci od gatunku wyrobu

lub materiału.
Podstawowe przyrz

ą

dy pomiarowe: termometr, waga, grubo

ś

ciomierz,

planimetr.
Badania jako

ś

ci materiałów do produkcji wyrobów kaletniczych.

Przyrz

ą

dy do badania jako

ś

ci materiałów.

Okre

ś

lenie podstawowych wska

ź

ników stosowanych materiałów.

Analiza wyników bada

ń

.

Dokumentacja kontroli jako

ś

ci surowców kaletniczych.

3.

Ć

wiczenia

••••

Ocenianie

jako

ś

ci

skór

naturalnych

przy

pomocy

bada

ń

organoleptycznych.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

52

••••

Interpretowanie

wyników

przeprowadzonych

bada

ń

organoleptycznych.

••••

Rozpoznawanie znaków kontroli jako

ś

ci.

••••

Dokonywanie oceny organoleptycznej tworzyw skóropodobnych.

••••

Badanie jako

ś

ci materiałów za pomoc

ą

okre

ś

lonych przyrz

ą

dów.

••••

Rozpoznawanie wad i uszkodze

ń

skór naturalnych.

••••

Dokonywanie oceny organoleptycznej materiałów pomocniczych.

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Plansze, schematy, znaki kontroli jako

ś

ci.

Zestaw przyrz

ą

dów kontrolno-pomiarowych.

Instrukcje do prowadzenia kontroli organoleptycznej.
Próbki ró

ż

nych materiałów podstawowych i pomocniczych stosowanych

do produkcji wyrobów skórzanych.
Dokumentacja kontroli jako

ś

ci.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej zawiera tre

ś

ci dotycz

ą

ce okre

ś

lania

jako

ś

ci materiałów przeznaczonych na wyroby kaletnicze.

Program jednostki powinien by

ć

realizowany nast

ę

puj

ą

cymi metodami

nauczania:

−−−−

pokazu z obja

ś

nieniem,

−−−−

pokazu z instrukta

ż

em,

−−−−

tekstu przewodniego,

−−−−

ć

wicze

ń

praktycznych.

Przed przyst

ą

pieniem do wykonywania

ć

wicze

ń

nale

ż

y zapozna

ć

uczniów z zakresem i rodzajem wykonywanych zada

ń

, obsług

ą

aparatury oraz obowi

ą

zuj

ą

cymi przepisami bezpiecze

ń

stwa i higieny

pracy oraz ochrony przeciwpo

ż

arowej.

Program

jednostki

modułowej

powinien

by

ć

realizowany

w pracowniach: technologii, materiałoznawstwa oraz w warsztatach
szkolnych, a tak

ż

e w przedsi

ę

biorstwach produkcyjnych.

Uczniowie powinni pracowa

ć

w 15 osobowych grupach, podzielonych

na zespoły 2–3 osobowe.

Nauczyciel powinien przygotowa

ć

materiały potrzebne do wykonania

ć

wicze

ń

: próbki materiałów podstawowych i pomocniczych, przyrz

ą

dy

kontrolno - pomiarowe.

Umiej

ę

tno

ś

ci nabyte podczas realizacji programu tej jednostki b

ę

d

ą

niezb

ę

dne w dalszym procesie kształcenia zawodowego.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

53

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie post

ę

pów uczniów powinno odbywa

ć

si

ę

w trakcie

realizacji programu jednostki modułowej na podstawie okre

ś

lonych

kryteriów.

W trakcie realizacji programu nale

ż

y ocenia

ć

uczniów w zakresie

celów kształcenia na podstawie:

−

sprawdzianów ustnych,

−

sprawdzianów pisemnych (testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych),

−

obserwacji pracy ucznia podczas realizacji zada

ń

.

−

Proces oceniania powinien obejmowa

ć

:

−

diagnoz

ę

poziomu wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci uczniów pod k

ą

tem

zało

ż

onych celów kształcenia,

−

identyfikowanie post

ę

pów uczniów w procesie kształcenia oraz

trudno

ś

ci w realizacji celów,

−

sprawdzanie wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci ucznia po zrealizowaniu tre

ś

ci

programowych.
Podczas kontroli i oceny osi

ą

gni

ęć

uczniów nale

ż

y zwróci

ć

uwag

ę

na

poprawne posługiwanie si

ę

terminologi

ą

zawodow

ą

, operowanie zdobyt

ą

wiedz

ą

oraz praktyczne jej wykorzystanie w czasie wykonywania

ć

wicze

ń

.

Kontrol

ę

poprawno

ś

ci wykonywania

ć

wicze

ń

nale

ż

y prowadzi

ć

w trakcie i po ich zako

ń

czeniu. Ucze

ń

powinien sam sprawdzi

ć

wyniki

swojej pracy według arkusza oceny post

ę

pów, a nast

ę

pnie to samo –

nauczyciel. W ocenie nale

ż

y uwzgl

ę

dni

ć

poprawno

ść

, jako

ść

i staranno

ść

wykonania zadania.

W procesie oceniania nale

ż

y zwraca

ć

uwag

ę

na:

−

dobór przyrz

ą

dów pomiarowych niezb

ę

dnych do kontroli materiałów,

−

sporz

ą

dzanie dokumentacji kontroli jako

ś

ci,

−

odczytywanie danych z dokumentacji techniczno-technologicznej

b

ę

d

ą

cych miernikiem kontroli jako

ś

ci,

−

ocenianie jako

ś

ci materiałów metod

ą

organoleptyczn

ą

,

−

interpretowanie wyników bada

ń

,

−

stosowanie znaków kontroli jako

ś

ci.

Sprawdzanie i ocenianie osi

ą

gni

ęć

uczniów powinno by

ć

dokonywane

zgodnie z obowi

ą

zuj

ą

c

ą

skal

ą

ocen.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

54

Moduł 744[01].Z2
Proces

przygotowania

produkcji

wyrobów

kaletniczych

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

wykonywa

ć

projekty wyrobów kaletniczych i ich elementów,

−

wykonywa

ć

pomiary niezb

ę

dne do wykonania wyrobu,

−

odczytywa

ć

dokumentacj

ę

projektowo-konstrukcyjn

ą

wyrobów,

−

odczytywa

ć

opisy i oznaczenia na rysunkach wykonawczych,

monta

ż

owych i zło

ż

eniowych,

−

dobiera

ć

materiały do wykonania wyrobów kaletniczych,

−

odczytywa

ć

dokumentacj

ę

techniczno-technologiczn

ą

produkcji

wyrobów kaletniczych,

−

modelowa

ć

wyroby kaletnicze,

−

stosowa

ć

metody i techniki rozkroju materiałów podstawowych

i pomocniczych,

−

klasyfikowa

ć

i wykorzystywa

ć

odpady technologiczne z produkcji

kaletniczej,

−

posługiwa

ć

si

ę

przyrz

ą

dami

i

urz

ą

dzeniami

pomiarowymi

w modelowaniu wyrobów,

−

wykonywa

ć

szablony elementów składowych,

−

stosowa

ć

zasady konstrukcji wyrobów,

−

kalkulowa

ć

koszty produkcji,

−

rozlicza

ć

koszty produkcji i usług,

−

dobiera

ć

maszyny i urz

ą

dzenia do rozkroju,

−

ocenia

ć

stan techniczny maszyn, urz

ą

dze

ń

i narz

ę

dzi kaletniczych,

−

przestrzega

ć

przepisów

bezpiecze

ń

stwa

i

higieny

pracy,

przeciwpo

ż

arowych oraz ochrony

ś

rodowiska.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

55

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin na

realizacj

ę

744[01].Z2.01

Wykonywanie modeli wyrobów
kaletniczych

250

744[01].Z2.02

Dokonywanie rozkroju materiałów
i przygotowanie elementów do monta

ż

u

210

744[01].Z2.03

Kalkulowanie kosztów produkcji wyrobów
i usług

100

744[01].Z2.04

Prowadzenie dokumentacji
technologicznej

160

Razem

720

3. Schemat układu jednostek modułowych

744[01].Z2

Proces przygotowania

produkcji wyrobów

kaletniczych

744[01].Z2.04

Prowadzenie dokumentacji

technologicznej

744[01].Z2.01

Wykonywanie modeli wyrobów

kaletniczych

744[01].Z2.03

Kalkulowanie kosztów produkcji

wyrobów i usług

744[01].Z2.02

Dokonywanie rozkroju materiałów

i przygotowanie elementów do

monta

ż

u

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

56

4. Literatura

Brzozowski Cz., Kału

ż

a B., Kosior Z.: Technologia. Kierunek skórzany.

WSiP, Warszawa 1976
Christ J., W.: Kaletnictwo - podr

ę

cznik technologii dla ZSZ. WSiP, Warszawa 1991

Korczak K., Szyma

ń

ska J.: Rysunek zawodowy dla szkól przemysłu skórzanego.

WSiP, Warszawa 1980
Olszewski A.: Kompozycja plastyczna w projektowaniu obuwia. WSI, Radom 1993
Persz T.: Materiałoznawstwo dla zasadniczych szkól skórzanych. WSiP,
Warszawa 1986
Persz T.: Materiałoznawstwo dla techników przemysłu skórzanego. WSiP,
Warszawa 1980

Pala St.: Maszyny i urz

ą

dzenia obuwnicze. WSiP, Warszawa 1973

Rerutkiewicz J., Tobiszewski A.: Rymarstwo. WPLiS, Warszawa 1956

Wykaz literatury nale

ż

y aktualizowa

ć

w miar

ę

ukazywania si

ę

nowych

pozycji wydawniczych.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

57

Jednostka modułowa 744[01].Z2.01
Wykonywanie modeli wyrobów kaletniczych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

wyja

ś

ni

ć

podstawowe

poj

ę

cia

z

zakresu

konstrukcji

i modelowania form wyrobów kaletniczych,

−

rozró

ż

ni

ć

rodzaje modelowania form,

−

okre

ś

li

ć

zasady modelowania wyrobów kaletniczych,

−

wykona

ć

obliczenia potrzebne do wykre

ś

lania form i szablonów

wyrobów,

−

ustali

ć

wielko

ść

dodatku konstrukcyjnego

−

zorganizowa

ć

stanowisko do modelowania wyrobów,

−

dobra

ć

podstawowe przyrz

ą

dy do modelowania,

−

wykona

ć

konstrukcj

ę

i modelowanie form podstawowych wyrobów,

−

przygotowa

ć

stanowisko pracy do modelowania,

−

posłu

ż

y

ć

si

ę

no

ż

em modelarskim,

−

wykona

ć

elementy wyrobów kaletniczych: klapy, spody, korpusy,

r

ą

czki, pasy no

ś

ne, paski,

−

wykona

ć

elementy podszewkowe i usztywnienia,

−

odwzorowa

ć

typowe wyroby kaletnicze,

−

zaprojektowa

ć

podstawowe modele wyrobów kaletniczych,

−

wykona

ć

wzorniki do zaprojektowanego wzoru,

−

ustali

ć

wielko

ść

naddatków na szwy i zawini

ę

cia,

−

okre

ś

li

ć

zasady dokonywania korekty wzorników,

−

wykona

ć

makiet

ę

wyrobu kaletniczego,

−

wykona

ć

prototyp wyrobu kaletniczego i oceni

ć

jego jako

ść

,

−

odczyta

ć

dokumentacj

ę

rysunkow

ą

,

−

odczyta

ć

dokumentacj

ę

projektowo-konstrukcyjn

ą

i techniczno-

-technologiczn

ą

wyrobu kaletniczego,

−

zastosowa

ć

normy, warunki techniczne i inne

ź

ródła informacji

w modelowaniu wyrobów kaletniczych.

2. Materiał nauczania

Zasady konstrukcji i modelowania form wyrobów kaletniczych,
Rodzaje modelowania form wyrobów.
Stanowisko pracy modelarza.
Konstrukcja i modelowanie podstawowych form wyrobów.
Podstawy wykonywania wzorników wierzchu, podszewek i elementów
usztywniaj

ą

cych.

Podstawy projektowania i modelowania pasków odzie

ż

owych i pasków

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

58

do zegarków.
Projektowanie oraz modelowanie r

ą

czek i pasów no

ś

nych do toreb,

teczek, waliz.
Podstawy projektowania i modelowania saszetek m

ę

skich.

Podstawy projektowania i modelowania toreb młodzie

ż

owych.

Podstawy projektowania i modelowania portfeli, portmonetek i etui.
Podstawy projektowania toreb gospodarczych, wizytowych, sportowych.
Podstawy projektowania i modelowania teczek.

3.

Ć

wiczenia

••••

Wykonywanie rysunków modeli wyrobów.

••••

Wykonywanie wzorników do zaprojektowanych wzorów.

••••

Wykonywanie korekty wzorników.

••••

Projektowanie i modelowanie podstawowych modeli wyrobów.

••••

Wykonywanie makiet zaprojektowanych wyrobów.

••••

Wykonywanie prototypów wyrobów kaletniczych.

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Zestaw makiet i wyrobów kaletniczych.
Plansze, rysunki, schematy wyrobów kaletniczych i ich elementów.

ś

urnale, katalogi, prospekty, zdj

ę

cia wyrobów kaletniczych.

Materiały podstawowe i pomocnicze do produkcji wyrobów kaletniczych.
Stoły modelarskie.
Przybory i materiały kre

ś

larskie i modelarskie.

Wzorniki cz

ęś

ci składowych.

Przyrz

ą

dy do modelowania.

Normy i dokumentacja techniczno-technologiczna.
Czasopisma z zakresu wzornictwa.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Celem realizacji

programu jednostki modułowej jest nabycie przez

uczniów umiej

ę

tno

ś

ci konstruowana i modelowania form wyrobów

kaletniczych.

Podczas

realizacji

programu

jednostki

nale

ż

y

wykorzysta

ć

wiadomo

ś

ci i umiej

ę

tno

ś

ci uczniów nabyte w trakcie realizacji jednostki

modułowej:

744[01].O1.03 Sporz

ą

dzanie rysunków technicznych

i odr

ę

cznych.

Wskazane jest stosowanie nast

ę

puj

ą

cych metod nauczania: wykładu

informacyjnego, pokazu z obja

ś

nieniem, metody projektów oraz

ć

wicze

ń

praktycznych.

Realizacja programu powinna uwzgl

ę

dnia

ć

stopniowe zwi

ę

kszanie

trudno

ś

ci wykonywanych zada

ń

.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

59

Zaj

ę

cia powinny odbywa

ć

si

ę

w pracowni rysunku technicznego lub

technologii. Uczniowie powinni pracowa

ć

w grupach do 15 osób,

indywidualnie lub w 2-3 osobowych zespołach.

W trakcie pracy nale

ż

y umo

ż

liwi

ć

uczniowi korzystanie z literatury

zawodowej i dokumentacji technologicznych.

Na zako

ń

czenie realizacji programu jednostki modułowej proponuje

si

ę

prezentacj

ę

prac projektowych ró

ż

norodnych wyrobów kaletniczych

na forum grupy.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie post

ę

pów uczniów powinno odbywa

ć

si

ę

w trakcie realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
kryteriów okre

ś

lonych na pocz

ą

tku zaj

ęć

.

Wiedza niezb

ę

dna do realizacji zada

ń

praktycznych mo

ż

e by

ć

sprawdzana za pomoc

ą

testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych oraz sprawdzianów

ustnych i pisemnych.

Umiej

ę

tno

ś

ci praktyczne nale

ż

y sprawdza

ć

obserwuj

ą

c czynno

ś

ci

uczniów podczas wykonywania

ć

wicze

ń

. Szczególn

ą

uwag

ę

nale

ż

y

zwraca

ć

na posługiwanie si

ę

terminologi

ą

specjalistyczn

ą

, narz

ę

dziami

i przyborami oraz funkcjonalno

ść

i estetyk

ę

zaprojektowanego wyrobu,

a tak

ż

e jako

ść

wykonanej pracy.

W ocenie ko

ń

cowej osi

ą

gni

ęć

uczniów po zako

ń

czeniu realizacji

programu jednostki modułowej nale

ż

y uwzgl

ę

dni

ć

wyniki sprawdzianów

pisemnych i ustnych, testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych, poziom wykonania

ć

wicze

ń

praktycznych oraz wykonanie i prezentacj

ę

projektów.

Ocenianie

osi

ą

gni

ęć

uczniów

powinno

by

ć

zgodne

z obowi

ą

zuj

ą

c

ą

skal

ą

ocen.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

60

Jednostka modułowa 744[01].Z2.02

Dokonywanie rozkroju materiałów i przygotowanie
elementów do monta

ż

u

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

sklasyfikowa

ć

materiały

stosowane

do

produkcji

wyrobów

kaletniczych,

−

rozró

ż

ni

ć

rodzaje

materiałów

i

okre

ś

li

ć

ich

przeznaczenie

w wytwarzaniu wyrobów,

−

okre

ś

li

ć

zasady i metody rozkroju skór i innych materiałów,

−

sklasyfikowa

ć

maszyny i urz

ą

dzenia do rozkroju,

−

wyja

ś

ni

ć

budow

ę

i zasad

ę

działania maszyn do rozkroju,

−

zorganizowa

ć

stanowisko

pracy

do

rozkroju

materiałów

i przygotowywania elementów do monta

ż

u,

−

przygotowa

ć

maszyny do rozkroju skór,

−

dobra

ć

maszyny do obróbki elementów,

−

wyja

ś

ni

ć

budow

ę

i zasad

ę

działania maszyn do obróbki elementów,

−

oceni

ć

sprawno

ść

maszyn i urz

ą

dze

ń

,

−

oceni

ć

stan techniczny narz

ę

dzi,

−

wykona

ć

znakowanie i punktowanie elementów,

−

rozrysowa

ć

układ topograficzny skóry,

−

rozró

ż

ni

ć

kierunki ci

ą

gliwo

ś

ci skóry,

−

wykona

ć

r

ę

czny i mechaniczny rozkrój skór oraz materiałów

nieskórzanych stosowanych w kaletnictwie,

−

wykona

ć

rozkrój tworzyw skóropodobnych, tkanin, folii i tworzyw

sztucznych ró

ż

nymi technikami,

−

wykona

ć

znakowanie i punktowanie wykrojonych elementów,

−

skompletowa

ć

wyci

ę

te elementy,

−

zastosowa

ć

zasady racjonalnej gospodarki materiałami,

−

okre

ś

li

ć

przydatno

ść

odpadów technologicznych,

−

okre

ś

li

ć

czynno

ś

ci technologiczne zwi

ą

zane z obróbk

ą

elementów,

−

dobra

ć

metody obróbki do rodzaju materiału i konstrukcji wyrobu,

−

ustali

ć

parametry obróbki,

−

wyrówna

ć

grubo

ść

elementów wyrobów,

−

usun

ąć

uszkodzenia mechaniczne i wady w wykrojonych elementach,

−

skompletowa

ć

przygotowane elementy,

−

zmagazynowa

ć

wykrojone elementy,

−

wypełni

ć

dokumentacj

ę

technologiczn

ą

rozkroju materiałów,

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

61

−

zastosowa

ć

przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

ż

arowej oraz wymagania ergonomii dotycz

ą

ce rozkroju

materiałów i obróbki elementów wyrobów kaletniczych.

2. Materiał nauczania

Rozkrój skór.
Maszyny i urz

ą

dzenia krojowni: wycinarki, krajarki, perforowarki, gilotyny,

no

ż

yce stołowe, urz

ą

dzenia do ci

ę

cia pasów - budowa, zasada

działania, obsługa i konserwacja.
Organizacja

i

wyposa

ż

enie

stanowiska

do

rozkroju

r

ę

cznego

i maszynowego.
Maszyny i urz

ą

dzenia do obróbki elementów: dwojarki ta

ś

mowe,

ś

cieniarki z ni

ż

em cylindrycznym - budowa, zasada działania, obsługa

i konserwacja.
Wyposa

ż

enie stanowiska do r

ę

cznego wyrównywania grubo

ś

ci

i

ś

cieniania brzegów elementów.

Zastosowanie kloców i wycinaków.
Zasady rozkroju no

ż

em i kołodk

ą

.

Zasady i techniki rozkroju skór i materiałów nieskórzanych.
Przygotowanie materiałów do rozkroju.
R

ę

czny i mechaniczny rozkrój skór.

Rozkrój skór całych,

ś

rodkowej cz

ęś

ci skór (szczupaków) i połówek.

Rozkrój skór welurowych i skór zwierz

ą

t egzotycznych.

Zasady i techniki rozkroju tworzyw skóropodobnych i tektury.
Zasady i techniki wycinania tkanin, folii i tworzyw sztucznych.
Cel i sposoby znakowania.
Znakowanie przy u

ż

yciu wzorników monta

ż

owych i przy u

ż

yciu matryc.

Przybory do znakowania.
Znakowanie i punktowanie wykrojonych elementów.
Sortowanie i klasyfikacja odpadów.
Ekonomiczny i racjonalny rozkrój.
Profile

ś

cieniania i zasady ich stosowania.

Ustalanie parametrów

ś

cieniania i dwojenia.

Dwojenie elementów wyrobu.
Usuwanie uszkodze

ń

i wad w wykrojonych elementach.

Kompletowanie elementów.
Magazynowanie i przechowywanie skompletowanych elementów.
Dokumentacja przebiegu rozkroju.
Przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej

oraz wymagania ergonomii dotycz

ą

ce rozkroju materiałów i obróbki

elementów wyrobów kaletniczych.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

62

3.

Ć

wiczenia

••••

Dobieranie metod rozkroju do ró

ż

nych materiałów przeznaczonych na

elementy wyrobów kaletniczych.

••••

Dobieranie maszyn, narz

ę

dzi i urz

ą

dze

ń

do rozkroju materiałów.

••••

Dobieranie maszyn, narz

ę

dzi i urz

ą

dze

ń

do obróbki elementów

wyrobów kaletniczych.

••••

Oznaczanie wad i uszkodze

ń

na skórach i innych materiałach.

••••

Rozmieszczanie wzorników na skórach i materiałach nieskórzanych.

••••

Okre

ś

lanie ilo

ś

ci warstw materiałów do rozkroju.

••••

Rozró

ż

nianie kierunków ci

ą

gliwo

ś

ci skór w ró

ż

nych cz

ęś

ciach

topograficznych.

••••

Wykonywanie r

ę

cznego i maszynowego rozkroju materiałów na

elementy wyrobów kaletniczych.

••••

Ocenianie jako

ś

ci wykrojonych elementów.

••••

Znakowanie i punktowanie wykrojonych elementów.

••••

R

ę

czne

ś

cienianie i wyrównywanie grubo

ś

ci elementów.

••••

Rysowanie profili

ś

cieniania i okre

ś

lanie ich zastosowania.

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Katalogi próbek ró

ż

nych rodzajów i asortymentów skór, tworzyw

skóropodobnych,

wyrobów

włókienniczych

i

innych

materiałów

stosowanych w produkcji wyrobów kaletniczych.
Plansze, tablice, foliogramy i makiety obrazuj

ą

ce topografi

ę

i kierunki

ci

ą

gliwo

ś

ci ró

ż

nych rodzajów skór, zasady i metody rozkroju, schematy

ś

cieniania, schematy maszyn i urz

ą

dze

ń

, rodzaje i parametry

ś

cieniania,

kompletowanie elementów.
Przyrz

ą

dy pomiarowe: grubo

ś

ciomierz, planimetr, przymiar liniowy, szablony.

Katalog z próbkami wad i uszkodze

ń

wyci

ę

tych elementów.

Rysunki, fotografie, przezrocza i filmy dydaktyczne dotycz

ą

ce procesu

rozkroju materiałów.

ś

urnale, katalogi i materiały reklamowe.

Maszyny, narz

ę

dzia i urz

ą

dzenia stosowane do rozkroju i obróbki

elementów wyrobów kaletniczych.
Instrukcje obsługi maszyn.
Normy przedmiotowe.
Przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpo

ż

arowej

oraz

wymagania

ergonomii

dotycz

ą

ce

rozkroju

materiałów

i przygotowania elementów do monta

ż

u.

Czasopisma specjalistyczne.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

63

5. Wskazania metodyczne dla realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje tre

ś

ci dotycz

ą

ce rozkroju

elementów wyrobów kaletniczych oraz przygotowania ich do monta

ż

u.

Umiej

ę

tno

ś

ci nabyte przez uczniów podczas realizacji programu tej

jednostki b

ę

d

ą

niezb

ę

dne w dalszym procesie kształcenia zawodowego.

Wskazane jest stosowanie nast

ę

puj

ą

cych metod nauczania:

−

ć

wicze

ń

praktycznych,

−

tekstu przewodniego,

−

pokazu z obja

ś

nieniem,

−

pokazu z instrukta

ż

em.

Zaj

ę

cia dydaktyczne nale

ż

y prowadzi

ć

w pracowni technologii

i w warsztatach szkolnych, w grupach do 15 osób podzielonych na
zespoły 3-5 osobowe.

Podczas realizacji programu jednostki nale

ż

y zwraca

ć

szczególn

ą

uwag

ę

na dobór metod i technik rozkroju dostosowanych do ró

ż

nego

rodzaju materiałów oraz odpowiednich maszyn. Przed przyst

ą

pieniem do

wykonywania

ć

wicze

ń

nale

ż

y

zapozna

ć

uczniów

z

rodzajem

wykonywanych zada

ń

, obsług

ą

stosowanych maszyn i urz

ą

dze

ń

.

Szczególn

ą

uwag

ę

nale

ż

y zwraca

ć

na przestrzeganie obowi

ą

zuj

ą

cych

przepisów bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej

oraz wymaga

ń

ergonomii.

Nauczyciel powinien przygotowa

ć

materiały potrzebne do wykonania

ć

wicze

ń

: instrukcje do

ć

wicze

ń

, instrukcje obsługi maszyn, ro

ż

nego

rodzaju

materiały

do

rozkroju

oraz

maszyny,

urz

ą

dzenia

i narz

ę

dzia do rozkroju.

Podczas zaj

ęć

nale

ż

y zwróci

ć

szczególn

ą

uwag

ę

na dobór techniki

rozkroju w zale

ż

no

ś

ci od stosowanych materiałów oraz mo

ż

liwo

ś

ci

zastosowania okre

ś

lonych maszyn.

Wskazane

jest

zorganizowanie

wycieczki

dydaktycznej

do

przedsi

ę

biorstwa

produkcyjnego

wyposa

ż

onego

w

nowoczesne

urz

ą

dzenia do rozkroju skór, tkanin i tworzyw skóropodobnych.

6. Propozycja metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Proces sprawdzania i oceniania osi

ą

gni

ęć

uczniów powinien

dostarcza

ć

informacji dotycz

ą

cych zakresu i poziomu opanowania

umiej

ę

tno

ś

ci okre

ś

lonych w szczegółowych celach kształcenia programu

jednostki modułowej.

W procesie sprawdzania i oceniania osi

ą

gni

ęć

uczniów nale

ż

y

stosowa

ć

:

−

sprawdziany ustne i pisemne,

−

obserwacj

ę

czynno

ś

ci ucznia podczas realizacji

ć

wicze

ń

.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

64

Podczas oceny osi

ą

gni

ęć

uczniów nale

ż

y równie

ż

zwraca

ć

uwag

ę

na

umiej

ę

tno

ść

operowania

zdobyt

ą

wiedz

ą

,

merytoryczn

ą

jako

ść

wypowiedzi oraz wła

ś

ciwe stosowanie terminologii zawodowej.

Proces oceniania powinien obejmowa

ć

:

−

organizacj

ę

stanowiska pracy,

−

dobór odpowiednich narz

ę

dzi, maszyn i urz

ą

dze

ń

do rozkroju

i obróbki elementów z ró

ż

nych materiałów,

−

sprawno

ść

i jako

ść

wykonania zadania,

−

przestrzeganie przepisów bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

ż

arowej oraz wymaga

ń

ergonomii.

Kontrol

ę

poprawno

ś

ci wykonania zada

ń

nale

ż

y prowadzi

ć

w trakcie

i po ich wykonaniu.
W ko

ń

cowej ocenie osi

ą

gni

ęć

uczniów po zako

ń

czeniu realizacji

programu jednostki modułowej nale

ż

y uwzgl

ę

dni

ć

wyniki wszystkich

metod sprawdzania stosowanych przez nauczyciela.

Proces oceniania powinien by

ć

realizowany według okre

ś

lonych

kryteriów, zgodnie z obowi

ą

zuj

ą

c

ą

skal

ą

ocen.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

65

Jednostka modułowa 744[01].Z2.03
Kalkulowanie kosztów produkcji wyrobów i usług

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

okre

ś

li

ć

rodzaje kalkulacji,

−

posłu

ż

y

ć

si

ę

normami surowcowo-materiałowymi,

−

obliczy

ć

zu

ż

ycie surowców i materiałów pomocniczych,

−

obliczy

ć

czas wykonania operacji i całego procesu technologicznego,

−

wyja

ś

ni

ć

zasady normowania zu

ż

ycia materiałów,

−

wyja

ś

ni

ć

zasady normowania czasu pracy,

−

zastosowa

ć

klasyfikacj

ę

i metody ustalania normy czasu pracy,

−

dokona

ć

pomiaru czasu pracy oraz udokumentowa

ć

wyniki,

−

sporz

ą

dzi

ć

kalkulacj

ę

kosztów produkowanych wyrobów kaletniczych,

−

obliczy

ć

koszty naprawy wyrobu,

−

sporz

ą

dzi

ć

kalkulacj

ę

kosztów renowacji wyrobów.

2. Materiał nauczania

Rodzaje kalkulacji. Podział kosztów układu kalkulacyjnego.
Koszty materiałów, koszty pracy.
Koszty ogólne: amortyzacja budynków i maszyn, energia, transport,
administracja.
Normy

zu

ż

ycia

materiałowego

w

opisach

technologicznych

produkowanych wyrobów.
Istota i cel normowania czasu pracy.
Klasyfikacja i metody ustalania normy czasu pracy.
Przyrz

ą

dy i pomoce stosowane do pomiarów czasu pracy.

Dokumentacja norm czasowych.
Koszty naprawy i renowacji wyrobów.

3.

Ć

wiczenia

••••

Posługiwanie si

ę

przyrz

ą

dami i pomocami do pomiaru czasu pracy.

••••

Przeprowadzenie fotografii czasu pracy.

••••

Przeprowadzanie obserwacji migawkowych.

••••

Sporz

ą

dzanie kalkulacji finansowej produkcji okre

ś

lonego wyrobu

kaletniczego.

••••

Obliczanie normy (brutto) zu

ż

ycia skór na jednostk

ę

wyrobu.

••••

Obliczanie normy zu

ż

ycia materiałów płynnych.

••••

Obliczanie

normy

(brutto)

zu

ż

ycia

skór,

tkanin,

tworzyw

skóropodobnych, nici.

••••

Sporz

ą

dzanie kalkulacji finansowej naprawy okre

ś

lonego wyrobu.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

66

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Dokumentacje techniczno-technologiczne wyrobów kaletniczych.
Katalogi materiałów podstawowych i pomocniczych.
Wzory druków do sporz

ą

dzania kalkulacji kosztów wyrobu.

Normy bran

ż

owe, zakładowe.

Przyrz

ą

dy i narz

ę

dzia pomiarowe.

Czasopisma bran

ż

owe, katalogi,

ż

urnale.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje tematyk

ę

niezb

ę

dn

ą

do

opanowania umiej

ę

tno

ś

ci sporz

ą

dzania kalkulacji kosztów wytwarzania

i naprawy wyrobów.

W procesie nauczania-uczenia si

ę

wskazane jest stosowanie

nast

ę

puj

ą

cych metod nauczania: wykładu informacyjnego, pokazu

z obja

ś

nieniem oraz

ć

wicze

ń

praktycznych.

Wskazane jest, aby uczniowie opanowali w pierwszej kolejno

ś

ci

wiedz

ę

na temat obliczania kosztów i na tej podbudowie wykonywali

ć

wiczenia praktyczne. Podczas realizacji programu jednostki nale

ż

y

zwraca

ć

uwag

ę

na normowanie zu

ż

ycia materiałów, czasu pracy oraz

sporz

ą

dzanie kalkulacji finansowej dla okre

ś

lonego wyrobu.

Zaj

ę

cia dydaktyczne nale

ż

y prowadzi

ć

w pracowni technologii

i w warsztatach szkolnych, w grupach do 15 osób, podzielonych na
zespoły 3 - 4 osobowe.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

ą

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

ć

si

ę

systematycznie podczas realizacji programu jednostki modułowej, na
podstawie

okre

ś

lonych

kryteriów.

Kryteria

oceniania

powinny

uwzgl

ę

dnia

ć

poziom wiadomo

ś

ci oraz zakres opanowania przez uczniów

umiej

ę

tno

ś

ci zało

ż

onych w szczegółowych celach kształcenia.

Osi

ą

gni

ę

cia uczniów mo

ż

na ocenia

ć

na podstawie:

−−−−

sprawdzianów ustnych i pisemnych,

−−−−

testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych,

−−−−

obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania

ć

wicze

ń

.

Podczas sprawdzianów ustnych nale

ż

y zwraca

ć

uwag

ę

na

merytoryczn

ą

jako

ść

wypowiedzi i wła

ś

ciwe stosowanie terminologii

zawodowej.

Po zako

ń

czeniu realizacji programu jednostki modułowej proponuje

si

ę

przeprowadzenie testu pisemnego z zadaniami zamkni

ę

tymi

(wielokrotnego

wyboru)

i

otwartymi

(krótkiej

lub

rozszerzonej

odpowiedzi).

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

67

W

ocenie

ko

ń

cowej

nale

ż

y

uwzgl

ę

dni

ć

wyniki

wszystkich

zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osi

ą

gni

ęć

uczniów.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

68

Jednostka modułowa 744[01].Z2.04
Prowadzenie

dokumentacji

technologicznej

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

okre

ś

li

ć

rodzaje dokumentacji,

−

scharakteryzowa

ć

elementy składowe dokumentacji technologicznej,

−

okre

ś

li

ć

zasady

opracowywania

dokumentacji

technicznej

i technologicznej,

−

sporz

ą

dzi

ć

wybrane

elementy

dokumentacji

technicznej

i technologicznej gotowego wyrobu,

−

scharakteryzowa

ć

elementy dokumentacji projektowo-konstrukcyjnej,

−

wykona

ć

wzorniki dokumentacyjne,

−

zaplanowa

ć

proces produkcji w zale

ż

no

ś

ci od rodzaju produkowanych

wyrobów,

−

ustali

ć

kolejno

ść

wykonywania operacji,

−

posłu

ż

y

ć

si

ę

dokumentacj

ą

konstrukcyjn

ą

i

technologiczn

ą

w procesach produkcji,

−

sporz

ą

dzi

ć

plan układu szablonów na materiale przeznaczonym do

rozkroju,

−

sporz

ą

dzi

ć

dokumentacj

ę

wykonawcz

ą

wyrobów kaletniczych,

−

skorzysta

ć

z literatury zawodowej, katalogów i prospektów firm

specjalistycznych dotycz

ą

cych organizacji pracy, nowych technologii

i nowego wzornictwa.

2. Materiał nauczania

Rodzaje i zakres dokumentacji stosowanej w produkcji wyrobów
kaletniczych.
Opisy i instrukcje technologiczne produkcji wyrobów kaletniczych.
Urz

ą

dzenia produkcyjne i wymagania materiałowe.

Operacje technologiczne.
Etapy wykonywania dokumentacji techniczno-technologicznej.
Dokumentacja konstrukcji wyrobu kaletniczego.
Rysunki zło

ż

eniowe i robocze wyrobu.

Schematy obróbki elementów wyrobu.
Schematy rozmieszczenia maszyn i stanowisk pracy r

ę

cznej.

Schemat organizacji procesu produkcyjnego.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

69

3.

Ć

wiczenia

••••

Dobieranie surowców podstawowych i materiałów pomocniczych na

elementy wyrobów gotowych na podstawie opisów technologicznych
i norm przedmiotowych.

••••

Wyszukiwanie informacji dotycz

ą

cych procesów produkcyjnych

wybranych wyrobów w opisach i instrukcjach technologicznych.

••••

Rozró

ż

nianie rodzajów asortymentów gotowych produktów zgodnie

z normami przedmiotowymi.

••••

Dobieranie maszyn i urz

ą

dze

ń

do produkcji zaprojektowanego

wyrobu.

••••

Planowanie operacji i czynno

ś

ci technologicznych przy produkcji

ró

ż

nych wyrobów.

••••

Wykonywanie opisu technicznego wyrobu.

••••

Wypełnienie karty wymiarów cz

ęś

ci składowych.

••••

Wypełnienie

karty

materiałów

podstawowych,

dodatkowych

i pomocniczych.

••••

Sporz

ą

dzanie planu układu szablonów (rozkładki do rozkroju) na

materiale przeznaczonym do rozkroju.

••••

Wykonywanie rysunków technicznych w okre

ś

lonej skali.

••••

Wykonywanie karty technologicznej wyrobu.

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Zestawy instrukcji i opisów technologicznych produkcji ró

ż

nych

asortymentów wyrobów kaletniczych.
Normy przedmiotowe materiałów podstawowych i pomocniczych oraz
wyrobów gotowych ró

ż

nych asortymentów.

Normy czynno

ś

ciowe procesów technologicznych i bada

ń

kontroli

mi

ę

dzyoperacyjnej.

Normy zu

ż

ycia surowców podstawowych i materiałów pomocniczych.

Katalogi i prospekty wzorów i wyrobów ró

ż

nych asortymentów.

Wzory dokumentacji technologicznych i technicznych.
Wzory druków dokumentacji technologicznej.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Celem realizacji programu jednostki modułowej jest kształtowanie

umiej

ę

tno

ś

ci odczytywania i opracowywania dokumentacji techniczno–

technologicznej, dokumentacji dotycz

ą

cej zu

ż

ycia materiałów oraz

dokumentacji organizacyjno – produkcyjnej.

W procesie nauczania – uczenia si

ę

nale

ż

y stosowa

ć

nast

ę

puj

ą

ce

metody nauczania: pokaz z obja

ś

nieniem, dyskusj

ę

dydaktyczn

ą

, tekst

przewodni, metod

ę

projektów oraz

ć

wiczenia praktyczne.

Wskazane jest, aby uczniowie w ramach opracowywanych projektów

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

70

sporz

ą

dzali dokumentacj

ę

techniczno – technologiczn

ą

wyrobu

kaletniczego, dokumentacj

ę

konstrukcji wyrobu oraz wykonywali układy

szablonów w zale

ż

no

ś

ci od rodzaju materiału, asortymentu i fasonu

wyrobu.

Zaj

ę

cia

nale

ż

y

prowadzi

ć

w

pracowniach

technologii

i materiałoznawstwa, w grupach do 15 osób podzielonych na zespoły
3 - 4 osobowe.

Podczas

ć

wicze

ń

nale

ż

y zwraca

ć

uwag

ę

na:

−

wykorzystywanie informacji zawartych w opisach i instrukcjach

technologicznych,

−

planowanie cyklu produkcyjnego z uwzgl

ę

dnieniem wyposa

ż

enia

technicznego, obsady stanowisk pracy i ustalenia parametrów
technologicznych dla wskazanego wyrobu,

−

wypełnianie dokumentacji technologicznej,

−

planowanie i wprowadzanie nowych wzorów wyrobów.

Uczniowie

powinni

mie

ć

mo

ż

liwo

ść

korzystania

z literatury zawodowej, norm, czasopism, katalogów, instrukcji oraz
innych

ź

ródeł informacji.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych uczniów powinno

odbywa

ć

si

ę

systematycznie podczas realizacji programu jednostki

modułowej na podstawie ustalonych kryteriów.

Proces sprawdzania i oceniania powinien obejmowa

ć

:

−

diagnoz

ę

poziomu

wiedzy

i

umiej

ę

tno

ś

ci

uczniów

z uwzgl

ę

dnieniem zało

ż

onych celów kształcenia,

−

identyfikowanie post

ę

pów uczniów w procesie kształcenia oraz

rozpoznawanie trudno

ś

ci w realizacji celów,

−

sprawdzanie wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci ucznia po zrealizowaniu tre

ś

ci

programowych.
Podczas sprawdzania i oceniania osi

ą

gni

ęć

uczniów proponuje si

ę

stosowanie sprawdzianów ustnych i pisemnych oraz obserwacji pracy
uczniów w trakcie

ć

wicze

ń

.

Dokonuj

ą

c oceny pracy uczniów nale

ż

y zwraca

ć

uwag

ę

na:

−

posługiwanie si

ę

dokumentacj

ą

techniczno-technologiczn

ą

,

−

wykonywanie elementów dokumentacji technicznej wzoru wyrobu

kaletniczego,

−

wykonywanie schematu strukturalnego wyrobu,

−

posługiwanie si

ę

dokumentacj

ą

organizacyjno-produkcyjn

ą

,

−

poprawno

ść

wnioskowania i okre

ś

lania rozwi

ą

za

ń

technologicznych.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

71

Kontrol

ę

poprawno

ś

ci wykonania

ć

wicze

ń

nale

ż

y przeprowadzi

ć

w trakcie i po ich realizacji. Ucze

ń

powinien sprawdzi

ć

wyniki swojej

pracy według arkusza oceny post

ę

pów.

W ko

ń

cowej ocenie osi

ą

gni

ęć

uczniów, po zako

ń

czeniu realizacji

programu jednostki modułowej, nale

ż

y uwzgl

ę

dni

ć

wyniki sprawdzianów

ustnych i pisemnych, testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych oraz poziom

wykonanych

ć

wicze

ń

i projektów.

Sprawdzanie i ocenianie osi

ą

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

ć

si

ę

zgodnie z obowi

ą

zuj

ą

c

ą

skal

ą

ocen.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

72

Moduł 744[01].Z3
Technologia wytwarzania wyrobów kaletniczych

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

okre

ś

la

ć

rodzaje wyrobów kaletniczych,

−

okre

ś

la

ć

cechy u

ż

ytkowe wyrobów kaletniczych,

−

okre

ś

la

ć

przebieg procesu technologicznego,

−

odczytywa

ć

dokumentacj

ę

techniczno-technologiczn

ą

i projektowo-

konstrukcyjn

ą

procesu produkcyjnego,

−

wypełnia

ć

dokumentacj

ę

organizacyjn

ą

i materiałow

ą

,

−

dobiera

ć

sposoby monta

ż

u wyrobów w zale

ż

no

ś

ci od materiałów

i konstrukcji wyrobów,

−

stosowa

ć

zasady ł

ą

czenia elementów wyrobów kaletniczych,

−

wykonywa

ć

ś

ciegi i szwy stosowane przy szyciu r

ę

cznym

i maszynowym,

−

dobiera

ć

rodzaje oraz numeracj

ę

igieł i nici,

−

ustala

ć

parametry szycia,

−

wykonywa

ć

operacje ł

ą

czenia elementów z zastosowaniem szycia

r

ę

cznego i maszynowego,

−

ł

ą

czy

ć

materiały technik

ą

zgrzewania,

−

dobiera

ć

kleje w zale

ż

no

ś

ci od rodzaju materiału,

−

stosowa

ć

ró

ż

ne techniki klejenia i suszenia,

−

okre

ś

la

ć

rodzaje i funkcje oku

ć

w wyrobach kaletniczych,

−

dobiera

ć

okucia i elementy zdobnicze w zale

ż

no

ś

ci od rodzaju

materiału, konstrukcji wyrobu i przeznaczenia,

−

stosowa

ć

techniki monta

ż

u oku

ć

i elementów zdobniczych, ocenia

ć

jako

ść

monta

ż

u,

−

rozró

ż

nia

ć

metody i techniki wyko

ń

czania wyrobów,

−

wykonywa

ć

wyroby kaletnicze z pełnowarto

ś

ciowych materiałów

oraz odpadów technologicznych,

−

dobiera

ć

materiały, wzory i techniki wykonywania usług,

−

rozpoznawa

ć

wady materiałów,

−

okre

ś

la

ć

przyczyny bł

ę

dów produkcyjnych,

−

usuwa

ć

wady materiałowe i bł

ę

dy produkcyjne,

−

wykonywa

ć

naprawy,

renowacje

i

modyfikacje

wyrobów

kaletniczych,

−

dobiera

ć

narz

ę

dzia, maszyny i urz

ą

dzenia do wykonywania

poszczególnych operacji technologicznych,

−

okre

ś

la

ć

wymagania techniczno-u

ż

ytkowe elementów składowych

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

73

wyrobów kaletniczych,

−

wykonywa

ć

operacje technologiczne w procesie produkcji wyrobów

kaletniczych,

−

stosowa

ć

normy dotycz

ą

ce jako

ś

ci wyrobów,

−

pakowa

ć

wyroby w opakowania jednostkowe i zbiorcze,

−

stosowa

ć

zasady kontroli mi

ę

dzyoperacyjnej procesów wytwórczych

wyrobów kaletniczych, oraz kontroli jako

ś

ci gotowych wyrobów,

−

sortowa

ć

i klasyfikowa

ć

wyroby kaletnicze,

−

znakowa

ć

gotowe wyroby kaletnicze zgodnie z obowi

ą

zuj

ą

cymi

normami,

−

sporz

ą

dza

ć

dokumentacj

ę

bada

ń

organoleptycznych

oraz

klasyfikacji jako

ś

ciowej wyrobów gotowych,

−

okre

ś

la

ć

zasady przechowywania i transportu wyrobów gotowych,

−

stosowa

ć

przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

ż

arowej oraz ochrony

ś

rodowiska.

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

ę

744[01].Z3.01

Wykonywanie monta

ż

u wyrobów

300

744[01].Z3.02

Zdobienie i wyko

ń

czanie wyrobów kaletniczych

64

744[01].Z3.03

Ocenianie jako

ś

ci wyrobów kaletniczych

54

744[01].Z3.04

Wykonywanie napraw, renowacji i konserwacji
wyrobów kaletniczych

150

744[01].Z3.05

Cechowanie, pakowanie oraz przechowywanie
wyrobów kaletniczych

80

Razem 648

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

74

3. Schemat układu jednostek modułowych

744[01].Z3

Technologia wytwarzania

wyrobów kaletniczych

744[01].Z3.01

Wykonywanie monta

ż

u wyrobów

744[01].Z3.02

Zdobienie i wyko

ń

czanie

wyrobów kaletniczych

744[01].Z3.03

Ocenianie jako

ś

ci wyrobów

kaletniczych

744[01].Z3.05

Cechowanie, pakowanie oraz

przechowywanie wyrobów

kaletniczych

744[01].Z3.04
Wykonywanie

napraw, renowacji i konserwacji

wyrobów kaletniczych

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

75

4. Literatura

Brzozowski Cz., Kału

ż

a B., Kosior Z.: Technologia. Kierunek skórzany.

Warszawa, 1976
Christ J., W.: Kaletnictwo - podr

ę

cznik technologii dla ZSZ. WSiP, Warszawa

1991
Godlewski M: Poradnik dla mechaników. WSiP, Warszawa 1970
Kazik R., Krawczyk J.: Technologia odzie

ż

y. WSiP, Warszawa 1993

Korczak K., Szyma

ń

ska J.: Rysunek zawodowy dla szkól przemysłu

skórzanego. WSiP, Warszawa 1980
Pala S.: Maszyny i urz

ą

dzenia obuwnicze. WSiP, Warszawa 1973

Persz T.: Materiałoznawstwo dla techników przemysłu skórzanego. WSiP,
Warszawa 1980
Persz T.: Materiałoznawstwo dla zasadniczych szkół skórzanych. WSiP,
Warszawa 1980
Rerutkiewicz J., Tobiszewski A.: Rymarstwo. WPLiS, Warszawa 1956
Turnau I.: Polskie skórnictwo. Zakład Narodowy im. Ossoli

ń

skich, Wrocław

1983 WSiP

Wykaz literatury nale

ż

y aktualizowa

ć

w miar

ę

ukazywania si

ę

nowych

pozycji wydawniczych.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

76

Jednostka modułowa 744[01].Z3.01
Wykonywanie monta

ż

u wyrobów

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

rozró

ż

ni

ć

sposoby monta

ż

u wyrobów w zale

ż

no

ś

ci od ich

konstrukcji i rodzaju zastosowanych materiałów,

−

zorganizowa

ć

stanowiska pracy do monta

ż

u wyrobów kaletniczych,

−

dobra

ć

metody, techniki i parametry klejenia elementów składowych

wyrobów,

−

dobra

ć

kleje do ł

ą

czenia elementów w zale

ż

no

ś

ci od rodzaju

i wła

ś

ciwo

ś

ci materiałów,

−

okre

ś

li

ć

zasady przygotowania oraz nanoszenia klejów,

−

wyja

ś

ni

ć

budow

ę

i zasad

ę

działania powlekarek klejem,

−

nanie

ść

klej na płaszczyzny i brzegi elementów wyrobów,

−

wyja

ś

ni

ć

budow

ę

i zasad

ę

działania suszarek: promiennikowej

konwekcyjnej, szafkowej,

−

dobra

ć

techniki suszenia powłok klejowych,

−

rozró

ż

ni

ć

ś

ciegi i szwy stosowane przy szyciu r

ę

cznym i

maszynowym,

−

dobra

ć

ś

ciegi i szwy do rodzaju materiału i konstrukcji wyrobu,

−

sklasyfikowa

ć

maszyny do szycia,

−

wyja

ś

ni

ć

budow

ę

i zasad

ę

działania maszyn szyj

ą

cych,

−

okre

ś

li

ć

podstawowe i specjalne wyposa

ż

enie maszyn szyj

ą

cych,

−

dokona

ć

regulacji maszyn szyj

ą

cych,

−

odczyta

ć

schemat kinematyczny maszyn szyj

ą

cych,

−

przygotowa

ć

maszyn

ę

do pracy,

−

okre

ś

li

ć

zasady czyszczenia i bie

żą

cej konserwacji maszyn

szyj

ą

cych,

−

okre

ś

li

ć

rodzaje oraz numeracj

ę

igieł i nici,

−

okre

ś

li

ć

parametry

ś

ciegów, nici i igieł do szycia maszynowego,

−

zastosowa

ć

technik

ę

szycia maszynowego,

−

wykona

ć

ró

ż

nego rodzaju szwy i

ś

ciegi maszynowe,

−

zako

ń

czy

ć

szwy,

−

dobra

ć

narz

ę

dzia i przybory do szycia r

ę

cznego,

−

zszy

ć

r

ę

cznie elementy wyrobów z zastosowaniem ró

ż

nych

ś

ciegów,

−

zinterpretowa

ć

zjawiska

zachodz

ą

ce

podczas

zgrzewania

materiałów,

−

dobra

ć

materiały i okre

ś

li

ć

parametry procesu zgrzewania,

−

wyja

ś

ni

ć

budow

ę

i zasad

ę

działania zgrzewarek,

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

77

−

okre

ś

li

ć

podstawowe wyposa

ż

enie zgrzewarek,

−

przygotowa

ć

zgrzewark

ę

do pracy,

−

poł

ą

czy

ć

elementy za pomoc

ą

zgrzewania,

−

okre

ś

li

ć

zasady przechowywania i konserwacji elektrod,

−

sporz

ą

dzi

ć

dokumentacj

ę

produkcji,

−

zastosowa

ć

przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

ż

arowej oraz ochrony

ś

rodowiska w procesach monta

ż

u.

2. Materiał nauczania

Sposoby monta

ż

u wyrobów kaletniczych, w zale

ż

no

ś

ci od ich konstrukcji

i rodzaju zastosowanych materiałów.
Organizacja stanowisk pracy do monta

ż

u wyrobów kaletniczych.

Teoretyczne podstawy procesu klejenia.
Rodzaje poł

ą

cze

ń

klejowych.

Zasady obowi

ą

zuj

ą

ce podczas klejenia.

Organizacja stanowiska pracy.
Sposoby nanoszenia kleju.
Maszyny i urz

ą

dzenia stosowane do nanoszenia kleju.

Urz

ą

dzenia suszarnicze.

Suszenie poł

ą

cze

ń

klejowych.

Rodzaje

ś

ciegów i szwów maszynowych.

Cykl tworzenia

ś

ciegu zwartego.

Klasyfikacja i charakterystyka maszyn szyj

ą

cych.

Przygotowanie maszyny do szycia.
Usuwanie przyczyn wadliwej pracy maszyn szwalniczych.
Technika szycia maszynowego.
Szycie r

ę

czne – rodzaje

ś

ciegów i szwów.

Wyposa

ż

enie stanowiska szycia r

ę

cznego.

Przygotowanie igieł i nici do szycia r

ę

cznego.

Zako

ń

czanie szwu.

Szycie trokiem.
Bezpiecze

ń

stwo i higiena pracy przy szyciu r

ę

cznym i maszynowym.

Teoretyczne podstawy procesu zgrzewania.
Tworzywa termoplastyczne i dielektryki.
Rodzaje zgrzewarek i elektrod.
Zasada zgrzewania.
Dokumentacja produkcji.
Przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej oraz

ochrony

ś

rodowiska dotycz

ą

ce monta

ż

u wyrobów kaletniczych.

3.

Ć

wiczenia

••••

Dobieranie klejów do rodzaju ł

ą

czonych elementów.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

78

••••

Przygotowywanie kleju do klejenia.

••••

Przygotowywanie powierzchni materiału do klejenia.

••••

Nanoszenie kleju na płaszczyzny i brzegi elementów.

••••

Dobieranie metod suszenia spoiny klejowej.

••••

Odczytywanie numeracji igieł i nici.

••••

Dobieranie igieł i nici do okre

ś

lonego rodzaju szycia.

••••

Ustalenie parametrów szycia r

ę

cznego i maszynowego.

••••

Rysowanie schematów

ś

ciegów i szwów.

••••

Rozpoznawanie sposobu ł

ą

czenia cz

ęś

ci składowych wyrobów.

••••

Przygotowanie nici do szycia, nawlekanie igieł.

••••

Szycie jedno- i dwuigłowe z zastosowaniem ró

ż

nego rodzaju

ś

ciegów.

••••

Przygotowanie maszyny do szycia.

••••

Szycie elementów prostych i o ró

ż

nych kształtach.

••••

Szycie trokiem elementów i wyrobów kaletniczych.

••••

Ł

ą

czenie elementów podstawowymi

ś

ciegami i szwami.

••••

Ocena jako

ś

ci szycia.

••••

Dobieranie materiałów do zgrzewania.

••••

Dobieranie parametrów zgrzewania.

••••

Rysowanie schematów szwów zgrzewanych.

••••

Dobieranie oku

ć

do ró

ż

nych rodzajów wyrobów.

••••

Monta

ż

oku

ć

w elementach i gotowych wyrobach.

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Plansze i tablice pogl

ą

dowe obrazuj

ą

ce tworzenia

ś

ciegu zwartego

,

szwy maszynowe i r

ę

czne.

Materiały podstawowe i pomocnicze stosowane w produkcji wyrobów
kaletniczych.

Modele, gotowe wyroby i ich cz

ęś

ci składowe.

Modele, przekroje, maszyny oraz cz

ęś

ci maszyn.

Maszyny do szycia ró

ż

nych typów.

Urz

ą

dzenia do ł

ą

czenia elementów za pomoc

ą

kleju.

Urz

ą

dzenia do ł

ą

czenia metod

ą

zgrzewania.

Narz

ę

dzia i przybory do szycia r

ę

cznego.

Dokumentacje technologiczne wyrobów.
Katalogi i prospekty klejów, igieł i nici.
Katalogi i prospekty maszyn.
Instrukcje obsługi maszyn.
Maszyny szyj

ą

ce ró

ż

nych typów, urz

ą

dzenia do ł

ą

czenia elementów za

pomoc

ą

kleju, urz

ą

dzenia do ł

ą

czenia metod

ą

zgrzewania, stanowiska

do szycia r

ę

cznego.

Zestaw obowi

ą

zuj

ą

cych norm.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

79

Przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej,

ochrony

ś

rodowiska oraz wymagania ergonomii dotycz

ą

ce monta

ż

u

elementów wyrobów.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje tre

ś

ci dotycz

ą

ce ró

ż

nych

technik monta

ż

u wyrobów kaletniczych.

W procesie kształcenia zaleca si

ę

stosowanie nast

ę

puj

ą

cych metod

nauczania: pokazu z instrukta

ż

em,

ć

wicze

ń

praktycznych oraz tekstu

przewodniego.

Podczas zaj

ęć

nale

ż

y zwraca

ć

szczególn

ą

uwag

ę

na dobór metod

i technik monta

ż

u - w zale

ż

no

ś

ci od przeznaczenia wyrobu, rodzaju

materiałów oraz obsług

ę

maszyn i urz

ą

dze

ń

, a tak

ż

e stosowanie

przepisów bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej,

ochrony

ś

rodowiska i wymaga

ń

ergonomii podczas monta

ż

u elementów

wyrobów.

Zaj

ę

cia powinny si

ę

odbywa

ć

w grupach do 15 osób, z podziałem na

3 - 5 osobowe zespoły, w pracowni technologicznej wyposa

ż

onej

w niezb

ę

dne pomoce dydaktyczne oraz w warsztatach szkolnych

wyposa

ż

onych w odpowiednie maszyny i urz

ą

dzenia umo

ż

liwiaj

ą

ce

wykonanie monta

ż

u wyrobów ró

ż

nymi metodami. Zaj

ę

cia nale

ż

y

realizowa

ć

równie

ż

w zakładach produkcyjnych.

Przed przyst

ą

pieniem do zaj

ęć

wskazane jest przygotowanie

niezb

ę

dnych materiałów kaletniczych oraz maszyn i urz

ą

dze

ń

stosowanych do monta

ż

u okre

ś

lonych wyrobów.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

ą

gni

ęć

uczniów powinno by

ć

prowadzone

systematycznie przez cały okres realizacji programu jednostki
modułowej na podstawie kryteriów przedstawionych na pocz

ą

tku zaj

ęć

.

Kryteria

oceniania

powinny

uwzgl

ę

dnia

ć

poziom

wiadomo

ś

ci

i zakres opanowania umiej

ę

tno

ś

ci praktycznych przewidzianych

w szczegółowych celach kształcenia.

Osi

ą

gni

ę

cia uczniów nale

ż

y ocenia

ć

na podstawie:

−

sprawdzianów ustnych i pisemnych,

−

testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania

ć

wicze

ń

,

−

wykonywanych prac.

Podczas oceny dokonywanej w formie ustnej i pisemnej nale

ż

y

zwraca

ć

uwag

ę

na merytoryczn

ą

jako

ść

wypowiedzi, operowanie

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

80

zdobyt

ą

wiedz

ą

, stosowanie terminologii zawodowej oraz umiej

ę

tno

ść

poprawnego wnioskowania.

Podczas obserwacji czynno

ś

ci wykonywanych w trakcie

ć

wicze

ń

nale

ż

y zwraca

ć

uwag

ę

na:

−

dobór materiałów podstawowych i pomocniczych,

−

dobór narz

ę

dzi, maszyn i urz

ą

dze

ń

do rodzaju wykonywanych zada

ń

,

−

ustalanie parametrów technologicznych wykonywanych czynno

ś

ci,

−

organizacj

ę

stanowiska pracy,

−

stosowanie przepisów bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

ż

arowej, ochrony

ś

rodowiska oraz wymaga

ń

ergonomii

dotycz

ą

cych monta

ż

u elementów wyrobów kaletniczych.

W ko

ń

cowej ocenie osi

ą

gni

ęć

uczniów, po zako

ń

czeniu realizacji

programu jednostki modułowej nale

ż

y uwzgl

ę

dni

ć

wyniki wszystkich

metod sprawdzania stosowanych przez nauczyciela oraz oceny
wykonanych prac.

Proces

oceniania

powinien

by

ć

realizowany

na

podstawie

okre

ś

lonych kryteriów oraz zgodnie z obowi

ą

zuj

ą

c

ą

skal

ą

ocen.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

81

Jednostka modułowa 744[01].Z3.02

Zdobienie i wyko

ń

czanie wyrobów kaletniczych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

zorganizowa

ć

stanowiska pracy do zdobienia i wyko

ń

czania wyrobów

kaletniczych,

−

okre

ś

li

ć

metody

i

techniki

zdobienia

elementów

wyrobów

kaletniczych,

−

wyja

ś

ni

ć

budow

ę

i zasad

ę

działania deseniarek i perforowarek,

−

dobra

ć

oprzyrz

ą

dowanie deseniarki i perforowarki,

−

przygotowa

ć

do pracy i obsłu

ż

y

ć

maszyn

ę

do perforowania

i deseniowania,

−

wykona

ć

zdobienie elementów przez deseniowanie i perforowanie,

−

dokona

ć

konserwacji preforowarki i deseniarki,

−

posłu

ż

y

ć

si

ę

narz

ę

dziami stosowanymi w technice sitodruku,

−

wykona

ć

zdobienie elementów i wyrobów technik

ą

sitodruku,

−

wykona

ć

marszczenie i fałdowanie do zdobienia elementów

i wyrobów,

−

wykona

ć

zdobienia elementów i wyrobów metod

ą

przeplatania,

−

nało

ż

y

ć

aplikacje na elementy i wyroby,

−

wykona

ć

szycie ozdobne i haftowanie,

−

wykona

ć

zdobienia elementów i wyrobów technik

ą

liniowania,

−

scharakteryzowa

ć

narz

ę

dzia do liniowania,

−

dobra

ć

techniki wyko

ń

czania brzegów wyrobów,

−

zastosowa

ć

r

ę

czne i maszynowe techniki zawijania brzegów,

−

wszy

ć

zamki błyskawiczne,

−

wyko

ń

czy

ć

brzegi wyrobów przy pomocy maszyny i urz

ą

dze

ń

,

−

dobra

ć

rodzaje lamowania w zale

ż

no

ś

ci od rodzaju wyrobu

i materiału,

−

wykona

ć

wypustki według okre

ś

lonej technologii,

−

dobra

ć

okucia w zale

ż

no

ś

ci od rodzaju materiału, charakteru

i konstrukcji wyrobu,

−

dobra

ć

techniki monta

ż

u oku

ć

,

−

dobra

ć

narz

ę

dzia stosowane w procesie okuwania,

−

dobra

ć

metody monta

ż

u oku

ć

w zale

ż

no

ś

ci od rodzaju okucia

i wyrobu,

−

zabezpieczy

ć

okucia przed korozj

ą

i uszkodzeniem,

−

dobra

ć

ś

rodki wyko

ń

czalnicze w zale

ż

no

ś

ci od rodzaju materiału,

−

dobra

ć

metody wyko

ń

czania wyrobów,

−

wykona

ć

retuszowanie, apreturowanie, nabłyszczanie i polerowanie

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

82

do wyko

ń

czania powierzchni wyrobu,

−

posłu

ż

y

ć

si

ę

dokumentacj

ą

techniczn

ą

oraz instrukcjami obsługi

maszyn i urz

ą

dze

ń

,

−

zastosowa

ć

przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

ż

arowej oraz wymagania ergonomii.

2. Materiał nauczania

Cel i znaczenie zdobienia elementów i wyrobów.
Techniki wykonywania zdobie

ń

: deseniowanie, perforowanie, liniowanie,

sitodruk, stemplowanie, marszczenie, fałdowanie, przeplatanie, szycie
ozdobne, haftowanie.
Organizacja stanowisk pracy do zdobienia i wyko

ń

czania wyrobów.

Narz

ę

dzia i urz

ą

dzenia do liniowania.

Maszyny do deseniowania.
Maszyny do perforowania.
Urz

ą

dzenia do sitodruku.

Wpływ operacji wyko

ń

czenia na jako

ść

i estetyk

ę

wyrobu.

Metody wyko

ń

czania brzegów wyrobów: barwienie, opalanie, frezowanie

i szlifowanie.
Polerowanie.
Zawijanie r

ę

czne i maszynowe.

Rodzaje i parametry zawijania brzegów.
Z

ą

bkowanie.

Lamowanie zwykłe i francuskie.
Wyko

ń

czanie metod

ą

duolastic.

Rola oku

ć

i ich podział.

Zastosowanie oku

ć

w wyrobach skórzanych.

Narz

ę

dzia i urz

ą

dzenia do monta

ż

u oku

ć

.

Wszywanie zamków błyskawicznych.
Monta

ż

oku

ć

w toku produkcyjnym i w fazie ko

ń

cowej.

Zabezpieczenie oku

ć

przed korozj

ą

i uszkodzeniem.

Zasady konserwacji maszyn i urz

ą

dze

ń

stosowanych w procesie

wyko

ń

czania.

Podział i charakterystyka

ś

rodków wyko

ń

czalniczych.

Retuszowanie, apreturowanie, nabłyszczanie i polerowanie powierzchni
wyrobów wykonanych z ró

ż

nych materiałów.

Przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej

oraz wymagania ergonomii.

3.

Ć

wiczenia

••••

Dobieranie metody zdobienia do rodzaju wyrobu.

••••

Wykonywanie ró

ż

nego rodzaju zdobie

ń

.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

83

••••

Przygotowanie stanowiska do zdobienia.

••••

Regulacja i ustawienie maszyn stosowanych do zdobienia.

••••

Usuwanie ró

ż

nego rodzaju plam i zanieczyszcze

ń

.

••••

Dobieranie

ś

rodków wyko

ń

czalniczych do rodzaju materiału.

••••

Wyko

ń

czanie brzegów elementów wyrobów ró

ż

nymi metodami.

••••

Obliczanie parametrów zawijania.

••••

Wykonywanie zawijania r

ę

cznego i maszynowego.

••••

Wykonywanie lamówki zwykłej i ozdobnej.

••••

Wykonywanie barwienia brzegów wyrobów.

••••

Wyrównywanie brzegów wyrobów po zawijaniu.

••••

Opalanie brzegów elementów wyrobów.

••••

Barwienie brzegów elementów wyrobów.

••••

A

ż

urowanie z podkładem kontrastowym i bez podkładu.

••••

Marszczenie ta

ś

m

ą

gumow

ą

.

••••

Fałdowanie symetryczne i artystyczne.

••••

Profilowanie kraw

ę

dzi.

••••

Stemplowanie tamponowe.

••••

Zdobienie okuciami.

••••

Naszywanie aplikacji, pikowanie i haftowanie.

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Elementy i wyroby zdobione ró

ż

nymi technikami.

Katalogi, prospekty, albumy,

ż

urnale wyrobów skórzanych.

Plansze, schematy, rysunki, przezrocza, filmy, foliogramy przedstawiaj

ą

ce

zdobienia i metody ich wykonania.
Prospekty, katalogi maszyn stosowanych do zdobienia i wyka

ń

czania.

Maszyny, urz

ą

dzenia i przybory do wyko

ń

czania.

Dokumentacja techniczno-technologiczna wyrobów.
Dokumentacje techniczne i instrukcje obsługi maszyn i urz

ą

dze

ń

.

Materiały podstawowe i pomocnicze do produkcji wyrobów kaletniczych.
Zestawy

ś

rodków wyko

ń

czalniczych.

Przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej

oraz wymagania ergonomii.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej zawiera tre

ś

ci dotycz

ą

ce zdobienia

wyrobów kaletniczych ró

ż

nymi technikami oraz wyko

ń

czania wyrobów.

W realizacji tej jednostki nale

ż

y zwróci

ć

szczególn

ą

uwag

ę

na dobór

metody i techniki zdobienia i wyko

ń

czania brzegów w zale

ż

no

ś

ci od

rodzaju wyrobu i materiałów, z których zostanie wykonany.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

84

Konieczne jest, aby ucze

ń

uzyskał umiej

ę

tno

ść

dokładnego i starannego

wykonywania zada

ń

w zakresie zdobienia i wyko

ń

czania wyrobów, gdy

ż

jako

ść

wykonania w znacz

ą

cy sposób wpływa na efekt ko

ń

cowy.

Wskazane jest stosowanie nast

ę

puj

ą

cych metod nauczania: pokazu

z instrukta

ż

em, tekstu przewodniego oraz

ć

wicze

ń

praktycznych.

Ć

wiczenia powinny by

ć

wykonywane w grupach do 15 uczniów,

w miar

ę

potrzeb, z podziałem na 3 - 4 osobowe zespoły.

Zaj

ę

cia powinny odbywa

ć

si

ę

w odpowiednio przygotowanej pracowni

technologii, warsztatach szkolnych, a tak

ż

e w zakładach produkcyjnych.

Stanowisko

ć

wiczeniowe nale

ż

y wyposa

ż

y

ć

w niezb

ę

dne maszyny,

przyrz

ą

dy i narz

ę

dzia, elementy wyrobów kaletniczych przeznaczonych

do zdobienia i wyko

ń

czania oraz zestaw

ś

rodków wyko

ń

czalniczych.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Proces sprawdzania i oceniania osi

ą

gni

ęć

uczniów powinien

dostarcza

ć

informacji dotycz

ą

cych zakresu i poziomu opanowania

umiej

ę

tno

ś

ci okre

ś

lonych w szczegółowych celach kształcenia programu

jednostki modułowej.

W procesie sprawdzania i oceniania osi

ą

gni

ęć

uczniów nale

ż

y

stosowa

ć

sprawdziany ustne i pisemne oraz obserwacj

ę

czynno

ś

ci

uczniów podczas wykonywania

ć

wicze

ń

praktycznych.

Sprawdzanie post

ę

pów uczniów powinno odbywa

ć

si

ę

w trakcie

realizacji programu jednostki modułowej na podstawie kryteriów
przedstawionych na pocz

ą

tku zaj

ęć

. Podczas oceniania osi

ą

gni

ęć

uczniów nale

ż

y sprawdza

ć

umiej

ę

tno

ś

ci operowania zdobyt

ą

wiedz

ą

,

zwraca

ć

uwag

ę

na merytoryczn

ą

jako

ść

wypowiedzi, wła

ś

ciwe

stosowanie terminologii zawodowej oraz poprawno

ść

wnioskowania.

Oceniaj

ą

c czynno

ś

ci uczniów podczas wykonywania

ć

wicze

ń

nale

ż

y

zwraca

ć

uwag

ę

na:

−

regulacj

ę

i ustawienie maszyn stosowanych do zdobienia,

−

dobieranie

ś

rodków wyka

ń

czalniczych do rodzaju materiału,

−

wykonanie ró

ż

nego rodzaju zdobie

ń

,

−

wykonywanie zada

ń

zgodnie z przepisami bezpiecze

ń

stwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej oraz wymaganiami ergonomii.

Proces oceniania powinien by

ć

realizowany według okre

ś

lonych

kryteriów oraz zgodnie z obowi

ą

zuj

ą

c

ą

skal

ą

ocen.

W ko

ń

cowej ocenie osi

ą

gni

ęć

uczniów po zako

ń

czeniu realizacji

programu jednostki modułowej nale

ż

y uwzgl

ę

dni

ć

wyniki wszystkich

stosowanych metod oceniania.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

85

Jednostka modułowa 744[01].Z3.03
Ocenianie jako

ś

ci wyrobów kaletniczych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

posłu

ż

y

ć

si

ę

przyrz

ą

dami do pomiaru: długo

ś

ci, masy, powierzchni,

grubo

ś

ci ró

ż

nych materiałów,

−

wykona

ć

badania kontrolno-pomiarowe,

−

oceni

ć

jako

ść

wykonywanych szwów i

ś

ciegów,

−

oceni

ć

organoleptycznie elementy i półprodukty wyrobów

,

−

sprawdzi

ć

zgodno

ść

wytwarzanych wyrobów z normami oraz

dokumentacj

ą

techniczn

ą

i technologiczn

ą

na poszczególnych

etapach produkcji,

−

podzieli

ć

gotowe

wyroby

kaletnicze

na

grupy

i

rodzaje

asortymentowe,

−

oceni

ć

dobór materiałów pod wzgl

ę

dem trwało

ś

ci u

ż

ytkowania,

−

oceni

ć

technik

ę

wykonania wyrobu pod wzgl

ę

dem konstrukcji

i monta

ż

u,

−

okre

ś

li

ć

sposób wyko

ń

czenia wyrobu i oceni

ć

jego estetyk

ę

,

−

porówna

ć

wyrób z wzorcem produkcyjnym,

−

zlokalizowa

ć

i usun

ąć

konstrukcyjne i technologiczne bł

ę

dy wyrobów,

−

sporz

ą

dzi

ć

dokumentacj

ę

przeprowadzonych bada

ń

,

−

sklasyfikowa

ć

wyroby kaletnicze na gatunki,

−

zastosowa

ć

zasady bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

ż

arowej oraz ochrony

ś

rodowiska.

2. Materiał nauczania

Znaczenie kontroli mi

ę

dzyoperacyjnej w procesie produkcji wyrobów

kaletniczych.
Podstawowe przyrz

ą

dy pomiarowe: grubo

ś

ciomierz, planimetr, linijka,

cyrkiel,

ś

ciegomierz.

Metody oznacze

ń

i bada

ń

kontrolno-pomiarowych.

Normy dotycz

ą

ce wykonywanych bada

ń

.

Badania organoleptyczne.
Techniki wykonywania bada

ń

organoleptycznych półproduktów.

Klasyfikacja wyrobów kaletniczych.
Cechy u

ż

ytkowe i konstrukcyjne wyrobów skórzanych.

Metody monta

ż

u i wyko

ń

czania wyrobów skórzanych.

Ocena doboru materiałów u

ż

ytych do produkcji wyrobów skórzanych.

Ocena doboru oku

ć

, technik monta

ż

u i estetyki wyrobu gotowego.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

86

Ocena jako

ś

ciowa wyrobów kaletniczych, zgodnie z normami i umowami

handlowymi.
Podział wyrobów kaletniczych na gatunki.
Przepisy bezpiecze

ń

stwa pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej oraz

ochrony

ś

rodowiska.

3.

Ć

wiczenia

••••

Rozpoznawanie materiałów u

ż

ytych do produkcji okre

ś

lonego

wyrobu.

••••

Dokonywanie organoleptycznej oceny półproduktów.

••••

Dokonywanie organoleptycznej oceny wyrobów.

••••

Okre

ś

lanie wła

ś

ciwo

ś

ci materiałów i półfabrykatów na podstawie

bada

ń

laboratoryjnych.

••••

Analizowanie

i

interpretacja

wyników

bada

ń

,

porównywanie

z obowi

ą

zuj

ą

cymi normami.

••••

Analiza przyczyn wad i usterek w wyrobie gotowym.

••••

Usuwanie wad i usterek w półproduktach i wyrobach gotowych.

••••

Porównywanie wyrobów kaletniczych ze wzorcem modelu.

••••

Klasyfikowanie wyrobów w oparciu o normy i umowy handlowe.

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Zestaw przyrz

ą

dów kontrolno-pomiarowych.

Instrukcje do prowadzenia kontroli organoleptycznej.
Próbki ró

ż

nych materiałów podstawowych i pomocniczych stosowanych

do produkcji wyrobów.
Półprodukty

i

wyroby

kaletnicze

z

poszczególnych

grup

asortymentowych.

Zestawy norm przedmiotowych.
Katalogi i prospekty wyrobów kaletniczych.

ś

urnale.

Dokumentacje techniczno-technologiczne wyrobów kaletniczych.
Normy klasyfikacji wyrobów.
Przepisy bezpiecze

ń

stwa pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej oraz

ochrony

ś

rodowiska.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program

jednostki

modułowej

obejmuje

tre

ś

ci

dotycz

ą

ce

wykonywania kontroli mi

ę

dzyoperacyjnej i oceny jako

ś

ci wyrobów

gotowych.

W procesie kształcenia wskazane jest stosowanie nast

ę

puj

ą

cych metod

nauczania:

−

wykładu informacyjnego,

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

87

−

pokazu z instrukta

ż

em,

−

tekstu przewodniego,

−

ć

wicze

ń

praktycznych.

Ze wzgl

ę

du na

ć

wiczeniowy charakter zaj

ęć

program jednostki

modułowej powinien by

ć

realizowany w pracowniach: technologii,

materiałoznawstwa oraz w warsztatach szkolnych i zakładach
przemysłowych wyposa

ż

onych tak, aby umo

ż

liwiały zarówno prac

ę

indywidualn

ą

, jak i zespołow

ą

. Zaj

ę

cia powinny odbywa

ć

si

ę

w grupach

do 15 osób.

Podczas zaj

ęć

nale

ż

y zwraca

ć

uwag

ę

na:

−

analizowanie czynników maj

ą

cych wpływ na jako

ść

elementów

składowych wyrobów,

−

dobieranie metod oceny jako

ś

ci,

−

dobieranie przyrz

ą

dów pomiarowych niezb

ę

dnych do kontroli

mi

ę

dzyoperacyjnej,

−

odczytywanie danych z dokumentacji techniczno-technologicznej

b

ę

d

ą

cych miernikiem kontroli jako

ś

ci,

−

interpretowanie wyników bada

ń

,

−

ocenianie jako

ś

ci gotowego wyrobu,

−

klasyfikowanie wyrobów kaletniczych według gatunków.

Uczniowie powinni przestrzega

ć

przepisów bezpiecze

ń

stwa pracy,

ochrony przeciwpo

ż

arowej oraz ochrony

ś

rodowiska.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

ą

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

ć

si

ę

w trakcie realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
kryteriów okre

ś

lonych na pocz

ą

tku zaj

ęć

. Podczas kontroli i oceny

nale

ż

y sprawdza

ć

umiej

ę

tno

ś

ci uczniów w oparciu o zdobyt

ą

wiedz

ę

teoretyczn

ą

, zwraca

ć

uwag

ę

na merytoryczn

ą

jako

ść

i poprawno

ść

wykonywanych czynno

ś

ci, stosowanie wła

ś

ciwych metod i zasad,

poprawno

ść

wnioskowania.

Proces oceniania powinien obejmowa

ć

:

−

diagnoz

ę

poziomu wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci uczniów pod k

ą

tem

zało

ż

onych celów kształcenia,

−

identyfikowanie post

ę

pów uczniów w procesie kształcenia oraz

trudno

ś

ci w realizacji celów,

−

sprawdzanie wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci ucznia po zrealizowaniu tre

ś

ci

programowych.
W trakcie realizacji programu nale

ż

y ocenia

ć

uczniów w zakresie

celów kształcenia na podstawie:

−

sprawdzianów ustnych,

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

88

−

sprawdzianów pisemnych - testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacji pracy ucznia podczas realizacji zada

ń

.

Kontrol

ę

poprawno

ś

ci wykonywania

ć

wicze

ń

nale

ż

y prowadzi

ć

w trakcie i po ich zako

ń

czeniu. Ucze

ń

powinien sam sprawdzi

ć

wyniki

swojej pracy według arkusza oceny post

ę

pów, a nast

ę

pnie to samo –

nauczyciel. W ocenie nale

ż

y uwzgl

ę

dni

ć

poprawno

ść

, jako

ść

i staranno

ść

wykonania zadania.

W procesie oceniania nale

ż

y zwraca

ć

uwag

ę

na:

−

posługiwanie

si

ę

przyrz

ą

dami

pomiarowymi,

normami

i dokumentacj

ą

technologiczn

ą

,

−

pobieranie próbek i wykonywanie bada

ń

organoleptycznych

i laboratoryjnych,

−

ocenianie jako

ś

ci gotowych wyrobów,

−

sporz

ą

dzanie dokumentacji z realizacji zada

ń

,

−

sporz

ą

dzanie wniosków pokontrolnych.

Proces oceniania powinien by

ć

realizowany według okre

ś

lonych

kryteriów oraz zgodnie z obowi

ą

zuj

ą

c

ą

skal

ą

ocen.

W ko

ń

cowej ocenie osi

ą

gni

ęć

uczniów po zako

ń

czeniu realizacji

programu jednostki modułowej nale

ż

y uwzgl

ę

dni

ć

wyniki wszystkich

sprawdzianów.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

89

Jednostka modułowa 744[01].Z3.04
Wykonywanie napraw, renowacji i konserwacji
wyrobów kaletniczych

1. Szczegó

ł

owe cele kszta

ł

cenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

zorganizowa

ć

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

−

zastosowa

ć

przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

ż

arowej oraz ochrony

ś

rodowiska na stanowisku pracy,

−

dobra

ć

materiały, narz

ę

dzia, maszyny i urz

ą

dzenia do naprawy

i renowacji wyrobów,

−

oceni

ć

jako

ść

materiałów przeznaczonych do naprawy i renowacji

wyrobów,

−

wykona

ć

czynno

ś

ci zwi

ą

zane z napraw

ą

i renowacj

ą

wyrobów,

−

obliczy

ć

zu

ż

ycie surowców i materiałów przeznaczonych do naprawy

oraz renowacji wyrobów,

−

obliczy

ć

koszty naprawy i renowacji wyrobu,

−

dobra

ć

ś

rodki i metody wyko

ń

czania naprawianych wyrobów,

−

usun

ąć

plamy i zanieczyszczenia z powierzchni elementów

i wyrobów,

−

dobra

ć

materiały, narz

ę

dzia, maszyny i urz

ą

dzenia do naprawy

i renowacji wyrobów ,

−

ustali

ć

zakres i sposób konserwacji wyrobów kaletniczych.

−

dobra

ć

przyrz

ą

dy, narz

ę

dzia i

ś

rodki do konserwacji wyrobów

kaletniczych,

−

dokona

ć

konserwacji wyrobów kaletniczych,

−

zastosowa

ć

przepisy bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

ż

arowej oraz ochrony

ś

rodowiska podczas naprawy,

renowacji i konserwacji wyrobów kaletniczych.

2. Materia

ł

nauczania

Organizacja stanowiska pracy.
Zasady bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej oraz

ochrony

ś

rodowiska na stanowisku pracy.

Usuwanie plam i zanieczyszcze

ń

.

Usuwanie uszkodze

ń

mechanicznych.

Nabłyszczanie powierzchni wyrobów ze skóry.
Materiały podstawowe i pomocnicze do naprawy i renowacji wyrobów
kaletniczych.
Naprawa i renowacja wyrobów kaletniczych.
Koszty naprawy i renowacji wyrobów.
Konserwacja wyrobów kaletniczych.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

90

Przyrz

ą

dy i narz

ę

dzia i

ś

rodki do konserwacji wyrobów.

Sposoby konserwacji wyrobów kaletniczych.

3.

Ć

wiczenia

••••

Usuwanie zanieczyszcze

ń

klejowych.

••••

Usuwanie uszkodze

ń

mechanicznych.

••••

Dobieranie

ś

rodków do usuwania plam i zanieczyszcze

ń

.

••••

Ustalanie zakresu naprawy okre

ś

lonego wyrobu kaletniczego.

••••

Dobieranie

ś

rodków do konserwacji ró

ż

nego rodzaju wyrobów

kaletniczych.

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Próbki klejów, apretur,

ś

rodków nabłyszczaj

ą

cych, pudrów retuszerskich,

farb, rozpuszczalników.
Katalogi z próbkami skór i innych materiałów.
Zestaw

ś

rodków do konserwacji wyrobów kaletniczych.

Maszyny, urz

ą

dzenia i przybory do naprawy i renowacji wyrobów

kaletniczych.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje tre

ś

ci dotycz

ą

ce naprawy,

renowacji i konserwacji wyrobów kaletniczych.

Realizuj

ą

c program jednostki nale

ż

y zwraca

ć

uwag

ę

na metody

i techniki czyszczenia, retuszowania, barwienia, lakierowania wyrobów
naprawianych lub odnawianych.

Program powinien by

ć

realizowany nast

ę

puj

ą

cymi metodami

nauczania: pokazu z obja

ś

nieniem, pokazu z instrukta

ż

em oraz

ć

wicze

ń

praktycznych.

Zaj

ę

cia powinny odbywa

ć

si

ę

w pracowni technologii wyposa

ż

onej

w niezb

ę

dne pomoce dydaktyczne wraz z odpowiednim parkiem

maszynowym. Uczniowie powinni pracowa

ć

w grupach do 15 osób,

w miar

ę

potrzeb podzielonych na zespoły 3 - 4 osobowe. Wskazane jest

równie

ż

organizowanie zaj

ęć

w zakładach wykonuj

ą

cych usługi

zwi

ą

zane z napraw

ą

i renowacj

ą

wyrobów kaletniczych.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

ą

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

ć

si

ę

przez cały czas realizacji programu jednostki na podstawie okre

ś

lonych

kryteriów.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

91

Wiadomo

ś

ci i umiej

ę

tno

ś

ci uczniów niezb

ę

dne do realizacji zada

ń

praktycznych mog

ą

by

ć

sprawdzane za pomoc

ą

sprawdzianów ustnych,

pisemnych oraz testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych.

Sprawdzanie umiej

ę

tno

ś

ci praktycznych mo

ż

e by

ć

realizowane

w trakcie obserwacji czynno

ś

ci uczniów podczas wykonywania

ć

wicze

ń

praktycznych. Szczególn

ą

uwag

ę

nale

ż

y zwróci

ć

na:

−

organizacj

ę

stanowisk pracy r

ę

cznej i maszynowej,

−

przestrzeganie kolejno

ś

ci prac podczas wykonywanych napraw

i renowacji wyrobów,

−

operowanie zdobyt

ą

wiedz

ą

oraz jej praktyczne zastosowanie

podczas wykonywania

ć

wicze

ń

.

Kontrol

ę

poprawno

ś

ci wykonywania

ć

wicze

ń

nale

ż

y prowadzi

ć

podczas realizacji zada

ń

i po ich wykonaniu. Ucze

ń

powinien

samodzielnie wykona

ć

zadanie, dokona

ć

jego oceny w oparciu o arkusz

post

ę

pów. Nauczyciel dokonuje kontroli według tego samego arkusza,

oceniaj

ą

c poprawno

ść

i staranno

ść

wykonanego zadania.

Proces oceniania powinien obejmowa

ć

:

−

diagnoz

ę

poziomu wiedzy teoretycznej i umiej

ę

tno

ś

ci praktycznych

uczniów z uwzgl

ę

dnieniem zało

ż

onych celów kształcenia,

−

sprawdzenie wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci ucznia po zrealizowaniu tre

ś

ci

programowych.
W ocenie ko

ń

cowej osi

ą

gni

ęć

uczniów, po zako

ń

czeniu realizacji

programu jednostki modułowej nale

ż

y uwzgl

ę

dni

ć

wyniki sprawdzianów

i testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych, poziom wykonania

ć

wicze

ń

oraz

prezentacj

ę

projektu.

Ocenianie osi

ą

gni

ęć

uczniów powinno by

ć

zgodne z obowi

ą

zuj

ą

c

ą

skal

ą

ocen.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

92

Jednostka modułowa 744[01].Z3.05
Cechowanie,

pakowanie

oraz

przechowywanie

wyrobów kaletniczych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

ń

(słuchacz) powinien umie

ć

:

−

wyja

ś

ni

ć

zasady cechowania wyrobów kaletniczych,

−

ocechowa

ć

wyroby zgodnie z normami i umowami handlowymi

,

−

zapakowa

ć

wyroby w opakowanie jednostkowe i zbiorcze,

−

okre

ś

li

ć

zasady magazynowania oraz przechowywania wyrobów,

−

okre

ś

li

ć

wymagania techniczne dla pomieszcze

ń

i urz

ą

dze

ń

do magazynowania i przechowywania wyrobów kaletniczych,

−

zorganizowa

ć

magazynowanie wyrobów kaletniczych,

−

okre

ś

li

ć

zasady transportu wyrobów,

−

zorganizowa

ć

transport wyrobów gotowych,

−

wyja

ś

ni

ć

podstawowe poj

ę

cia gospodarki rynkowej,

−

sporz

ą

dzi

ć

dokumenty dotycz

ą

ce zatrudnienia oraz działalno

ś

ci

gospodarczej,

−

okre

ś

li

ć

rol

ę

działu sprzeda

ż

y w przedsi

ę

biorstwie.

2. Materiał nauczania

Zasady cechowania gotowego wyrobu.
Warunki i sposoby pakowania wyrobów skórzanych.
Rodzaje oraz zasady doboru opakowa

ń

.

Warunki

magazynowania

wyrobów

skórzanych:

pomieszczenie,

temperatura

i

wilgotno

ść

magazynu,

wyposa

ż

enie

i

urz

ą

dzenia

magazynowe.
Sposób układania wyrobów na regałach.
Transport wyrobów kaletniczych.
Analiza rynku.
Działalno

ść

gospodarcza.

Rola działu sprzeda

ż

y w przedsi

ę

biorstwie produkcyjnym.

3.

Ć

wiczenia

••••

Cechowanie wyrobów w zale

ż

no

ś

ci od grup asortymentowych.

••••

Pakowanie wyrobów kaletniczych zgodnie z normami i wymaganiami

odbiorcy.

••••

Badanie temperatury i wilgotno

ś

ci pomieszcze

ń

magazynowych.

••••

Składowanie wyrobów w pomieszczeniach magazynowych zgodnie

z obowi

ą

zuj

ą

cymi zasadami.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

93

••••

Sporz

ą

dzanie dokumentacji sprzeda

ż

y (oferty sprzeda

ż

y, faktury, listy

przewozowe).

4.

Ś

rodki dydaktyczne

Plansze, tablice, foliogramy, schematy obrazuj

ą

ce poszczególne rodzaje

i gatunki wyrobów skórzanych oraz wzory cechowania.
Wzory etykiet.
Filmy dydaktyczne dotycz

ą

ce technicznego wyposa

ż

enia magazynów

oraz sposobu przechowywania wyrobów kaletniczych.
Zestaw

norm

przedmiotowych

i

czynno

ś

ciowych

pakowania,

magazynowania i transportu wyrobów skórzanych.
Wzorcowy zestaw dokumentacji sprzeda

ż

y wyrobów.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Celem realizacji programu jednostki modułowej jest opanowanie

przez uczniów umiej

ę

tno

ś

ci zwi

ą

zanych z cechowaniem, pakowaniem,

przechowywaniem oraz sprzeda

żą

wyrobów kaletniczych.

Program

jednostki

modułowej

powinien

by

ć

realizowany

w pracowniach: technologii i materiałoznawstwa oraz w warsztatach
szkolnych i zakładach przemysłowych wyposa

ż

onych tak, aby

umo

ż

liwiały zarówno prac

ę

indywidualn

ą

, jak i zespołow

ą

. Zaj

ę

cia nale

ż

y

prowadzi

ć

w grupach do 15 osób, w miar

ę

potrzeb z podziałem na

zespoły 3-4 osobowe.

Wskazane jest stosowanie nast

ę

puj

ą

cych metod nauczania: dyskusji

dydaktycznej, gier dydaktycznych, pokazu z instrukta

ż

em,

ć

wicze

ń

praktycznych.

Nale

ż

y równie

ż

organizowa

ć

wycieczki dydaktyczne do zakładów

produkcyjnych i usługowych oraz przedsi

ę

biorstw handlowych.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

ą

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

ą

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

ć

si

ę

w trakcie realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
kryteriów ustalonych na pocz

ą

tkowych zaj

ę

ciach.

Kontrola i ocena poziomu opanowania przez uczniów umiej

ę

tno

ś

ci

okre

ś

lonych w szczegółowych celach kształcenia mo

ż

e by

ć

dokonywana

za pomoc

ą

:

−

sprawdzianów ustnych i pisemnych,

−

testów osi

ą

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania zada

ń

praktycznych.

„Projekt współfinansowany ze

ś

rodków Europejskiego Funduszu Społecznego”

94

Podczas oceny dokonywanej w formie ustnej i pisemnej nale

ż

y

zwraca

ć

uwag

ę

na operowanie zdobyt

ą

wiedz

ą

, merytoryczn

ą

jako

ść

wypowiedzi, stosowanie poprawnej terminologii.

Obserwuj

ą

c czynno

ś

ci uczniów w trakcie wykonywania

ć

wicze

ń

nale

ż

y zwraca

ć

uwag

ę

na:

−

cechowanie wyrobów,

−

okre

ś

lanie wymaga

ń

technicznych dla pomieszcze

ń

i urz

ą

dze

ń

do magazynowania i przechowywania wyrobów kaletniczych,

−

pakowanie i przechowywania wyrobów,

−

organizowanie transportu wyrobów gotowych,

−

okre

ś

lanie zapotrzebowania na wyroby kaletnicze.

Proces oceniania powinien by

ć

realizowany zgodnie z obowi

ą

zuj

ą

c

ą

skal

ą

ocen.