Zrozumieć PKPiR
– lekcja 6

Zrozumieć PKPiR – lekcja 6

podatki

.biz

Stron

a

2

Spis treści

Zrozumieć PKPiR – Lekcja 6: Wszystko o kosztach uzyskania przychodów (część 2) ......................... 3

Koszty związane z wynagrodzeniami ........................................................................................................................ 3

Wynagrodzenie wypłacone po terminie .................................................................................................................. 5

Ekwiwalenty, odszkodowania, inne składniki list płac, świadczenia w naturze ..................................... 5

Wynagrodzenia z umów-zleceń oraz umów o dzieło.......................................................................................... 6

Wynagrodzenia w naturze ............................................................................................................................................. 7

Szczególny moment powstania kosztu ..................................................................................................................... 7

Księgowanie poszczególnych rodzajów kosztów w PKPiR w przykładach ............................................... 8

Faktura za towar w roku poprzedzającym otrzymanie towaru ..................................................................... 9

Przekazanie towarów (materiałów) na potrzeby działalności – zmiana przeznaczenia towarów
(materiałów) ........................................................................................................................................................................ 9

Darowizna towarów handlowych ............................................................................................................................ 10

Darowizna wyrobów gotowych ................................................................................................................................ 10

Otrzymanie towarów w drodze darowizny ......................................................................................................... 11

Kary umowne .................................................................................................................................................................... 11

Różne kategorie kosztu na jednej fakturze zakupu .......................................................................................... 12

Koszty usług finansowych ........................................................................................................................................... 12

Podróże służbowe pracowników i właścicieli .................................................................................................... 13

Księgowanie kosztów w czasie w przykładach .................................................................................................. 14

Faktura za usługi telekomunikacyjne ..................................................................................................................... 14

Faktury za usługi w miesiącach poprzednich ..................................................................................................... 15

Czynsz zapłacony z góry............................................................................................................................................... 15

Przypadki, w których następuje korekta kosztów uzyskania przychodów w przykładach ............ 16

Leasing - księgowanie opłat leasingowych przy różnych rodzajach leasingu ....................................... 17

Leasing operacyjny ......................................................................................................................................................... 18

Zrozumieć PKPiR – lekcja 6

podatki

.biz

Stron

a

3

Z

ROZUMIEĆ

PKP

I

R

–

L

EKCJA

6:

W

SZYSTKO O KOSZTACH

UZYSKANIA PRZYCHODÓW

(

CZĘŚĆ

2)

Koszty związane z wynagrodzeniami; szczególny moment powstania kosztu; księgowanie
poszczególnych rodzajów kosztów w PKPiR w przykładach; księgowanie kosztów w czasie
w przykładach; przypadki, w których następuje korekta kosztów uzyskania przychodów
w przykładach; leasing – księgowanie opłat leasingowych przy różnych rodzajach leasingu.

Witam na szóstej lekcji e-kursu „Zrozumieć PKPiR”. Będę dzisiaj kontynuował rozważania
dotyczące kosztów uzyskania przychodów, które – jak wspomniałem w poprzedniej lekcji –
stanowią często oś sporu prowadzących PKPiR i przedstawicieli administracji podatkowej.
Mimo że problematyka kosztów jest bardzo dobrze opisana w literaturze a w kwestiach zwią-
zanych z kosztami wypowiadały się wielokrotnie sądy administracyjne, w dalszym ciągu po-
jawiają się sytuacje sprawiające podatnikom szczególne trudności. Dotyczy to między innymi
kosztów związanych z wynagrodzeniami.

K

OSZTY ZWIĄZANE Z WYNAGRODZENIAMI

Od 1 stycznia 2009 r. obowiązują nowe, bardziej korzystne niż przed nowelizacją, zasady
rozliczania kosztów uzyskania przychodów z tytułu wynagrodzeń, składek na ubezpieczenia
społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Jeszcze w 2008 roku wynagrodzenia i składki ZUS zaliczane były do kosztów podatkowych
w dacie faktycznej zapłaty – jak przy innych operacjach rozliczanych metodą kasową.

Od 1 stycznia 2009 r. należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 6 ustawy
o pdof, oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy
stanowią koszty podatkowe w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem że zostały
wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów
prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego (art. 22 ust. 6ba ustawy
o pdof).

Podobnie, w myśl art. 22 ust. 6bb ustawy o pdof składki ZUS finansowane przez pracodawcę
oraz składki na FP i FGŚP stanowią koszty podatkowe w miesiącu, za który są należne, pod
warunkiem że składki zostaną opłacone:

•

z tytułu należności wypłacanych lub postawionych do dyspozycji w miesiącu, za który

są należne w terminie wynikającym z odrębnych przepisów,

•

z tytułu należności wypłacanych lub postawionych do dyspozycji w miesiącu następ-

nym, w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku
prawnego łączącego strony – nie później niż do 15. dnia tego miesiąca.

Zrozumieć PKPiR – lekcja 6

podatki

.biz

Stron

a

4

Ale uwaga!
Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 55–55a oraz ust. 3d ustawy o pdof do kosztów
uzyskania przychodów nie zalicza się niewypłaconych, niedokonanych lub
niepostawionych do dyspozycji wypłat, świadczeń oraz innych należności
z tytułów określonych w art. 12 ust. 1 i 6, art. 13 pkt 2 i 4–9 oraz w art. 18
ww. ustawy, a także zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypła-
canych przez zakład pracy, jak również nieopłaconych do Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych składek na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej
przez płatnika składek.

Zasada ta znajduje odpowiednie zastosowanie do składek na Fundusz Pracy
oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (składki na ubezpie-
czenie społeczne oraz Fundusz Pracy i inne fundusze celowe utworzone
na podstawie odrębnych ustaw od nagród i premii wypłaconych w gotówce lub
papierach wartościowych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodo-
wym zawsze są wyłączone z możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przy-
chodów).

Zatem od 1 stycznia 2009 r. należności ze stosunku pracy (stosunków pokrewnych), zasiłki
pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy oraz świadczenia
z tytułu członkostwa w spółdzielniach rolnych stanowią koszty uzyskania przychodów
w miesiącu, za który są należne, ale – co bardzo istotne – pod warunkiem że zostały
wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy,
umowy albo innego stosunku prawnego łączącego strony.

Ważne!
W razie uchybienia terminowi do omawianych wyżej należności stosuje się za-
sady kasowe. Wynagrodzenie będzie kosztem dopiero w momencie wypłaty,
podobnie składki.

Powyższe przepisy mogą się Wam wydać niejednoznaczne. Warunkiem zastosowania metody
memoriałowej (czyli zaliczenia do kosztu przed poniesieniem faktycznego wydatku) jest do-
konanie wypłaty (postawienie do dyspozycji) w terminie wynikającym z przepisów prawa
pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony. Powstaje pytanie: co w sytu-
acji, gdy pracodawca naruszył termin z umowy, ale dochował terminu kodeksowego?

Pamiętać trzeba, że omawiane zasady dotyczą nie tylko wynagrodzeń zasadniczych, lecz
również wszelkiego rodzaju dodatków, ekwiwalentów i nagród, a także świadczeń pienięż-
nych ponoszonych za pracownika, innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo
odpłatnych wypłacanych/stawianych do dyspozycji w ramach stosunku pracy i stosunków
pokrewnych. W przypadku gdy pracodawca nie wypłaci/postawi do dyspozycji wynagrodzeń
w terminie przewidzianym przez przepisy prawa pracy (czyli m.in. w terminach ustalonych
w regulaminach obowiązujących u pracodawcy) lub umowy (w tym w szczególności umowy
o pracę), należności te będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów wy-

Zrozumieć PKPiR – lekcja 6

podatki

.biz

Stron

a

5

płacającego je pracodawcy dopiero w momencie ich faktycznej wypłaty/postawienia do dys-
pozycji pracownika.

W

YNAGRODZENIE WYPŁACONE PO TERMINIE

Omawiany przepis pozwala na zaliczenie do kosztów uzyskania składek i płac w miesiącu,
za który są należne (czyli najczęściej przed ich faktyczną wypłatą). Może to oznaczać, że
przedsiębiorca dokona wpisu i zaewidencjonuje wynagrodzenia w miesiącu, za który są na-
leżne (np. 31 marca), a potem wynagrodzenia te nie zostaną postawione do dyspozycji pra-
cowników.

Co należy zrobić w takim wypadku?

Zacznijmy od tego, że przypadek ten nie będzie powszechny. Ponieważ większość podatni-
ków dokonuje wpisów do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu rozliczanym, w tym
terminie wiedzą już oni, czy i w jakim terminie postawili wynagrodzenia do dyspozycji. Jed-
nak może się zdarzyć sytuacja, w której koszt ten został zaksięgowany wcześniej i uwzględ-
niony w rozliczeniach podatkowych (np. wcześniejsze obliczenie i odprowadzenie zaliczki
na podatek dochodowy).

Jak należy w takiej sytuacji postąpić?

W miesiącu, w którym zaksięgowaliśmy wynagrodzenia w koszty, należy dodać pozycję kory-
gującą – wpisać odpowiednie kwoty w tych samych kolumnach ze znakiem minus, dokumen-
tując tę operację dowodem księgowym własnym, w którym wyjaśnimy przyczynę i wartość
korekty. Należy również ustalić na nowo zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych,
wpłacić ja na konto urzędu skarbowego razem z należnymi odsetkami (jeżeli powstaną)
i przesłać do Naczelnika US pismo, w którym należy wyjaśnić przyczyny wpłaty zaliczki
w zmienionej wysokości.

E

KWIWALENTY

,

ODSZKODOWANIA

,

INNE SKŁADNIKI LIST PŁAC

,

ŚWIADCZENIA W NATURZE

Pracownik wraz z wynagrodzeniem otrzymuje często inne kwoty pieniężne, finansowane
ze środków pracodawcy, ze środków ZUS oraz z innych źródeł.

Większa ich część dla pracownika stanowi przychód, który jest zwolniony od podatku, nato-
miast dla pracodawcy stanowi koszt uzyskania przychodu. Wydatki pracodawcy stanowiące
koszty podatkowe powinny zostać zaewidencjonowane w kolumnie 12 PKPiR „Wynagrodzenia
w gotówce i w naturze”.

Źródła przychodów zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych zawiera art. 21
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zrozumieć PKPiR – lekcja 6

podatki

.biz

Stron

a

6

Świadczenia w naturze, świadczenia częściowo odpłatne oraz świadczenia pieniężne pono-
szone za pracownika stanowią dla pracownika przychód podlegający opodatkowaniu. Część
dodatkowych świadczeń wynikających bezpośrednio z przepisów BHP, nakładających na pra-
codawców obowiązek zapewnienia pracownikom odpowiednich warunków pracy, stanowią
koszt uzyskania przychodów przedsiębiorcy, natomiast dla pracowników są przychodem
zwolnionym z opodatkowania.

Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy regulują rozporządzenie ministra pracy i polityki so-
cjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
(Dz.U. z 2003 r., nr 169, poz. 1650) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z 28 maja 1996 r.
w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz.U. z 1996 r., nr 60, poz. 279).

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1)

jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodar-

czej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców,

2)

jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu,

3)

jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według rów-

nowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu
lub budynku,

4)

w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świad-

czeniu usług albo udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku,
z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca
udostępnienia.

Jeśli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy war-
tością tych świadczeń, ustaloną w ww. sposób, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Świadczenia w naturze, świadczenia nieodpłatne i częściowo odpłatne ewidencjonowane są
w podatkowej księdze w dacie ich wykonania, podobnie jak w przypadku wynagrodzeń. War-
tość świadczeń brutto ujmowana jest w kolumnie 12, natomiast wartość narzutów finanso-
wanych przez pracodawcę – w kolumnie 13 PKPiR.

W

YNAGRODZENIA Z

UMÓW

-

ZLECEŃ ORAZ UMÓW O

DZIEŁO

Wynagrodzenia z tytułu umowy-zlecenia oraz umowy o dzieło ewidencjonowane są
w kolumnie 12 PKPiR, w kwocie brutto, w dacie ich poniesienia lub postawienia do dyspozycji
wykonawcy. Dokumentowanie takiego kosztu następuje na podstawie umowy, wystawionego
do niej rachunku lub innego dowodu potwierdzającego wypłatę wynagrodzenia
podpisanego przez wykonawcę, również na podstawie dowodu wypłaty wynagrodzenia
na rachunek bankowy.

Oznacza to, że aby prawidłowo udokumentować wypłatę wynagrodzenia z tytułu umowy-
-zlecenia lub umowy o dzieło, nie jest konieczne posiadanie rachunku do tej umowy – jak

Zrozumieć PKPiR – lekcja 6

podatki

.biz

Stron

a

7

często twierdzą kontrolujący. Istotne jest posiadanie umowy, na podstawie której powstało
zobowiązanie. Jeśli umowa została zawarta w formie ustnej, w razie potrzeby – dla celów
dowodowych – można ją przy udziale zleceniobiorcy (wykonawcy) odtworzyć w formie pi-
semnej lub załączyć do akt oświadczenie zleceniodawcy bądź wykonawcy.

Można jednak z dużą pewnością założyć, że ten przypadek będzie występował bardzo rzadko
– przedsiębiorcy dokumentują bowiem tego typu umowy prawie zawsze w formie pisemnej.
Chodzi tu nie tyle o dokumentowanie dla celów podatkowych, ale dla ogólnych celów dowo-
dowych.

Składki ubezpieczeniowe finansowane przez przedsiębiorcę ewidencjonowane są w ko-
lumnie 13, w dacie ich faktycznej zapłaty.

W

YNAGRODZENIA W

NATURZE

Wynagrodzenia w naturze ewidencjonowane są według omówionych powyżej zasad. Ich
wartość powinna być jednakże ustalona w prawidłowy sposób. Jeżeli przedmiotem świadcze-
nia w naturze są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej pracodaw-
cy, ich wartość ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców,
a w pozostałych przypadkach – według cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług
albo udostępniania rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem
w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępniania.

Dowodem potwierdzającym wypłatę takich świadczeń będą listy płac lub inne dowody,
na których pracownik potwierdzi odbiór wynagrodzenia.

Jeśli koszt nabycia rzeczy przekazanych pracownikowi w ramach wypłaty wynagrodzenia
w naturze został uprzednio ujęty w kosztach uzyskania, przedsiębiorca musi dokonać
odpowiednich zapisów korygujących (kolumny 10, 11 i 13 PKPiR) ze znakiem minus. Niedo-
konanie korekty spowoduje dwukrotne zaliczenie tej samej kwoty do kosztów podatkowych –
co oczywiście spowoduje kłopoty w trakcie kontroli. Dowodem dokumentującym korektę bę-
dzie ten sam dowód, którym udokumentujemy wypłatę świadczeń w naturze.

S

ZCZEGÓLNY MOMENT POWSTANIA KOSZTU

Przedstawione powyżej zasady ewidencjonowania wynagrodzeń w PKPiR mogą wydać się
skomplikowane – jednak można je podsumować następująco (uogólniając przy okazji): kosz-
ty związane z wynagrodzeniami powstają nie w chwili ich faktycznej zapłaty, lecz w miesiącu,
za który są należne, bez względu na to, czy stosujemy metodę memoriałową, czy kasową
prowadzenia PKPiR. W sytuacji, w której wynagrodzenia nie wypłacimy (nie postawimy
do dyspozycji) w terminie, zasada ta przestaje obowiązywać i zmuszeni jesteśmy do dokona-
nia zapisów korygujących.

Zrozumieć PKPiR – lekcja 6

podatki

.biz

Stron

a

8

Wynagrodzenia to jeden z przykładów, w których mamy do czynienia ze szczególnym mo-
mentem powstania kosztu – określonym szczegółowo w przepisach.

Takich przypadków jest jednak więcej.

Przypomnijmy, zgodnie z zasadą ogólną, umieszczoną w art. 22 ust. 6b ustawy o pdof,
dniem poniesienia kosztów w przypadku podatników prowadzących podatkowe księgi przy-
chodów i rozchodów (bez względu na przyjętą metodę) jest dzień wystawienia faktury (ra-
chunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.

Jeżeli przepisy wskazują kategorie wydatków, dla których ta zasada nie ma zastosowania,
mamy do czynienia ze szczególnym momentem powstania kosztu uzyskania przychodu.
W praktyce gospodarczej – poza omawianymi wyżej wynagrodzeniami – najczęściej spotka-
cie się z odsetkami od zobowiązań, zarówno przeterminowanych (odsetki za zwłokę
od niezapłaconych w terminie kontrahentom należności), jak i płaconych w terminie (odsetki
od kredytów i pożyczek) – stają się one kosztami uzyskania dopiero w momencie
zapłaty.

Podobnie jest z karami umownymi i innymi opłatami o charakterze sankcyjnym – będą
one kosztami uzyskania dopiero w momencie ich faktycznej zapłaty.

Uwaga!
Na poprzedniej lekcji zajmowaliśmy się szczegółowo wydatkami, które bez
względu na ich związek z przychodami nigdy nie będą stanowić kosztów uzy-
skania. Wśród tych wydatków szczególną pozycję zajmują opłaty sankcyjne.
Zanim więc ujmiecie w kosztach uzyskania taki wydatek, sprawdźcie, czy nie
znajduje się on na liście negatywnej (zawiera ją wielokrotnie wspominany
na poprzedniej lekcji art. 23 ustawy o pdof).

Kolejną pozycją kosztową, którą możemy zaewidencjonować w koszty uzyskania przychodu
dopiero w momencie jej faktycznej realizacji, są ujemne różnice kursowe.

K

SIĘGOWANIE POSZCZEGÓLNYCH RODZAJÓW KOSZTÓW

W

PKP

I

R

W PRZYKŁADACH

Proste księgowania kosztów nie wymagają szczegółowego omówienia – biorąc pod uwagę to,
że przeznaczenie poszczególnych kolumn PKPiR omówiliśmy szczegółowo na poprzednich
lekcjach. Ale – jak to zwykle bywa – oprócz sytuacji prostych pojawiają się często sytuacje
złożone, w których księgowanie nie jest oczywiste.

Omówię teraz kilkanaście takich sytuacji.

Zrozumieć PKPiR – lekcja 6

podatki

.biz

Stron

a

9

F

AKTURA ZA TOWAR W ROKU POPRZEDZAJĄCYM

OTRZYMANIE TOWARU

To przypadek, w którym podatnicy często nie potrafią znaleźć właściwego sposobu postępo-
wania. Co zrobić, kiedy fakturę otrzymamy np. pod koniec roku, a towar dopiero w roku na-
stępnym?

Należy zastosować generalną zasadę: datą poniesienia kosztu jest dzień wystawienia faktury
(nawet nie jej otrzymania). Powinniśmy ująć w PKPiR fakturę pod datą, jaka została wymie-
niona jako dzień wystawienia faktury. Drobna komplikacja pojawia się w przypadku sporzą-
dzania remanentu na koniec roku – znika, jeśli będziemy pamiętać, że w remanencie powin-
niśmy ująć również te towary, które znajdują się poza przedsiębiorstwem.

Oczywiście w ten sam sposób rozwiązujemy problem, jeśli faktura dotrze w miesiącu poprze-
dzającym dostawę towaru. Koszt ewidencjonujemy w miesiącu, w którym faktura została
wystawiona.

P

RZEKAZANIE TOWARÓW

(

MATERIAŁÓW

)

NA POTRZEBY

DZIAŁALNOŚCI

–

ZMIANA PRZEZNACZENIA TOWARÓW

(

MATERIAŁÓW

)

Bardzo często pojawia się konieczność wykorzystania posiadanych produktów na potrzeby
firmy. Jeśli pierwotnym przeznaczeniem była sprzedaż lub wykorzystanie w procesie produk-
cyjnym takich towarów (materiałów), istnieje obowiązek dokumentowania takiej operacji
dowodem księgowym oraz dokonania odpowiednich zapisów korygujących w PKPiR. Postać
tych zapisów zależy od rodzaju operacji.

Przykład:

Pan Henryk prowadzi hurtownię napojów. Często – zgodnie z przepisami Kodeksu pracy –
zapewnia swoim pracownikom napoje, pochodzące z magazynu towarów handlowych.

Aby poprawnie udokumentować te przekazania na cele działalności (zmianę przeznaczenia),
należy wartość przekazań zaewidencjonować w kolumnie 10, ze znakiem minus. Jednak
koszt nabycia napojów przekazanych pracownikom zgodnie z przepisami K.p. stanowi dla
Pana Henryka koszt uzyskania. Dlatego wartość przekazań należy ująć w kolumnie 13. Ope-
rację tę trzeba udokumentować dowodem księgowym własnym, w którym wskazane zostaną
ilości jednostkowe, wartości jednostkowe oraz wartość operacji.

Zauważcie, że bilans kosztowy po przeprowadzeniu tej operacji nie uległ zmianie – nie po-
wstał dodatkowy koszt i przeprowadzenie tej operacji jest dla wysokości podatku dochodo-

Zrozumieć PKPiR – lekcja 6

podatki

.biz

Stron

a

1

0

wego obojętne. Skąd więc konieczność dokonywania korekt i sporządzania dodatkowej do-
kumentacji?

Musicie pamiętać, że dla fiskusa każdy zakup towaru handlowego to potencjalne źródło przy-
chodu, a w konsekwencji – dochodu. Stąd w razie kontroli kontrolujący szczególną uwagę
zwrócą na stany magazynowe, wielkość sprzedaży w porównaniu do wartości zakupów towa-
rów handlowych. Gdybyśmy nie dokumentowali zmiany przeznaczenia towarów, po pewnym
czasie powstałaby „dziura w magazynie”, którą trudno byłoby wytłumaczyć. Urzędnicy podję-
liby próbę wykazania, że towary te zostały sprzedane, ale przychody ze sprzedaży nie zostały
zaewidencjonowane.

D

AROWIZNA TOWARÓW HANDLOWYCH

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 11 ustawy o pdof nie uważa się za koszty uzyskania przychodów
darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju. W przypadku darowizny towarów handlowych należy
wobec tego pomniejszyć koszt zakupu towarów o kwotę darowizny, wpisując kwotę odpo-
wiadającą cenie zakupu w kolumnie 10 PKPiR, ze znakiem minus. W celu udokumentowania
operacji należy sporządzić odpowiedni dowód księgowy własny, do którego należy dołączyć
potwierdzenie odbioru darowizny.

Czynni podatnicy VAT sporządzają fakturę wewnętrzną, jeśli przy zakupie towarów przysłu-
giwało im odliczenie podatku, i na jej podstawie dokumentują darowiznę w PKPiR, dołączając
potwierdzenie odbioru darowizny.

Jeżeli przy zakupie towarów poniesione zostały koszty uboczne zakupu, należy je uwzględnić
w wartości darowizny i dokonać zapisu ze znakiem minus w kolumnie 11. W razie gdy daro-
wizna dotyczy części towarów, przy których zakupie zostały poniesione koszty uboczne, kosz-
ty do pomniejszenia należy obliczyć proporcjonalnie.

Wartość darowizny oblicza się w kwocie brutto, jednak w PKPiR zapisów dokonuje się
w kwocie netto, wtedy oczywiście, jeśli darowizny dokonał czynny podatnik VAT.

D

AROWIZNA WYROBÓW GOTOWYCH

Jeśli przedmiotem darowizny jest wyrób gotowy, należy w celu prawidłowego zaewidencjo-
nowania darowizny w PKPiR dokonać kalkulacji kosztu wytworzenia i przyporządkować od-
powiadające kosztowi wytworzenia poszczególne rodzaje wydatków, wpisane uprzednio
w poszczególnych rubrykach PKPiR.

Oznacza to, że w kalkulacji powinny zostać wyszczególnione koszty materiałów (materiałów
pomocniczych) i towarów handlowych oraz wartość pozostałych wydatków, jeśli takie zostały
zaewidencjonowane w związku z wytworzeniem produktów. Zakłady produkcyjne najczęściej

Zrozumieć PKPiR – lekcja 6

podatki

.biz

Stron

a

1

1

sporządzają kalkulacje cen wyrobów gotowych – można się nimi posłużyć, sporządzając kal-
kulację dotyczącą darowizny.

Po dokonaniu darowizny należy dokonać odpowiednich księgowań ze znakiem minus w ko-
lumnach 10, 11 i 13, dokumentując je dowodem księgowym, do którego należy dołączyć
kalkulację i potwierdzenie odbioru darowizny.

O

TRZYMANIE TOWARÓW W DRODZE DAROWIZNY

Par. 3 pkt 2 rozporządzenia w sprawie prowadzenia PKPiR stanowi, że ceną zakupu jest ce-
na, jaką nabywca płaci za zakupione składniki majątku, pomniejszoną o podatek od towarów
i usług, podlegający odliczeniu zgodnie z odrębnymi przepisami, a przy imporcie powiększoną
o należne cło, podatek akcyzowy oraz opłaty celne dodatkowe, obniżoną o rabaty opusty,
inne podobne obniżenia, w przypadku zaś otrzymania składnika majątku w drodze
darowizny lub spadku – wartość odpowiadającą cenie zakupu takiego samego lub
podobnego składnika.

Kolumna 10 podatkowej księgi przychodów i rozchodów służy do ewidencjonowania za-
kupu m.in. towarów handlowych według cen zakupu. Nieprawidłowe jest ewidencjonowanie
w tej kolumnie wartości towarów handlowych otrzymanych w darowiźnie (nieodpłatnie).
Z uwagi na brak innych możliwości zaewidencjonowania wartości towarów handlowych
otrzymanych w drodze darowizny wartość tych towarów należy wpisać w kolumnie 16 „Uwa-
gi” w podatkowej księdze przychodów i rozchodów na podstawie umowy darowizny, z której
winna wynikać m.in. informacja o rodzaju, ilości oraz cenie jednostkowej każdego towaru,
co umożliwi prawidłowe jego rozliczenie.

Otrzymane w drodze darowizny, a niesprzedane przed końcem roku podatkowego towary
handlowe muszą zostać ujęte w remanencie, sporządzonym na koniec roku podatkowego.

Ale uwaga!
Wartość towarów nabytych w drodze darowizny nie może zostać zaliczona
do kosztów uzyskania. Oznacza to, że pomimo obowiązku ujęcia tych towarów
w remanencie sporządzonym na koniec roku podatkowego ich wartość wynika-
jąca z wyceny nie może być brana pod uwagę przy ustaleniu dochodu.

K

ARY UMOWNE

Kary umowne stanowią koszt związany z prowadzoną działalnością gospodarczą w momencie
ich zapłaty (potrącenia).

Zapłacone kary umowne ewidencjonuje się w kolumnie 13 PKPiR na podstawie dowodów
potwierdzających ich faktyczną zapłatę (dowody kasowe, wyciąg bankowy, zawiadomienie
o potrąceniu należności) – w dacie zapłaty kary umownej.

Zrozumieć PKPiR – lekcja 6

podatki

.biz

Stron

a

1

2

R

ÓŻNE KATEGORIE KOSZTU NA JEDNEJ FAKTURZE ZAKUPU

W przypadku gdy jedna faktura (rachunek) dokumentuje zarówno zakup towarów handlo-
wych, jak i wydatki należące do innych kategorii, operację można zaewidencjonować
w PKPiR na dwa sposoby:

1)

dokonać kilku księgowań, zapisując poszczególne pozycje w odpowiednich kolum-

nach, lub

2)

dokonać jednego księgowania, wpisując poszczególne pozycje do właściwych kolumn

w jednym wierszu.

Na odwrocie faktury lub sporządzonym osobnym dokumencie należy opisać rozbicie poszcze-
gólnych pozycji.

Przykład:

Pan Adam zakupił w hurtowni towary handlowe i elementy wyposażenia sklepu. Zakup został
udokumentowany jedną fakturą VAT. Wartość towarów handlowych wpisał do kolumny 10
PKPiR, a wartość wyposażenia do kolumny 13. Do faktury dołączył opis, które pozycje
i w jakiej wartości zostały wpisane do poszczególnych kolumn PKPiR.

K

OSZTY USŁUG FINANSOWYCH

Odsetki i prowizje związane z zaciągniętymi kredytami i pożyczkami, wchodzącymi w zakres
prowadzonej działalności gospodarczej, będą stanowić koszt uzyskania przychodu. Jeśli jed-
nak kredyt lub pożyczka zostały zaciągnięte w związku z nabyciem lub wytworzeniem środka
trwałego, to wydatki poniesione w związku z tym kredytem lub pożyczką do dnia oddania
środka trwałego do użytkowania będą zwiększać wartość początkową tego środka trwałego.

Podobnie będzie w przypadku inwestycji – koszty finansowe będą zwiększały wartość inwe-
stycji, która w przyszłości będzie podlegała amortyzacji.

Do udokumentowania wydatków związanych ze spłatą odsetek nie wystarczy umowa i har-
monogram spłat. Ponieważ kosztem uzyskania przychodu są odsetki faktycznie zapłacone,
podstawę do ujęcia wydatków w PKPiR będzie stanowił dowód zapłaty, w powiązaniu
z umową kredytową.

Obecnie coraz większą popularność zdobywają usługi faktoringu. W zamian za ustaloną
kwotę prowizji faktor reguluje należności z faktur, wystawionych innym przedsiębiorcom
szybciej niż wynika z terminu płatności na tych fakturach. Poza tym faktor prowadzi obsługę
wierzytelności, świadczy również często wiele dodatkowych usług. Koszt wynagrodzenia fak-
tora będzie dla przedsiębiorców kosztem uzyskania przychodu. Dokumentowanie odbywa się
na podstawie faktur otrzymywanych od faktora, dowodem pomocniczym będzie umowa, któ-
rą zawiera przedsiębiorca z faktorem.

Zrozumieć PKPiR – lekcja 6

podatki

.biz

Stron

a

1

3

Wydatki stanowiące koszt uzyskania przychodu i związane z kosztami finansowymi należy
ewidencjonować w kolumnie 13 PKPiR. Ale uwaga: wartość zapłaconych odsetek ewiden-
cjonuje się dopiero w momencie ich faktycznej zapłaty.

P

ODRÓŻE SŁUŻBOWE PRACOWNIKÓW I WŁAŚCICIELI

W celu rozliczenia podróży służbowej pracowników sporządza się dowód wewnętrzny (szcze-
gółowo o konstrukcji dowodów księgowych będę pisał w lekcji nr 9 – przedstawię tam też
przykłady dowodów księgowych) stanowiący rozliczenie podróży służbowej. W ten sam spo-
sób dokumentuje się wartość diet dla osób prowadzących działalność gospodarczą i osób
z nimi współpracujących. Dowody powinny zawierać co najmniej następujące dane:

a)

imię i nazwisko,

b)

cel podróży,

c)

nazwę miejscowości docelowej,

d)

liczbę godzin i dni przebywania w podróży służbowej (datę i godzinę wyjazdu oraz

powrotu),

e)

stawkę i wartość przysługujących diet.

Rozliczenie powinno zawierać również wyszczególnienie innych wydatków, związanych z od-
bywaniem podróży służbowej. Wydatki należy udokumentować prawidłowymi dowodami
księgowymi, a jeśli wydatku dokonywał pracownik i jego udokumentowanie nie było możli-
we, pracownik powinien złożyć pisemne oświadczenie o rodzaju i wartości dokonanego wy-
datku i o przyczynach braku udokumentowania. Nie wymagają udokumentowania diety oraz
wydatki objęte ryczałem, a także koszty przejazdu własnym samochodem pracownika.

Regulacje dotyczące rozliczania podróży służbowych zawarte są w rozporządzeniu ministra
pracy i polityki społecznej z 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustala-
nia należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządo-
wej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz.U. nr 236,
poz. 1990, z późn. zm.).

Udokumentowane dowodami wewnętrznymi oraz pozostałymi dowodami kwoty należy wpi-
sać w kolumnę 13 PKPiR w dacie poniesienia wydatków.

W lekcji nr 14 zajmiemy się innymi przykładami ewidencjonowania i ustalania kosztów uzy-
skania – nieco trudniejszymi niż omówione wyżej. Wtedy między innymi omówię kwestie
związane z kosztami wynikającymi z wierzytelności przeterminowanych, umorzonych czy od-
pisanych jako nieściągalne, kwestie związane z rozliczeniem delegacji zagranicznej oraz róż-
nicami kursowymi związanymi z kredytami, pobranymi w walucie obcej.

Zrozumieć PKPiR – lekcja 6

podatki

.biz

Stron

a

1

4

K

SIĘGOWANIE KOSZTÓW W CZASIE W PRZYKŁADACH

Podatnicy, którzy przyjęli metodę memoriałową prowadzenia PKPiR, będą musieli rozstrzygać
praktyczne problemy związane z księgowaniem kosztów w czasie. Dokładnie rzecz biorąc,
będą musieli określić, które z kosztów należy przyporządkować do roku bieżącego, a które
do przyszłego lub roku, który już się skończył. Ale i podatnicy, którzy stosują metodę kaso-
wą, często będą księgować koszty w czasie. Typowym przykładem jest księgowanie odpisów
amortyzacyjnych. Nie księgujemy ich przecież jednorazowo, lecz w okresach, które przyjęli-
śmy za właściwe w naszym przypadku – co miesiąc, kwartał lub rok (na opisanie szczegóło-
wych procedur związanych z dokonywaniem odpisów i ustalaniem wysokości tych odpisów
przyjdzie czas wkrótce – w lekcjach 11 i 12).

Zajmę się jednak teraz wydatkami (kosztami) dotyczącymi więcej niż jednego roku podatko-
wego i sposobem ich ujmowania w PKPiR przez podatników prowadzących rachunkowość
metodą memoriałową. W lekcji nr 3 przedstawiłem przepisy i zasady, dotyczące metody
memoriałowej – i konieczności podziału kosztów na bezpośrednio i pośrednio związane
z przychodami. Czas na kilka przykładów.

F

AKTURA ZA USŁUGI TELEKOMUNIKACYJNE

Otrzymałeś fakturę za usługi telekomunikacyjne w styczniu 2011 r. Jeśli jesteś czynnym po-
datnikiem VAT, do kosztów uzyskania zaliczać będziesz kwoty netto wyszczególnione na fak-
turze. W przeciwnym przypadku do kosztów zaliczasz kwotę netto plus VAT. Faktura wymie-
nia dwie pozycje do zapłaty:

a)

rozmowy zrealizowane w grudniu 2010 r.,

b)

abonament za styczeń 2011 r.

Dodatkowo otrzymałeś notę odsetkową zawierającą wyliczenie odsetek za zwłokę z tytułu
nieterminowego opłacenia faktury, którą otrzymałeś w październiku 2010 r.

Prowadząc PKPiR metodą kasową, zaliczysz całą wartość faktury do KUP w styczniu 2011 r.
Odsetki zaliczysz do kosztów w miesiącu, w którym je faktycznie zapłacisz.

Przy metodzie memoriałowej zaliczysz:

1)

do kosztów roku 2010 opłatę za rozmowy przeprowadzone w grudniu 2010 r.,

2)

do kosztów roku 2011 opłatę za abonament za styczeń 2011 r.,

Odsetki zaliczysz do KUP w miesiącu, w którym je faktycznie zapłacisz – nie ma w tym przy-
padku różnicy pomiędzy metodami.

Zrozumieć PKPiR – lekcja 6

podatki

.biz

Stron

a

1

5

Identyczne zasady należy stosować w przypadku wszystkich kosztów, które dokumentowane
są fakturami z wyszczególnieniem pozycji kosztowych dotyczących różnych lat (np. w przy-
padku gazu może to być zużycie za okresy przeszłe, ale opłata stała za okres bieżący).

F

AKTURY ZA USŁUGI W MIESIĄCACH POPRZEDNICH

Typowe jest, że usługodawcy wystawiają faktury za usługi wykonane w miesiącach poprzed-
nich. W większości przypadków nie będzie różnicy w księgowaniach pomiędzy podatnikami
prowadzącymi PKPiR metodą memoriałową i kasową – jeżeli usługi dotyczą przychodów da-
nego roku podatkowego (a najczęściej tak jest – usługodawcy na ogół nie zwlekają z wysta-
wieniem faktur). Ale w styczniu i lutym często otrzymamy fakturę za usługi świadczone
w grudniu. Oto przykład:

Pan Adam wykonywał usługę budowlaną, przy której zatrudniał podwykonawców. Usługę
zakończył w listopadzie 2010 r., w grudniu 2010 r. wystawił za nią fakturę. Od części podwy-
konawców otrzymał fakturę w roku 2010, ale część wystawiła je w 2011 r. w styczniu i lu-
tym, a jeden z podwykonawców, z powodów losowych wystawił ją dopiero pod koniec maja
2011 r.

Gdyby Pan Adam prowadził PKPiR metodą kasową, wszystkie faktury otrzymane w 2011 r.
zaliczyłby do kosztów tego właśnie roku. Ale prowadząc PKPiR metodą memoriałową, musi
postąpić inaczej.

Faktury otrzymane przed terminem złożenia zeznania rocznego (sprawozdania finansowego)
powinien zaliczyć do kosztów roku poprzedniego (koszt jest bowiem bezpośrednio związany
z przychodem). Fakturę otrzymaną w maju 2011 r. zaliczy do kosztów roku 2011.

Podobnie będzie w przypadku innych usługodawców. Fakturę biura rachunkowego za usługi
wykonane w grudniu 2010 r., wystawioną w styczniu 2011 r., podatnik „memoriałowy” zali-
czy do kosztów roku 2010. Podatnik „kasowy” – do roku 2011. Takich faktur znajdziemy
zawsze na przełomie roku całkiem sporo.

C

ZYNSZ ZAPŁACONY Z GÓRY

Czasami może się zdarzyć, że właściciel lokalu lub rzeczy, którą najmuje, będzie oczekiwał
zapłaty czynszu z góry za cały okres eksploatacji. Okres ten może wynosić kilka, kilkanaście,
a nawet kilkadziesiąt miesięcy.

Wyobraźmy sobie sytuację, że Pan Adam w listopadzie 2010 r. podpisał umowę najmu lokalu
na okres 24 miesięcy, obowiązującą od 1 listopada 2010 r., za określoną w umowie kwotę
ryczałtową. W listopadzie otrzymał również fakturę VAT.

Zrozumieć PKPiR – lekcja 6

podatki

.biz

Stron

a

1

6

Gdyby prowadził PKPiR metodą kasową, całą wartość opłaty czynszowej zaliczyłby do kosz-
tów uzyskania w 2010 roku. Jednak prowadząc PKPiR metodą memoriałową, musi postąpić
inaczej. Należy rozbić wartość faktury proporcjonalnie do okresu, za który opłacony został
czynsz – w tym przypadku na 24 części. Pierwsze dwie z nich będą stanowić koszt w 2010
roku, kolejnych 12 – w roku 2011, pozostałe – już w roku 2012. Jednak Pan Adam może
podjąć decyzję o zmianie metody od początku 2011 roku na kasową. W tym przypadku pozo-
stałe 22 części zaliczy do kosztów uzyskania w roku 2011.

Całkiem podobne zasady będą obowiązywały np. w przypadku prenumerat za okresy prze-
kraczające rok podatkowy.

Znajdzie tu zastosowanie zasada mówiąca, że koszty uzyskania przychodów inne niż koszty
bezpośrednio związane z przychodami są potrącalne w dacie ich poniesienia. Ale jeżeli
koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe okre-
ślenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, wówczas stanowią koszty uzyska-
nia przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Mogą wystąpić przypadki, w których koszty pośrednio związane z przychodami dotyczyć będą
okresu przekraczającego rok podatkowy, ale możliwe będzie określenie ich wartości przypa-
dających na każdy rok podatkowy. Wróćmy do przykładu z czynszem zapłaconym z góry. Oto
drobna modyfikacja.

Pan Adam w listopadzie 2010 roku podpisał umowę najmu lokalu na okres 24 miesięcy, obo-
wiązującą od 1 listopada 2010 r., za określoną w umowie kwotę. W listopadzie otrzymał
również fakturę VAT. Umowa zawiera postanowienia, z których wynika, że na kwotę umowy
składają się opłaty:

a)

za 2 miesiące roku 2010 w określonej wysokości;

b)

za 12 miesięcy roku 2011 w określonej wysokości;

c)

za 10 miesięcy roku 2012 w określonej wysokości.

W takim przypadku do kosztów poszczególnych lat podatnicy prowadzący PKPiR metodą
memoriałową powinni zaliczyć kwoty w wartościach wymienionych w umowie dla poszcze-
gólnych lat podatkowych.

P

RZYPADKI

,

W KTÓRYCH NASTĘPUJE KOREKTA KOSZTÓW

UZYSKANIA PRZYCHODÓW W PRZYKŁADACH

Wbrew pozorom sytuacje, w których będziemy mieli do czynienia z koniecznością korekty
kosztów uzyskania, występują bardzo często. Oto przykłady takich sytuacji.

1. Zakupiliśmy materiał do produkcji. Jednak w toku produkcji okazało się, że nie spełnia
warunków specyfikacji. Dostawca uznał naszą reklamację i przyjął materiał z powrotem, wy-

Zrozumieć PKPiR – lekcja 6

podatki

.biz

Stron

a

1

7

stawiając fakturę korygującą. O wartość tej faktury musimy skorygować wartość kosztu za-
kupionego materiału, ujmując ją ze znakiem minus w kolumnie 10 PKPiR.

2. Zaliczyliśmy do kosztów uzyskania przychodów pewną kwotę z tytułu używania samocho-
du osobowego niewpisanego do ewidencji środków trwałych. W trakcie kontroli wewnętrznej
okazało się, że kwota ta przekracza wartość limitu wynikającego z ewidencji przebiegu po-
jazdu. Konieczna będzie korekta kosztu w miesiącu, którego dotyczy zawyżenie do wysokości
limitu.

Ale uwaga: jeśli w następnych miesiącach tego roku podatkowego okaże się, że limit liczo-
ny narastająco pozwala zaliczyć do kosztów uzyskania nieuwzględnioną dotąd w kosztach
kwotę, możemy ująć wydatek w kosztach uzyskania (do wartości limitu) – mimo iż został on
faktycznie poniesiony w miesiącach poprzednich.

3. Zmieniamy przeznaczenie towaru handlowego. Wspominałem już w dzisiejszej lekcji
o sytuacji, w której towar handlowy przeznaczamy na potrzeby pracowników. Konieczne było
wtedy dokonanie zapisów korygujących koszt w kolumnie 10 PKPiR i zapisanie kosztu
do kolumny 13. Podobnie będzie w przypadku, kiedy postanowimy, że towar handlowy stanie
się składnikiem wynagrodzenia, elementem wyposażenia itp. Należy wtedy zawsze dokonać
korekty w kolumnie 10, dokonując jednocześnie wpisu w innej kolumnie kosztowej – jeśli
nowe przeznaczenie towaru kwalifikuje wydatek na jego nabycie do KUP.

Kiedy tak nie będzie? Przykładowo wtedy, jeśli postanowimy komuś podarować towary han-
dlowe. Darowizna co do zasady nie będzie stanowić kosztów uzyskania. Musimy wówczas
skorygować zapis kosztowy w kolumnie 10. Kwotę darowizny możemy ująć w kolumnie 16 –
aby pamiętać o niej w przyszłości. Przy spełnieniu odpowiednich warunków możemy bowiem
darowizny odliczać od podstawy opodatkowania w ramach ustalonych w ustawie limitów.

Ćwiczenie

Określ przynajmniej 10 przypadków, które mogą zdarzyć się w praktyce przed-
siębiorcy, w których będzie konieczne dokonanie korekty kosztów uzyskania
przychodów. Spróbuj znaleźć 3 przypadki, w których nie spowoduje to zmiany
wysokości dochodu.

L

EASING

-

KSIĘGOWANIE OPŁAT LEASINGOWYCH PRZY RÓŻNYCH

RODZAJACH LEASINGU

Koszty związane z leasingiem traktujemy najczęściej jako koszty pośrednio związane z przy-
chodami. Ale nie będzie tak zawsze. Może się zdarzyć, że leasingujemy urządzenie, które
służy wyłącznie wykonaniu określonej usługi – opłaty za jego wykorzystanie możemy powią-
zać z konkretnym przychodem. Ma to oczywiście znaczenie dla podatników prowadzących
PKPiR metodą memoriałową.

Zrozumieć PKPiR – lekcja 6

podatki

.biz

Stron

a

1

8

Zajmiemy się jednak najczęściej występującym przypadkiem – w którym wydatki związane z
leasingiem będą stanowić koszty pośrednio związane z przychodami. Trudność polega na
tym, że w przypadku leasingu mamy do czynienia z dwoma jego rodzajami – leasingiem
zwanym leasingiem operacyjnym i finansowym.

W leasingu operacyjnym własność sprzętu leasingowanego pozostaje przy leasingodawcy –
on dokonuje odpisów amortyzacyjnych. Wartość wszelkich opłat leasingowych ponoszonych
w trakcie trwania takiego leasingu zaliczamy do kosztów uzyskania przychodów. Oczywiście –
podatnicy stosujący metodę kasową zaliczają je do kosztów w momencie poniesienia kosztu,
rozumianego jako data wystawienia dokumentu (np. faktury). Ale podatnicy stosujący meto-
dę memoriałową muszą stosować zasady ogólne właściwe dla tej metody – i opłaty za okresy
przekraczające rok podatkowy (i tak określony w umowie) rozbijać proporcjonalnie do czasu
trwania określonego w umowie. Przedmiotem sporu z fiskusem było najczęściej zaliczanie do
kosztów w roku poniesienia kosztu całej wartości opłaty początkowej i innych opłat wstęp-
nych. Fiskus często twierdził, iż opłaty te powinny być rozbijane proporcjonalnie do okresu
trwania umowy – sądy administracyjne twierdzą, iż mają one charakter opłat, których ponie-
sienie warunkuje zaistnienie umowy – a nie jej trwanie. Rację mają oczywiście sądy – i to
właśnie ich stanowisko powinno być w tym przypadku dla podatników wiążące – tym bar-
dziej, iż jest już powszechnie uznawane przez fiskusa za prawidłowe. Należy jednak analizo-
wać w każdym przypadku brzmienie umowy. Może się zdarzyć, iż umowa wyraźnie określi, iż
poszczególne opłaty, mimo iż uiszczane na początku trwania umowy, są przyporządkowane
do poszczególnych okresów wykonywania umowy.

L

EASING OPERACYJNY

W przypadku leasingu finansowego sytuacja się komplikuje. Ten rodzaj leasingu to w istocie
pewna szczególna postać kredytu. Właścicielem środka trwałego staje się leasingobiorca, i on
dokonuje odpisów amortyzacyjnych. W tym przypadku kosztem nie są raty i opłaty w całości
- a jedynie w części, stanowiącej „zysk odsetkowy” i zysk pochodzący z opłat dodatkowych
leasingodawcy. Leasingobiorca zaliczy więc do kosztów uzyskania:

a) odpisy amortyzacyjne w wysokości określonej zgodnie z przepisami dotyczącymi amorty-
zacji,
b) część odsetkową, która najczęściej zostanie w umowie i harmonogramie spłat wyszcze-
gólniona.
c) prowizję i opłaty dodatkowe - jeżeli umowa je przewiduje, w części, która nie zwiększa
wartości środka trwałego będącego przedmiotem leasingu.

Romuald Gabrysz