MAteriały na EGzaMin Anatomia, KRESOMÓZGOWIE, KRESOMÓZGOWIE


KRESOMÓZGOWIE

  1. Budowa zewnętrzna

Jest to najbardziej wysunięta do przodu część mózgowia. Składa się z dwóch silnie wysuniętych do przody półkul, oraz niewielkiego kresomózgowia środkowego do którego należą: pole przedwzrokowe (położone w części kresomózgowej komory trzeciej), blaszki krańcowej (stanowiącej przednią ścianę komory trzeciej) oraz spoidła kresomózgowia (spoidło przednie, sklepienia i ciało modzelowate). Pomiędzy przednimi częściami sklepienia i ciała modzelowatego jest położona strzałkowo przegroda przeźroczysta.

Do najstarszej filogenetycznie części mózgowia zalicza się twory węchomózgowia: opuszkę węchową, pasmo węchowe, które ku tyłowi poszerza się w trójkąt węchowy przechodzący bez wyraźnej granicy w pole zwane istotą dziurkowaną przednią.

  1. Półkule mózgu

Obie półkule oddziela od siebie podłużna szczelina mózgu, na dnie której położone jest kresomózgowie środkowe. Każda półkula posiada trzy powierzchnie; górno-boczną, przyśrodkową i dolną. Powierzchnie te łączą się ze sobą brzegami górnym, dolnym i przyśrodkowym. W każdej półkuli wyróżnia się bieguny przedni, tylny i boczny. Powierzchnie półkul pokrywają bruzdy o różnej głębokości, które oddzielają od siebie zakręty. Grupy zakrętów oddzielone od siebie głębszymi bruzdami tworzą płaty. Płat czołowy i częściowo ciemieniowy oddziela od siebie bruzda boczna, a czołowy od ciemieniowego bruzda środkowa. Płaty ciemieniowy i potyliczny oddzielone są od siebie bruzdą ciemieniowo-potyliczną.

Płat czołowy - zajmuje znaczną część przednią półkuli mózgu na wszystkich jej powierzchniach. Na powierzchni górno-bocznej tego płata występują trzy bruzdy ograniczające zakręty. Zakręt przedśrodkowy ograniczają bruzdy środkowa i przedśrodkowa. Bruzdy czołowa górna i dolna ograniczają zakręty czołowy górny, środkowy i dolny.

Płat ciemieniowy - Bruzdy zaśrodkowa i środkowa ograniczają zakręt zaśrodkowy. Bruzda śródciemieniowa oddziela od siebie płaciki ciemieniowy górny od dolnego. W dolnej części płacika ciemieniowego dolnego występują dwa zakręty nadbrzeżny i kątowy.

Płat skroniowy - W jego obrębie występują dwie bruzdy skroniowe górna i dolna oddzielają one od siebie zakręty skroniowe górny, środkowy i dolny.

Płat potyliczny - na jego powierzchni górno-bocznej bruzdy nie mają stałego ukształtowania

Piątym płatem jest położona w głębi bruzdy bocznej wyspa.

  1. Budowa wewnętrzna kresomózgowia

    1. Kora mózgu - kora zbudowana jest z leżącej powierzchownie istoty szarej, otacza ona głębiej położoną istotę białą, w obrębie której znajdują się skupiska istoty szarej, które tworzą jądra podkorowe.

W korze mózgu wyróżnia się trzy rozwojowo różne części korę dawną, starą i nową. Kora dawna i stara zajmują około 5% powierzchni półkul i w przeciwieństwie do kory nowej zbudowane są z trzech warstw. Zajmująca pozostałą powierzchnię półkul kora nowa zbudowana jest z następujących warstw:

        1. Lokalizacja czynnościowa w korze mózgu - w korze mają miejsce wyższe procesy somatyczne i psychiczne. Tu powstają bodźce dla wszystkich świadomych czynności, świadome uczucia, jest ona ośrodkiem poznania i pamięci. Tutaj powstają engramy - pamięciowe obrazy bodźców.

Ścisłą lokalizację mają pola, do których dochodzą drogi czuciowe lub w których biorą początek główne drogi ruchowe. Pola te zajmują około 20% kory mózgu. Funkcje pozostałej części kory wiążą się ze scalaniem czynności różnych pól recepcyjnych i nazywane są polami kojarzeniowymi. W korze wyróżniono szereg pól, którym przypisuje się określone funkcje.

Ośrodki kojarzeniowe znajdują się w płaci czołowym. W ośrodkach tych tworzą się myśli, pojęcia występuje koncentracja uwagi. Przy obustronnym uszkodzeniu kory czołowej ziarnistej występuje zmiana charakteru i obniżenie sprawności intelektualnej.

        1. Układ limbibiczny i węchomózgowie

Układ limbibiczny obejmuje starsze części kory mózgu wraz z ośrodkami podkorowymi i stanowi ośrodek kontrolujący zachowania socjalne, seksualne i stany emocjonalne. Do układu limbibicznego zalicza się; węchomózgowie, przegrodę kresomózgowia, płat limbibiczny obejmujący ciało modzelowate, niektóre jądra przodomózgowia.

Węchomózgowie zawiera: opuszkę węchową, pasmo węchowe, które ku tyłowi poszerza się w trójkąt węchowy przechodzący bez wyraźnej granicy w pole zwane istotą dziurkowaną przednią.

Przegroda kresomózgowia - zawiera przegrodę przeźroczystą i zakręt przyśrodkowy

Płat limbibiczny - ma kształt sierpa otaczającego ciało modzelowate, dośrodkowo zalicza się do niego naleweczkę szarą, zakręt zębaty oraz hipokamp natomiast bardziej na obwodzie znajdują się; zakręt obręczy, pole podsoidłowe i zakręt hipokampa

Struktury podkorowe - ciało migdałowate, ciała suteczkowate, jądra uzdeczek, prążki rdzenny i krańcowy, jądra przednie i przyśrodkowe wzgórza, twór siatkowaty

        1. Jądra podkorowe kresomózgowia - są to skupiska istoty szarej, położone w głębi półkul mózgu. Do jąder podkorowych zalicza się ciało prążkowane, przedmurze i ciało migdałowate.

            1. Istota biała półkul

Istota biała jest najlepiej rozwinięta w części górnej powyżej ciała modzelowatego i nosi nazwę ośrodka półowalnego. Poniżej w istocie białej są położone jądra podkorowe, a ona sama tworzy trzy torebki; wewnętrzną, zewnętrzną i ostatnią. Torebka wewnętrzna ku dołowi przechodzi w odnogę mózgu, a wczęści górnej oddaje włókna w różne strony tworząc wieniec promienisty. Na przekroju poziomym torebka układa się w kształcie dużego V. Wyróżnia się w niej odnogę przednią, tylną i kolanko. Torebki zewnętrzna i ostatnia są utworzone z cienkiej warstwy istoty białej i leżą kolejno między skorupą, przedmurzem i wyspą.

W istocie białej wyróżnia się trzy rodzaje włókien:

  1. Włókna rzutowe - łączące kresomózgowie z innymi częściami mózgu i rdzeniem kręgowym (drogi korowo-jądrowe, korowo-podkorowe, promienistość wzrokowa - łączy ciało kolankowate boczne z korą płata potylicznego i promienistość słuchowa - łączy ciało kolankowate przyśrodkowe z korą płata skroniowego)

  2. Włókna spoidłowe - łączą obie półkule i tworzą spoidło wielkie (ciało modzelowate), przednie i spoidło sklepienia

  3. Włókna kojarzeniowe - łączą różne pola w obrębie tej samej półkuli. Dzielą się na krótkie - łączące sąsiednie zakręty i długie łączące części bardziej odległe. Przykładowo należą tutaj: obręcz, pęczek haczykowaty, pęczki podłużny górny i dolny czy pęczek potyliczny skroniowy

    1. Reszta

      1. Podział czynnościowy układu nerwowego:

Czynnościowo układ nerwowy dzieli się na układ somatyczny i autonomiczny. W obrębie układu somatycznego wyróżniamy układ nerwowy ośrodkowy (mózgowie i rdzeń) i układ nerwowy obwodowy (nerwy rdzeniowe i czaszkowe). W obrębie układu autonomicznego wyróżnia się układ nerwowy współczuly i przywspółczulny.

      1. Układ nerwowy autonomiczny - reguluje procesy związane z pracą narządów wewnętrznych oraz kontrolą układów oddychania, trawienia, przemiany materii i innych., które związane są z utrzymaniem stałości środowiska wewnętrznego. Układy autonomiczny i somatyczny są ze sobą ściśle powiązane, ale istnieją między nimi pewne zasadnicze różnice: W układzie autonomicznym w odróżnieniu do układu somatycznego:

        • Brak własnych dróg dośrodkowych i bodźce czuciowe przekazywane są przez włókna czuciowe układu ośrodkowego

        • Jego ośrodki nadrzędne znajdują się w pniu oraz w korze mózgu

        • Posiada zwoje nerwowe

        • Droga nerwowa (ruchowa) składa się tu zawsze z dwóch neuronów ośrodkowego (przedzwojowego) i obwodowego (pozazwojowego)

        • Powolne przewodzenie impulsów nerwowych

        • Regulacja przez pracę podwzgórza (przysadka - gruczoły dokrewne) i przez układ limbibiczny z układem ruchowym i korą

        • Unerwia mięśnie głądkie



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
MAteriały na EGzaMin Anatomia, Skóra - opis, Skóra (cutis) - najbardziej powierzchowna warstwa ciała
MAteriały na EGzaMin Anatomia, UKŁAD POKARMOWY (uzupełniony), 1
MAteriały na EGzaMin Anatomia, gruczoły dokrewne - uzupełnione, TARCZYCA
MAteriały na EGzaMin Anatomia, UKŁAD MOCZOWY, UKŁAD MOCZOWY
MAteriały na EGzaMin Anatomia, UKŁAD KRˇŻENIA, UKŁAD KRĄŻENIA
MAteriały na EGzaMin Anatomia makroskopowa budowa kosci
sciaga3, Inżynieria środowiska, I semestr, Biologia i ekologia, materiały na egzamin z biol
PEWNIAKI NA EGZAMIN Z ANATOMII ściąga
diagnostyka materialy na egzamin
Materiały na egzamin PL
Poetyka material na egzamin id Nieznany
Estzad, Studia, Przetwórstwo mięsa - Semestr 1, Statystyka, materiały na egzamin
POLITYKA SPOLECZNA wyklad 8 maja, uczelnia WSEI Lublin, UCZELNIA WSEI, MATERIAŁY NA EGZAMIN 2 semest
teoretyczne podstawy wychowania, Materiały na egzaminy
KAZIRODZTWO, Materiały na egzaminy, Patologie społeczne
materiały na egzamin, Studia z psychologii, Psychologia rozwoju człowieka w cyklu życia
Materiały na egzamin, Materiały pomocnicze Technik Informatyk
Zakres wymaganego materiału na egzamin dla V roku lekarskiego

więcej podobnych podstron