Zrozumieć PKPiR
– lekcja 8

Zrozumieć PKPiR – lekcja 8

podatki

.biz

Stron

a

2

Spis treści

Zrozumieć PKPiR – Lekcja 8: Wszystko o przychodach (część 2) ................................................................. 3

Wstęp ...................................................................................................................................................................................... 3

Przychody niestanowiące przychodów z działalności gospodarczej ........................................................... 3

Przychody, które nie podlegają przepisom ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych ............................................................................................................................................................. 5

Dokumentowanie przychodów .................................................................................................................................... 5

Różnice kursowe ................................................................................................................................................................ 9

Rabaty i ich dokumentowanie ................................................................................................................................... 10

Zwroty towarów, reklamacje ..................................................................................................................................... 11

Zrozumieć PKPiR – lekcja 8

podatki

.biz

Stron

a

3

Z

ROZUMIEĆ

PKP

I

R

–

L

EKCJA

8:

W

SZYSTKO O PRZYCHODACH

(

CZĘŚĆ

2)

Przychody niestanowiące przychodów z działalności gospodarczej; dokumentowanie przycho-
dów; księgowanie przychodów; przychody ze sprzedaży towarów i usług; przychody w walu-
tach obcych, różnice kursowe; rabaty i ich dokumentowanie; zwroty towarów, reklamacje.

W

STĘP

Witam na ósmej lekcji e-kursu „Zrozumieć PKPiR”. W poprzedniej lekcji zajmowaliśmy się
niektórymi kategoriami przychodów i przede wszystkim rozpoznaniem momentu powstania
przychodu u podatników podatku dochodowego od osób fizycznych prowadzących działal-
ność gospodarczą. Dzisiejsza lekcja stanowi kontynuację tematu przychodów.

P

RZYCHODY NIESTANOWIĄCE PRZYCHODÓW

Z DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Przychodów, które nie stanowią przychodów z działalności gospodarczej, nie możemy ewi-
dencjonować w kolumnach 7 i 8. Możemy je natomiast umieścić, opatrując odpowiednim
komentarzem, w kolumnach 15 i 16. W poprzedniej lekcji wspominałem już o przychodach
niestanowiących przychodów z działalności gospodarczej. Przypomnę, że do przychodów
z działalności gospodarczej ustawodawca nie zalicza:

•

pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług,

które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzyma-
nych pożyczek i kredytów oraz zwróconych pożyczek, z wyjątkiem skapitalizowanych
odsetek od tych pożyczek,

•

kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również

od udzielonych pożyczek,

•

zwróconych, umorzonych lub zaniechanych podatków i opłat stanowiących dochody

budżetu państwa albo budżetów jednostek samorządu terytorialnego, niezaliczonych
do kosztów uzyskania przychodów,

•

zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów,

•

zwróconych, umorzonych lub zaniechanych wpłat dokonywanych na Państwowy Fun-

dusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na podstawie odrębnych przepisów, nie-
zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów,

•

przychodów, które w rozumieniu przepisów o zakładowym funduszu świadczeń so-

cjalnych zwiększają ten fundusz,

•

kwoty stanowiącej równowartość umorzonych zobowiązań, w tym także umorzonych

pożyczek (kredytów), jeżeli umorzenie zobowiązań jest związane z postępowaniem

Zrozumieć PKPiR – lekcja 8

podatki

.biz

Stron

a

4

upadłościowym z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upa-
dłościowego i naprawczego,

•

zwolnionych od wpłat należności z tytułu podatku od towarów i usług oraz zwróconej

różnicy podatku od towarów i usług, dokonywanych na podstawie odrębnych przepi-
sów,

•

przychodów z odpłatnego zbycia na podstawie umowy przewłaszczenia w celu zabez-

pieczenia wierzytelności, w tym pożyczki lub kredytu – do czasu ostatecznego prze-
niesienia własności przedmiotu umowy (art. 14 ust. 3 ustawy o pdof).

Ćwiczenie

Sprawdź, jakie jeszcze przychody niestanowiące przychodów z działalności go-
spodarczej zostały wymienione w art. 14 ust. 3 ustawy o pdof.

Zwróćcie uwagę, że powyższy katalog zawiera przychody, które co do zasady nie stanowią
przychodów z działalności, ale mogą się nimi stać. W przypadku na przykład pobranych wpłat
lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane
w następnych okresach sprawozdawczych, w momencie pobrania wpłaty (najczęściej będzie
to zaliczka lub przedpłata) przychód nie powstanie.

Jednak w momencie rozpoczęcia okresu sprawozdawczego, w którym wykonamy
usługę (dostarczymy towar), taka wpłata będzie już przychodem z działalności gospodarczej.
Dlatego tak istotne jest, aby przychody, które w momencie ich zaistnienia nie stanowią przy-
chodów z działalności, ewidencjonować w kolumnach dodatkowych PKPiR.

W momencie, w którym taki przychód stanie się przychodem z działalności, bez problemu
odszukamy odpowiedni wpis, aby właściwie ustalić wartość przychodu, który powinniśmy
zaewidencjonować w kolumnie 7 lub 8.

Przykład:

Pan Adam przyjął w grudniu kwotę zaliczki w wysokości 2000 zł na poczet dostawy towarów,
którą ma wykonać w styczniu roku następnego. Zgodnie z umową sprowadził towar dla klien-
ta i przekazał mu go 15 stycznia, inkasując jednocześnie na podstawie rachunku pozostałą
część należności w wysokość 2500 zł (dla uproszczenia zakładam, że Pan Adam zwolniony
jest z podatku VAT – w przeciwnym wypadku powinniśmy mówić o kwotach netto). Kiedy
powstanie przychód z tytułu tej dostawy?

Przypomnę, że data powstania przychodu należnego z tytułu prowadzonej działalności go-
spodarczej została wyraźnie określona w ustawie o pdof jako dzień wydania rzeczy, zbycia
prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego jej wykonania, nie później
jednak niż dzień wystawienia faktury bądź uregulowania należności.

W momencie, w którym Pan Adam otrzymał zaliczkę, nie stanowiła ona jeszcze przychodu
z działalności gospodarczej – dotyczyła bowiem dostawy, która będzie wykonana w następ-

Zrozumieć PKPiR – lekcja 8

podatki

.biz

Stron

a

5

nym okresie sprawozdawczym. Jednak w momencie rozpoczęcia tego okresu, w którym ma
nastąpić dostawa, otrzymana zaliczka staje się już przychodem z działalności – została bo-
wiem częściowo uregulowana należność. Można więc stwierdzić, że w takim przypadku przy-
chód powstanie w dwóch datach – w pierwszym dniu okresu sprawozdawczego w wysokości
przyjętej zaliczki oraz w dniu wydania towaru (lub przyjęcia reszty zapłaty). Oczywiście obie
te kwoty zaliczymy do przychodów stycznia.

P

RZYCHODY

,

KTÓRE NIE PODLEGAJĄ PRZEPISOM USTAWY

O PODATKU DOCHODOWYM OD OSÓB FIZYCZNYCH

Rozważając kwestię przychodów niestanowiących przychodów z działalności gospodarczej,
nie sposób pominąć przychodów, do których w ogóle nie stosujemy przepisów ustawy o po-
datku dochodowym od osób fizycznych. Siłą rzeczy przychody te nigdy nie będą stanowić
przychodów z działalności gospodarczej.

Zapamiętaj! Przepisów ww. ustawy nie stosujemy do:

1)

przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjal-

nych produkcji rolnej;

2)

przychodów z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach oraz ustawy o prze-

znaczeniu gruntów rolnych do zalesienia;

3)

przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn;

4)

przychodów wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem

prawnie skutecznej umowy;

5)

przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub

ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrówna-
nia dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego
z nich;

6)

przychodów (dochodów) przedsiębiorcy żeglugowego opodatkowanych na zasadach

wynikających z ustawy z 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym (Dz.U. nr 183,
poz. 1353, z 2008 r. nr 209, poz. 1316 oraz z 2012 r. poz. 1540), z zastrzeżeniem
art. 24a ust. 1a ustawy o pdof;

7)

świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 Kodeksu ro-

dzinnego i opiekuńczego, objętych wspólnością majątkową małżeńską.

D

OKUMENTOWANIE PRZYCHODÓW

Przychody nie stanowią odrębnej kategorii zdarzeń gospodarczych w sensie rachunkowym –
odmiennej na przykład od kosztów. Dlatego stosujemy do dokumentowania przychodów
ogólne zasady, sformułowane w rozporządzeniu w sprawie prowadzenia PKPiR, pamiętając
również o ogólnych zasadach dotyczących wymagań, jakie muszą spełniać dokumenty księ-
gowe, i zasadach dotyczących poprawek w dokumentach księgowych.

Zrozumieć PKPiR – lekcja 8

podatki

.biz

Stron

a

6

Przychody dokumentować będziemy najczęściej:

1)

fakturami VAT, wszystkich typów,

2)

rachunkami (podatnicy niebędący czynnymi podatnikami VAT),

3)

dowodami dokumentującymi pozostałe przychody.

Przychody dokumentować będziemy również różnego rodzaju zestawieniami zbiorczymi, któ-
re muszą (to wymóg ogólny) zawierać co najmniej:

a)

określenie wystawcy,

b)

datę wystawienia i datę (okres) dokonania operacji przychodowych (jeśli data doko-

nania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza poda-
nie jednej daty),

c)

przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli

przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,

d)

podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodar-

czych.

Taki dokument zbiorczy powinniśmy oznaczyć numerem lub w inny sposób powiązać z zapi-
sem (zapisami) dokonanym na jego podstawie w PKPiR.

Rozporządzenie w sprawie prowadzenia PKPiR dokładnie określa, jakiego rodzaju dokumenty,
zestawienia i raporty zbiorcze mogą stosować podatnicy w poszczególnych sytuacjach.

Generalna zasada ujęta w rozporządzeniu stanowi, że zapisy w księdze dotyczące przycho-
dów ze sprzedaży wyrobów, towarów handlowych i usług są dokonywane na podstawie wy-
stawionych faktur, a w przypadku sprzedaży nieudokumentowanej fakturami –
na podstawie wystawionego na koniec dnia dowodu wewnętrznego, w którym w jed-
nej kwocie wykazana jest wartość tych przychodów za dany dzień, o ile nie jest prowadzo-
na ewidencja sprzedaży lub ewidencja przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Zapisów dotyczących przychodów, dokonuje się jeden raz dziennie po zakończeniu dnia, nie
później niż przed rozpoczęciem działalności w dniu następnym (dotyczy to oczywiście podat-
ników, którzy nie zlecili prowadzenia PKPiR do biura rachunkowego i nie korzystają z możli-
wości dokonywania zapisów chronologicznie po zakończeniu miesiąca).

W przypadku, w którym w ciągu jednego dnia podatnik wystawia więcej niż jedną fakturę,
zapisów w księdze można dokonywać jedną sumą wynikającą z dziennego zestawienia
tych faktur (zestawienia sprzedaży). To zestawienie musi zawierać co najmniej:

•

datę i kolejny numer zestawienia,

•

numery od–do faktur objętych zestawieniem,

•

sumę zbiorczą tych faktur,

•

podpis podatnika lub osoby, która sporządziła zestawienie.

Zrozumieć PKPiR – lekcja 8

podatki

.biz

Stron

a

7

Podatnicy, którzy powierzyli prowadzenie PKPiR do biura rachunkowego lub którzy dokonują
zapisów po zakończeniu miesiąca, muszą prowadzić w miejscu wykonywania działalności
ewidencję sprzedaży (ten obowiązek nie dotyczy podatników prowadzących ewidencję przy
użyciu kas rejestrujących). Ewidencja ta powinna zostać zbroszurowana, a jej karty muszą
być ponumerowane. Mówiąc inaczej, taką ewidencję może stanowić zwyczajny zeszyt, z po-
numerowanymi kartkami. Dane, które ewidencja zawiera, to obowiązkowo: numer kolejny
wpisu, data uzyskania przychodu nieudokumentowanego fakturami, rachunkami oraz kwota
tego przychodu.

Prowadzący opisaną wyżej ewidencję mogą dokonywać zapisów dotyczących przychodów
wykazanych w tej ewidencji w jednej pozycji na koniec każdego miesiąca.

Kolejną grupą podatników są podatnicy prowadzący ewidencję obrotu przy zastosowaniu kas
rejestrujących. Ci podatnicy dokonują zapisów w księdze na podstawie danych wynikających
z raportów dobowych, korygując je o wartości dotyczące zwrotów towarów (które z kolei
należy wykazać w ewidencji zwrotów). Jeżeli podatnicy stosujący kasy rejestrujące księgują
operacje raz w miesiącu (lub ich rachunkowość prowadzi biuro rachunkowe), mogą dokony-
wać zapisów dotyczących ewidencjonowanych w kasie przychodów raz w miesiącu –
na podstawie danych wynikających z miesięcznych zestawień raportów dobowych.

Zestawienie to musi jednak zawierać co najmniej:

•

numer kolejny wpisu,

•

numer unikatowy pamięci fiskalnej kasy,

•

numery i daty raportów dobowych,

•

wynikającą z raportów łączną kwotę należności pomniejszoną o łączną kwotę podatku

i skorygowaną o wartości dotyczące zwrotów towarów wynikające z odrębnych ewi-
dencji (ewidencji zwrotów).

Faktury wystawione do paragonów fiskalnych

a sposób ewidencjonowania przychodów

Jednym z najczęściej zadawanych przez podatników pytań jest pytanie o to,
w jaki sposób postępować w przypadku, w którym do wystawionego uprzednio
paragonu wystawia się jeszcze dodatkowo fakturę. Gdyby chcieć księgować
przychody na podstawie zestawienia faktur i raportów fiskalnych dobowych
(miesięcznych), powstałby natychmiast problem związany z brakiem zgodności
uzyskanych faktycznie przychodów i kwot, wykazanych w PKPiR.

Rozporządzenie wprost normuje tę sytuację:

Podatnicy, którzy wystawili fakturę do paragonu nie wpisują do księgi kwot
wynikających z faktur dokumentujących dokonanie sprzedaży uprzednio zare-
jestrowanej przy zastosowaniu kas rejestrujących. Ale, co bardzo istot-
ne: należy w sposób trwały połączyć zwrócony oryginał paragonu fiskalnego
z kopią wystawionej faktury. Oznacza to, że wydając fakturę do paragonu, któ-

Zrozumieć PKPiR – lekcja 8

podatki

.biz

Stron

a

8

rego klient nie może zwrócić (np. w wyniku zagubienia), narażamy się na zapła-
tę podatku dochodowego (i podatku VAT) od kwoty sprzedaży, której faktycznie
nie wykonaliśmy. Dlatego w większości punktów sprzedaży sprzedawcy umiesz-
czają zastrzeżenie dotyczące wydania faktury po uprzednim wydaniu paragonu.

Podatnicy zwolnieni z podatku VAT w związku z wysokością obrotów są obowiązani prowa-
dzić specjalną ewidencję sprzedaży służącą do ustalenia uzyskanych przychodów i – w kon-
sekwencji – momentu utraty zwolnienia z VAT, po przekroczeniu limitu przychodów. Podatni-
cy ci mogą dokonywać zapisów dotyczących przychodów ze sprzedaży towarów i usług
na koniec miesiąca, łączną kwotą wynikającą z miesięcznego zestawienia, sporządzonego
na podstawie danych wynikających z tej ewidencji.

Zestawienie musi zawierać co najmniej następujące dane:

•

datę i kolejny numer zestawienia,

•

sumę przychodów ze sprzedaży pomniejszoną o należny podatek od towarów i usług

(jeśli wystąpi) oraz o wartość towarów i usług niestanowiącą przychodów w rozumie-
niu ustawy o podatku dochodowym i powiększoną o przychody nieobjęte obowiąz-
kiem ewidencjonowania dla celów podatku od towarów i usług.

Być może ten przepis wyda Ci się niezrozumiały. Należy jednak pamiętać, że istnieją przy-
chody, które będą przychodami dla celów podatku od towarów i usług, a jednocześnie nie
będą stanowić przychodu z działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku docho-
dowym od osób fizycznych. Występuje też sytuacja odwrotna – istnieją przychody stanowią-
ce przychody z działalności gospodarczej, a nieopodatkowane podatkiem VAT. Stąd zastrze-
żenie, o którym mowa wyżej.

Omówione zasady dokumentowania i ewidencjonowania dotyczą przychodów ze sprzedaży
towarów i usług. Przychody te wykazujemy w kolumnie 7 PKPiR. Istnieje jednak kategoria
przychodów, które nie stanowią przychodu z działalności podstawowej, ale stanowią przy-
chód z działalności gospodarczej.

Przypomnijmy (pisałem o tym w lekcji nr 7), że przychody niestanowiące przychodów z dzia-
łalności podstawowej ewidencjonujemy w kolumnie 8. Zaliczyć do nich możemy między in-
nymi przychody ze sprzedaży środków trwałych oraz wyposażenia, otrzymane dotacje
przedmiotowe, subwencje i inne nieodpłatne świadczenia z wyjątkiem tych, które stanowią
zwrot wydatków poniesionych na zakup lub wytworzenie środka trwałego (jeśli dotacje te
i subwencje nie są zwolnione od podatku dochodowego), otrzymane kary umowne, uzyskane
świadczenia w naturze i świadczenia nieodpłatne, odsetki od środków pieniężnych trzyma-
nych na rachunkach bankowych otrzymywanych w związku z prowadzoną działalnością go-
spodarczą.

Zapisy w księdze dotyczące tych przychodów muszą być oczywiście dokonywane na podsta-
wie dokumentujących je prawidłowych dowodów księgowych.

Zrozumieć PKPiR – lekcja 8

podatki

.biz

Stron

a

9

R

ÓŻNICE KURSOWE

Obecnie przedsiębiorcy często uzyskują przychody w walutach obcych. W sytuacji, w której
dzień zarachowania i dzień faktycznej zapłaty jest ten sam, nie ma problemu – przedsiębior-
ca uzyskuje przychód według faktycznie zastosowanego kursu przeliczenia. Ale w sytuacji,
w której pomiędzy dniem zarachowania sprzedaży a dniem ich zapłaty wystąpi odstęp cza-
sowy, kurs waluty zastosowanej do celów zarachowania może się różnić od kursu, który zo-
stał zastosowany w dniu zapłaty. Powstaną wtedy różnice kursowe. Również w sytuacji,
w której dokonujemy zakupów rozliczanych w walutach obcych, powstają różnice kursowe.
I wtedy też może powstać z ich tytułu przychód.

Otóż, jeżeli między dniem zarachowania kosztów (przychodów) a dniem ich zapłaty (otrzy-
mania należności) występują różne kursy walut, powstają różnice kursowe.

Dodatnie różnice kursowe zwiększają przychody, a ujemne – zwiększają koszty
uzyskania przychodów.

Dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość:

1)

przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według

kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest niższa od wartości
tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowane-
go kursu waluty z tego dnia;

2)

poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według

kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest wyższa od wartości
tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu wa-
luty z tego dnia;

3)

otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie ob-

cej w dniu ich wpływu jest niższa od wartości tych środków lub wartości pienięż-
nych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych,
według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni, z zastrzeżeniem pkt 4 i 5;

4)

kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego udzielenia jest niższa od wartości

tego kredytu (pożyczki) w dniu jego zwrotu, przeliczonej według faktycznie zastoso-
wanego kursu waluty z tych dni;

5)

kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego otrzymania jest wyższa od war-

tości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego spłaty, przeliczonej według faktycznie za-
stosowanego kursu waluty z tych dni.

Jeżeli przy obliczaniu wartości różnic kursowych nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie
zastosowanego kursu waluty w danym dniu, przyjmuje się kurs średni ogłaszany przez Naro-
dowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.

Ale uwaga! Jeżeli faktycznie zastosowany kurs waluty jest wyższy lub niższy odpowiednio
o więcej niż powiększona lub pomniejszona o 5% wartość kursu średniego ogłaszanego
przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień faktycznie

Zrozumieć PKPiR – lekcja 8

podatki

.biz

Stron

a

1

0

zastosowanego kursu waluty, organ podatkowy może wezwać strony umowy do zmiany tej
wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających zastosowanie kursu waluty. W razie niedo-
konania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają zastosowanie faktycz-
nego kursu waluty, organ podatkowy określi ten kurs, opierając się na kursach walut ogła-
szanych przez Narodowy Bank Polski.

Przez średni kurs ogłaszany przez Narodowy Bank Polski dla celów ustalania różnic kurso-
wych należy rozumieć kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania
przychodu lub poniesienia kosztu.

Za koszt poniesiony uważa się koszt wynikający z otrzymanej faktury (rachunku) albo inne-
go dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), a za dzień zapłaty – dzień uregu-
lowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności.

Różnice kursowe stanowiące przychód księgujemy w kolumnie 8 na podstawie samodzielnie
sporządzonego dowodu wskazującego źródło powstania różnic i zastosowane kursy oraz da-
ne (numery) faktur lub innych dowodów, na podstawie których wyliczamy różnice kursowe.
Przykłady dokumentów dotyczących różnic kursowych i sposób ich sporządzania będę oma-
wiał w lekcji nr 14.

R

ABATY I ICH DOKUMENTOWANIE

W przypadku, kiedy udzielamy upustu (rabatu) w trakcie negocjacji przed dokonaniem
sprzedaży, paradoksalnie rabat czy upust w sensie podatkowym nie wystąpi. Po prostu wy-
negocjujemy określoną cenę sprzedaży, nastąpi wystawienie faktury w negocjowanej wyso-
kości i zapłata. Nie ma konieczności uwzględniania rabatu w PKPiR – faktycznie operacja
została bowiem wykonana przy indywidualnie ustalonej cenie sprzedaży.

Inaczej będzie jednak w przypadku, w którym już po dokonaniu sprzedaży, wystawieniu pa-
ragonu (faktury) czy ujęciu tej sprzedaży w jednym z zestawień udzielimy klientowi rabatu.
Liczba sytuacji, w których dochodzi do negocjacji ceny po sprzedaży, jest ogromna. Może to
być przekroczenie progu obrotów z jednym kontrahentem, może to być uznanie częściowej
wady towaru i usługi, może to być chęć przekonania nabywcy, aby odstąpił od zamiaru zwro-
tu towaru.

W takiej sytuacji po udzieleniu rabatu należy wystawić dokument korygujący (np. fakturę
korygującą VAT – w przypadku podatników czynnych, notę księgową – w przypadku podatni-
ków zwolnionych), której wartość należy ująć w kolumnie 7 ze znakiem minus.

Jeśli przedsiębiorca ewidencjonuje przychody na podstawie zestawień zbiorczych, kwoty
zmniejszeń oraz udzielonych rabatów są w nich wykazywane, zatem przychód wynikający
z zestawień je uwzględnia.

Zrozumieć PKPiR – lekcja 8

podatki

.biz

Stron

a

1

1

Z

WROTY TOWARÓW

,

REKLAMACJE

Analogiczna sytuacja występuje w przypadku zwrotu towarów. Zwrot może nastąpić z róż-
nych przyczyn. W sytuacji, w której sprzedaż została już zaewidencjonowana, a potem na-
stępuje zwrot towaru (lub zwrot kwoty albo części kwoty w przypadku usług), zachodzi ko-
nieczność wystawienia dokumentu korygującego (faktura korygująca VAT, nota korygująca).
W przypadku, w którym przychody ewidencjonowane są na podstawie zestawień zbiorczych,
kwoty zwrotów powinny zostać w nich wykazane – i przychód wynikający z zestawień je
uwzględnia.

Uwaga!
Zwroty towarów (czy uznanie reklamacji w przypadku usługi) i związana z nimi
korekta przychodów budzą szczególne zainteresowanie fiskusa. Dlatego istotne
jest, aby były dokładnie udokumentowane. W przypadku korekty przychodów
z powodu reklamacji lub uznania innych roszczeń klienta czasami nie wystarczy
wystawienie dokumentu korygującego. Reklamacje i zwroty należy więc odpo-
wiednio dokumentować, wskazując przyczyny, gromadząc dane osoby zwraca-
jącej towar itp.

Zapewne spotkaliście się z sytuacjami, w których, reklamując towar i żądając
zwrotu gotówki, musieliście podpisać różnego rodzaju protokoły – to właśnie
dokumentacja, która będzie używana dla celów dowodowych w razie sporu
z urzędem skarbowym.

W wielu sytuacjach zwrot towaru nie będzie zawiniony przez sprzedawcę czy dostawcę towa-
ru. Odrębne przepisy przewidują bowiem taką możliwość, niezależnie od jakości towaru
(np. przy sprzedaży na odległość konsument ma prawo odstąpić od umowy bez podania
przyczyny w określonym przepisami terminie). Warto więc przygotować odpowiednie doku-
menty wewnętrzne, na których gromadzić będziemy informacje dotyczące sytuacji, w której
nastąpił zwrot (imię i nazwisko konsumenta, numer zwróconej przesyłki, wartość korygowa-
nej sprzedaży itp.).

A już za tydzień przechodzimy do bardziej praktycznych zagadnień. Zajmiemy się między
innymi sporządzaniem dokumentów własnych w sytuacjach, w których nie możemy w inny
sposób udokumentować operacji. Omówimy również szczegółowo dokumenty, których zada-
niem jest dokumentowanie poszczególnych operacji. Pokażę także kilkanaście przykładowych
dokumentów księgowych najczęściej stosowanych w poszczególnych operacjach.

Romuald Gabrysz