1
BIAŁACZKI
BIAŁACZKI
Ostre białaczki limfatyczne
Ostre białaczki limfatyczne
(limfoblastyczne)
(limfoblastyczne)
Ostre białaczki limfoblastyczne
Leucaemia lymphoblastica acuta (LLA)
Występowanie:
- głównie chorują dzieci
- u dorosłych ok. 20% białaczek
2
Grupa nowotworów wywodzących się z
układu limfatycznego - z wczesnych
etapów rozwojowych limfocytów T lub B
Ze względu na pochodzenie ściśle są
związane z chłoniakami nieziarniczymi,
bo wywodzą się z układu limfatycznego.
W białaczkach limfoblastycznych
dominują zmiany:
- we krwi obwodowej
- w szpiku, co decyduje o zaliczeniu
białaczki limfoblastycznej ostrej do
białaczek, a nie do chłoniaków
Dość często są powiększone węzły
chłonne
3
Krew obwodowa
- Wysoka leukocytoza:
najwyższa w postaci T-komórkowej
- Nasilającą się niedokrwistość:
mniejsza niż w MLA
- Małopłytkowość:
poniżej 100 x 10
9
/l u 70% chorych
komórki blastyczne – limfoblasty
Szpik kostny
obficie jest nacieczony limfoblastami
W rozmazach są cienie Gumprechta
4
Podział cytomorfologiczny ostrych
Podział cytomorfologiczny ostrych
białaczek limfoblastycznych wg FAB
białaczek limfoblastycznych wg FAB
Wyróżnia 3 podtypy:
- L1 - mikrolimfoblastyczny
- L2 - pleomorficzny
- L3 – z komórkami typu
chłoniaka Burkitta
Ostra białaczka limfoblastyczna
mikrolimfoblastyczna
L1
Postać z przewagą małych limfoblastów
Występuje głównie u dzieci
- Jądro ma 1-2 jąderka trudne do dostrzeżenia
- mały rąbek cytoplazmy słabo lub umiarkowanie
zasadochłonnej
Różny stopień wakuolizacji cytoplazmy
5
Komórki mają mniej regularne jądro
Chromatyna zmienna
1 lub więcej jąderek
Różna ilość cytoplazmy, często dość obfita
Białaczka ostra limfoblastyczna
pleomorficzna
L2
Postać z limfoblastami o różnej wielkości
Postać częściej występująca u dorosłych
6
L2
Komórki mają mniej regularne jądro
Chromatyna zmienna
1 lub więcej jąderek
Różna ilość cytoplazmy, często dość obfita
L3
Umiarkowanie obfita cytoplazma, silnie
zasadochłonna
W cytoplazmie są liczne wodniczki
Grupa homogenna
Mogą być komórki w trakcie mitozy
7
W klasyfikacji ostrych białaczek ważne są
badania immunologiczne z użyciem
przeciwciał monoklonalnych, dzięki który
można wykryć cząsteczki CD
charakterystyczne dla:
- danej krwinki
- danego stadium dojrzewania
- Badanie antygenów różnicowania (CD) na
powierzchni komórek z użyciem
cytometrii przepływowej
- Do różnicowania można także
wykorzystać odczyny cytochemiczne i
cytoenzymatyczne
8
Rokowanie w LLA
Odmienne podtypy różnie rokują:
- najgorzej typ B-komórkowy
Przyczyna zgonów:
- najczęściej zakażenia
- rzadko skaza krwotoczna
Ostre białaczki małozróżnicowane
(Stem cell leucaemia)
9
Ostre białaczki małozróżnicowane
(Stem cell leucaemia)
Kilka – kilkanaście procent przypadków
białaczek ostrych w których trudno określić
z jakiej linii komórkowej pochodzą blasty.
W takiej sytuacji określa się białaczkę jako
małozróżnicowaną.
To wynik transformacji nowotworowej na
poziomie bardzo wczesnych komórek tzw.
komórek macierzystych.
Do różnicowania tych komórek przydatny
jest marker: CD34
Marker ten mają komórki macierzyste, a
potem znika w czasie dojrzewania
Obraz kliniczny tej białaczki jest podobny
do innych białaczek ostrych.
10
Rzadkie postacie białaczek
Dzięki zastosowaniu metod
immunologicznych wykrywa się białaczki
o niezwykłych fenotypach:
- Białaczki dwuklonalne
- Białaczki dwufenotypowe
- Białaczki o zróżnicowanych komórkach
11
Białaczki dwuklonalne (podwójne)
Ma miejsce jednoczesny rozrost z 2 linii
komórkowych limfoblasta i mieloblasta
Postać mieszana: MLA i LLA
Białaczki dwufenotypowe
Komórki łączą w sobie cechy:
- limfoblasta
- mieloblasta
12
Białaczki o zróżnicowanych komórkach
Wykazują równolegle cechy linii:
- granulocytowej
- monocytowej
- erytrocytowej
- megakariocytowej
Kryterium rozpoznania białaczki wrodzonej
Stwierdzenie zaraz po urodzeniu lub w pierwszym
miesiącu życia noworodka młodych niedojrzałych
komórek:
- we krwi
- w szpiku
Obecność komórek młodych w miejscach
hematopoezy pozaszpikowej.
Wykluczenie odczynu białaczkowego.
13
Białaczki wtórne
Powstają w związku z poprzednio
stosowaną chemioterapią lub
radioterapią.
Szczyt zachorowań występuje 6 – 8 lat po
ekspozycji.
Najczęściej są postacie MLA : M2 – M6
Materiały dla potrzeb kształcenia
podyplomowego