Polityka społeczna (9):
Zabezpieczenie emerytalne  II i III filar
Literatura
I. Jędrasik-Jankowska, Pojęcie i konstrukcje
prawne ubezpieczenia społecznego, LexisNexis,
Warszawa, 2007, s.266-275.
2
�Barbara Więckowska
Składki na II filar
7,3%
Osoby, które przystąpiły do OFE
Osoby, które w dniu reformy 1.1.1999 miały
nie więcej niż 30 lat (urodzone po 1969)
Opłaty
od składki max.7% (do 2014 3,5%)
za zarządzanie 0,045%
transferowa (do 12m-cy_160zł,12-24m-
cy_80zł, po24m-cach_0zł)
3
�Barbara Więckowska
Struktura II filara
Agent
transferowy
Powszechne
Otwarty Fundusz
Towarzystwo
Emerytalny
Emerytalne
Zakład
Depozytariusz
Ubezpieczeń
Emerytalnych
Komisja Nadzoru Finansowego
4
�Barbara Więckowska
 OFE jako integralna część systemu finansów
publicznych
- obowiązkowość uczestnictwa
- obligatoryjna wysokość składek
- emerytura z II filara jako część emerytury
bazowej
5
�Barbara Więckowska
Powszechne Towarzystwo Emerytalne
Kapitał akcyjny pokryty wkładem pieniężnym w
wysokości nie niższej niż 5 mln euro
Kapitał akcyjny nie może być zebrany w drodze
publicznej subskrypcji  akcje tylko imienne
Niekaralność akcjonariuszy towarzystwa, brak
zaległości z tytułu zobowiązań podatkowych i
ubezpieczeń społecznych
Posiadanie akcji tylko jednego PTE
Zakaz powoływania do składu zarządu osób
pełniących funkcje w organach zarządzających lub
nadzorczych innych podmiotów działających na rynku
finansowym
6
�Barbara Więckowska
Działalność lokacyjna
Kryterium bezpieczeństwa lokat
Kryterium rentowności lokat
(W0 -W36 )
Szf = �"100%
W36
Minimalna stopa zwrotu:
- niższa niż 50% ważonej stopy zwrotu wszystkich
OFE
- niższa o 4 punkty procentowe od średniej
ważonej stopy zwrotu
7
�Barbara Więckowska
Emerytura w  nowym systemie
Kapitał emerytalny
p.d.t.ż
8
�Barbara Więckowska
Wpływ czynników na wysokość świadczeń
płeć
Kobiety Mężczyz
ni Razem
Wariant
10% średnia 90% 10% średnia 90% 10% średnia 90%
wiek przejścia na emeryturę
2 414,80 2 494,47 2 599,93 2 955,07 3 051,96 3 193,61 2 649,69 2 714,57 2 825,79
60
2 741,79 2 836,64 2 980,87 3 409,87 3 521,27 3 709,43 3 019,50 3 092,44 3 241,55
65
9
�Barbara Więckowska
Wpływ czynników na wysokość świadczeń
wiek
Kobiety Razem
Wariant
10% Średnia 90% 10% Średnia 90%
wiek przejścia na emeryturę
60 2 414,80 2 494,47 2 599,93 2 649,69 2 714,57 2 825,79
61 2 469,62 2 552,56 2 664,29 2 713,35 2 779,98 2 896,92
62 2 529,41 2 614,94 2 734,13 2 782,35 2 849,20 2 974,07
63 2 594,90 2 683,11 2 810,10 2 855,97 2 924,20 3 057,32
64 2 665,35 2 755,78 2 892,23 2 934,99 3 146,06
3 004,61
65 2 741,79 2 836,64 2 980,87 3 019,50 3 092,44 3 241,55
Mężczyz
ni Razem
Wariant
10% Średnia 90% 10% Średnia 90%
wiek przejścia na emeryturę
65 3 409,87 3 521,27 3 709,43 3 019,50 3 092,44 3 241,55
66 3 519,97 3 635,15 3 835,35 3 111,20
3 186,48 3 343,83
67 3 639,07 3 755,39 3 969,61 3 208,92 3 286,81 3 452,46
68 3 765,31 3 885,45 4 111,81 3 313,29 3 395,47 3 568,48
69 3 898,52 4 020,75 4 262,01 3 426,61 3 695,76
3 512,29
70 4 041,61 4 172,02 4 423,79 3 550,89
3 641,15 3 833,01
10
�Barbara Więckowska
Wpływ czynników na wysokość świadczeń
okres gwarantowany
Kobiety (60 lat) Mężczyz
ni (65 lat)
Wariant
10% Średnia 90% 10% Średnia 90%
długość okresu gwarantowanego
0 2 414,80 2 494,47 2 599,93 3 409,87 3 521,27 3 709,43
2 2 413,07 2 492,43 2 597,54 3 506,00 3 690,98
3 396,37
4 2 407,97 2 486,26 2 590,35 3 357,00 3 461,28 3 636,92
6 2 399,79 2 578,65 3 295,75
2 476,39 3 392,31 3 553,32
8 2 388,79 2 562,68 3 217,57 3 448,02
2 463,22 3 305,03
10 2 375,20 3 127,45 3 328,07
2 447,00 2 542,79 3 204,83
11
�Barbara Więckowska
III filar emerytalny (2)
Cechy oszczędzania trzeciofilarowego:
cel: powiększenie dochodów na starość,
Indywidualna inicjatywa ubezpieczonego,
systematyczność,
wykorzystanie środków po uzyskaniu uprawnień
emerytalnych,
zachęty fiskalne ze strony państwa.
12
�Barbara Więckowska
Pracowniczy program emerytalny (2)
Podstawowe cechy PPE:
cel utworzenia  gromadzenie środków uczestnika
przeznaczonych do wypłaty,
organizator  pracodawca,
zasady przystąpienia  dobrowolność,
zasięg  zakładowy lub międzyzakładowy,
uczestnicy  osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę,
powołania, wyboru, mianowania, spółdzielczej umowy o pracę
(również wspólnicy spółek, jeśli prowadzą PPE dla swoich
pracowników).
13
�Barbara Więckowska
Pracowniczy program emerytalny (3)
Formy PPE:
fundusz emerytalny,
umowa o wnoszenie przez pracodawcę składek
pracowników do funduszu inwestycyjnego,
umowa grupowego ubezpieczenia na życie z
ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym.
14
�Barbara Więckowska
Pracowniczy program emerytalny (4)
Zarządzanie środkami gromadzonymi w ramach PPE:
wewnętrzne,
zewnętrzne,
Wewnętrzne:
pracownicze towarzystwo emerytalne,
towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych na życie.
Zewnętrzne:
towarzystwo funduszy inwestycyjnych,
zakład ubezpieczeń na życie.
15
�Barbara Więckowska
Pracowniczy program emerytalny (6)
PPE  ograniczenia:
jeden pracodawca może prowadzić tylko
jeden program,
kilku pracodawców może prowadzić jeden
program międzyzakładowy,
pracownik może być uczestnikiem programów
u kilku pracodawców.
16
�Barbara Więckowska
Pracowniczy program emerytalny (12)
Składka na PPE:
obowiązkowa składka podstawowa jest finansowana
przez pracodawcę,
składka podstawowa może zostać ustalona:
procentowo od wynagrodzenia,
w jednakowej kwocie dla wszystkich uczestników,
procentowo od wynagrodzenia z określeniem maksymalnej kwotowej
wysokości,
składka podstawowa nie może przekroczyć 7%
wynagrodzenia uczestnika,
dobrowolna składka dodatkowa płacona przez
pracownika nie może w ciągu roku przekroczyć
3-krotności kwoty maksymalnych wpłat na IKE.
17
�Barbara Więckowska
Pracowniczy program emerytalny (13)
Składka podstawowa Składka dodatkowa
finansujący Pracodawca Pracownik
wysokość Identyczna dla Ustalana indywidualnie
wszystkich uczestników przez każdego uczestnika
(określona kwotowo lub
procentowo)
ograniczenie max. 7% wynagrodzenia Dowolna wysokość ale nie
wysokości wyższa od
wynagrodzenia, limit
roczny
składki na Nie stanowi podstawy Podstawa wymiaru
ubezpieczeni wymiaru składek na ubezpieczenia
a społeczne społeczne
miejsce Umowa zakładowa Deklaracja uczestnictwa
określenia
Zakaz Nie występuje Może wystąpić
opłacania
18
�Barbara Więckowska
Indywidualne konta emerytalne (2)
IKE  podstawowe zasady
jeden ubezpieczony  jedno konto,
indywidualna inicjatywa ubezpieczonego,
systematyczne oszczędzanie w ramach rocznego limitu wpłat,
możliwość zmiany instytucji finansowej w okresie oszczędzania,
możliwość skorzystania ze środków dopiero po uzyskaniu
uprawnień emerytalnych,
zachęty fiskalne  zwolnienie z podatku od dochodów
kapitałowych.
19
�Barbara Więckowska
Indywidualne konta emerytalne (3)
Formy IKE:
fundusz inwestycyjny,
rachunek papierów wartościowych,
rachunek bankowy,
ubezpieczenie na życie z ubezpieczeniowym
funduszem kapitałowym.
20
�Barbara Więckowska
Indywidualne konta emerytalne (6)
Ograniczenia wpłat
wpłaty w danym roku kalendarzowym nie mogą
przekroczyć 150% przeciętnego miesięcznego
wynagrodzenia
po przekroczeniu ograniczenia instytucja finansowa
przekazuje nadpłaconą kwotę w sposób określony w
umowie,
ograniczenia nie mają zastosowania do wypłat
transferowych,
w przypadku ubezpieczenia na życie z
ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym limit
dotyczy jedynie składki oszczędnościowej,
wpłaty małoletnich nie mogą przekraczać
uzyskiwanych przez nich dochodów z tytułu umowy o
pracę
21
�Barbara Więckowska