maj 2014

12

issn 1734-2074

kadrowe

ktualności

EkspErci tłumaczą praktycznE konsEkwEncjE zmian w prawiE pracy

A

Wyrok TS UE: 2 tygodnie wypowiedzenia

umowy terminowej to za mało

Trybunał Sprawiedliwości UE uznał, że stosowanie w polskich

przepisach sztywnego okresu wypowiedzenia umów na czas określony

(niezależnego od stażu pracy) jest niezgodne z prawem unijnym.

Polskie przepisy inaczej traktują umowy terminowe i bezterminowe, jeśli chodzi o spo-

sób i długość wypowiedzenia.

Zatrudniony na czas określony ma gorzej

Okres wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony zależy od długości trwania zatrud-

nienia u danego pracodawcy i wynosi:

• 2 tygodnie – w przypadku zatrudnienia krótszego niż 6 miesięcy,

• 1 miesiąc – w przypadku stażu zakładowego co najmniej 6-miesiecznego, lecz krót-

szego niż 3 lata,

• 3 miesiące – w przypadku co najmniej 3-letniego okresu pracy w zakładzie.

Tymczasem umowę na czas określony można wypowiedzieć wtedy, gdy trwa dłużej niż

6 miesięcy i strony dodały klauzulę o możliwości jej wypowiedzenia. Za to okres wy-

powiedzenia wynosi w tym przypadku zawsze 2 tygodnie – nawet jeśli umowa na czas

określony trwa kilka lat.

Ponadto, jeśli pracodawca wypowiada umowę na czas nieokreślony, musi podać przy-

czynę wypowiedzenia oraz skonsultować zamiar rozwiązania umowy z reprezentującą

pracownika organizacją związkową (jeśli jest taka).Tych dwóch warunków nie ma na-

tomiast w przypadku wypowiadania umów terminowych.

Polskie przepisy są niezgodne z europejskimi

Artykuł 33 Kodeksu pracy, który ustanawia sztywny, 2-tygodniowy okres wypowiedze-

nia umów na czas określony, był badany przez Trybunał Sprawiedliwości UE. W wyro-

ku z 13 marca 2014 r. (sprawa C-38/13) TS UE uznał, że przepis ten narusza klauzulę 4

pkt 1 Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, zawartego 18 marca

1999 r., stanowiącego załącznik do dyrektywy Rady 99/70/WE z 28 czerwca 1999 r. do-

tyczącej Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, zawartego przez

Europejską Unię Konfederacji Przemysłowych i Pracodawców (UNICE), Europejskie

Centrum Przedsiębiorstw Publicznych (CEEP) oraz Europejską Konfederację Związ-

ków Zawodowych (ETUC).

TS UE uznał więc, że okres wypowiedzenia umów na czas określony powinien być rów-

nież uzależniony od długości okresu zatrudnienia (tak jak w przypadku umów na czas

nieokreślony). Polskie przepisy traktują bowiem pracownika inaczej tylko dlatego, że

ma on inny rodzaj umowy o pracę.

Po omawianym wyroku TS UE wiadomo już, że obecne zasady wypowiadania umów na

czas określony powinny wkrótce zostać zmienione.

CzAs prACy niepełnosprAwnyCh

już wkrótce norma 7-godzinna będzie
przyznawana bez zaświadczenia
lekarskiego

2

zUs sprAwdzi oskłAdkowAnie

zleCeń zleceniodawca będzie mógł

poprosić o kontrolę prawidłowości
naliczania składek

3

prACownik był Chory 3 mAjA

czy trzeba mu udzielać dodatkowego
dnia wolnego

4

limit godzin ponAdwymiArowyCh

niepełnoetAtowCA okazuje się, że

gdy strony go nie wpisały, pracodawca
niewiele ryzykuje

5

tEmat miEsiąca
dzień rozpoCzęCiA prACy to

niekonieCznie pierwszy dzień

prACy czy trzeba zwalniać pracownika,

gdy nie stawił się w pracy już w
pierwszym dniu

6–7

CUdzoziemCy spozA Ue nowe zasady

zatrudniania od 1 maja 2014 r.

8

informACjA o wArUnkACh

zAtrUdnieniA jest sposób na to, aby

rzadziej ją aktualizować

9

CzAsowe powierzenie

obowiązków jest możliwe także w

przypadku osób chronionych

1 0

Co wolno nA zwolnieniU

lekArskim

przykłady z orzecznictwa sn

1 2

w n u m e r z e m . i n . :

Dodatkowo dla Czytelników:

cotygodniowy dyżur eksperta – we wtorek, godz. 14.00–16.00, numer

telefonu w maju 2014 r. na stronie 2

bezpłatne wydania online „Aktualności Kadrowych” oraz dostęp do

archiwum (szczegóły – e.aktualnoscikadrowe.pl),

serwis e-mailowy „Prawo pracy” – z nowościami i odpowiedziami ekspertów.

ANK113.indd 1

4/15/2014 8:05:57 AM

e.aktualnoscikadrowe.pl maj 2014

l

2

Obecnie skrócone normy czasu pracy

(7-godzinna dobowa i 35-godzinna tygo-

dniowa) mogą być stosowane do pracowni-

ka ze znacznym lub umiarkowanym stop-

niem niepełnosprawności tylko wtedy, gdy

o celowości krótszej pracy przesądzi lekarz.

Jednak za kilka tygodni ma to się zmienić.

Wszystko za sprawą zeszłorocznego wy-

roku Trybunału Konstytucyjnego, który

zakwestionował art. 15 ust. 2 ustawy z 27

sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej

i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepeł-

nosprawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2011 r.

nr 127, poz. 721 ze zm.). Trybunał pozwo-

lił wówczas, aby niekonstytucyjny przepis

obowiązywał jedynie do 10 lipca 2014 r.

Mniej pracy za tę samą

stawkę

Ustawodawca ma więc niewiele czasu,

aby zmienić obecny stan prawny. Powsta-

ły 2 projekty w tej sprawie: senacki oraz

przygotowany przez Rządowe Centrum

Legislacji. Oba przywracają zasadę obo-

wiązującą przed 1 stycznia 2012 r. A zatem

regułą znowu będzie stosowanie skróco-

nych (7 godzin na dobę i 35 tygodniowo)

norm czasu pracy w stosunku do wszyst-

kich pracowników ze znacznym i umiar-

kowanym stopniem niepełnosprawności

– bez zaświadczeń lekarskich. Natomiast

zgoda lekarza będzie wymagana, w przy-

padku gdyby niepełnosprawny chciał

mieć zwykłe normy (8 godzin na dobę

i 40 tygodniowo). Oznacza to, że gdy je-

den z tych projektów wejdzie w życie,

niepełnosprawni w stopniu znacznym

lub umiarkowanym, którzy obecnie mają

zwykłe normy, będą automatycznie objęci

normami skróconymi, z zachowaniem do-

tychczasowego wynagrodzenia.

Zmiany nie będą dotyczyły osób niepeł-

nosprawnych w stopniu lekkim. Tak jak

dotychczas, będą objęci podstawowymi

normami czasu pracy (8 i 40 godzin), bez

możliwości ich skrócenia na mocy za-

świadczenia lekarskiego.

Firma nie wyśle na badania

Projekt autorstwa RCL – w przeciwień-

stwie do senackiego – zakłada ponadto,

że wystąpienie z wnioskiem o przeprowa-

dzenie badań lekarskich zezwalających

na dłuższą pracę niepełnosprawnych

w znacznym lub umiarkowanym stopniu

będzie możliwe tylko z inicjatywy zatrud-

nionego. Pracodawca nie będzie mógł za-

tem sam skierować takiej osoby na tego

typu badania. Za to projekt RCL wcale

nie ustosunkowuje się do drugiej kwestii

wskazanej przez TK, czyli niemożności

odwołania się od orzeczenia lekarskiego.

podstAwA prAwnA:

projekty ustaw (senacki i rcL) o zmianie ustawy

o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz

zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (patrz: druk

senacki nr 580 oraz www.legislacja.gov.pl).

Pracodawca, którzy tworzy fundusz so-

cjalny, powinien do 31 maja wpłacić 75%

rocznej wartości odpisów (a pozostałe

25% – do końca września). Odpis oblicza

się według przewidywanej, przeciętnej

liczby zatrudnionych. Jeśli na koniec

roku okaże się, że przeciętne zatrudnie-

nie było wyższe lub niższe, należy do-

konać korekty odpisu. Wartość odpisu

w przeliczeniu na poszczególne katego-

rie osób ukazuje tabela.

podstAwA prAwnA:

ustawa z 8 listopada 2013 r. o zmianie niektórych

ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej

(Dz.u. z 2013 r. poz. 1645).

o d r e d A k C j i

mniej pApierkowej roboty z infor-
mACjAmi o wArUnkACh zAtrUdnieniA

W ciągu 7 dni od zawarcia umowy o pracę praco-
dawca powinien powiadomić podwładnego
o warunkach zatrudnienia. A potem – w czasie trwa-
nia stosunku pracy – musi powiadamiać o zmianie
każdego z warunków podanych w tej informacji.
Powoduje to nieraz sporo „papierowej” pracy. Zmian
jest bowiem wiele – ktoś nabywa wyższy staż urlopo-
wy, ktoś inny zyskuje dłuższy okres wypowiedzenia…
Znacznie uprościłoby sprawę, gdyby w informacji
można było podawać także przyszłe zmiany
i potem już jej nie aktualizować. Przykładowo, infor-
macja mogłaby brzmieć: „pracownik ma prawo do
20 dni urlopu w skali roku, a od 26 czerwca 2014 r.
– do 26 dni urlopu w skali roku”. Ministerstwo Pracy
niedawno zaakceptowało taki sposób ogłaszania
przyszłych zmian – o ile da się przewidzieć dzień,
w którym zmiana nastąpi (str. 9).

Szymon Sokolik

redaktor prowadzący

„Aktualności Kadrowych”

Wydawca: Agnieszka Gorczyca

Redaktor prowadzący: Szymon Sokolik

Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski

Skład i łamanie: 6AN Studio

Druk: Paper&Tinta

ISSN: 1734-2074

Nakład: 5000 egz.
wiedza i praktyka sp. z o.o.

03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a

tel.: [phone], faks: 22617 60 10

NIP: 526-19-92-256

Numer KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy dla

m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział

Gospodarczy Rejestrowy. Wysokość kapitału

zakładowego: 200.000 zł

Copyright by Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
Warszawa 2014

Publikacja „Aktualności Kadrowe” została przygotowana z za-

chowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich

kwalifikacji autorów. Zaproponowane w tej publikacji oraz

w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówki nie

mają charakteru porady prawnej. Ich zastosowanie w konkret-

nym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych

konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowa-

ne jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych.

W związku z tym redakcja nie może ponosić odpowiedzialno-

ści prawnej za zastosowanie zawartych w „Aktualnościach Ka-

drowych” lub w innych dostępnych elementach subskrypcji in-

formacji do konkretnych przypadków.

Informacje o prenumeracie:

tel.: [phone], e-mail: [e-mail]

Aktualności kadrowe

Zwykłą normę (8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo) zachowają tylko

ci niepełnosprawni w stopniu znacznym lub umiarkowanym, którzy sami

wystąpią do lekarza o zgodę na dłuższą pracę.

Wskaźniki dotyczące odpisów na fundusz socjalny w 2014 roku są

identyczne jak w 2013.

Niepełnosprawny będzie pracował

7 godzin bez zaświadczenia

Pierwsza rata na ZFŚS – do końca maja

d y ż U r e k s p e r t A

wtorEk, 14.00–16.00

nr tEL. w maju:

2 2 3 1 8 0 7 4 6

Przegląd prawa w skrócie

osoba

odpis

pracownik zatrudniony

w normalnych warunkach

1.093,93 zł

pracownik zatrudniony

w szczególnych warunkach

1.458,57 zł

pracownik młodociany:

– w i roku nauki

– w ii roku nauki

– w iii roku nauki

145,86 zł
175,03 zł
204,20 zł

Dobrowolne zwiększenie na

każdego zatrudnionego ze znacznym

lub umiarkowanym stopniem

niepełnosprawności oraz emeryta

i rencistę, objętych opieką socjalną

zakładu

182,32 zł

ANK113.indd 2

4/15/2014 8:05:58 AM

Kup książkę

3

l maj 2014 aktuaLności kaDrowE

Nowe rozwiązanie ma związek z propo-

nowanymi przez resort pracy zmianami

zasad opłacania składek przez osoby

wykonujące umowy cywilnoprawne

(patrz: „Aktualności kadrowe” kwiecień

2014). Projekt zakłada, że w sytuacji gdy

z pierwszej umowy zlecenia przychód

osiągany przez zleceniobiorcę będzie

niższy od kwoty wynagrodzenia mini-

malnego, składki potrącane będą nie

tylko z pierwszej, lecz także z kolejnych

zawartych przez niego umów. W przy-

padku umów zlecenia przyjęto więc,

że zasada kumulacji tytułów zaistnieje

w sytuacji, gdy podstawa wymiaru skła-

dek na ubezpieczenia społeczne byłaby

niższa od minimalnego wynagrodzenia

w danym miesiącu. Obecnie w przypad-

ku kilku umów zlecenia równolegle wy-

konywanych przez zleceniobiorcę pod-

lega on ubezpieczeniom z jednej umowy

– pierwszej lub wybranej przez niego,

bez względu na wysokość wynagrodze-

nia ustalonego przez strony za wykona-

nie takiej umowy.

Projekt nowelizacji przewiduje też jed-

nak, że płatnik będzie mógł zwrócić się

do ZUS o zbadanie, czy prawidłowo

wykazał składki na ubezpieczenia eme-

rytalne i rentowe zleceniobiorców po-

siadających inne tytuły. Jeżeli w wyniku

takiej kontroli ZUS stwierdzi błędy, po-

informuje o tym niezwłocznie płatnika

składek i ubezpieczonego.

Z nowelizacji wynika również, że w sy-

tuacji gdy do opłacania składek na ubez-

pieczenia emerytalne i rentowe za zlece-

niobiorcę będzie zobowiązany więcej niż

jeden płatnik składek, ubezpieczony bę-

dzie musiał zawiadomić każdego z nich

o wysokości podstawy wymiaru składek

u poszczególnych płatników. Za skutki

błędnego zawiadomienia powodującego

nieopłacenie należnych składek będzie

odpowiadał ubezpieczony.

Źródło:

projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie

ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych

ustaw (z 19 lutego 2014 r.).

Ustawa o pracownikach samorządo-

wych stanowi, że do okresów pracy

uprawniających do dodatku za wysłu-

gę lat wlicza się wszystkie poprzednio

zakończone okresy zatrudnienia oraz

inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych

przepisów podlegają wliczeniu do okre-

su pracy, od którego zależą uprawnienia

pracownicze.

Jak wliczać okresy równoległego za-

trudnienia, precyzuje rozporządzenie

w sprawie wynagradzania pracowników

samorządowych. Jego § 7 ust. 3 stwier-

dza, że „jeżeli praca w urzędzie lub

jednostce stanowi dodatkowe zatrud-

nienie, do okresu dodatkowego zatrud-

nienia nie podlegają zaliczeniu okresy

zatrudnienia podstawowego”. Powo-

duje to spore wątpliwości. Szczególne

kontrowersje wzbudza ustalenie, który

ze stosunków pracy jest podstawowym,

a który dodatkowym.

Mając to na względzie, resort pracy

zdecydował o uchyleniu powołanego

przepisu i wprowadzeniu nowej regu-

lacji. Znowelizowane rozporządzenie

wprowadzi zasadę, w myśl której w razie

równoczesnego zatrudnienia w więcej

niż jednym stosunku pracy do okresu

pracy uprawniającego do dodatku za

wieloletnią pracę wlicza się jeden z tych

okresów.

Źródło:

projekt rozporządzenia rady ministrów z 14

marca 2014 r. zmieniającego rozporządzenie

w sprawie wynagradzania pracowników samorzą-

dowych.

Płatnik składek będzie mógł zwrócić się do ZUS z wnioskiem o zbadanie,

czy prawidłowo wykazuje składki na ubezpieczenia społeczne za

zleceniobiorców posiadających dodatkowo inne tytuły do ubezpieczeń

społecznych. Tak wynika z ogłoszonego przez Ministerstwo Pracy projektu

zmian w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.

Uproszczenie zasad zaliczania równoległego zatrudnienia przewiduje

nowelizacja rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników

samorządowych, planowana przez resort pracy.

ZUS zweryfikuje poprawność

oskładkowania zleceń

Koniec z podstawowym i dodatkowym

miejscem pracy w samorządach

63 tys. lewyCh zwolnień w 2013

rokU
zus opublikował dane z przeprowadzonych

kontroli zwolnień lekarskich. w wyniku

działań lekarzy orzeczników w budżecie

pozostało łącznie aż 212 mln zł. orzecz-

nicy sprawdzali prawidłowość wydawania

i wykorzystywania zwolnień. przebadali

ponad 483 tys. osób na okoliczność prawi-

dłowości orzekania o czasowej niezdolności

do pracy. w wyniku przeprowadzonych

kontroli wydali niemal 63 tys. decyzji

wstrzymujących dalszą wypłatę zasiłku

chorobowego. oznacza to, że aż tyle

osób korzystało z tzw. lewych zwolnień

i niesłusznie przebywało na zwolnieniach

lekarskich.
kontrole prawidłowości wykorzystania

zwolnień lekarskich objęły zaś 159 tys.

ubezpieczonych. w efekcie czynności kon-

trolnych 6 tys. osób zostało pozbawionych

prawa do zasiłku chorobowego.
Źródło: www.zus.pl.

zAChęty do zAtrUdniAniA prACow-

ników 30– i 50+ jUż niedłUgo
Dnia 10 kwietnia senat przyjął bez popra-

wek dużą nowelizację ustawy o promocji

zatrudnienia i instytucjach rynku pracy

(druk sejmowy nr 1949), która zakłada

m.in.:

– dofinansowanie przy zatrudnieniu zarów-

no osoby do 30– jak i po 50. roku życia,

– więcej korzyści dla pracodawcy z organi-

zacji stażu,

– rozliczanie urzędu pracy z efektywności

działań.
w chwili zamykania tego wydania ustawa

czeka już tylko na podpis prezydenta. po jej

ostatecznym przyjęciu powrócimy szerzej

do tego tematu.

odszkodowAniA z UkłAdów zbioro-

wyCh i regUlAminów będą wolne

od podAtkU
postanowienia układów zbiorowych pracy,

regulaminów i statutów, o których mowa

w kodeksie pracy, będą traktowane tak

samo jak przepisy ustaw i aktów wykonaw-

czych. odszkodowania wypłacane na ich

mocy będą zwolnione z podatku. tak wyni-

ka z projektu nowelizacji ustawy o podatku

dochodowym od osób fizycznych, przygo-

towanego przez komisję ustawodawczą

senatu (druk senacki nr 579).

Przegląd prawa w skrócie

ANK113.indd 3

4/15/2014 8:05:58 AM

Kup książkę